ŞƏBƏDƏBAZ (ID - 37247)is. və sif [ər. şəbədə və fars. ...baz] Hoqqabaz, adam ələ salan, adamı lağa qoyan, adamoynadan, adama söz qoşan. Bu növ artistlərin yeri şəbədəbazlar məclisidir. Ə.Haqverdiyev.
|
ŞƏBƏKƏ (ID - 37248)is. [ər.] 1. Ağacdan, metaldan, daşdan, məftildən qayrılmış tor, hörgü, barmaqlıq; ornament. Pəncərə şəbəkəsi. Qapı şəbəkəsi. // Toraoxşar, toru xatırladan şey; tor.
Hər hansı bir yerdə müxtəlif istiqamətlərdə yolların,... |
ŞƏBƏKƏÇİ (ID - 37249)is. Şəbəkə (1-ci mənada) ustası; ornamentçi.
|
ŞƏBƏKƏÇİLİK (ID - 37250)is. Şəbəkə kəsmə, şəbəkə qayırma sənəti.
|
ŞƏBƏKƏLİ (ID - 37251)sif. Şəbəkə şəklində qayrılmış, şəbəkə qoyulmuş, şəbəkəsi olan. Şəbəkəli qapı. Şəbəkəli divar. Şəbəkəli pəncərə. - Bu gecə dəmir şəbəkəli qoşa pəncərədən işıq süzülmürdü: artırma da, həyət də qaranlıq...
|
ŞƏBGÜLÜ (ID - 37252)is. bot. Sarı, mixəyi rəngdə çiçəkləri olan çoxillik bitki; sarıbənövşə. Sarıbənövşə və ya şəbgülü .. açıq-sarı, tünd-sarı, mixəyi, tünd-mixəyi rəngli və kəskin xoşiyli çoxillik bitkidir, bağlarda və güllüklərdə...
|
ŞƏBXUN (ID - 37253)is. [fars.] Gecə vaxtı düşmən üzərinə gözlənilməz basqın. Dəstə bir yerdə şəbxun atır, o biri yerdə özünü göstərir və birdən yox imiş kimi çəkilib itirdi. S.Rəhimov. [Nəriman] düşmən dəstələrinin hissəyə soxulduğunu...
|
ŞƏBİH (ID - 37254)is. [ər.] 1. klas. Bənzər, oxşar. Şəbihi yoxdur.
2. din. Keçmişdə: məhərrəm ayında aşura günü şiələrin göstərdikləri Kərbəla hadisələrinə həsr olunmuş faciəli tamaşa, mərasim. Camaat dörd ətrafda oturardı, şəbih... |
ŞƏBİHGƏRDAN (ID - 37255)is. [ər. şəbih və fars. gərdan] Şəbihi hazırlayan, şəbih mərasimini idarə edən adam. Cəm olunan pullar nəyə sərf olunardı? - Çaya, qəndə,.. imam yolunda çalışan hədsiz Allah bəndələrinə ki ibarət olsun məscid və minbər...
|
ŞƏBİHGƏRDANLIQ (ID - 37256)is. Şəbihgərdanm işi, şəbih mərasimini idarə etmə. Şəbihgərdanlıq tam mənası ilə xalq teatrı idi. Çəmənzəminli. // məc. Oyunbazlıq, hoqqabazlıq.
|
ŞƏBKORLUQ (ID - 37257)is. bax gecəkorluq.
|
ŞƏBKÜLAH (ID - 37258)is. [fars.] köhn. Gecəpapağı. [Kərbəlayı Həsən] .. şəbkülahını geyinib arvada tapşırdı ki, bu gecə ölülər gələcək, .. dava-şava olmasın. Çəmənzəminli. [Molla Qasım:] Hərdənbir şəbkülah da qoyardı. H.Sarabski.
|
ŞƏBNAMƏ (ID - 37259)is. [fars.] İntibahnamə, bəyannamə. Şəbnamələr hazır idi. M.S.Ordubadi.
O, mizin üstünə şəbnaməni qoyanda əlahəzrət Hümayuni aynada onu görüb tutmuşdu. P. Makulu. |
ŞƏBNƏM (ID - 37260)is. [fars.] bax şeh. [Dərviş:] Gül qonçasında şəbnəm parıldayan kimi, [Ruqiyyənin] dodaqları arasında dişləri almaz kimi parıldadı. A.Divanbəyoğlu. [Əhməd:] Yerə düşmüş şəbnəm hələ qurumamışdı. T.Ş.Simurq.
|
ŞƏBNƏMLİ (ID - 37261)sif. Şəbnəm (şeh) düşmüş, şehli. Şəbnəmli çiçəklər səhər çağları; Yaqut gözlərilə qəmzə satardı. R.Rza.
|
ŞƏBPƏRƏ (ID - 37262)is. [fars.] 1. Yarasa, gecəquşu. Şəbpərə gecə gəzər, gündüz gəzməz; Elə bilər, özü bilər, özgə bilməz. (Məsəl). ..Azacıq tar olursa indi hava; Sevinir hər tərəfdə şəbpərələr; Aldanıb qafilanə rəqs eylər. H.Cavid.
