İzahlı lüğət

ŞTAMPLAYICI (ID - 37948)

is. Ştamp (bax ştamp 2-ci mənada) vasitəsilə məmulat hazırlayan fəhlə.

ŞTAMPLI (ID - 37949)

sif Ştamp vurulmuş, ştampı olan. ..Partizanların ştamplı .. blankları da ələ keçə bilər. Ə.Əbülhəsən.

ŞTANQ (ID - 37950)

[alm.] 1. Bir çox alətlərdə, mexanizmlərdə detal kimi istifadə edilən metal ox. Qazıma ştanqı. - Vışkanın təpəsindən bucurqada sarınan kanatı keçirmək üçün bir blok asılır və dəmir ştanqlara bağlanmış balta quyuya endirilib...

ŞTANQİST, ŞTANQÇI (ID - 37951)

idm. Ştanq qaldırmaqla məşğul olan idmançı. Ştanqçılar komandası. Ştanqistlərin yarışı.

ŞTAPEL (ID - 37952)

[alm. Stapel] Süni və ya sintetik lif və bu lifdən toxunan parça.

ŞTAT1 (ID - 37953)

[alm. Staat] Bəzi burjua federativ dövlətlərin tərkibində müəyyən dərəcədə özü-özünü idarə edən dövlət ərazi vahidi. Amerika Birləşmiş Ştatları (dövlət adı). Avstraliya ştatları.

ŞTAT2 (ID - 37954)

[alm. Staad] Bir idarə və ya müəssisədə çalışan işçilərin sabit heyəti. Ştatları ixtisar etmək. Ştat cədvəli. Ştatda on işçi var.

ŞTATDANKƏNAR (ID - 37955)

sif. Ştata daxil olmayan, ştatda nəzərdə tutulmayan, ştat xaricində. Ştatdankənar işçi.

ŞTATİV (ID - 37956)

is. [alm.] 1. Fotoqrafıya, geodeziya və s. aparatlarını bərkitmək üçün açılıbbağlanan üçayaqlı səyyab vasitə.
2. Laboratoriya aparatı və qablarını bərkitmək üçün şaquli dayaq.

ŞTATLI (ID - 37957)

sif. Ştatda olan, ştatda nəzərdə tutulan. Ştatlı işçi. Ştatlı vəzifə.

ŞTEMPEL (ID - 37958)

[alm.] Üzərində qabarıq şəkil və ya yazı olan möhür, damğa.

ŞTEPSEL (ID - 37959)

[alm.] Elektrik cihazlarını (məs.: lampanı, qızdırıcı cihazları və s.) elektrik xəttinə calamaq üçün haçaşəkilli metal alət.

ŞTİFT (ID - 37960)

is. [alm. ] Detalları birləşmək üçün işlədilən silindr mil.

ŞTOF (ID - 37961)

is. [alm.] Mebel üzünə çəkmək və ya pərdə üçün ağır yun və ya ipək parça.

ŞTOK (ID - 37962)

is. [alm.] Dağ süxurlarının böyük kütləsi.

ŞTOPOR (ID - 37963)

is. [alm.] 1. Burğulu butulka açan.
2. Təyyarə ilə vintvari xətt üzrə sürətlə başı aşağı enmə üsulu.

ŞTREK (ID - 37964)

is. [alm.] Yeraltı yol.

ŞTRİX (ID - 37965)

is. [alm.] 1. Cizgi.
2. Xüsusiyyət, səciyyəvi cəhət.

ŞTÜRMAN (ID - 37966)

[holl.] Sualtı və suüstü gəmiləri, təyyarələri, dirijablları idarə edən mütəxəssis.

ŞTURVAL (ID - 37967)

is. [holl.] Gəmidə, təyyarədə sükan.

ŞUGUL1 (ID - 37968)

1. Bax şüvül.
2. Tarazlıq oxu. Laboratoriyada kimyəvitexniki tərəzilərin daimi yeri olur və bunların yerini tez-tez dəyişdirmək yaramaz. Bu tərəzilərdə olan şuğul, onları duracağı yerdə düzgün yerləşdirməyə imkan verir....

