İzahlı lüğət
UTANMAQSIZIN, UTANMADAN (ID - 40670)zərf Utanmayaraq, xəcalət çəkmədən, həyasızcasına, təklifsizcəsinə, arsız-arsız. Utanmaqsızın (utanmadan) böhtan atmaq.
|
UTANMAZ (ID - 40671)sif. və is. Heç şeydən utanmayan, həya etməyən, həyasız, arsız, abırsız. Utanmaz hərəkət. Utanmaz adam. Utanmazın biridir. - Qorx qorxmazdan, utan utanmazdan. (Ata. sözü).
Utanmaz-utanmaz bax utanmazcasına. Utanmaz-utanmaz irişmək.... |
UTANMAZCASINA (ID - 40672)zərf Həyasızcasına, abırsızcasına, sırtıqcasına, həyasız-həyasız. Utanmazcasına yalan danışmaq. Utanmazcasına cavab qaytarmaq.
|
UTANMAZLIQ (ID - 40673)is. Həyasızlıq, abırsızlıq, arsızlıq; utanmaz hərəkət (söz).
|
UTİL (ID - 40674)[lat. utilis] İşlətmək üçün yaramayan, lakin xammal kimi istifadə oluna bilən şeylər, faydalı tullantılar (metal qırıntıları, əsgi-üsgü, kağız və s.). [Yunis Səlimova:] Nədir o bir yığın doğrantı tökübsünüz, həyətinizdən...
|
UTİ(LƏR) (ID - 40675)is. tar. Alban tayfalarından biri; müasir udinlərin sələfləri.
|
UTİLİTAR (ID - 40676)sif. [lat. utilitas-dan] Ancaq praktik istifadəni, xeyir, fayda götürmək məqsədini güdən; praktik, tətbiqi.
|
UTİLİTARIZM (ID - 40677)[lat.] 1. Etikada: eqoizmə, fərdiyyətçiliyə əsaslanan burjua cərəyanı (bu cərəyan tərəfdarları iddia edirlər ki, insanın bütün əməlləri ancaq hər şeydən fayda, xeyir götürmək prinsipinə əsaslanır).
2. Hər şeyə xeyir,... |
UTİLİTARLIQ (ID - 40678)bax utilitarizm 2-ci mənada.
|
UTİLİZASİYA (ID - 40679)[lat. utilis-dən] İstifadə etmə (edilmə), səmərəli istifadə. // Tullantıların, yarımfabrikatların, yanacaq materiallarının və s.-nin xammal kimi istifadə edilməsi.
|
UTİLYIĞAN (ID - 40680)is. Util yığmaqla məşğul olan işçi.
|
UTOPİK (ID - 40681)sif. [yun.] 1. fəls. Utopiya (1-ci mənada) üzərində qurulmuş; qeyri-elmi, xəyali. Utopik sosializm.
2. Həyata keçə bilməyən, qeyri-real, xam xəyaldan başqa bir şey olmayan; xəyali. Lakin Elxanın zəif cəhətləri də vardır. Onun... |
UTOPİST (ID - 40682)[yun.] Utopizmə qapılmış adam: xəyalpərəst.
|
UTOPİYA (ID - 40683)[yun. utopos] 1. Cəmiyyəti yenidən qurmaq, ideal cəmiyyət yaratmaq haqqında qeyri-elmi fəlsəfi görüş, nəzəriyyə.
2. Həyata keçirilə bilməyən fantaziya, xam xəyal. |
UVERTÜRA (ID - 40684)[fr. ouvertura] Operanın, baletin və s.-nin müqəddiməsi. “Koroğlu” operasının uvertürası. - Ümumiyyətlə, opera əsərləri simfonik orkestr tərəfindən hələ pərdə açılmazdan əvvəl ifa edilən uvertüra, ya da introduksiya (mmüqəddimə)...
|
UVOLOGİYA (ID - 40685)is. [lat.] Üzümün salxım və giləsinin struktur komponentləri haqqında elm.
