ÇUBUQLANMAQ (ID - 7585)məch. Çubuqla vurulmaq, çubuqla döyəclənmək, çubuqla çırpılmaq.
// Çubuqla döyülmək, çubuqla vurulmaq. |
ÇUBUQLAŞMA (ID - 7586)“Çubuqlaşmaq”dan f.sif.
|
ÇUBUQLAŞMAQ (ID - 7587)qarş. Çubuqla bir-birini vurmaq, çubuqla vuruşmaq.
|
ÇUBUQVARİ (ID - 7588)sif. Çubuq kimi nazik və düz.
|
ÇUDU (ID - 7589)is. Lay-lay xəmirdən ətli və ya qozlu qoğal.
|
ÇUĞLAMAQ (ID - 7590)f Xəbərçilik etmək.
|
ÇUĞUL (ID - 7591)is. Xəbərçi, şeytanlıq edən adam. Qaçaq Nəbi gün yağlanmamışdan durur, həndəvərə göz gəzdirir. Həcərin “Ay Nəbi, niyə yatmırsan? ” sorğusuna qarşı, “çuğul ölməyib” deyə cavab verirdi. S.Rəhimov. Gəzir könülləri...
|
ÇUĞULÇU (ID - 7592)bax cugul.
|
ÇUĞULLAMA (ID - 7593)“Çuğullamaq”dan f.sif.
|
ÇUĞULLAMAQ (ID - 7594)f Xəbər vermək, xəbərçilik etmək, şeytanlamaq. [Əsli:] Kərəm, atam səni Süleyman paşaya çuğullayıb. “Əsli və Kərəm”. [Nabat:] Ağa, vallah, yalan deyir, nahaq yerdən gəlib məni sənə çuğullayır. S.S.Axundov.
|
ÇUĞULLUQ, ÇUĞULÇULUQ (ID - 7595) is. Xəbərçilik, şeytanlıq. [Bayram:] İndi sən [Pərzad] istərsənmi ki, mən özümü bədnam edib, çuğulçuluq adını üstümə götürüm? M.F.Axundzadə.
|
ÇUĞUNDUR (ID - 7596)is. bot. Qırmızı və ya ağrəngli iri yumruları və iri yarpaqları olan bostan bitkisi. [Rüstəm] bir neçə yaxşı şumlanmış, hətta çuğundur və soğan əkilmiş sahəyə baxdı. M.İbrahimov.
// Həmin bitkinin qırmızı və ağrəngli... |
ÇUĞUNDURÇU (ID - 7597)is. Çuğundurçuluq mütəxəssisi.
|
ÇUĞUNDURÇULUQ (ID - 7598)is. Kənd təsərrüfatının çuğundur əkib-becərməklə məşğul olan sahəsi.
|
ÇUĞUNDUROTU (ID - 7599)is. bot. Üstü tüklə örtülü bir, iki və ya çoxillik ot bitkisi.
|
ÇUĞUNDURYIĞAN, ÇUĞUNDURÇIXARAN (ID - 7600) is. Çuğunduru yerdən çıxarıb yığan maşın. Yeni markalı çuğunduryığan (çuğundurçıxaran).
// Sif. mənasında. Çuğunduryığan maşın. |
ÇUXA (ID - 7601)is. Qafqazlıların üstdən geyilən, beli büzməli, uzun, kişi milli geyimi. Çərkəzi çuxa (döşündə vəznələri olan çuxa növü). - [Usta Ağabala] dolahadola neçə arşın qurşağını açıb tökdü və sonra çuxa, arxalıq, canarxalıq...
|
ÇUXALI (ID - 7602)sif. Əynində çuxa olan, çuxa geymiş. Çuxalı qoca. - Qara çuxalı bir düşmən süvarisi özünü yetirərək komandanı yaraladı. H.Nəzərli.
|
ÇUXALIQ (ID - 7603)is. Çuxa tikmək üçün parça. Qəmər şalı öz əri üçün çuxalıq toxumuşdu. Ə.Vəliyev.
