HALVAÇI (ID - 15971)is. köhn. Halva bişirib satan adam. Halvaçı qızı daha şirin. (Ata. sözü). ..Şəms axırda bir şəhərə çatdı. Orada halvaçı şəyirdi oldu. (Nağıl).
|
HALVAÇILIQ (ID - 15972)is. köhn. Halvaçı sənəti; halva bişirib satmaqla məşğul olma. Əhalinin bir qismi də xırda ticarətlə - halvaçılıq, çörəkçilik, .. baqqallıq, bəzzazlıqla məşğul olardı. H.Sarabski.
|
HAM(M) (ID - 15973) is. Hürərkən itin çıxardığı səs.
|
HAMAM (ID - 15974)is. [ər.] Çimmək üçün isti və soyuq suyu olan xüsusi bina. Şəhər hamamları. Məhəllə hamamı. - [Məşədi Qəzənfər:] Daha kim deyə bilər ki, hamam pis şeydir. U.Hacıbəyov. [Qərənfil:] İnişil təşəbbüs qaldırdınız ki, hamam...
|
HAMAMÇI (ID - 15975)is. 1. köhn. Hamam sahibi, yaxud hamam icarəçisi. Usta Ağabalanın səsinə hamamçı dik atılıb, az qaldı ocağın üstündə qaynayan pitini töksün.. Çəmənzəminli. Hamamçı Məşədi Qəzənfər sarı kürkə bürünüb bayır qapının...
|
HAMAMÇILIQ (ID - 15976)is. Hamamçı peşəsi, hamamçının işi-peşəsi. Camadarın şahlığı hamamçılıqdır. (Ata. sözü).
|
HAMAMXANA (ID - 15977)is. [ər. həmmam və fars. ...xanə] Bir ailənin istifadəsi üçün mənzillərdə hamam, vanna otağı. Sürmə xala Əzizi hamamxanaya salıb mətbəxə qayıtdı və tələsikyemək hazırlamağa başladı. S.Rəhman.
|
HAMAN (ID - 15978)[fars.] 1. Göz önündə olmayan və ya uzaqda olan bir şeyi və ya şəxsi göstərmək üçün işlədilən əvəzlik - o, özü. Haman kitab. Haman oğlan. - Haman gündən işə başladım. Qantəmir. Haman qız bütün səyahətçilərin qəlbini...
|
HAMAR (ID - 15979)sif [fars.] 1. Girintisi-çıxıntısı, kələ-kötürü olmayan; düz (səth haqqında). Hamar daş. Hamar asfalt yol. - Yol enli və hamar idi. S.S.Axundov. O qədər hamardır, o qədər hamar; Şahmat taxtasına bənzəyir çəmən. N.Xəzri.
2.... |
HAMARCA (ID - 15980)sif Olduqca hamar, lap hamar, düz. Hamarca taxta.
|
HAMARLAMA (ID - 15981)"Hamarlamaq” dan f.is. Istifadəyə verilən sahələrdə əsaslı surətdə hamarlama işləri görülür.
|
HAMARLAMAQ (ID - 15982)f 1. Yerin və ya bir şeyin səthini hamar hala salmaq, hamar, düz etmək, düzləndirmək. Taxtanı rəndə ilə hamarlamaq. - Dənizin şıltaq ləpələri.. qumu təzədən hamarlayırdı. H.Seyidbəyli. Əhməd .. uzun qəlyanı.. kisənin içinə...
|
HAMARLANMA (ID - 15983)“Hamarlanmaq” dan f.is.
|
HAMARLANMAQ (ID - 15984)məch. Hamar hala salınmaq, düz edilmək, düzləndirilmək. Həyəti basmış yanıq iyi verən sirkan biçilmiş, yer hamarlanıb süpürülmüşdü. İ.Hüseynov.
|
HAMARLAŞMA (ID - 15985)“Hamarlaşmaq” dan f.is.
|
HAMARLAŞMAQ (ID - 15986)f Hamar olmaq, hamar hala düşmək, düzlənmək. Mala çəkildikdən sonra sahə hamarlaşdı.
|
HAMARLATMA (ID - 15987)“Hamarlatmaq” dan f.is.
|
HAMARLATMAQ (ID - 15988)“Hamarlamaq” dan icb.
|
HAMARLAYICI (ID - 15989)sif. Bir şeyin səthini hamarlamaq üçün işlədilən. Hamarlayıcı maşın.
|
HAMARLIQ (ID - 15990)is. Hamar şeyin halı, hamar, düz olma. Kiçik kol-koslar, ensiz arxların kənarlarında bitmiş hündür qamışlar da çölün hamarlığına qovuşaraq geniş düzənlikdə əriyib batırdı. Q.İlkin.