ŞUĞUL2 (ID - 37969)

bax çuğul. [Qoca:] O dünyada da elənçi şuğulları heç kəs içərisinə qoymur, burnuna vurub qovur. S.Rəhimov. // Bəzən “şeytan-şuğul” şəklində işlənir. [Xalıqverdi:] Mənim haqqımda deyilənin hamısı şeytanşuğul sözüdür....

ŞUĞULLUQ (ID - 37970)

bax çuğulluq. Yasavul .. Talıbxanın xidmətində özünün şuğulluğu ilə xüsusi məharət göstərir(di). S.Rəhimov.

ŞUX (ID - 37971)

sif. [fars.] 1. Şən, xoştəbiət, xoşədalı, işvəli, oynaq. Gözlərin şuxdu sənin; Kirpiyin oxdu sənin; Dərdin məni öldürür; Xəbərin yoxdur sənin. Sarı Aşıq. Ta ki xəbər gəldi xublar şuxundan; Əl çəkdim cahanın varıyoxundan....

ŞUXLUQ (ID - 37972)

is. 1. Oynaqlıq, şivəlilik, nazlılıq, gülərüzlülük; naz, şivə, sərbəst və nazlı hərəkət. Həmzəyə həmişəki kimi, yenə də Sonanın bu şuxluğu çox xoş gəldi. Ə.Əbülhəsən.
Qəşənglik, incəlik, zəriflik, məlahət....

ŞULUQ (ID - 37973)

sif. 1. Nadinc, dəcəl, şuluqçu. Şuluq uşaq.
is. Dələduz. Yoluğun nəyi var, şuluğa versin. (Ata. sözü).
is. Hərc-mərclik, qarışıqlıq, qalmaqal, qayda-qanunsuzluq. [Məmmədəli:] Güləndam, itin olum, küçüyün olum, bu ev...

ŞULUQÇU (ID - 37974)

sif. və is. 1. Şuluq eləyən, nadinc, dəcəl. Şuluqçu uşaq. - [Sabir:] Bizdə bir Məmmədağa var, çox yaman şuluqçudur. S.Rəhimov.
2. Dələduz, qalmaqalçı, araya şuluqluqsalan. Şuluqçu adam.

ŞULUQÇULUQ (ID - 37975)

bax şuluqluq.

ŞULUQLUQ (ID - 37976)

is. 1. Nadinclik, dəcəllik. Şuluqluq eləmək.
2. Hərc-mərclik, araqarışma, qarışıqlıq, çaxnaşma, iğtişaş, özbaşınalıq. // Qovğa, mərəkə, həngamə, qarışıqlıq. Bəzən yerbəyerdən mütrübü çağırardılar. Şuluqluq...

ŞULUM (ID - 37977)

sif. məh. Pinti, səliqəsiz.

ŞUM1 (ID - 37978)

sif. [ər.] klas. Uğursuz, məşum, nəhs, bədbəxtlik gətirən. [Zəhra Sənana:] Məndə, bilməm, nədir bu talei-şumI Sana halım deyilmidir məlum? H.Cavid. [Mirzə Əliəkbər:] [Bu ruznamə] düşmənlərimizin şum niyyətini daha tez ifşa...

ŞUM2 (ID - 37979)

is. Şumlanmış torpaq. Yaz şumu. Payız şumu. - Şumdan qabaq ..hər hektara 5 kiloqram fosfor gübrəsi verilmişdi. Ə.Əbülhəsən. □ Şum eləmək - şumlamaq. Taxıl yerin şum eyləyib əkin əkər əkinçilər; Əlində dəryaz ot biçər...

ŞUMAL (ID - 37980)

sif. 1. Hündür, düz, sərrast. Şumal çinar. Şumal ağac. - Tikildi divarlar, şumal dirəklər. M.Müşfiq. [Yunis:] Bu taxta qurudur, şumaldır. Mir Cəlal.
2. məc. Ucaboy, boy-buxunlu, təndürüst, qədd-qamətli. Şumal oğlan. Şumal qız....

