LƏKƏLƏMƏK (ID - 27079)f 1. Paltara, yaxud bir şeyin üstünə ləkə salmaq; batırmaq, bulamaq. Paltarını ləkələmək. Kitabı ləkələmək. Çəkmələrini ləkələmək.
məc. Birisinin adına, şərəfinə toxunulacaq söz demək; olmayan şeyi ona isnad etmək,... |
LƏKƏLƏNDİRMƏ (ID - 27080)“Ləkələndirmək” dən fiü.
|
LƏKƏLƏNDİRMƏK (ID - 27081)bax ləkələmək.
Zeynal öz yaramazlıqlarını doğrultmaq üçün mühitlərini ləkələndirməyə çalışan bir qrup adamlara mənsub idi. S.Hüseyn. |
LƏKƏLƏNMƏ (ID - 27082)“Ləkələnmək” dən f.is. Biz heç vaxt öz qəhrəman əcdadımızın şanlı adının və xatirəsinin ləkələnməsinə razı olmayacağıq. Ə.Əbülhəsən.
|
LƏKƏLƏNMƏK (ID - 27083)f 1. Ləkələndirici bir şeydən üzərinə ləkə düşmək, ləkə tutmaq, ləkə-ləkə olmaq; batmaq, ləkələrlə örtülmək. Orpəyi ləkələnmək. Paltosu ləkələnmək. - Eyvanın məhəccərini toz basmış, əlüzyuyanın güzgüsü ləkələnmişdi....
|
LƏKƏLƏNMİŞ (ID - 27084)f.sif. 1. Üstünə ləkələr düşmüş, ləkə tutmuş, ləkə-ləkə olmuş; ləkəli. Ləkələnmiş paltar.
2. məc. Biabır olmuş, rüsvay olmuş (edilmiş), ləkə (2-ci mənada) vurulmuş. |
LƏKƏLƏTMƏK (ID - 27085)b a x ləkələndirmək.
|
LƏKƏLİ (ID - 27086)sif. 1. Ləkəsi olan, üzərinə ləkə və ya ləkələr düşmüş, ləkə basmış; çirklənmiş, batmış, bulanmış. Ləkəli parça. Ləkəli ayaqqabı. Ləkəli örpək. Ləkəli paltar.
Gözün ağında qara və ya qırmızı xal (ləkə)... |
LƏKƏLİLİK (ID - 27087)is. Ləkəli şeyin və ya adamın halı.
|
LƏKƏR (ID - 27088)is. dan. Görkəm, surət, sir-sifət. Bir ləkəri yoxdur.
|
LƏKƏRSİZ (ID - 27089)sif. Kifir, çirkin, bədləkər.
|
LƏKƏSİZ (ID - 27090)sif. 1. Təmiz, aydın, açıq, saf. Ləkəsiz səma. Ləkəsiz üfüq. - Göylərin aynası, ləkəsiz (z.) durur; Xilqətin ən dərin mənası budur. S.Vurğun. Mavi üfüqlər dumduru, ləkəsiz və nəhayətsiz görünürdü. M.İbrahimov. Səhər...
|
LƏKƏSİZLİK (ID - 27091)is. Ləkəsiz şeyin və ya adamın halı; ləkəsiz olma.
|
LƏKLƏMƏ (ID - 27092)“Ləkləmək” dən f.is.
|
LƏKLƏMƏK (ID - 27093)f. Lək düzəltmək, lək qayırmaq. Həyəti ləkləmək. - Bostanı ləklədilər; Tağını təklədilər; Düşdüm nadan əlinə; Nazımı çəkmədilər. (Bayatı).
|
LƏKLƏTMƏ (ID - 27094)“Ləklətmək” dən f.is.
|
LƏKLƏTMƏK (ID - 27095)f. Lək düzəltdirmək, lək qayırtdırmaq. Bostanı ləklətmək. Göyərti üçün yer ləklətmək.
