İzahlı lüğət

ƏDƏBİLƏŞDİRİLMƏK (ID - 12340)

məch. Dili və üslubu üzərində işlənilərək ədəbi şəklə salınmaq (əsər).

ƏDƏBİLƏŞDİRMƏ (ID - 12341)

“Ədəbiləşdirmək” dən f.is.

ƏDƏBİLƏŞDİRMƏK (ID - 12342)

f Əsərin dili və üslubu üzərində işləyərək onu ədəbi şəklə salmaq.

ƏDƏBİSTAN (ID - 12343)

is. [ər. ədəb. və fars. ...stan] köhn. Əsil mənası “ədəb, tərbiyə yeri, ədəb öyrədilən yer” olub, köhnə ədəbiyyatda “məktəb” mənasında işlənmişdir.
“Ulfət” kəsilib, toxtadı “Bürhani-tərəqqi”; Məhv...

ƏDƏBİYYAT (ID - 12344)

is. [ər.] 1. Hər hansı bir xalqın, dövrün və ya bütün bəşəriyyətin yaratdığı elmi, bədii, fəlsəfi və s. əsərlərin məcmusu. Ədəbiyyat dedikdə, yalnız bədii əsərlər deyil, həmçinin geniş mənada, bütün yazılı əsərlər...

ƏDƏBİYYATBAZ (ID - 12345)

is. [ər. ədəbiyyat və fars. ...baz] Ədəbiyyatın (xüsusilə poeziyanın) mahiyyətini dərindən dərk etmədən onunla məşğul olan və ədəbiyyatdan dəm vurmağı sevən adam; şeirbaz.

ƏDƏBİYYATBAZLIQ (ID - 12346)

is. Ədəbiyyatı (xüsusilə poeziyanı) dərindən dərk etmədən onunla məşğul olma, ədəbiyyatdan dəm vurmağı sevmə; şeirbazlıq.

ƏDƏBİYYATÇI (ID - 12347)

bax ədəbiyyatşünas. // dan. Ali məktəbin ədəbiyyat fakültəsi tələbəsi.

ƏDƏBİYYATÇILIQ (ID - 12348)

b a x ədəbiyyatşünaslıq.

ƏDƏBİYYATŞÜNAS (ID - 12349)

is. [ər. ədəbiyyat və fars. ...şünas] Ədəbiyyatşünaslıq elmi ilə məşğul olan alim, ədəbiyyatşünaslıq mütəxəssisi. Ədəbiyyatşünas professor.

ƏDƏBİYYATŞÜNASLIQ (ID - 12350)

is. Ədəbiyyat tarixi və nəzəriyyəsindən, habelə ədəbi tənqiddən bəhs edən elmlərin məcmusu. Azərbaycan ədəbiyyatşünaslığı. Ədəbiyyatşünaslıq elmi. - Azərbaycan .. ədəbiyyatşünaslığı “Molla Nəsrəddin “in ədəbi...

ƏDƏBLƏNDİRMƏ (ID - 12351)

“Ədəbləndirmək’ dən f.is.

ƏDƏBLƏNDİRMƏK (ID - 12352)

f Ədəb öyrətmək, ədəb vermək; tərbiyələndirmək.

ƏDƏBLƏNMƏ (ID - 12353)

“Ədəblənmək” dən f.is.

ƏDƏBLƏNMƏK (ID - 12354)

f Ədəbli olmaq, ədəb öyrənmək, ədəb və tərbiyə qazanmaq, tərbiyələnmək. Uşaq məktəbə gedəndən sonra ədəbləndi.

ƏDƏBLİ (ID - 12355)

sif 1. Yaxşı tərbiyə görmüş, cəmiyyətdə özünü apara bilən, əxlaqlı, tərbiyəli. Ədəbli uşaq. - Mələkəxatın gördü Ibrahim çox ədəbli və ağıllı oğlandı. (Nağıl). Vaqiən Qasım əmi çox ədəbli və söz eşidən idi....