ŞUMALTI (ID - 37981)

sif. k.t. Şumlanmış torpağın alt qatı. Şumaltı lay.

ŞUMLAMA (ID - 37982)

“Şumlamaq”dan f.is.

ŞUMLAMAQ (ID - 37983)

ŞUMLANMA (ID - 37984)

“Şumlanmaq”dan f.is.

ŞUMLANMAQ (ID - 37985)

məch. Şum edilmək. Maya ətrafda şumlanaraq payız əkinləri üçün hazırlanmış tarlaların arxlarını yoxladı. M.İbrahimov.

ŞUMLANMIŞ (ID - 37986)

f sif Şum edilmiş. Traktorla şumlanmış zəmi. - Qızlar belləri qapıb təzəcə şumlanmış sahənin traktor tuta bilməyən qırağını belləməyə başladılar. M.İbrahimov.

ŞUMLUQ (ID - 37987)

is. Şum edilmiş, şumlanmış yer.

ŞUR1 (ID - 37988)

is. [fars.] Azərbaycan klassik muğamlarından birinin adı. “Rast” , “Şur” , “Segah” , “Şüştər” , “Çargah” , “Bayatı-Şiraz” və “Humayun” Azərbaycan musiqisinin yeddi əsas ladıdır. Ü.Hacıbəyov. [Ağai-Füzulüzzakır:]...

ŞUR2 (ID - 37989)

is. [fars.] 1. Vəcd, şövq, cuşa gəlmə; coşqunluq. Dili-divanə sevər cantək o zülfisiyəhi; Başının şurini gör, eşqdə sevdasına bax. S.Ə.Şirvani. Məcnun öz şurilə çox da aləmə səs salmasın; Hansı namərd can əsirgər bir...

ŞURA (ID - 37990)

is. [ər.] 1. Hər hansı bir məsələni, işi və s. müzakirə etmək, məsləhətləşmək üçün bir yerə yığışma; müşavirə, məclis. Valideynlər şurası.
Hər hansı bir təşkilat, idarə, cəmiyyət yanında sərəncamverici və...

ŞURALAŞMA (ID - 37991)

“Şuralaşmaq”dan f.is. bax sovetləşmə.

ŞURALAŞMAQ (ID - 37992)

bax sovetləşmək. Ölkəmiz şuralaşanda Mirzə Mustafa üzünə pərdə çəkib qırmızılaşdı, özünü kommunist qələmə verdi. E.Sultanov. [Hacı:] Bu il aprel də gəlsə, düz on il olur ki, Azərbaycan şuralaşıbdır. Qantəmir.

ŞURƏVİ (ID - 37993)

sif [ər. ] tar. Sovetlərə, sovetlər ölkəsinə, sovet adamlarma xas və aid olan. Şurəvi qardaşlar, bizim sözlərimizi eşidin və şura fəhlələrinə yetişin. M.İbrahimov.

ŞURF (ID - 37994)

is. [alm.] Mədən yataqları tapmaq üçün qazılan quyu.

ŞURİŞ (ID - 37995)

is. [fars.] Qarışıqlıq, qarğaşalıq, iğtişaş, şuluqluq. Qazax mahalının vəkili Pənah ağanın zamanında bir para şuriş və inqilabın vüquinə görə Qazax mahalından bir neçə elat keçib Qarabağ vilayətinə, ibrahim xanın təhti-himayəsinə...

ŞURUP (ID - 37996)

is. [alm. ] Burğulu mıx, vint.

ŞÜA (ID - 37997)

is. [ər. ] 1. Günəşdən və başqa bir işıq mənbəyindən çıxan işıq telləri. Günəş şüası. işıq şüası. - ilk baharın yeni həyatverici günəşi, özünün ilıq və munis şüasını ətrafa saçmaqla qışın bıqdırıcı və...

Bu səhifə dəfə baxılıb

......