|
HAMARLÜLƏLİ (ID - 15991)sif. Lüləsində yiv olmayan, lüləsi hamar olan; yivsiz. Hamarlüləli tüfəng.
|
HAMAŞ1 (ID - 15992) sif Topa, bir-birinə bitişik (çiçək və meyvə haqqında).
|
HAMAŞ2 (ID - 15993) is. Yol yoldaşı. Bu dünya bir yol kimidir, biz axirət müsafiri; Kəcavədə hamaş gərək öz hamaşilən yanaşa. Şəhriyar.
|
HAMBAL (ID - 15994)is. [ər.] 1. Belində yük daşımaqla keçinən adam. [Gülpəri] cəld nökər Cəfəri göndərib iki nəfər hambal çağırtdı, yanındakı və baqajdakı şeyləri daşıdıb ikinci klas salonuna yığdırdı. S.S.Axundov.
2. məc. Döşəmənin... |
HAMBALLIQ (ID - 15995)is. köhn. Hambalın işi, sənəti, peşəsi. Sonra da bir zaman [Nadir] Bakıya gəlib, bazarda hamballıq etdi. B.Talıblı.
|
HAM-HAM (ID - 15996) təql. 1. Bax ham(m).
2. uş. İt. |
HAMI (ID - 15997)əvəz. Bir nəfər də kənarda qalmayaraq, hamısı, bütün adamlar. Hamı razıdır. Hamı ayağa qalxdı. Hamı iclasa gəlməlidir. Hamı işə tələsir. - Bu adam hamının bildiyi, tanıdığı Cəfər əmi idi. H.Nəzərli. Xaspoladın çağırışına...
|
HAMILIQLA, HAMILIQCA (ID - 15998) zərf Bir nəfər də kənarda qalmayaraq, hamısı bir yerdə; birlikdə, cəmən. [Fazil:] Nə baxırsınız gözümün içinə? Nə səbəbə hamılıqla ayağa qalxıb təzim etmirsiniz?! Ə.Haqverdiyev. // Yekdilliklə. Hamılıqla namizədə səs...
|
HAMISI (ID - 15999) bax hamı. Adamların hamısı gəlmişdi. - [Tələbə:] Bizim yoldaşların hamısı bu gün məktəbdə olub. Z.Xəlil. // Eyni mənada əşya haqqında. Binaların hamısı təmir olunub. - [Kərbəlayı Qubad:] Görəsən, bu evlərin hamısı Mərcan...
|
HAMİ (ID - 16000)is. [ər.] 1. Birini himayə edən, himayəsi altına alan, qoruyan; himayəçi, havadar, arxa. Rüstəm bəyin üzündə hami axtaran bir çocuq ifadəsi vardı. Çəmənzəminli. Geydiyin arxalıqdır; Hamidən arxalıqdır; Hicran əydi aşiqi; Bu...
|
HAMİL (ID - 16001)sif. [ər.] köhn. 1. Yüklü, yüklənmiş.
Üzərində olan. Daşıyan, götürən. is. Sahib, yiyə. |
HAMİLƏ (ID - 16002)sif. və is. [ər.] Hamiləlik vəziyyətində olan; ikicanlı, boylu, boyudolu. Hamilə qadıntək yuxusu möhkəm; Qucağı doludur dərələrin də. M.Araz. Kənddə işlər qarışan zaman gəlin birdən-birə hamilə olmuş və oğlan doğmuşdu....
|
HAMİLƏLİK (ID - 16003)is. Qadın orqanizmində rüşeymin inkişaf dövründəki vəziyyəti; ikicanlılıq, boyluluq.
|
HAMİLİK (ID - 16004)is. 1. Himayəçilik, havadarlıq, himayə etmə, qanadı altına alma. Qulam müəllim istəyirdi ki, Mehparə və Sitarə onun hamiliyi ilə oxuyub ali təhsil alsınlar. S.Rəhimov.
2. Birisinə və ya bir təşkilata istehsalat, mədəni, siyasi... |
HAMPA (ID - 16005)is. [fars. həm və pa - ayaq] Keçmişdə kənd varlısına, dövlətliyə verilən ad. [1-ci kəndli:] Burada bir Hacı Bayram deyil, ondan savayı da neçə hampa var. Ə.Haqverdiyev. Qoyunçu hampalar bu gen hörüşü; Icarə eyləyib saldılar yataq.....
|
HANA1 (ID - 16006) is. Əllə xalça, palaz və s. toxumaq üçün yerdə qurulan dəzgah; xana. Axşamdan yıxılır, ertədən yatır; Həftədə hanaya bir arğac atır.. Aşıq Ələsgər. Qızlar oturmuşlar qabaqda hana; Xalı toxuyurlar damaqları çağ. Z.Xəlil....
