TARAQ-TARAQ, TARAQ-TURUQ (ID - 38386)is. Təkrar edən, davamlı taqqıltı səsi. Mədəniyyət evinin yeni binasında taraq-turuq səsindən qulaq çatlayırdı. M.İbrahimov. Hey atılır güllələr; Atılır taraq-taraq. B.Vahabzadə.
|
TARAN (ID - 38387)[rus., əsli. yun.] hərb. 1. Öz təyyarəsini, gəmisini, ya tankını düşmən təyyarəsinə, gəmisinə, ya tankına zərblə vurmaqdan ibarət döyüş üsulu. Birdən gur səs ilə deyir ucadan: - Gülləm yoxsa əgər, üsul var! Taran! M.Rahim.
Düşmənin... |
TARANLAMAQ (ID - 38388)f . hərb. 1. Öz təyyarəsinin, gəmisinin və ya tankının gövdəsi ilə düşmən təyyarəsinə, gəmisinə və ya tankına zərbə endirmək. Düşmən təyyarəsini (tankını) taranlamaq.
2. Taran (2-ci mənada) üsulu ilə düşmənin cəbhəsini... |
TARANTELLA (ID - 38389)is. [ital.] Coşqun xarakterli italyan xalq rəqsi.
|
TARAŞ (ID - 38390)is. [fars.] 1. Qırxma. □ Taraş etdirmək - qırxdırmaq. Başını taraş etdirmək. Taraş etmək - qırxmaq. Üzünü taraş etmək. 2. köhn. Üzdən, üstündən səthi surətdə yonma. □ Taraş etmək - üzdən yonmaq. Karandaşları taraş...
|
TARAŞLAMA (ID - 38391)“Taraşlamaq”dan f.is.
|
TARAŞLAMAQ (ID - 38392)f Taraş etmək, qırxmaq. Saqqalını taraşlamaq.
|
TARAŞLI (ID - 38393)sif. Taraşlanmış, taraşla yonulmuş. □ Taraşlı stəkan - tin-tin stəkan.
|
TARAZ (ID - 38394)[fars.] 1. sif. və zərf Düz, dümdüz, bərabər, eyni bərabərdə, eyni vəzndə. Boş tərəzinin gözləri bir-birilə taraz gəlmədi. [Kosa] daş götürdü, pərsəng atdı, qıraqları çürümüş çanaqları birtəhər düzəlişdirdi. S.Rəhimov....
|
TARAZI (ID - 38395)[fars. tərazu] bax tərəzi.
|
TARAZLAMA (ID - 38396)“Tarazlamaq”dan f.is.
|
TARAZLAMAQ (ID - 38397)f . Düzləmək, taraz etmək, bərabərləşdirmək. Tərəzinin gözlərini tarazlamaq. - ..Kamil özünü qabağa atıb sükanı burdu, pozulmuş müvazinəti tarazladı və qayığı batmaqdan qurtardı. M.Süleymanov.
|
TARAZLANMA (ID - 38398)“Tarazlanmaq”dan f.is.
|
TARAZLANMAQ (ID - 38399)qayıd. Düzlənmək, birbirinə taraz olmaq.
|
TARAZLAŞDIRILMA (ID - 38400)“Tarazlaşdırılmaq”dan f.is.
|
TARAZLAŞDIRILMAQ (ID - 38401)məch. Taraz edilmək, müvazinətləşdirilmək.
|
TARAZLAŞDIRMA (ID - 38402)“Tarazlaşdırmaq” dan f.is.
|
TARAZLAŞDIRMAQ (ID - 38403)f . Düzləşdirmək, müvazinətləşdirmək, uyğunlaşdırmaq. Hər anda inersiya qüvvəsi ilə nöqtəyə təsir edən qüvvələr və reaksiya qüvvələri bir-birini tarazlaşdırır. Z.Xəlilov.
|
TARAZLAŞMA (ID - 38404)“Tarazlaşmaq”dan f.is.
|
TARAZLAŞMAQ (ID - 38405)qarş. Düzləşmək, taraz olmaq, bərabərləşmək, müvazinəti bir-biri ilə uyğunlaşmaq. Mənfi balansda bədənin qida maddələri dağılır, maddələr tarazlaşanda isə onların gəliri çıxarına bərabər olur. “Ümumi zootexniya”...
|
TARAZLIQ (ID - 38406)is. 1. Üfüqi cəhətdən düzlük. Divarın tarazlığını yoxlamaq.
2. İki şeyin bir-biri ilə uyğunluğu, eyni ağırlıqda, vəzndə olması; müvazinət. Tərəzi gözlərinin tarazlığı. |
TARÇALAN, TARÇI (ID - 38407)is. Tarda çalan çalğıçı; tarzən. Ey tarçı, çal, oxu! Könlümü al, oxu! M.Müşfıq. Qurban təzə-təzə əlinə tar almağa başladığı zamanlar Qarabağda tarçalan Sadıq yaşayırdı. İ.Əfəndiyev.
|
TARÇILIQ (ID - 38408)is. Tar çalma sənəti, tarçı peşəsi.
|
TARIM (ID - 38409)zərf Tarımlanmış, bərk dartılıb çəkilmiş halda olan (adətən “çəkmək” , “çəkilmək” feilləri ilə işlənir). İpi (məftili) tarım çəkmək. - Kotan yerə işlədikcə zəncir tarım çəkilir, öküzlər yamac yuxarı .....
|
TARIMLAMA (ID - 38410)“Tarımlamaq”dan f.is.
