İzahlı lüğət

UZLAŞMA (ID - 40770)

1. “Uzlaşmaq”dan f.is.
2. qram. Qrammatik əlaqənin elə formasıdır ki, burada qrammatik cəhətdən tabeedici ünsürlərin hər ikisi bir qrammatik kateqoriyada olur (uzlaşma dillərin çoxunda şəxs, kəmiyyət, cins kateqoriyalarında...

UZLAŞMAQ (ID - 40771)

f . 1. Uyğunlaşmaq, uyğun gəlmək, müvafiq olmaq, həmahəng olmaq, düz gəlmək. Yeni layihə əvvəlki Hə tamamilə uzlaşır. Onun sözü işi ilə uzlaşmır. // Sözləşmək, şərtləşmək, qərarlaşmaq, danışıb razılığını almaq....

UZUN (ID - 40772)

sif. 1. İki ucunun arası çox, çox olan (qısa ziddi). Uzun ağac. Uzun ip. Uzun tir. Uzun saç. - [Laçın] əlində uzun bir dəyənək beş-altı baş keçi və qoyunu otarmağa aparırdı. H.Nəzərli. Ortada uzun, lakin ensiz ayaqaltı xalça...

UZUNAYAQ(LI) (ID - 40773)

sif. Ayaqları uzun olan. Uzunayaq durna.

UZUNBALDIR(LI) (ID - 40774)

sif. Baldırları uzun və nazik olan.

UZUNBAŞ(LI) (ID - 40775)

sif. Başı uzunsov olan.

UZUNBIĞ(LI) (ID - 40776)

sif. Bığları uzun olan, uzun bığ qoymuş. Uzunbığ kişi. - Məmməd bəyin ilk zərbəsindən uzunbığlı, sallaq birçəkli bir sərkərdənin başı qələm kimi atıldı. Çəmənzəminli.

UZUNBOĞAZ(LI) (ID - 40777)

sif. Boğazı uzun olan, uzun boğazlı. Uzunboğaz adam. Uzunboğaz şüşə. Uzunboğaz corab. - Stolun qabağında dümdüz oturmuş uzunboğaz, arıq adam qəti dedi.. M.Hüseyn. Güllüoğlu Xalıqverdinin əynində nimdaş göy çuxa, ayağında...

UZUNBOY(LU) (ID - 40778)

UZUNBOYUN (ID - 40779)

sif. Boynu uzun olan. Uzunboyun adam.

UZUNBURUN1 (ID - 40780)

sif. Burnu uzun olan, uzun burunlu. Uzunburun adam. Uzunburun balıq.

UZUNBURUN2 (ID - 40781)

is. Bəzi rayonlarda ağcaqanadın bir adı. Revolveri, qoçunu Badikubə məmləkətində; Uzunburun milçəyi Saliyanda görməli imiş. M.Ə.Sabir.

UZUNBUYNUZ(LU) (ID - 40782)

sif. Buynuzları uzun olan. Uzunbuynuzlu camışlar.. Cənubi Çində, Böyük Okeanda və İndoneziya adalarında yaşayır. A.Ağabəyli.

UZUNCA (ID - 40783)

sif. Çox uzun. Uzunca ağac. Uzunca dəhliz. Uzunca zal. Uzunca boru. // Çox müfəssəl, çox uzun, geniş. Ceyran burada mənə uzunca bir izahat verdi. S.Hüseyn. Görünür, anamla uzunca söhbət etmisən.. S.S.Axundov.

UZUN-CAYDAQ (ID - 40784)

bax uzundraz. Uzuncaydaq məmur .. komendanta sarı dönərək sakit, lakin amiranə bir səslə dedi. M.Hüseyn.

UZUNÇƏKƏN (ID - 40785)

bax uzunsürən.

UZUNÇU (ID - 40786)

bax uzundanışan. Uzunçunun biridir. - Bu usta əvvəlkindən də uzunçu idi. “Koroğlu” . [Feldşer] çox uzunçu, lağ-lağ, həm də qaba bir adamdı. M.Hüseyn. [Nəsirov:] Canım, sən nə uzunçu adamsanmış? Yaxşı, yaxşı, get işinə....

