QƏSDis. [ər.] 1. Niyyət, məqsəd, məram. Xudayar bəyin qəsdi Zeynəbin və səqirlərin var-yoxuna .. sahib olub, Zeynəbi çölə ötürmək idi. C.Məmmədquluzadə. Buraya gəlməkdən qəsdim səndən kömək istəməkdir. Ə.Haqverdiyev. Göyərçin onu görüncə əsdi; Bildi ki, nədir tərlanın qəsdi. M.Seyidzadə. // ilə qoşması, yaxud -lə şəkilçisi ilə - 1) ...məqsədi ilə, ...niyyəti ilə, ...üçün. Ayrım qızı .. Kərim babaya acı dərs vermək qəsdi ilə yumrubaşlı iri çomağı götürüb özünü naxıra yetirmişdi. A.Şaiq;
qəsdən, müəyyən məqsədlə. Qəsd ilə nihan edib kitabın; Həddən aşırırdı iztirabın. Füzuli. Burada Araz və Culfa sözlərini mən qəsdlə yazıram. C.Məmmədquluzadə. Qəsd etmək - 1) niyyətində tutmaq, fikrində tutmaq, nəzərində tutmaq; niyyətində olduğu şeyi həyata keçirməyə təşəbbüs etmək. O ki öz varını insana vermiş; Ona qəsd eləmək cinayət olar. B.Vahabzadə. B ax qərəz1 2-ci mənada. Bu işdə heç bir qəsd olmamışdır. Birini öldürmək, yaralamaq, yaxud zərər vermək üçün edilən təşəbbüs, görülən iş; sui-qəsd. □ Qəsdinə durmaq (girmək) birinin ölümünə, məhvinə, yaxud bədbəxtliyinə çalışmaq. Heç bilməzəm nədir günahım mənim; Durubdur qəsdimə cəlladın sənin. M.P.Vaqif. Zalım cəllad nə giribdi qəsdimə; Xəbər verin övladıma, dostuma. Aşıq Ələsgər. Canına (həyatına) qəsd etmək - birini öldürməyə təşəbbüs etmək; // məc. mənada. Gözünü düzüb süzürsən, dilü canə qəsd edirsən. Nəsimi. Qəsd eləmişdin nə üçün canına; Olmuş idin təşnə onun qanına? A.Səhhət. Qəsdindən şəklində - ürəyindən, qəlbindən, xəyalından, fikrindən. Hər kəsin qəsdindən aşıqlıq keçər; Qarşı gəlsin, edək cəngi qıjhaqıj. Aşıq Ələsgər. □ Şirin cana qəsd eləmək zar. - özünə əziyyət, əzab vermək (çox işləməklə, çalışmaqla və s. ilə). Gülxar Zal qızı, siz şirin cana qəsd eləmişsiniz. Nə tikirsiniz? Ə.Vəliyev. Paylaşın - Hamı bilsin
|