ÇOVUŞ (ID - 7485)is. tar. 1. Keçmiş zamanlarda: fərmanları, qərarları, hökmləri uca səslə camaata elan edən şəxs.
Aşağırütbəli məmur. Əvvəl, yəni iki il bundan əqdəm Xudayar bəy qlava yanında çovuş idi. C.Məmmədquluzadə. Keçmişdə:... |
ÇOVUŞLUQ (ID - 7486)is. Çovuş vəzifəsi. [Əmrah:] O bir odunçudur, amma mənim atam kənddə bir neçə il kətxuda yanında çovuşluq eləyib. Ə.Haqverdiyev.
|
ÇÖDÜKOTU (ID - 7487)is. bot. Yarpaqları xörəyə işlədilən, daşlıq yerlərdə bitən yabanı ot bitkisi.
|
ÇÖHRƏ (ID - 7488)is. Üz, surət, sima. Bu qadının çöhrəsində bir məyusluq görünürdü. S.S.Axundov. [Ayna] gülər bir çöhrə ilə yoldaşlarına tərəf döndü. Ə.Məmmədxanlı.
// Obrazlı təşbehlərdə. Ay yorğun və solğun çöhrəsi ilə buludların... |
ÇÖKDÜRMƏ (ID - 7489)“Çökdürmək”dən f.is.
|
ÇÖKDÜRMƏK (ID - 7490)f 1. Çökməsinə səbəb və ya vasitə olmaq. Cənubdan əsən külək bacadan çıxan tüstünü getdikcə içəriyə çökdürürdü. S.Rəhimov.
Oturtmaq, oturmağa məcbur etmək. Dəvəni çökdürmək. - Padşah xacənin iki qolundan tutub... |
ÇÖKDÜRÜCÜ (ID - 7491)sif. xüs. Çökdürən, çökməsinə kömək edən. Çökdürücü maddə.
|
ÇÖKƏ1 (ID - 7492) |
ÇÖKƏ2, ÇÖKƏBALIĞI (ID - 7493)is. zool. Nərə balıqları ailəsindən qiymətli ov balığı.
|
ÇÖKƏK (ID - 7494)is. Yer səthində batıq yer, kiçik çala; oyuq. İndi, bu arada çökəklərdə və bağların ara-bərəsində qalan tala qarlar da yavaş-yavaş əriyirdi. S.Rəhimov. Fişəng sönən kimi [partizanlar] cəld yüyürüb, özlərini çökəyə verdilər...
|
ÇÖKƏKLİK (ID - 7495)is. Çökək yer, çala yer; oyuq, çala. Şırımlar açılarkən bəzi cərgələrdə çökəklik əmələ gəlir. (Qəzetlərdən).
|
ÇÖKƏLİK (ID - 7496)is. Çoxlu çökə ağacları bitən yer.
|
ÇÖKƏLMƏ (ID - 7497)“Çökəlmək”dən f.is.
|
ÇÖKƏLMƏK (ID - 7498)f. Çökək əmələ gəlmək, içəri batmaq. [Sila] gülərkən ovurdları çökəlir, bu vaxt gözə çox şirin görünürdü.S.Vəliyev. [Mərcanın] çökəlmiş (f.sif.) ovurdları dolub-boşalmağa, qırışmış dodaqları əsməyə başladı....
|
ÇÖKMƏ (ID - 7499)“Çökmək”dən f.is.
// is. Çökmüş, aşağa batmış yer; çala. Şoran torpaqlara əsasən çökmələrdə təsadüf olunur. |
ÇÖKMƏK (ID - 7500)f. 1. Durduğu yerdən aşağı enmək, çuxura düşmək. Binanın divarı çökmüşdür. Asfalt çökmüşdür.
// Aşağı enmək, dibinə oturmaq (mayenin içərisində olan toz, qum və s.). Çömbəlib birdən-birə oturmaq. Yerə çökmək.... |
ÇÖKÜK (ID - 7501)sif. Çökəyə düşmüş, çökmüş, içəri batmış, çuxurlaşmış. Çökük linza. Çökük güzgü. - Həyat [Vasilini] əzir, yorur, belini bükürdü. Lakin onun çökük sinəsində odlu, inadlı bir ürək döyünürdü. İ.Qasımov.
|
ÇÖKÜKLÜK (ID - 7502)is. Çökük şeyin halı; çökük olma, içəriyə batma.
|
ÇöKÜNTÜ (ID - 7503)is. Mayenin dibinə çökən şeylər; torta. Çaxırın çöküntüsü. Ərimiş yağın çöküntüsü.
|
ÇÖL (ID - 7504)is. 1. Qumluq, susuz düzənlik; səhra, bozqır, biyaban. Ağcaqum çölü. Ərəbistan çölləri. - Nə mən Məcnun kimi çöllərdəyəm, bil; Nə sən Leyli kimi hicran xəstəsi. S.Vurğun.