UZUNÇULUQ (ID - 40787)

is. Uzun danışmaq xasiyyəti, söhbəti lüzumsuz yerə uzatma. Əlyarov Gülpərinin bu uzunçuluğunu bəyənmirdi. M.Hüseyn. Lakin Firəngizin bircə baxışı əyləşənlərin canını [müvəkkilin] uzunçuluğundan qurtardı. B.Bayramov. □...

UZUNDALĞALI (ID - 40788)

sif. Dalğaları çox uzun olan. Uzundalğalı radiasiya. // Uzun dalğalarda işləyən, uzun dalğaları tutan. Uzundalğalı radiostansiya. Uzundalğalı radioaparat.

UZUNDANIŞAN (ID - 40789)

sif. Çoxdanışan, naqqal, gəvəzə, uzunçu.

UZUNDƏRƏ (ID - 40790)

is. mus. Azərbaycan xalq oyun havalarından birinin adı. [Mirzağa:] Mən yalnız “Uzundərə” oynaya bilərəm. S.Hüseyn. [Birisi:] Ay Güləfşan, “Uzundərə” çal, Sənəm bacı oynayacaq. B.Talıblı.

UZUNDRAZ (ID - 40791)

sif. dan. Boyu çox uzun, arıq və yöndəmsiz, uzuncaydaq. Uzundraz zabit [Vəzirovu] xüsusi salonda gözləyirdi. M.İbrahimov. Bayram şənliklərində [Yalmcaq da] hamıdan qəşəng geyinib, özü kimi uzundraz, arıq yabısını zınqrovlar, ipək...

UZUNƏTƏK(Lİ) (ID - 40792)

sif. Ətəyi uzun, uzun ətəkli. [Ənisə:] ..Uzunətək arxalığımla dikdaban başmağımı da geyərəm. S.Hüseyn.

UZUNGƏRDƏN(Lİ) (ID - 40793)

sif. Gərdəni, boynu, boğazı uzun olan.

UZUNGÖVDƏLİ (ID - 40794)

sif. Gövdəsi uzun olan.

UZUNKİRPİK(Lİ) (ID - 40795)

sif. Kirpikləri uzun olan, uzun kirpikli. Uzunkirpikli qiz. - [Əhməd:] Qara saçları, eşqlə dolu uzunkirpikli gözləri, ərəbi burnu xoşuma gəldi. T.Ş.Simurq. İlkin mən uzunkirpikli, iri qara gözlərini çevikcə dolandırıb gəzdirən,...

UZUNQANAD(LI) (ID - 40796)

zool. 1. sif. Qanadları uzun olan. Uzunqanadlı quşlar.
2. İs. mənasında. Uzunqanadlılar - uzunqanadlıların və milçəkquşuların daxil olduğu quşlar dəstəsinin adı.

UZUNQILÇA(LI), UZUNQIÇ(LI) (ID - 40797)

sif. Qılçaları (qıçları) uzun olan. Rəhimli qulac-qulac addımlar atan uzunqılça təhkimçinin arxasından güclə çatırdı. İ.Hüseynov.

UZUNQOL(LU) (ID - 40798)

sif. Qolları uzun olan. [Arvadın] əynində.. uzunqol bənöyüş çit köynək vardı. Ə.Vəliyev.

UZUNQULAQ (ID - 40799)

1. sif. Qulaqları uzun olan, uzun qulaqlı. Uzunqulaq tula.
is. evf Eşşək. [Aslanın] dünya malından bir uzunqulağı, bir də.. iki keçidən başqa heç bir şeyi yox idi. C.Cabbarlı. Camal kişi yedəyində odun yüklü at, uzunqulaq həyətə...

UZUNQUNC (ID - 40800)

sif. Quncları uzun, uzun qunclu; uzunboğaz. [Səmədin] uzunqunc çəkmələri, qara göndən tikilmiş əlbisəsi və qoltuğundakı portfel hamının diqqətini cəlb edirdi. B.Talıblı. Uzunqunc çəkməsinin ta üzünə kimi enən nimdaş paltosunda...

UZUNQUYRUQ(LU) (ID - 40801)

sif. Quyruğu uzun olan. [Ovçunun] Al! - deməsi ilə tulanın yerindən qopması və uzunquyruq iri bir qırqovul xoruzunun qaqqıldayaraq şiddətli bir pırıltı ilə qalxması bir oldu. M.Rzaquluzadə. [Maşının] yaxınlaşdığını görən uzunquyruq...

