İzahlı lüğət

EL-ULUS (ID - 11797)

top. Camaat, xalq, el. Muğana su gəlir, Milə su gəlir; Axışıb öz eli-ulusu gəlir. S.Vurğun. Axşamlar, ay axşamlar; Şamlar yanar axşamlar; El-ulus evdə yatar; Xodək harda axşamlar. (Bayatı).

EL-YURD (ID - 11798)

is. El, vətən. [Babək:] Bizim elimiz-yurdumuz var, anacan, sənin də, mənim də böyük bir anamız var - Vətən! M.Rzaquluzadə.

EM (ID - 11799)

“M” hərfinin adı.

EMAL (ID - 11800)

is. [ər.] Müxtəlif əməliyyat vasitəsilə qayırma, hazırlama, düzəltmə, hazır şəklə salma. Dəri emalı. Ağac emalı. Boru emalı. □ Emal etmək - qayırmaq, hazırlamaq, düzəltmək, hazır şəklə salmaq.

EMALATXANA (ID - 11801)

is. [ər. emalat və fars. ...xanə] 1. İstehsal və ya təmir müəssisəsi, habelə bu cür müəssisənin binası; karxana. Xarrat emalatxanası. Tikiş emalatxanası. [İmran:] Yoldaşlar, bu günlərdə burada böyük emalatxana açılacaq. Ə.Haqverdiyev....

EMALÇI (ID - 11802)

is. Hazırlayan, emal edən, istehsal edən. Silos basdırıldıqdan sonra Budaq fermadakı süd maşınlarının yanına gələr, emalçılara yardım edər, inəklərin, qoyunların sağılıb, südün maşından keçirilməsində əlindən gələni...

EMALEDİCİ (ID - 11803)

sif. Emal edən, hazırlayan, istehsal edən. Emaledici sənaye.

EMBARQO (ID - 11804)

[isp.] hüq. Bir ölkəyə mal gətirilməsinin və ya oradan mal çıxarılmasının qadağan edilməsi. // Bir dövlətin, cəza tədbirləri olaraq, başqa dövlətlərə məxsus gəmilərinin və yüklərinin öz limanına girməsini, yaxud oradan...

EMBLEM (ID - 11805)

[yun. emblema - nişan, qabarıq bəzək] Hər hansı bir anlayışı ifadə edən şərti əlamət, nişan, rəmz. Göyərçin sülh emblemidir.

EMBRİOLOGİYA (ID - 11806)

[yun. embryon - rüşeym və logos - anlayış, elm] Biologiyanın rüşeymlərin (embrionların) inkişafından bəhs edən şöbəsi. Canlıların embrional inkişafından bəhs edən elmə embriologiya deyilir. M.Axundov.

EMBRİOLOJİ (ID - 11807)

sif. [yun.] Embriologiyaya aid, embriologiyaya məxsus. Embrioloji tədqiqat.

EMBRİOLOQ (ID - 11808)

[yun.] Embriologiya mütəxəssisi.

EMBRİON (ID - 11809)

[yun.] bax rüşeym. Embrionun ana bətnində inkişafı.

EMBRİONAL (ID - 11810)

sif. [yun.] biol. Embriona aid olan. Embrional dövr. Embrional inkişaf // Embrion (rüşeym) halında olan. Embrional hüceyrə.

EMFİZEMA (ID - 11811)

[yun.] tib. 1. Bədənin bir yerində, ya toxumasında həddindən artıq hava, ya qaz yığılması. Dərialtı emfizema.
2. Ciyərlərin qeyri-normal böyüməsi, şişməsi.

EMİSSAR (ID - 11812)

[lat.] dipl. Hər hansı bir siyasi təşkilat və ya dövlət təşkilatı tərəfındən məxfi tapşırıqla başqa bir ölkəyə göndərilən şəxs.
sif. [lat.] mal. Emissiyaya aid.

EMİSSİYA (ID - 11813)

[lat.] mal. Qiymətli kağızlar və kağız pullar buraxılması.

EMOSİONAL (ID - 11814)

sif. [fr.] 1. Emosiya ifadə edən, emosiya ilə dolu olan, həyəcanlı. Emosional nitq. - ..[S.Vurğunun] dili çox aydın, səlis, emosional və obrazlıdır. O.Sarıvəlli. ..Musiqi mədəniyyətinin yeni bir qələbəsi kimi qarşılanan “Yeddi...

EMOSİONALLIQ (ID - 11815)

is. Həyəcanlılıq, təsirlilik, həyəcan oyatma, təsirləndirmə qabiliyyəti. Musiqinin emosionallığı.

EMOSİYA (ID - 11816)

[fr. əsli lat.] Həyəcan, təəssürat.

EMPİRİK1 (ID - 11817)

[yun. empeiria - təcrübə]
fəls. Empirizm (1-ci mənada) tərəfdarı.
2. Praktik işlə məşğul olan adam, empirizm (2-ci mənada) tərəfdarı.

EMPİRİK2 (ID - 11818)

EMPİRİKLİK (ID - 11819)

is. Empirizmə əsaslanma, empirizm mahiyyəti daşıma, təcrübilik.

EMPİRİOKRITİK (ID - 11820)

[yun.] fəls. Empiriokritisizm tərəfdarı.