|
TARIMLAMAQ (ID - 38411)f . Tarım çəkmək, bərk dartıb çəkmək, tarım etmək. İpi (burazı) tarımlamaq.
|
TARIMLIQ (ID - 38412)is. Tarım çəkilmiş ipin, zəncirin və s.-nin halı.
|
TARİF (ID - 38413)[fr.] Rəsmən müəyyən edilmiş ödünc, vergi, rüsum, maaş və s. miqdarı (cədvəli). Gömrükxana tarifi. Əmək haqqı tarifi. Poçt tarifi.
|
TARİFLƏŞDİRİLMƏ (ID - 38414)“Tarifləşdirilmək”dən f.is.
|
TARİFLƏŞDİRİLMƏK (ID - 38415)məch. Tarifləşdirmə aparılmaq.
|
TARİFLƏŞDİRMƏ (ID - 38416)“Tarifləşdirmək”dən f.is. Tarifləşdirmə komissiyası.
|
TARİFLƏŞDİRMƏK (ID - 38417)f. Vergi və ya ödünc obyektlərinin təsnifi əsasında tarif təyin etmək, tarifləşdirmə aparmaq. Müxtəlif işləri tarifləşdirmək.
|
TARİX (ID - 38418)is. [ər.] 1. Bir hadisənin baş verdiyi, cərəyan etdiyi vaxt; keçmiş həyata aid olub adamların hafizəsində qalmış fakt və hadisələrin məcmusu. Tarixin təcrübəsi göstərir ki... Məsələnin tarixi. - [Nüşabə:] Şanlı tariximiz...
|
TARİXÇƏ (ID - 38419)bax tarix 4-cü mənada. Teymurun ismayılzadələrlə dostluğunun tarixçəsini yaxşı bilən imanov zarafat tərzində Qüdrətə dedi.. M.Hüseyn. Kənddə olmuş hər bir hadisənin, salınan hər bağın, əkilən hər ağacın, tikilən hər evin...
|
TARİXÇİ (ID - 38420)is. Tarix mütəxəssisi; tarix elmi ilə məşğul olan alim; tarixşünas.
|
TARİXƏN (ID - 38421)sif [ər.] Tarixə görə, tarix etibarilə, tarix baxımından. Tarixən düzgün qiymətləndirmək. Tarixən doğru deyil.
|
TARİXİ (ID - 38422)sif. [ər.] 1. Həqiqətən olmuş, həqiqətə uyğun olan, uydurma olmayan. Tarixi fakt. Tarixi şəxsiyyət. Tarixi şərait. Tarix üçün əhəmiyyəti olan, tarixə daxil olmuş; əhəmiyyətli, əlamətdar. Tarixi qurultay. - Bakı ən mühüm,...
|
TARİXİ-HİCRİ (ID - 38423)is. [ər.] Hicri tarix (Məhəmmədin Məkkədən Mədinəyə köçdüyü vaxtdan hesablanan müsəlman təqvimi).
|
TARİXİLİK (ID - 38424)is. 1. Hər hansı bir şey və ya hadisənin törəməsinin və inkişafının, onu doğuran konkret tarixi şəraitlə bağlı olaraq öyrənilməsi, hadisələrə tarixi yanaşma prinsipi.
2. Tarixi faktlarla uyğunluq, tarixən dəqiq və düz... |
TARİXİ-MİLADİ (ID - 38425)is. [ər.] Miladi tarix (İsanın anadan olduğu gündən hesablanan təqvim).
|
TARİXLİ (ID - 38426)sif. Tarixi yazılmış, yazıldığı vaxt qeyd olunmuş, göstərilmiş. 1977-ci il 15 may tarixli məktub. 2 avqust tarixli “Molla Nəsrəddin” jurnalı.
|
TARİXNƏVİS (ID - 38427)[ər. tarix və fars. ...nəvis] köhn. bax tarixyazan. [Şah Abbas:] Fərraş göndər, Sərdar Zaman xanı, Mirzə Yəhyanı, Möhsün xanı, tarixnəvis Iskəndər bəyi, Molla Səmədi hüzuruma çağır. M.F.Axundzadə.
|
TARİXSİZ (ID - 38428)sif. Tarixi qoyulmamış, yazıldığı vaxt (il, ay, gün) göstərilməmiş. Tarixsiz məktub. Tarixsiz sənəd.
|
TARİXŞÜNAS (ID - 38429)[ər. tarix və fars. ...şünas] bax tarixçi.
|
TARİXYAZAN (ID - 38430)is. Şahidi olduğu hadisələri qələmə alan, ümumiyyətlə, hadisələri yazan şəxs; tarixçi, tarixnəvis.
|
TARİK1 (ID - 38431)is. [ər.] köhn. Tərk edən, gedən, dünyadan əl üzən.
|
TARİK2 (ID - 38432)sif. [ər.] 1. Qaranlıq.
2. Qara. |
TAR-QAVAL (ID - 38433)top. Tar və qaval (və bəzən kamançadan) ibarət çalğı. Bu zaman doğrudan da tar-qaval səsi gəldi. M.Hüseyn.
|
TARLA (ID - 38434)is. Taxıl, pambıq, qarğıdalı və s. əkilmiş böyük sahə, əkin (yeri); zəmi. Bu qız üç gün əvvəl atası ilə çəltik tarlasında çalışırdı. Mir Cəlal. □ Tarla düşərgəsi tarlada işləyənlərin istirahəti, yeyib-içməsi...
|
TARLAÇI (ID - 38435)is. Tarlada işləyən kolxozçu və ya sovxoz fəhləsi. Tarlaçıların yarışı.
|
Bu səhifə dəfə baxılıb