|
HANA2 (ID - 16007) is. b a x xına. Iki qoyun yan-yana; Əlimə yaxdım hana; Sənə süd verən ana; Olsun mənə qaynana. (Bayatı).
|
HANDA (ID - 16008)“Harada” sual əvəzliyinin danışıq dilində işlənən forması. [Qurbani:] Ibtida eyləyib girdim meydana; Aşıqlar ustadı, görün, handadı? “Qurbani”. Gül əkdim gül məkanda; Yerin bil, gül, məkanda; Sən güldün, mən də güldüm;...
|
HANI (ID - 16009)“Harada?” “haradadır?” mənasında sual əvəzliyi. [Giziroğlu:] Hanı bu bağçanın gülü; Oxumur şeyda bülbülü. “Koroğlu”. Hanı rəngli çiçəklərin, a çəmən? Bir gözəl dəstə gül tutaydım mən. A.Şaiq.
|
HANKI, HANSI (ID - 16010) əvəz. 1. İki və ya bir çox şeydən birini müəyyənləşdirəcək cavab almaq üçün sual kimi işlənir. Hansı əsərdən xoşunuz gəlir? Sitatları hansı məxəzlərdən götürmüsünüz? Hansı mərtəbədə yaşayırsınız? - Hansı...
|
HANTEL (ID - 16011)[alm.] idm. Qısa dəstəklə birbirilə birləşmiş iki çuqun şardan ibarət gimnastika aləti (əzələləri inkişaf etdirmək üçün işlənir).
|
HAP-GOP (ID - 16012) is. Gurultulu, lovğa, lakin boş, əhəmiyyətsiz sözlər, hay-küy. Hap-gopuna baxma, əlindən heç şey gəlməz. - Mən bacarsaydım əgər, yaxşı cilovlardım onu; Baxmayın hap-gopuna, ömrü bitibdir, sonudur. S.Rüstəm. [Qızyetər:] Elə...
|
HAP-GOPÇU (ID - 16013) bax gopçu. Hap-gopçunun biridir.
|
HARA (ID - 16014)sual əvəz. 1. Hansı yer, hansı məkan, yaxud hansı istiqamət, hansı tərəf. Kitabları hara qoydu? Stulu hara apardın? [Sevil Gülüşə:] Balaşdan soruşmamış hara gedə bilərəm? C.Cabbarlı. [Gülsənəm:] Ağa, bu qabları hara düzəcəyik?...
|
HARADA (ID - 16015)sual əvəz. Hansı yerdə? hayanda? Səni harada görə bilərəm? Dəfərlər haradadır? - [Məşədi Qəzənfər:] Əşi, adam gərək insaf ilə danışsın, qışın soyuğunda harada qızışa bilərsən? [Xor:] Hamamda! U.Hacıbəyov. Həmin gecə...
|
HARADAN (ID - 16016)sual əvəz. Hansı yerdən? hayandan? hansı tərəfdən? Haradan gəlirsən? Haradan almısan? Haradan gəlmisənsə, oraya da getməlisən. Onun əsli haradandır? [Murad] Nigar kimi gənc, gözəl, çocuqlarına mehriban bir qadını haradan tapacaqdı?...
|
HARALI (ID - 16017)əvəz. Birisinin hansı yerdən, harada anadan olduğunu, vətəninin hara olduğunu bilmək üçün işlədilir. O haralıdır? [Mansur xan:] Söylə görüm, haralısan, ay gözəl? C.Cabbarlı. Yolçu sevinərək qocanı saxladı, ondan haralı olduğunu...
|
HARAM (ID - 16018)sif [ər.] 1. İslam dininin ehkamlarına görə yeyilməsinə, işlədilməsinə icazə verilməyən (halal əksi). Haram mal bərəkət tutmaz. (Ata. sözü). [Yaşlı kişi:] Mən tamamilə mövhumatçı bir gəncdim, din və şəriətin haram bildiyi...
|
HARAMXOR (ID - 16019)sif. və is. [ər. həram və fars. xor - yeyən[ Özgənin malına, şeyinə, puluna tamah salan; müftəxor. [Mustafa bəy:[ Hamınız haramxorsunuz, hamınız oğrusunuz! Ə.Haqverdiyev.
|
HARAMZADƏ (ID - 16020)is. [ər. həram və fars. zadə[ Fırıldaqçı, kələkbaz, hiyləbaz, bic, yaramaz, tülüngü. [Murov:[ Haramzadələr, mənim əlimdən hara gedəcəksiniz. M.F.Axundzadə. [Vahimə Çiçəyə:[ Mən günahkar deyiləm ki, haramzadə oğlun bütün...
|
Bu səhifə dəfə baxılıb