EMPİRİOKRİTİSİZM (ID - 11821)

[yun.] fəls. XIX əsrin axırlarında meydana çıxmış subyektiv idealist fəlsəfi cərəyan; maxizm. Empiriokritisizm həmçinin fizikada böhranla, fiziki idealizm məktəbi ilə bağlı olmuşdur. Neopozitivizm “antimetafizik” empiriokritisizmin...

EMPİRIZM (ID - 11822)

[yun.] fəls. 1. İdrak üçün yalnız hissi qavrayışı, təcrübəni əsas hesab edən, nəzəri ümumiləşdirmələri qəbul etməyən fəlsəfi cərəyan. Empirizm ilə rasionalizm arasında əsas ziddiyyətlər.
2. sif. kit. Nəzəri cəhətin...

EMÜLSİYA (ID - 11823)

[fr. əsli lat.] xüs. 1. Bir mayenin başqa maye içərisində əriməyib qalan mikroskopik zərrələri.
2. Foto kağızı, ya lövhəcikləri üzərinə çəkilən fotokimyəvi şüalara həssas jelatin məhlulu. Emulsiya təbəqəsi.

EMULSİYALAŞDIRILMA (ID - 11824)

“Emulsiyalaşdırılmaq” dan f.is.

EMULSİYALAŞDIRILMAQ (ID - 11825)

məch. xüs. Emulsiya halına salınmaq, yaxud üzərinə emulsiya çəkilmək.

EMULSİYALAŞDIRICI (ID - 11826)

sif Emulsiya əmələ gətirən. Emulsiyalaşdırıcı maddə.

EMULSİYALAŞDIRMA (ID - 11827)

“Emulsiyalaşdırmaq” dan f.is.

EMULSİYALAŞDIRMAQ (ID - 11828)

f. xüs. Emulsiya halına salmaq, yaxud üzərinə emulsiya çəkmək.

EMULSİYALI (ID - 11829)

sif xüs. Üzərinə emulsiya çəkilmiş. Qalın qatlı lövhələr vasitəsilə işıq hissəciklərinin, həmçinin “y” hissəciklərin də hərəkətini yazmaq mümkündür. Lakin sonuncu halda daha qalın emulsiyalı lövhələrdən istifadə...

ENDEMİK (ID - 11830)

sif [yun.] xüs. Yerli, müəyyən
bir yerə xas olan. Endemik xəstəlik. Endemik bitkilər.

ENDEMİYA (ID - 11831)

[yun. ] xüs. İnfeksiyanın qalmasına səbəb olan müəyyən şərait nəticəsində bir yerdə yoluxucu xəstəliyin daim mövcud olması.

ENDİRİCİ (ID - 11832)

sif. tex. Bir şeyi, yükü, ağırlığı və s.-ni aşağı endirən.

ENDİRİLMƏ (ID - 11833)

“Endirilmək” dən f.is.

ENDİRİLMƏK (ID - 11834)

məch. Aşağı salınmaq, düşürülmək. Yuxarıya qoyulmuş qırmızı stol salonun qabaq tərəfinə endirildi. S.Rəhimov.
Quyuya kəmər endirildikdən sonra, o, xüsusi aqreqatlar vasitəsilə sementlənir. S.Quliyev.

ENDİRİM (ID - 11835)

bax eniş. Yolun endirimi.

ENDİRİMLİ (ID - 11836)

bax enişli.

ENDİRMƏ (ID - 11837)

"Endirmək” dən f.is.

ENDİRMƏK (ID - 11838)

f 1. Aşağı salmaq, düşürmək, yaxud enməsinə, aşağı düşməsinə kömək etmək. ..Söz var ki, dağa çıxardar, söz var ki, dağdan endirər. C.Məmmədquluzadə. Arvad ərini geyindirib, qolundan yapışıb, pilləkəndən endirib qayıtdı....

ENDOKARD(İ) (ID - 11839)

[yun. endo və kardia ürək] anat. Ürək boşluğunu içəridən örtən qişa.

ENDOKARDIT (ID - 11840)

[yun. endo-daxilində və kardia - ürək] tib. Endokardın (ürəyin daxili qişasının) iltihabı.

ENDOKRİN (ID - 11841)

[yun. endo-daxilində və krino - ayırıram] fiziol. Daxili sekresiya vəziləri ilə bağlı olan. Endokrin xəstəliklər. Endokrin sistem anat. - endokrin vəzilər sistemi. Endokrin vəzilər anat. - daxili sekresiya vəziləri.

ENDOKRİNOLOGİYA (ID - 11842)

[yun. endo-daxilində və krino-ayırıram və logos-elm] Daxili sekresiya vəzilərinin quruluş və vəzifələrini öyrənən elm. Eksperimental endokrinologiya.

ENDOKRİNOLOQ (ID - 11843)

[yun. endo-daxilində və krino - ayırıram və logos-elm] Endokrinologiya mütəxəssisi.

ENDOQAMİYA (ID - 11844)

[yun. endo - daxilində və gamos - nikah] etnoqr. Cəmiyyətin ilk inkişaf dövrlərində ancaq qohumundan, tayfasından, ictimai qrupu içərisindən evlənmək adəti.

ENDŞPİL (ID - 11845)

[alm.] idm. Şahmat oyununun son mərhələsi.

ENERGETİK (ID - 11846)

[yun.] Energetika mütəxəssisi, energetika sənayesi işçisi. Energetiklərin yeni nailiyyətləri.

Bu səhifə dəfə baxılıb

......
Insert Error: Table './shagird_myusers/spam_checker' is marked as crashed and last (automatic?) repair failed