TAĞ3 (ID - 38136)is. Saçın iki yerə ayrılan yeri; həmin hissələrdən hər biri. Əlilə tağını düzəldən zaman; Yaxından duyuldu ayaq səsləri. M.Müşfiq. □ Tağ ayırmaq - saçı iki hissəyə ayırmaq.
|
TAĞALAQ1 (ID - 38137)is. Sap, iplik və s. sarınan çarx. ..Arvad ayağa qalxdı və nə isə çaşqınlıqla cəhrənin ora-burasını, tağalağını, iyini, dəstəsini yoxladı. Ə.Əbülhəsən. [Tapdıq] özünü divarın dibinə verib, tağalağı dığırlatdı....
|
TAĞALAQ2 (ID - 38138)bax taqqanaq. ..Uşağın əlindəki tağalaq çörəklərin hərdən biri düşürdü yerə, arvad qaldırıb, tozunu silib verirdi uşağa. C.Məmmədquluzadə.
|
TAĞAR (ID - 38139)is. məh. 83,2 kiloqram ağırlığında çəki vahidi. Beş tağar arpa. - [Həmzə:] Məsələ bir-iki desyatin yerdə, bir-iki tağar buğdada, ya da beş-on baş qaramalda deyil. Ə.Əbülhəsən.
|
TAĞBƏND (ID - 38140)sif. [fars.] arxit. Tağ şəklində olan; yarımdairəvi. Tağbənd körpü. - ...Uşaq bu saat hücrənin qoşa tağbənd pəncərələri arxasında göz üzündən ötüb keçən sərsəri buludların içəridəki işığı tez-tez dəyişdirdiyinin...
|
TAĞLI (ID - 38141)sif. 1. Tağı, tağları olan. Tağlı bina.
2. Hörgüsü tağ şəklində olan. Tağlı pəncərə (qapı). - Mədəniyyət evinin tağlı, naxışlı qapılarını [Qızyetər Yarməmmədə] göstərdi. M.İbrahimov. Taxtadan tikilmiş iki otaqlı;... |
TAHİR (ID - 38142)is. [ər.] köhn. Təmiz, pak.
|
TAXÇA (ID - 38143)is. [fars.] Şey qoymaq üçün divarda açılan oyuq. Taxçalara düzülübdü bir neçə samovar, sandıqça .. və xırdavat şeylərdən. C.Məmmədquluzadə. Mətbəxin divarlarında xırda taxçalar olardı. H.Sarabski.
|
TAXEOMETR (ID - 38144)is. [yun.] Üfüqi və yer ölçmə işlərində işlədilən şaquli bucaqları ölçmək üçün geodeziya aləti.
|
TAXEOMETRIYA (ID - 38145)is. [yun.] Yerin qabarıqlı planını düzəltmək üçün uzaqdan topoqrafik şəkilalma üsulu.
|
TAXIL (ID - 38146)top. Dənindən un və ya yarma hazırlanan bitkilərin (arpa, buğda, çovdar və s.) ümumi adı. Taxıl bitkiləri. Taxıl əkmək. - Taxıllar boy atmış və sünbül bağlamağa başlamışdı. Ə.Sadıq. // Həmin bitkilərin dəni. 2 ton taxıl....
|
TAXILBİÇƏN (ID - 38147)is. Taxıl biçmək üçün maşın, alət. Yeni markalı taxılbiçən. // Biçinçi. // Sif. mənasında. indi sovxoz tarlalarında yük avtomobilləri görünür, traktor və taxılbiçən maşınlar işləyir. Ə.Vəliyev.
|
TAXILBİTİ (ID - 38148)zool. bax buğdabiti.
|
TAXILÇİÇƏKLİLƏR (ID - 38149)cəm bot. Taxılların və bəzi başqa bitkilərin daxil olduğu bitki fəsiləsi.
|
TAXILÇI (ID - 38150)is. Taxılçılıqla, taxıl əkibbecərməklə məşğul olan adam. Taxılçının qarşısında isə çörək bolluğu yaratmaq vəzifəsi durmuşdu. S.Rəhimov.
|
TAXILÇILIQ (ID - 38151)is. Kənd təsərrüfatının taxıl əkib-becərməklə məşğul olan sahəsi.
|
TAXILDÖYƏN (ID - 38152)is. Biçilmiş taxılı döyüb dəni samandan ayıran maşın. // Sif. mənasında. Taxıldöyən maşın, vəl azlıq eləyirdi. Ə.Əbülhəsən.
|
TAXILQURDU (ID - 38153)is. zool. Taxıla ziyan verən cücü.
|
TAXILQURUDAN (ID - 38154)is. Taxılı qurutmaq üçün maşın. // Sif. mənasında. Taxılqurudan maşın.
|
TAXILMA (ID - 38155)“Taxılmaq”dan f.is.
|
TAXILMAQ (ID - 38156)“Taxmaq”dan məch.
|
TAXILSƏPƏN (ID - 38157)is. Toxum səpmək üçün maşın. // Sif. mənasında. Taxılsəpən maşın.
|
TAXILSOVURAN (ID - 38158)is. Taxılın dənini samandan ayıran maşın. // Sif. mənasında. Xırmanın bir tərəfində qoyulan taxılsovuran maşınların da gurultusu eşidilirdi. Ə.Əbülhəsən.
|
TAXILTƏMİZLƏYƏN (ID - 38159)is. Taxılın dənini zibildən, xırda daşlardan və s.-dən təmizləmək üçün maşın. Taxıltəmizləyəni işə salmaq. // Sif. mənasında. Qoca taxıltəmizləyən maşına baxır..