2.... |
ŞƏCƏRƏ (ID - 37263)is. [ər.] Bir sülalənin, xanədanın və s. nəsil qollarını (qollu-budaqlı ağac şəklində) göstərən cədvəl. Nəsil şəcərəsi.
|
ŞƏDDƏ (ID - 37264)is. [ər.] 1. Bax təşdid.
2. Sapa düzülmüş mirvari, inci. Qətibə əlini atıb, kiçik cəbədən bir şəddə iridənəli inci çıxarıb Səba xanımın boynuna saldı. M.S.Ordubadi. iri mirvarilər beş-altı şəddə; Danənin hərəsi bir... |
ŞƏDİD (ID - 37265)sif. [ər.] klas. Şiddətli, sərt, çox ağır. ..Nadanlığa yaşlı gözlərilə baxa-baxa biçarə Məryəm saraldı, soldu, bir gün də şədid həyatından aralanıb rahətliyə çıxdı. Çəmənzəminli.
|
ŞƏDİDLİK (ID - 37266)is. Şiddətlilik, şiddət. Bu təzyiq [kişilərin qadınlar üzərində təzyiqi] tarixin hər pilləsində bir şədidlikdə olmayıb və ayrı-ayrı qövmlərin dərəceyi-mədəniyyətlərinə bağlı deyildi. Çəmənzəminli.
|
ŞƏFA (ID - 37267)is. [ər.] Xəstəlikdən qurtarma, sağalma, yaxşılaşma. Şirin, meyxoş meyvələri; Min bir dərdə şəfa bağlar! Qoynu dolu səfa bağlar! R.Rza. Şəfqət! Nə ülvisən, şəfa səndədir; Ağır xəstələrə dava səndədir. M.Rahim. □...
|
ŞƏFABƏXŞ (ID - 37268)[ər. şəfa və fars. ...bəxş] klas. bax şəfaverici.
|
ŞƏFAƏT (ID - 37269)is. [ər.] klas. Bir günahkarın bağışlanması və ya bir möhtacın ehtiyacının yerinə yetirilməsi üçün başqası tərəfindən edilən vasitəçilik, iltimas. // Rəhm, mərhəmət, şəfqət. Ey əhli-şimal, bu azarın dərmanı kövkəbi-hürriyyətin...
|
ŞƏFAƏTÇİ (ID - 37270)is. klas. Şəfaət edən, rəhm edən, mərhəmət göstərən, yazığı gələn, dərdinə əlac edən. Hər kəs qəzet oxusa, istəyir müsəlman qəzeti, istəyir qeyri bir dildə, qiyamət günü ona şəfaətçi olmayacaq. “Mol. Nəsr.”
|
ŞƏFAXANA (ID - 37271)is. [ər. şəfa və fars. ...xanə] köhn. Xəstəxana, müalicəxana. [Yusif Sərrac buyurdu:] ...Hər yerdə yollar təmir olunsun və lazımi məqamlarda və mənzillərdə körpülər və karvansaralar tikilsin və hər vilayətdə şəfaxanalar...
|
ŞƏFAİYYƏ (ID - 37272)is. [ər.] köhn. Səhiyyə, sağlamlıq. ..Rusların cəmi mülki idarələri millət vəkillərinin əlində idi ki, rusca həmin vəziidarənin adı Zemstvodur, məsələn: kəndlərin maarif işləri, şəfaiyyə işləri.. C.Məmmədquluzadə.
|
ŞƏFALANMA (ID - 37273)“Şəfalanmaq”dan f.is.
|
ŞƏFALANMAQ (ID - 37274)f Şəfa tapmaq, sağalmaq. Xəstə şəfalanar təri gələndə; Təbib ona yönü bəri gələndə. A.Şəmşir.
|
ŞƏFALI (ID - 37275)sif Şəfa verən, şəfaverici, sağaldıcı. Şəfalı hava. Şəfalı əl. Günəşin şəfalı şüası. - Bilmirəm, isti suyun; Şəfalıdır qaynağı; Yoxsa onun hüsnüdür; Bu dirilik bulağı? N.Rəfibəyli.
|
ŞƏFAVERİCİ (ID - 37276)sif. Şəfa verən, şəfalı, sağaldan, sağaldıcı. Şəfaverici dağ havası. Şəfaverici mədən suları.
|
ŞƏFƏQ (ID - 37277)is. [ər.] 1. Gün çıxmadan və ya batarkən göydə görünən qızartı. Od tutub qırmızı atəşlə yenə yandı üfüq; Şəfəqin qırmızı rəngilə işıqlandı üfüq. A.Səhhət.
