İzahlı lüğət
TƏBDİL (ID - 38636)is. [ər.] köhn. 1. Dəyişmə, dəyişdirmə. □ Təbdil etmək - dəyişmək. Havanın hər bir zərrəsi həmişə hərəkət edib yerini təbdil edər. H.Zərdabi. Təbdil olmaq - dəyişilmək, əvəz olunmaq. İyirmi beş il bundan irəli qəzet...
|
TƏBƏDDÜL (ID - 38637)is. [ər.] köhn. Dəyişmə, başqa bir şəklə düşmə.
|
TƏBƏDDÜLAT (ID - 38638)is. [ər. “təbəddül” söz. cəmi] Dəyişiklik. Bu böyük tarixi təbəddülatdan ruhlanan cənubi azərbaycanlılar da azadlıq mübarizəsini gücləndirmişdilər. M.İbrahimov.
|
TƏBƏƏ (ID - 38639)is. [ər. “tabe” söz. cəmi] Bir dövlətə tabe olan, onun vətəndaşı olan əhali, adam. İran təbəəsi. - [Qoca:] Hökmdar ilə təbəələr arasında sədlər çəkildi. Çəmənzəminli.
|
TƏBƏƏLİK (ID - 38640)bax vətəndaşlıq 1-ci mənada.
|
TƏBƏXXÜR (ID - 38641)is. [ər.] Buxarlanma, buğa çevrilmə. □ Təbəxxür etmək - 1) buxarlanmaq, uçub getmək, buğa çevrilmək. Qaz təbəxxür etdi; 2) məc. zar. yox olma, yoxa çıxmaq.
|
TƏBƏQƏ1 (ID - 38642)is. [ər.] 1. Bir şeyin başqa bir şeyin üstünü örtən kütləsi və ya hissəsi; qat, lay. Buz təbəqəsi. Hava təbəqəsi. - Qarın nazik təbəqəsi qırova bənzəyirdi. M.Hüseyn. Havaya qatı bozumtul toz təbəqəsi qalxırdı. Ə.Əbülhəsən.
2.... |
TƏBƏQƏ2 (ID - 38643)is. [ər.] Vərəq. Katib canının dərdindən .. bərk qorxuya düşdü, bir neçə təbəqə kağız çıxarıb qabağına qoydu. S.Rəhimov.
|
TƏBƏQƏLƏŞMƏ (ID - 38644)“Təbəqələşmək”dən f.is. Tez-tez bir dəstə feodal təbəqəsinin hakimiyyəti digər dəstənin hakimiyyətilə dəyişilirdi, ictimai-siyasi təbəqələşmə güclənirdi. M.İbrahimov.
|
TƏBƏQƏLƏŞMƏK (ID - 38645)f. İctimai, mədəni və s. cəhətdən yekcinsliyini itirərək təbəqələrə bölünmək (adamlar, cəmiyyət və s. haqqında).
|
TƏBƏRRÜK (ID - 38646)is. [ər.] 1. Dindarlara görə, xoşbəxtlik, uğur gətirən, xəstələri sağaldan müqəddəs torpaq, su, müqəddəs adamın geyiminin kiçik parçası və s. Novruz bayramında təhvil saxlayıb, təhvil suyunun üstündə dava-mərəkə salardılar...
|
TƏBƏRZİN (ID - 38647)is. [ər.] 1. Baltaya bənzəyən qədim silah. Orta Asiyanın qədim tayfalarının silahları ox, nizə, qılınc və təbərzindən ibarət imiş.
2. Keçmişdə: dərvişlərin gəzdirdikləri aypara şəklində baltacıq. Boynundan bir çox kiçik... |
TƏBƏSSÜM (ID - 38648)[ər.] 1. is. Gülümsəmə. [Qocanın] sallaq iri dodaqlarında, yanları cizgilərlə bürüşmüş kiçik gözlərində, sümükləri qalxaq, ətli, qırmızı üzündə bir təbəssüm vardı. A.Şaiq. Xanların istehzalı təbəssümü birdən yoxa...
|
TƏBİB (ID - 38649) |
TƏBİBLİK (ID - 38650)is. Həkimlik. [Həkimbaşı:] Mən qırx beş ildir ki, təbiblik edirəm. Ə.Haqverdiyev.