|
TAXİKARDİYA (ID - 38160)is. [yun.] Ürək yığılmalarının tezləşməsi, ürək döyüntüsü.
|
TAXMA (ID - 38161)“Taxmaq”dan f.is.
|
TAXMAQ (ID - 38162)f . 1. Iki şeyin uclarını bir-birinə keçirmək, ilişdirmək, yaxud bir şeyi başqa bir şeyə keçirmək. Kişi müştüyə taxmaq istədiyi papirosa sığal verirdi. Mir Cəlal. [Bəyim xala] ..bağırsaq kimi çözələnən rezin borunun bir...
|
TAXT (ID - 38163)is. [fars.] 1. Söykənəcəyi olmayan enli divan. Mayaya elə gəldi ki, əldən düşmüş, taxtın üstündə nimdaş və yamaqlı yorğandöşəkdə uzanan bu xəstə öz doğma bacısı, öz doğma anasıdır. M.Ibrahimov. Sərvinaz sandıqçanı...
|
TAXTA (ID - 38164)is. [fars.] 1. Şalbandan mişarla kəsilmiş çox qalın olmayan yastı ağac parçası. Ağacdan taxta kəsmək. - Zalın baş tərəfində sadəcə şam taxtalarından qayrılmış hündür, enli bir bufet vardı. M.Hüseyn. [Direktor] addımını...
|
TAXTABƏND (ID - 38165)is. [fars.] Hər hansı məqsəd üçün taxtadan düzəldilmiş qurğu, yaxud taxtadan döşəmə vurulmuş yer. Tut ağacının altında taxtabənddə oturmaq.
|
TAXTABİTİ (ID - 38166)is. zool. Qansorucu kiçik tüfeyli cücü. Taxtabiti dərmanı.
|
TAXTAÇƏKƏN (ID - 38167)bax taxtakəsən.
|
TAXTAKƏSƏN (ID - 38168)is. Şalbanlardan taxta kəsən maşın; taxtaçəkən. // Sif. mənasında. [Qonaqlar] taxtakəsən, dəmiryonan dəzgahların.. komandirlərini danışdırıb sevinir, qibtə edirdilər. Mir Cəlal.
|
TAXTALAMA (ID - 38169)“Taxtalamaq”dan f.is.
|
TAXTALAMAQ (ID - 38170)f . Taxta vurmaq, taxta düzmək. Evin damını taxtalamaq.
|
TAXTALANMA (ID - 38171)“Taxtalanmaq”dan f.is.
|
TAXTALANMAQ (ID - 38172)məch. Taxta vurulmaq, taxta düzülmək.
|
TAXTALATMA (ID - 38173)“Taxtalatmaq”dan f.is.
|
TAXTALATMAQ (ID - 38174)icb. Taxta vurdurmaq, taxta düzdürmək. Mətbəxin damını taxtalatmaq.
|
TAXTALIQ (ID - 38175)1. sif. Taxta kəsmək üçün yarayan. Taxtalıq şalban.
2. is. Rəqəmlərdən sonra gələrək şeyin neçə taxtadan (4-cü mənada) tikildiyini göstərir. On taxtalıq tuman. |
TAXTA-PARA (ID - 38176)top. Taxta parçaları, yararsız taxta qırıqları, tikə-para taxtalar.
|
TAXTAPUŞ (ID - 38177)is. [fars.] Şifer və s. vurmaq üçün evin və b. tikilinin damında taxtadan qurulan çardaq. // Üstü şifer, dəmir və s. ilə örtülmüş dam. Narın çiskin sıxlaşmış dumanın arasından ələnir, taxtapuşların qırmızı borularından...
|
TAXTAPUŞÇU (ID - 38178)is. Taxtapuş ustası olan dülgər.
|
TAXTAPUŞLU (ID - 38179)sif. Taxtapuşu olan, damında taxtapuş düzəldilmiş. Birdən [Tapdığın] nəzəri kəndin qırağındakı qırmızı taxtapuşlu, ağ imarətin həyətində oynayan çoxlu uşağa sataşdı. Ə.Vəliyev.
|
TAXTA-ŞALBAN (ID - 38180)top. Taxta və şalbandan ibarət tikinti materialı; taxta və şalban.
|
TAXTAYONAN (ID - 38181)is. Kələ-kötür taxtaları yonub hamar etmək üçün maşın. Taxtayonanı işə salmaq. // Sif. mənasında. [Yunis] transportyorların ilişərək getdiyini görüb, cihazların, taxtayonan maşının yoxlanmasını əmr etdi. Mir Cəlal.
|
TAXT-RƏVAN (ID - 38182)is. Keçmişdə: kübarları, əyanları, xüsusən onların qadınlarını bir yerdən başqa yerə aparmaq üçün nəqliyyat vasitəsi kimi istifadə edilən, iki və ya dörd adam tərəfindən qaldırılıb gəzdirilən evcik. Sevda qara qulların...
|
TAXT-TAC, TAXTÜ TAC (ID - 38183)is. Hakimiyyət, hökmdarlıq rəmzi olan taxt və tac. Hikmət isfahani çoxdan iran taxt-tacına göz dikmişdir. M.Ibrahimov.
|
TAKELAJ (ID - 38184)[holl. takelage] 1. Gəmi iplərinin (kəndir və metal) hamısının bir yerdə adı. 2. xüs. Yükləmə-boşaltma və yükü yaxın məsafələrə aparmaq üçün istifadə edilən vasitələrin (iplərin, blokların, zəncirlərin, qurğuların) hamısı...
|
TAKELAJÇI (ID - 38185)is. Takelaj işləri görən fəhlə.
|
Bu səhifə dəfə baxılıb