2. məc. Parıltı, bərq, şölə. [Qadın] üzərinə... |
ŞƏFƏQQƏT (ID - 37278)bax şəfqət. Madərləriniz etdi sizə mehrü məhəbbət; Ağuşi-şəfəqqətdə sizi bəslədi rahət. M.Ə.Sabir. [Xarrat:] Məncə bütün məxluq .. mümkün olan şəfəqqət və himayeyi-insaniyyətdən məhrum qalmamalıdır. T.Ş.Simurq
|
ŞƏFƏQLƏNDİRMƏ (ID - 37279)“Şəfəqləndirmək”dən f.is.
|
ŞƏFƏQLƏNDİRMƏK (ID - 37280)f . İşıqlandırmaq, şölələndirmək. ..Axşamdan yanan çırağın saralmış alovu birdən titrəyib uzandı, yuxarıya doğru qanad çalıb bir an ətrafı daha artıq şəfəqləndirdi. Ə.Məmmədxanlı.
|
ŞƏFƏQLƏNMƏ (ID - 37281)“Şəfəqlənmək”dən f.is.
|
ŞƏFƏQLƏNMƏK (ID - 37282)f . İşıqlanmaq, şölələnmək, parıldamaq, şəfəq saçmaq, bərq vurmaq. Günəşin işığından şəfəqlənən qılınclar qırx min ildırımın birdən şığıdığını andırdı. M.S.Ordubadi. Sırğa taxıb qulağına göy otlar da şəfəqləndi;...
|
ŞƏFƏQLİ (ID - 37283)sif. Şəfəqsaçan, parlayan, işıqsaçan, bərq vuran, şöləsaçan. Şəfəqli almaz. Şəfəqli çilçıraq. - [Rüstəm bəy:] .. Pürqiymət daşlar cərgəsində [almaz] ən gözəl şəfəqli və kimya aləmində bundan bərk və səxt daş...
|
ŞƏFFAF (ID - 37284)sif. [ər.] Baxdıqda o biri tərəfi görünən, işığı asanlıqla buraxan, içindən keçirən. Şəffaf şüşə. Şəffaf cisim. // məc. Aydın, tərtəmiz, dumduru. Şəffaf göy. Şəffaf su. - O yerdə kim, göyün üzü şəffafdır; Çeşmələri...
|
ŞƏFFAFLAŞDIRMA (ID - 37285)“Şəffaflaşdırmaq”dan f.is.
|
ŞƏFFAFLAŞDIRMAQ (ID - 37286)f . Şəffaf hala salmaq.
|
ŞƏFFAFLAŞMA (ID - 37287)“Şəffaflaşmaq”dan f.is.
|
ŞƏFFAFLAŞMAQ (ID - 37288)f . Şəffaf olmaq, açılmaq, aydınlaşmaq, aydın görünmək.
|
ŞƏFFAFLIQ (ID - 37289)is. Duruluq, təmizlik, aydınlıq; şəffaf şeyin halı. Suyun şəffaflığından çayın dibi görünür. // Məc. mənada. Sonatada musiqinin şəffaflığı, formanın aydınlığı nəzəri cəlb edir.
|
ŞƏFİQ (ID - 37290)is. [ər.] klas. Şəfqətli, mərhəmətli, ürəyinazik. Fəğan ki, tez yetir əncamə, dustlər, şəbi-vəsl; Rəfiq çox ki, şəfiq oldu, yol iraq gərək. Q.Təbrizi.
|
ŞƏFQƏT (ID - 37291)is. [ər.] Rəhm, mərhəmət, acıma, yazığı gəlmə, ürəyi yanma, riqqət. [Hatəmxan ağa:] Sənə lazım olan ərəb, fars, türki, rus dilləridir ki, Allaha şükür, dövləti-əmniyyəmizin şəfqətindən açılan mədrəsələrdə hamısını...
|
ŞƏFQƏTLİ (ID - 37292)sif Mərhəmətli, riqqətli, mehriban, şəfqəti olan. Qadın! Ey sevgilim, şəfqətli mələk! Bu qədər səbrü təhəmmül nə demək? H.Cavid. Zeynal indi öz evinə qayıtmaq, ailəsinin şəfqətli qanadları altına sığınıb, qənaətkar...
|
ŞƏFQƏTSİZ (ID - 37293)sif. Rəhmsiz, mərhəmətsiz, amansız, daşürəkli. Şəfqətsiz adam.
|
ŞƏFQƏTSİZCƏSİNƏ (ID - 37294)zərf İnsafsızcasına, rəhmsizcəsinə, amansızcasına, qəddarcasına.
|
ŞƏFQƏTSİZLİK (ID - 37295)is. Rəhmsizlik, mərhəmətsizlik, insafsızlıq, amansızlıq, qəddarlıq.
|
ŞƏHAB (ID - 37296)[ər. şihab] klas. Alov, şölə, şərarə, qığılcım; ildırım. Düşdü şəhablar, ildırımlar, odlar. A.Səhhət. Firuzun parlaq qılıncı havanı bir şəhab kimi yarır. H.Nəzərli.
|
Bu səhifə dəfə baxılıb