|
UYAR(LI) (ID - 40686)sif Uyğun, müvafiq, münasib, düzgələn, uyan, uyğun gələn.
|
UYARLIQ (ID - 40687)is. Uyma, uyğun gəlmə, düz gəlmə; uyğunluq, münasiblik.
|
UYARSIZ (ID - 40688)sif. Uymayan, uyğun gəlməyən, düz gəlməyən, müvafiq olmayan, uyğunsuz.
|
UYARSIZLIQ (ID - 40689)is. Uyğunsuzluq, uymama, düz gəlməmə, uyğun olmama.
|
UYDURMA (ID - 40690)1. “Uydurmaqdan f.is.
2. is. Həqiqətdə mövcud olmayıb birisi tərəfindən uydurulan əsilsiz şey; qondarma, yalan, əfsanə, saxta. [Qoca Baxşı:] Çünki oradakı həyat ona yabançı və xəyali bir uydurma kimi görünəcəkdir. C.Cabbarlı.... |
UYDURMAÇI (ID - 40691)is. Olmamış, ya olmayan bir şeyi özündən uyduran, özündən quraşdıran adam; yalançı, qondarmaçı, iftiraçı, böhtançı. Uydurmaçının biridir. Mən belə uydurmaçıya rast gəlməmişəm.
|
UYDURMAÇILIQ (ID - 40692)is. Olmamış, ya olmayan bir şeyi özündən uydurma, özündən düzəltmə, qondarma; qondarmaçılıq, yalançılıq, saxtaçılıq.
|
UYDURMAQ (ID - 40693)f 1. Olmamış, ya olmayan bir şeyi öz xəyalında yaratmaq, özündən düzəltmək, özündən quraşdırmaq; qondarmaq. [Kazım] hər halda bir bəhanə uydurmağı qərara aldı. M.İbrahimov. // məc. Yuxulatmaq, gözünü bağlamaq, iğfal etmək....
|
UYDURUCU (ID - 40694)bax uydurmaçı.
|
UYDURULMA (ID - 40695)“Uydurulmaqdan f.is.
|
UYDURULMAQ (ID - 40696)məch. 1. Özündən düzəldilmək, özündən quraşdırılmaq, özündən qondarılmaq. Siz bəlkə bunu uydurulmuş (f.sif.), xəyali bir əfsanə zənn edərsiniz. S.Hüseyn. Bəlkə Tahirin ali təhsil almadığına dair deyilən sözlər nə məqsədlə...
|
UYEZD (ID - 40697) |
UYĞUN (ID - 40698)sif. 1. Uyar, müvafiq; düz gələn, müvafiq olan, lazımi şəkildə olan, bir şey üçün yararlı olan. Qətibə bu əlaqənin başlanmasını öz məqsədinə uyğun bilirdi. M.S.Ordubadi. Dükandan çoxdan bəri arzusunda bulunduğum bir kiçik...
|
UYĞUNLAŞDIRILMA (ID - 40699)“Uyğunlaşdırılmaqdan f.is.
|
UYĞUNLAŞDIRILMAQ (ID - 40700)“Uyğunlaşdırmaqdan məch.
|
UYĞUNLAŞDIRMA (ID - 40701)“Uyğunlaşdırmaq”dan f.is.
|
UYĞUNLAŞDIRMAQ (ID - 40702)f . Uyuşdurmaq, uyğun hala gətirmək, müvafiqləşdirmək, yaraşdırmaq. Sinir sistemi bədən üzvlərinin işini tənzim edir, uyğunlaşdırır və əlaqələndirir. - Səfdərəli bildiyi saysız-hesabsız məzhəkələrin ən yaxşılarından...
|
UYĞUNLAŞMA (ID - 40703)“Uyğunlaşmaq”dan f.is.
|
UYĞUNLAŞMAQ (ID - 40704)f . Uyğun hala gəlmək; bir şeyə uyuşmaq, vərdiş etmək, öyrəşmək. Yeni mühitə uyğunlaşmaq. Dağ iqliminə uyğunlaşmaq. Yeni həyat şəraitinə uyğunlaşmaq. - [Surxay:] Qazmaçılar şəraitə uyğunlaşmayıblar. M.Süleymanov. //...
|
UYĞUNLUQ (ID - 40705) |
UYĞUNSUZ (ID - 40706)sif 1. Uyğun olmayan, uymayan, düz gəlməyən, müvafiq gəlməyən. Uyğunsuz yer. Uyğunsuz vəziyyət.