|
LƏKTƏ (ID - 27096)sif. dan. köhn. Həyasız, abırsız (ancaq qadınlar haqqında). [Şərəfnisə xanım Gülçöhrəyə:] Itil cəhənnəmə, ləktə, əl çəkməz, qoymaz işimi tutum. M.F.Axundzadə.
|
LƏQƏB (ID - 27097)is. [ər.] Müəyyən bir səciyyəvi xasiyyətinə və ya başqalarından ayrılan əlamətinə görə adama verilən qeyri-rəsmi ad; ayama. [Mədəd:] Sənə Koroğlu ləqəbini verməkdə, Tapdıq, səhv etməmişik. Ə.Əbülhəsən. Bizim şəhər...
|
LƏQƏBLİ (ID - 27098)sif. Ləqəbi olan, ləqəb daşıyan; ayamalı. Qonşuda yaşayan Danqılıbəy ləqəbli birisi, nədənsə, yediklərinin artığını həmişə buraya atardı. Çəmənzəminli.
|
LƏL (ID - 27099)is. [ər.] 1. Qırmızı rəngli qiymətli daş. Qasid badəni içdi. Ləli öpüb cibinə qoydu. “Koroğlu” . Bunun evində ənfiyədan da vardır, onun üstündə ləl və cavahiratdan düzəlmiş çılpaq bir qadın şəkli vardır. M.S.Ordubadi.
2.... |
LƏL-CAVAHİRAT (ID - 27100)top. [ər.] Qiymətli daş-qaş, cavahirat. Təmiz ad, təmiz ürək bu dünyada ləl-cavahiratdan da qiymətlidir! S.Rəhimov.
|
LƏLƏ (ID - 27101)is. 1. Keçmişdə kübar və varlı ailələrdə oğlan uşağının tərbiyəsilə məşğul olan adam. [Qətibə xanım:] Səba xanım, özümü çox fəna hiss edirəm, Qutluğu lələsinə tapşırın. M.S.Ordubadi. Hacı Səmsam .. başqa mülkədarlar...
|
LƏLƏDAĞ (ID - 27102)lələdağ etmək məh. - hirsləndirmək, acıqlandırmaq, dəhşətə salmaq. Qaçaq Nəbi boz ata minib aynalı ilə naçalnikləri, pristavları nə təhər lələdağ edirdisə, Midhəd də quzğun sürüsünü eləpərən-pərən saldı. “Qaçaq...
|
LƏLƏGİLƏ (ID - 27103)is. Uşağı ovutmaq üçün ona verilən hər hansı bir şey (şimi, meyvə və s.). Uşağı lələgilə ilə dilə tutmaq.
|
LƏLƏK (ID - 27104)is. 1. Quşların qanadlarının və quyruqlarının uclarındakı uzun saplaqlı tük. [Qız] eyvanın küncündə ları xoruzun qanadından düşmüş uzun lələyi görüb sevincək götürdü. M.İbrahimov. Hər il ovçularyüz milyon manatlarla qiyməti...
|
LƏLƏKLƏNMƏ (ID - 27105)“Lələklənmək” dən f.is.
|
LƏLƏKLƏNMƏK (ID - 27106)f. 1. Lələyi görünməyə başlamaq, lələyi çıxmaq. Cücə lələkləndi. Lələyi tökülmək, lələyi düşmək. Xəstə toyuq lələklədi.
|
LƏLƏKLİ (ID - 27107)sif. 1. Uzun lələkləri olan, lələklə örtülmüş (quşlar haqqında). [Zərrintac xanım:] Alagöz, sən mənə qulluq edərsən, mən də səni lələkli tovuz kimi bəzərəm. S.Rəhimov. Lələk taxılmış, lələk keçirilmiş, lələklə...
|
LƏLƏKSİZ (ID - 27108)sif. Hələ lələyi çıxmamış və ya lələyi tökülmüş. Lələksiz quş.
|
LƏLƏKTÖKMƏ (ID - 27109)is. Quşlarda: köhnə lələkləri töküb, yeni lələklər çıxarma prosesi. Sürünənlər qabıq qoyduqları kimi, quşlar da lələk tökürlər. Lələktökmə zamanı bədəndəki lələklər tökülür və onların yerində yeni lələklər...