// sif. Çuxa üçün yararlı. Çuxalıq mahud. |
ÇUXUR (ID - 7604)is. 1. Yer səthindən aşağı çökmüş, oyulmuş yer; oyuq, çala. Məmməd bir böyük və dərin çuxur qazıb, eşşəyin leşini ora saldı, üstünü torpaqladı. E.Sultanov. Çəpərlərdən çıxan tikan kolları oynaya-oynaya gəlib yol çuxurlarında...
|
ÇUXURCUQ (ID - 7605)kiç. Kiçik çuxur, balaca çuxur.
|
ÇUXURLANMA, ÇUXURLAŞMA (ID - 7606)“Çuxurlanmaq”, “çuxurlaşmaq”dan f.is.
|
ÇUXURLANMAQ, ÇUXURLAŞMAQ (ID - 7607)f Çuxur əmələ gəlmək, dərinləşmək, çuxura düşmək. Ələsgər gördü ki, bu gözəlin zənəxdanının böyründə bir cüt həbəşi xalı var, gözlər güləndə üz çuxurlanıb, xallar gizlənir. “Aşıq Ələsgər”. [Şah] isə...
|
ÇUXURLUQ (ID - 7608)is. Çuxur yer, çalalıq. Çuxurluqda gizlənmək.
|
ÇUQUN (ID - 7609)is. [rus.] 1. Polad almaq və ya tökmə məmulatı hazırlamaq üçün işlədilən karbonla dəmirin xəlitəsi. Çuqun əritmək.
2. Həmin metaldan qab. Çuqunda xörək bişirmək. // Bu metaldan hazırlanmış. Çuqun qazan. - İmran kişi... |
ÇUQUNƏRİTMƏ, ÇUQUNTÖKMƏ (ID - 7610)is. Çuqun əridilən, tökülən (zavod, sex və s.). Çuqunəritmə sənayesi. - Çuquntökmə sexini yenidən qurmaq üçün hazırlıq aparılır.
|
ÇUL (ID - 7611)is. 1. Üstündə oturmaq və ya soyuqdan qorunmaq üçün atın və bəzi başqa heyvanların dalma salman qıldan və ya yundan toxunma qalın örtük. Şirməmməd öküzləri rahatladı, çullarını alıb qabaqlarına yem tökdü. E.Sultanov. [Nisə...
|
ÇUL-ÇUXA (ID - 7612)top. isteh. köhn. Geyim, paltar (adətən dəbdən çıxmış paltar haqqında). Yamayardım babamın çul-çuxasın. M.Ə.Sabir. [Balaş Sevilə:] ..Kişi üçün də bu dal otaqda yer sal, tez yatsın, çul-çuxası ilə həyətəzada çıxar, biabır...
|
ÇULĞA(LA)MA (ID - 7613)“Çulğa(la)maq”dan f.sif.
|
ÇULĞA(LA)MAQ (ID - 7614)bax qaplamaq. Səhərdir, günəşin rəngi sapsarı; Sarılıq çulğamış ağ buludları. S.Vurğun. Silah səsləri sahili çulğaladı. M.Hüseyn.
|
ÇULĞA(LA)NMA (ID - 7615)“Çulğa(la)nmaq”dan f.is
|
ÇULĞA(LA)NMAQ (ID - 7616)f Bürünmək, qapanmaq, dürtülmək. Qaranlığa çulğalanmış (f.sif.) bir çox evlərin sahibləri hələ tarladan qayıtmamışdılar. T.Ş.Simurq. Çulğalanıb çən və dumanla bayır; Mürgüləyir dağ, dərə, orman, çayır. A.Şaiq.
|
ÇULLAMA (ID - 7617)“Çullamaq”dan f.sif
|
ÇULLAMAQ (ID - 7618)f 1. Dalına çul qoymaq (heyvanın). Atı çullamaq. - Molla öküzünü çullayır, ağzına da bir yüyən vurub meydana gəlir. “M.N.lətif.”. [Nəbi:] And içirəm, sənə məxmər çullaram; Bozat, qurtar məni, aman günüdür. “Qaçaq Nəbi”.