2. Münasib olmayan, layiq olmayan, yaraşmayan, namünasib, uyuşmaz. Uyğunsuz hərəkət. Uyğunsuz söz. |
UYĞUNSUZLUQ (ID - 40707)is. Aralarında uyğunluq olmama, bir-birilə düz gəlməmə (tutmama).
Xasiyyətlərdə uyğunsuzluq. - Ana isə dar şalvarı bəyənmir, çəkmə ilə onun tənasübündə nə isə bir uyğunsuzluq görürdü. M.Hüseyn. Qüruru və şax gəzişi... |
UYĞUR(LAR) (ID - 40708)Orta Asiyada və Qərbi Çinin bəzi rayonlarında yaşayan türkdilli xalq. Uyğur dili. Uyğur ədəbiyyatı.
|
UYĞURCA (ID - 40709)sif. və zərf Uyğur dilində. Uyğurca-rusca lüğət. Uyğurca danışmaq.
|
UYQU (ID - 40710)is. Yuxu. Kəndlilər çox yorulub, uyqudan indi oyanır. A.Səhhət. Müəllim oyaqlıqla uyqu arasında idi. S.Hüseyn.
|
UYQULU (ID - 40711)sif. Yuxulu. Dideyi-bəxtim oyanmaz, nə ağır uyquludur. Füzuli.
|
UYQUSUZ (ID - 40712)is. Yuxusuz. [İsmət:] Keçən gecə bir xeyli fikrə daldım; Düşündüm, düşündüm, uyqusuz (z.) qaldım. H.Cavid. Bəziniz uyqulu, bəziniz uyqusuz; Sizdə var qoxusu hər yerin, küləklər! M.Müşfiq.
|
UYQUSUZLUQ (ID - 40713)is. Yuxusuzluq.
|
UYMA (ID - 40714)“Uymaq”dan f.is.
|
UYMAQ (ID - 40715)f . 1. Bax qapılmaq2. Qərinələrlə məst olub cəhalətə uyduq! Hansı günümüzü xoş keçirdik? C.Məmmədquluzadə. Meydanda durun mərd kimi; Uymayın ötəri şöhrətə, ada. B.Vahabzadə. // İnanaraq tabe olmaq, razı olmaq, güzəştə...
|
UYUMA (ID - 40716)“Uyumaq”dan f.is.
|
UYUMAQ (ID - 40717)f . 1. Yuxulamaq. Nəhayət, uyuyan (f.sif.) uşaq tərpənib gözlərini açdı. T.Ş.Simurq. // Məc. mənada. Rahat uyu, qəhrəman əsgər! - Uyuyur məncə məzarında sənin; Ağlayan qanlı bir əsrin dərdi. S.Rüstəm.
2. məc. Həyat əsəri... |
UYUMUŞ (ID - 40718)sif. Yuxulamış, yatmış. Uyumuş uşaq. // Məc. mənada. [Rüstəm bəyin] çoxdan bəri uyumuş milli hissi qələyana gəldi. Çəmənzəminli. Duyduğu ətir iyi damarlarında uyumuş sevgi hisslərini oyandırırdı. M.S.Ordubadi. // məc. Qəflətdə...
|
UYUŞDURMA (ID - 40719)“Uyuşdurmaq”dan f.is.
|
Bu səhifə dəfə baxılıb
İnformatika hazırlığı
Tam məlumat...
Ofis proqramları kursu
Tam məlumat...
Məktəbəqədər və ibtidai sinif hazırlığı
Tam məlumat...
......