|
TƏBİƏT (ID - 38651)is. [ər.] 1. Yerdə təbii şəraitin (yerin səthi, bitki aləmi, iqlim və s.) məcmusu; üzvi və qeyri-üzvi aləm, yerdə insan, fəaliyyəti ilə yaradılmamış hər şey. Təbiətin qanunları. - Təbiət canlanır, bahar çağıdır; Bağçalar,...
|
TƏBİƏTCƏ (ID - 38652) |
TƏBİƏTÇİ (ID - 38653)bax təbiətşünas. Gənc təbiətçilər dəməyi.
|
TƏBİƏTƏN (ID - 38654)zərf [ər.] Xilqətcə, fitrətən, yaradılışında. [Fərman] təbiətən diribaş yaranmışdı. Ə.Sadıq. // Bax təbiətcə. Şirzad bilirdi ki, Rüstəm kişi təbiətən məğlub olmağı, ikincilər cərgəsində oturmağı, dalda qalıb ayağını...
|
TƏBİƏTŞÜNAS (ID - 38655)is. [ər. təbiət və fars. ...şünas] Təbiətşünaslıqla məşğul olan adam, təbiətşünaslıq alimi; təbiətçi, naturalist. [Qoşatxan] üzünü müdirə tutdu: - Sən təbiətşünassan, Həsən bəy Zərdabini tanıyarsan. M.İbrahimov.
|
TƏBİƏTŞÜNASLIQ (ID - 38656)is. Təbiət hadisələri və qanunauyğunluqları haqqında elm; təbiət elmləri.
|
TƏBİİ (ID - 38657)sif [ər.] 1. Təbiətə (yer səthinə, iqlimə, heyvan və bitki aləminə və s.) məxsus olan, təbiət tərəfindən yaradılmış. Ölkənin təbii sərvətləri. Təbii sərhədlər. Təbii otlaqlar. Təbiət qanunlarından irəli gələn, törəyən,...
|
TƏBİİLİK (ID - 38658)is. Təbii, qeyri-süni şeyin halı (sünilik əksi). Qızın səsində bir təbiilik var idi. İ.Əfəndiyev.
|
TƏBİL (ID - 38659)is. [ər.] İri nağara. Səhnənin dalından təbil və sinc səsi gəlir. Ə.Haqverdiyev. [Cavanşir:] Qoy şeypurlar gurlasın, təbil səsləri dağları titrətsin. M.Hüseyn.
|
TƏBİLÇİ (ID - 38660)is. Təbil çalan çalğıçı. Təbilçi Qurban, Qara Məlikin gecələr xəlvətcə Təbrizə gəlib, Rüxsarə ilə görüşdüyünü Nəsrəddinə xəbər verdi. M.S.Ordubadi.
|
TƏBİR (ID - 38661)is. [ər.] 1. Söz, kəlmə, ifadə.
Yozma. □ Təbir etmək - yozmaq, məna çıxarmaq, məna vermək. Məhsəti xanımın hökumət əleyhinə olmasında şeir və sənəti əxlaq pozğunluğu kimi təbir edənlər müqəssirdir. M.S.Ordubadi. Təbirincə,... |
TƏBİYYAT (ID - 38662)is. [ər.] köhn. Təbiət elmləri.
|
TƏBİYYATÇI (ID - 38663)is. köhn. bax təbiətşünas.
|
TƏBLİĞ (ID - 38664)is. [ər.] Hər hansı bir əqidəni, nəzəriyyəni, biliyi və s.-ni yayma və dərindən başa salma. Elmi biliklərin təbliği. // Geniş kütlələrə siyasi cəhətdən təsir göstərmə. □ Təbliğ etmək - 1) hər hansı bir fikri, nəzəriyyəni,...
|
TƏBLİĞAT (ID - 38665)is. [ər. “təbliğ” söz. cəmi] Bir nəzəriyyəni, ideyanı, biliyi və s.-ni kütlə arasında yayma, təbliğ etmə. □ Təbliğat aparmaq - bir nəzəriyyəni, ideyanı, biliyi şifahi surətdə kütlə arasında yaymaq, intişar etmək, təbliğ...
|
TƏBLİĞATÇI (ID - 38666)is. Təbliğatla məşğul olan adam. Kitabxanaçı həm də kitab təbliğatçısıdır. // Partiyanın qərarlarını mühazirə və müsahibələrində izah edən, siyasi məşğələlərə rəhbərlik edən partiya üzvü. İnqilabdan sonra kəndə...
|
TƏBLİĞATÇILIQ (ID - 38667)is. Təbliğat aparma, təbliğatçının apardığı ictimai iş.