// Meşəsiz düzənlik, sahə. Malqara çöldə otlayır.... |
ÇÖL-BAYIR (ID - 7505)is. dan. Evdən dışarıda hər bir yer, ətraf yer. [Çimnaz] çöldə-bayırda
geydiyi qara satin tumanını, nisbətən təzə şabalıdı qədək arxalığını çıxarıb boğçaya qoydu. Ə.Əbülhəsən. Doğur qış səhəri, susur çöl-bayır;... |
ÇÖLBUĞDASI (ID - 7506)is. bot. Yabanı halda bitən cır buğda növü.
|
ÇÖLÇÜ (ID - 7507)bax çöllü 1-ci mənada. [Hüseynəli xan:] Mənim qızım oxumuş qızdır, sənə yaramaz, sən bir çölçü babasan, sənə kasıbfəndi qız gərək. N.Vəzirov.
|
ÇÖLDONUZU (ID - 7508)is. zool. Vəhşi donuz.
|
ÇÖLDOVŞANI (ID - 7509)is. zool. Çöldə yaşayan dovşan.
|
ÇÖLEŞŞƏYİ (ID - 7510)is. zool. Vəhşi eşşək; gur.
|
ÇöLGÖYƏRÇİNİ (ID - 7511)is. zool. Çöldə yaşayan vəhşi göyərçin.
|
ÇöLKEŞNİŞİ (ID - 7512)is. bot. Yabanı halda bitən keşniş.
|
ÇÖLKƏSƏYƏNİ (ID - 7513)is. zool. Payız və qış yuxusu keçirən siçovula oxşar iri gəmirici.
|
ÇÖLQARANQUŞU (ID - 7514)is. zool. Yaşayış yerlərindən uzaqda, çöldə yaşayan qaranquş.
|
ÇÖLQAZI (ID - 7515)is. zool. Vəhşi qaz.
|
ÇÖLLALƏSİ (ID - 7516)is. bot. Yabanı halda bitən lalə.
|
ÇÖLLƏMƏ (ID - 7517)zərf Yolu qısaltmaq üçün çöldə düz yolla deyil, kəsə yolla. Çölləmə getmək.
|
ÇÖLLÜ (ID - 7518)sif köhn. 1. Kəndli, kəndçi. Xoş keçmədi il çöllüyə, dehqanə, nə borcum! M.Ə.Sabir. Kərbəlayı Xəlil dükanında oturub, çöllülərdən almış olduğu yağ barəsində düşünürdü. T.Ş.Simurq.
2. məc. Geri qalmış, mədəniyyətsiz,... |
ÇÖLLÜK (ID - 7519)is. b ax çöl 1 -ci mənada. [Atam:] Ay dəli, çöllükdür, ürəyini sıxma! Bunun da bir nəşəsi var. A.Şaiq.
|
ÇÖLMƏ (ID - 7520) |
ÇÖLNANƏSİ (ID - 7521)is. bot. Yabanı halda bitən nanə.
|
ÇÖLNOXUDU (ID - 7522)is. bot. Yabanı halda bitən noxud.
|
ÇÖLÖRDƏYİ (ID - 7523)is. zool. Vəhşi ördək.
|
ÇÖLPİŞİYİ (ID - 7524)is. zool. Vəhşi pişik.
|
ÇÖLSİÇANI (ID - 7525)is. zool. Çöldə yaşayan siçan növü.
|
ÇÖLTƏRƏSİ (ID - 7526)is. bot. Yazın əvvəllərində bitən, xörəyə qatılan ot bitkisi.
|
ÇÖLTURŞƏNGİ (ID - 7527)is. bot. Yabanı halda bitən turşəng.
|
ÇÖLYOVŞANI (ID - 7528)is. bot. Əsasən quru yamaclarda bitən yovşan.
|
ÇÖMBƏLƏN1, ÇÖMBƏLƏK (ID - 7529)zərf Çömbəlmiş halda, çömbələrək, dizlərini yığaraq. Çömbələn əyləşmək. - Pərişan çömbələk oturub, əlini arxın suyunda yudu və danışdı. M.İbrahimov.
|
ÇÖMBƏLƏN2 (ID - 7530)bax dombalan 2-ci mənada.
|
ÇÖM(B)ƏLMƏ (ID - 7531)1. “Çöm(b)əlmək” f.is.
zərf bax çömbələn1 |
ÇÖM(B)ƏLMƏK (ID - 7532)f Ayaqlarını dizlərindən qatlayıb pəncələri üstündə oturmaq. Tülkü görcək yavaş-yavaş gəldi; Endirib baş, ədəblə çömbəldi. M.Ə.Sabir. Bir qədər də baxandan sonra kəndlilər gəlib çömbəlirlər tayanın kölgəsində. C.Məmmədquluzadə....
|
ÇÖM(B)ƏLTMƏ (ID - 7533)“Çöm(b)əltmək”dən f.is.
|
ÇÖM(B)ƏLTMƏK (ID - 7534)icb. Çöm(b)ələrək oturtmaq.
|
Bu səhifə dəfə baxılıb