UZUNLADICI (ID - 40802)

sif. Uzun edən, uzunluğunu artıran. Uzunladıcı məftil.

UZUNLAMASINA (ID - 40803)

bax uzununa. [Səmədin] üst dodağı uzunlamasına iki qat açılıb, yenə burnunun dibinə çəkildi. B.Talıblı.

UZUNLAŞMA (ID - 40804)

“Uzunlaşmaq”dan f.is.

UZUNLAŞMAQ (ID - 40805)

f Uzun olmaq, boyca artmaq, getdikcə uzun olmaq, boya vermək. Uşaq bir-iki ilin içində yaman uzunlaşıb.

UZUNLATMA (ID - 40806)

“Uzunlatmaq”dan f.is.

UZUNLATMAQ (ID - 40807)

f . Uzun etmək, uzunluğunu, boyunu artırmaq, uzunlaşdırmaq.

UZUNLİFLİ (ID - 40808)

sif. Lifləri uzun, uzun lifləri olan. Uzunlifli pambıq.

UZUNLUQ (ID - 40809)

is. 1. Uzun şeyin halı. Yolun uzunluğu. ilanın uzunluğu bir metrdən artıqdır. - [Həsən:] Vay! Oğlan, bu uzunluqda da isim olurmu? H.Nəzərli. Bu xəndək bir kilometr uzunluğu, qırx metr eni, otuz metr dərinliyi olan nəhəng bir dərədən...

UZUNLÜLƏ (ID - 40810)

sif. Lüləsi uzun, uzun lüləli. Uzunlülə tüfəng.

UZUNMÜDDƏTLİ (ID - 40811)

sif. Uzun müddəti nəzərdə tutan, uzun müddət davam edən; uzun müddətə verilmiş. Uzunmüddətli ezamiyyət. Uzunmüddətli iş. Uzunmüddətli borc.

UZUNÖMÜRLÜ (ID - 40812)

sif. 1. Ömrü uzun, uzun ömür sürmüş, çox yaşamış. Azərbaycan uzunömürlülər (is.) diyarıdır.
2. Uzun müddət işləyə bilən, çox davamlı, çox yaşaya bilən. Mühərrikdə qoyulmuş yeni izolə korpusu daha etibarlı, rütubətə...

UZUNÖMÜRLÜLÜK (ID - 40813)

is. Uzun ömür, uzun həyat, uzun, çox yaşama; ömrün uzunluğu.

UZUNSAÇ(LI) (ID - 40814)

sif. Saçı uzun, uzun saç qoymuş, saçlarını uzatmış. Uzunsaç oğlan. - Həsən küçəyə çıxar-çıxmaz uzunsaçlı, ..qırmızı köynək geymiş bir studentə rast gəldi. Çəmənzəminli. Balaca, uzunsaç, uzuntuman, başmağını sürütləyən...

UZUNSAQQAL(LI) (ID - 40815)

sif. Saqqalı uzun, saqqalını uzatmış. ilyas uzunsaqqallı, dolaşıqsaçlı, ağırgövdəli bir qoca idi. Çəmənzəminli. Qapını açan uzunsaqqal, arıq bir adamdı. S.Rəhman.

UZUNSİFƏT(Lİ) (ID - 40816)

sif. Sifəti uzunsov, sifəti uzun. Qatırçıların arasında gövdəsi yumru, uzunsifət, ağsaqqal bir kişi var idi. Mir Cəlal.

UZUNSOV (ID - 40817)

sif. Bir qədər uzun, uzuntəhər. Uzunsov sifət. Uzunsov otaq. - Xalis palıd ağacından qayrılmış və təzəcə alınmış yazı stoluna bitişik olan uzunsov stolun üstünə yaşıl mahud salınmışdı. Ə.Vəliyev. [Rəşid:] Biz dəhlizi...

UZUNSOVLUQ (ID - 40818)

is. Uzunsov şeyin halı.

UZUNSÜRƏN (ID - 40819)

sif. Çox sürən, uzun müddət davam edən; uzun, sürəkli, davamlı. Uzunsürən xəstəlik. Uzunsürən müddət. Uzunsürən iclas. - Nəhayət, uzunsürən səyahətimiz bitir. M.İbrahimov.

Bu səhifə dəfə baxılıb

......
Insert Error: Table './shagird_myusers/spam_checker' is marked as crashed and last (automatic?) repair failed