2.... |
ÇULLANMA (ID - 7619)“Çullanmaq”dan f.sif
|
ÇULLANMAQ (ID - 7620)1. məch. Dalına çul qoyulmaq (heyvanın).
2. dan. qayıd. zar. Üst-üstə çoxlu paltar geymək, qalın geymək. Nə olub belə çullanıbsan? |
ÇULLATMA (ID - 7621)“Çullatmaq”dan f.sif
|
ÇULLATMAQ (ID - 7622)icb. Dalına çul qoydurmaq (heyvanın). Atı çullatmaq. - [Koroğlu Həmzəyə:] Qış olanda məxmər çullat! At igidin qardaşıdı. “Koroğlu”.
|
ÇULLU (ID - 7623)sif Çulu olan, çullanmış, dalına çul qoyulmuş. Çullu at.
□□ Ağzına çullu dovşan yerləşmir (sıgmır) - b ax agız1# |
ÇUMUR, ÇUMUR-ÇUMUR (ID - 7624)is. Kiçik qum təpəciyindəki qumu hərə barmaqla öz tərəfinə çəkməkdən ibarət uşaq oyunu. Çumur (çumur-çumur) oynamaq.
|
ÇUR! (ID - 7625)Uşaq oyunlarında: qadağan olunmuş bir şeyə toxunmaqdan və ya başqa işdən saqındırmaq üçün işlədilən nida, söz. Çur səndən, cığallamaq məndən. (Ata. sözü).
|
ÇURSAF (ID - 7626)is. “Çur” deyilmədiyi halda oyunda istifadə olunan şeyləri götürmək istərkən işlədilən söz. “Çursaf’ deyib topu götürmək. - Bir keçəl bir uşağa aşıqlarını uduzub, çursaf eləyib aşıqları götürdü. (Nağıl).
|
ÇUST (ID - 7627)is. Dabansız, yüngül ayaqqabı. Çust geymək. - Yağış yağanda sel gətirən köhnə başmaqları, çustları, çəkmələri, çarıqları [Şeyx Şaban] yığıb, qalıba vurub, yamayıb ucuz qiymətilə - cütünü altı şahıdan, bir abbasıdan...
|
ÇUŞKA (ID - 7628) |
ÇUVAL (ID - 7629)is. 1. Böyük kisə, xaral. Bayram oldu, heç bilmirəm neyləyim: Bizim evdə dolu çuval da yoxdur. M.P.Vaqif. Qızlar sabah tezdən .. pambıqları yığacaq, çuval və xarallara doldurub təhvil verəcəklərdi. Ə.Vəliyev.
2. Saylardan sonra... |
ÇUVALDUZ (ID - 7630)is. İti ucu yastı və əyri iri qıyıq. İynəni özünə, çuvalduzu yoldaşına. (Ata. sözü). Axşam namazından, şam yeməyindən sonra, əlində çuvalduz çarığını köşələyən Salman kişi ayaq səsi eşitdi. Mir Cəlal.
|
ÇUVAŞ (ID - 7631)is. Çuvaş Respublikasının əsas əhalisini təşkil edən türkdilli xalq və bu xalqa mənsub adam.
|
ÇUVAŞCA (ID - 7632)sif və zərf Çuvaş dilində. Çuvaşca danışmaq. Çuvaşca-rusca lüğət.
|
ÇÜN (ID - 7633)[fars.] klas. köhn. bax çünki. [Münəccim dedi:] Yuxunun mənasını tapsa o qoca tapar, çün belə yuxuların mənasını tapmaq bizim işimiz deyil. (Nağıl). Dezdemona dəsmalı arayıb tapmayanda, ziyadə təşvişə düşmüşdü və hər kəsdən...
|
ÇÜNKİ (ID - 7634)bağl. [fars.] Ona görə ki, bundan dolayı, bu səbəbdən. [Vaqif] ehtiyat edirdi, çünki bu görüş yanlış şayiələr doğura bilərdi. Çəmənzəminli. [Əsgər:] Yəqin ki, getməz, çünki o, bəy qızıdır. Ü.Hacıbəyov.
// Bir halda... |
Bu səhifə dəfə baxılıb