|
TƏBRİK (ID - 38668)is. [ər.] Xoş xəbər, sevindirici hadisə, bayram və s. münasibətilə yazılı və ya şifahi gözaydınlığı. Təbrik məktubu. [Qulamrza:] Bu gün hər yerdə təbriklə qarşılanmışam. Çəmənzəminli. .. İranın hər tərəfində yaşayan...
|
TƏBRİKLƏMƏ (ID - 38669)“Təbrikləmək”dən f.is.
|
TƏBRİKLƏMƏK (ID - 38670)f Təbrik etmək.
|
TƏBRİKNAMƏ (ID - 38671)is. [ər. təbrik və fars. ...namə] Yazılı təbrik, təbrik məktubu. Yubiley münasibətilə təbriknamə göndərmək.
|
TƏCAVÜZ (ID - 38672)is. [ər.] 1. Başqa bir dövlətin ərazisini zəbt etmək, azadlığını əlindən almaq və ya məhdudlaşdırmaq, demokratiyanı boğmaq və irticaçı rejimlər yaratmaq məqsədilə onun üzərinə hücum etmə. // Hücum, həmlə, basqın. Düşmənin...
|
TƏCAVÜZÇÜ (ID - 38673)bax təcavüzkar.
|
TƏCAVÜZÇÜLÜK (ID - 38674)bax təcavüzkarlıq.
|
TƏCAVÜZKAR (ID - 38675)is. və sif [ər. təcavüz və fars. ...kar] Təcavüz edən, təcavüz (hücum) edən tərəf; qəsbkar, təcavüzçü. Təcavüzkar bloklar. - Şimali Atlantika ittifaqının təcavüzkar mahiyyətini hər kəs anlaya bilər. M.İbrahimov.
|
TƏCAVÜZKARCA(SINA) (ID - 38676)zərf Təcavüzkar kimi; qəsbkarcasına. Təcavüzkarcasına hərəkət etmək. // Düşməncəsinə.
|
TƏCAVÜZKARLIQ (ID - 38677)is. Təcavüz etmə, təcavüz siyasəti, başqa dövlətin torpağını tutmaq üçün onun üzərinə hücum etmə; qəsbkarlıq. imperializm təcavüzkarlığı. Təcavüzkarlıq müharibəsi.
|
TƏCDİD (ID - 38678)is. [ər.] Təzələtmə, yenilətmə.
|
TƏCƏDDÜD (ID - 38679)is. [ər.] Yenilənmə, təzələnmə.
|
TƏCƏLLA (ID - 38680)is. [ər.] Əyan olma, görünmə, təzahür etmə
|
TƏCƏSSÜM (ID - 38681)is. [ər.] Bir şeyin maddi, cismani ifadəsi, təzahürü. □ Təcəssüm etmək - görünmək, göz önünə gəlmək, cismani şəkildə təzahür etmək, canlanmaq. Bu cavanlıq xatirəsi dərhal Bəhramın xəyalında canlandı və gəlib gözlərinin...
|
TƏCHİZ (ID - 38682)is. [ər.] Lazımi şeyləri tədarük etmə, hazırlayıb vermə. □ Təchiz etmək lazım olan şeyləri vermək, təmin etmək.
|
TƏCHİZAT (ID - 38683)is. [ər. “təchiz” söz. cəmi] Hər hansı təşkilat və ya əhalinin maddi ehtiyaclarını təmin etmək üçün lazım olan şeylərin, avadanlıq və s.-nin məcmusu. Təchizat idarəsi. Mərkəzi təchizat orqanları. - [Hacıyev:] Bu üsul...
|
TƏCHİZATÇI (ID - 38684)is. Təchizat orqanları işçisi, təchizat idarəsi işçisi, təchiz etməklə məşğul olan (idarə, işçi).
|
TƏCİL1 (ID - 38685)is. [ər.] klas. 1. Tələsdirmə. □ Təcil etmək (qılmaq) - tələsmək. Əksiliyini budur yəqin bil; Bəs qılma dəxi işində təcil. Xətayi. Bəs ki eylərdi sübh üçün təcil; Hər dəqiqə gəlir ona bir il. S.Ə.Şirvani.
2. fiz. Vaxt... |
Bu səhifə dəfə baxılıb
Rus dili kursu
Tam məlumat...
Ofis proqramları kursu
Tam məlumat...
Coğrafiya hazırlığı (online - kursda)
Tam məlumat...
......