|
LƏLƏKVARİ (ID - 27110)sif Lələyəoxşar, lələk kimi. Lələkvari yarpaq. - [Göyrüş ağacının] yarpaqları lələkvari şəkildə düzülmüşdür. H.Qədirov.
|
LƏLƏLİK (ID - 27111)is. köhn. Lələnin gördüyü iş; tərbiyəçilik. [Cəbi:] Allah mənə o qədər ömür versin ki, Qəmər xanımın uşaqlarına lələlik edim. S.S.Axundov.
□ Lələlik etmək məc. - yaltaqlanmaq. |
LƏLƏŞ (ID - 27112)is. zar. Bir adam özünü öydüyü, lovğalandığı zaman özünə işarə olaraq işlətdiyi söz (yalnız şəxs sonluqları ilə işlənir). [Süleyman Əsgərə:] Gördüyün qızlardan birisini seç, sonra lələşini göndər, gedim elçilik...
|
LƏLİ (ID - 27113)dan. bax nənni.
|
LƏLİMƏ (ID - 27114)“Ləlimək” dən f.is.
|
LƏLİMƏK (ID - 27115)f dan. 1. Yalvarmaq, yalvarıbyaxarmaq.
2. Bir şeyin həsrətində olmaq, arzusunda olmaq. Aşdan ötrü ləlimək. Uşaq oyuncaq üçün ləliyir. |
LƏLO (ID - 27116)ləlo getmək dan. - yeməli bir şeyin həsrətində olmaq, həddən artıq istəmək. Kababdan ötrü ləlo gedir.
|
LƏLÖYÜN (ID - 27117)sif dan. Acgöz, tamarzı, görməmiş. // İs. mənasında. Acdan ləlöyün törər. (Ata. sözü). // Ehtiraslı, həris.
□ Ləlöyün getmək - bir şeyin arzusunda olmaq, həsrətini çəkmək; bir şey üçün əldən getmək. [Veys:] Sən... |
LƏLÖYÜNLÜK (ID - 27118)is. Acgözlük, görməmişlik, hərislik, tamarzılıq.
|
LƏM1 (ID - 27119)is. [ər.] köhn. Parlama, parıldama.
|
LƏM2 (ID - 27120)is. məh. 1. Talvar.
Mağara. |
LƏMƏ (ID - 27121)is. Tavandan bir az aşağı divar uzunu kərpicdən, taxtadan, palçıqdan qabqacaq düzmək üçün düzəldilmiş yer; rəf. Astanada tüstülənir böyrü batıq samovar; Ləmədəsə rəngi uçmuş beş-on nimçə, kasa var. S.Rüstəm.
|
LƏMƏLİ (ID - 27122)sif Ləməsi olan; rəfli. Ləməli otaq.
|
LƏMPƏ (ID - 27123)is. məh. Tavan, səqf. Düz stolun üstündən, ləmpədən asılmış onluq lampa şölələnirdi. B.Bayramov.
|
LƏMPƏLİ (ID - 27124)sif məh. Ləmpə vurulmuş; tavanlı, səqfli. Ləmpəli otaq.
|
LƏMS (ID - 27125) |
LƏMSLƏŞMƏ (ID - 27126)“Ləmsləşmək” dən f.is.
|
LƏMSLƏŞMƏK (ID - 27127)f Süstləşmək, keyləşmək, halsızlaşmaq, hissizləşmək. [Dərviş:] Özümü itirdim, nə etməliyəm bilmədim, .. huşum və bədənim ləmsləşdi, pozğunlaşdım. A.Divanbəyoğlu.
|
LƏMYESİR (ID - 27128)dan. bax əsir-yesir. [Yetər:] Bu bir belə ləmyesirin duası qoymaz ki, Xalıqverdi qardaşın başından bir tük əskik olsun. Ə.Vəliyev.
|
Bu səhifə dəfə baxılıb