ƏDƏBLİCƏSİNƏ (ID - 12356)

zərf Ədəbli surətdə, nəzakətli surətdə, nəzakətlə. Ədəblicəsinə cavab vermək. Ədəblicəsinə salam vermək.

ƏDƏBLİ-ƏRKANLI (ID - 12357)

sif bax ədəbərkanlı. Ədəbli-ərkanlı oğlan. - [Qızın anası:] Bax, ədəbli-ərkanlı, saçlı-birçəkli, boylu-buxunlu, gözəl-göyçək qız bəsləmişəm. H.Sarabski.

ƏDƏBLİLİK (ID - 12358)

is. Ədəbli, tərbiyəli adamın xassəsi, ədəbli olma. Oğlan ədəbliliyindən başını aşağı saldı və cavab vermədi.

ƏDƏBSİZ (ID - 12359)

sif. 1. Ədəb və tərbiyədən məhrum, yaxşı tərbiyə görməmiş, cəmiyyətdə özünü apara bilməyən. Ədəbsiz adam. Ədəbsiz oğlan. - Ey üzü qarə, füzul, ədəbsiz; Heç bilmədiniz nədir ədəbsiz! Xətayi. // Zərf mənasında....

ƏDƏBSİZCƏSİNƏ (ID - 12360)

zərf Ədəb normalarına zidd olaraq, utanmazcasına, həyasızcasına, nəzakətsizcəsinə, kobudcasına. Ədəbsizcəsinə tələb etmək. Ədəbsizcəsinə valideynin üzünə qabarmaq. Ədəbsizcəsinə hərəkət etmək.

ƏDƏBSİZLİK (ID - 12361)

is. Ədəb və tərbiyə nöqsanı, tərbiyəsizlik, nəzakətsizlik, qanacaqsızlıq. Ədəbsizlikdən doğan kobudluq. // Ədəbsiz hərəkət, söz. Ədəbsizlik etmək. Molla başını qaldırıb Teymurun bu ədəbsizliyinə heyran-heyran baxır....

ƏDƏD (ID - 12362)

is. [ər.] 1. Say, hesab. Ədədlərin dörd əməlindən bəhs edən elmə hesab elmi deyilir. - Daha sonralar say prosesində insan konkret cisimlərdən uzaqlaşır, onda ədəd anlayışı əmələ gəlir. Z.Xəlilov. // Rəqəm. 5 ədədi ilə 3...

ƏDƏDİ (ID - 12363)

sif. [ər.] riyaz. Ədədlərlə ifadə olunan. Ədədi kəmiyyət. Ədəbi nisbət. Diferensial tənlikləri təqribi həll etmək üçün müxtəlif qrafik və ədədi metodlar vardır. Z.Xəlilov. // Ədədə, miqdar, ya rəqəmə aid olan. □ Ədədi...

ƏDƏDSİZ (ID - 12364)

sif. Saysız-hesabsız, sayıhesabı olmayan.

ƏDƏLLİ-BƏDƏLLİ (ID - 12365)

sif. dan. Yaxşı, kamil, əməlli-başlı, ciddi. [Mədəd] ədəllibədəlli oğlan, evli-eşikli kişidir. Ə.Vəliyev.

ƏDƏM (ID - 12366)

is. [ər.] klas. Yoxluq. Yəni ki, “vücud dami-qəmdir; Azadələrin yeri ədəmdir”. Füzuli. [Xəyyam:] O fəzalar belə müzlim pərdə; Bir ədəm dalğası var hər yerdə. H.Cavid.

ƏDƏMGAH (ID - 12367)

is. [ər. ədəm və fars. ...gah] tənt. Yoxluq aləmi. [Şeyx Sənan:] O da bir karivan, axıb gediyor; Bir ədəmgaha doğru əzm ediyor. H.Cavid.

ƏDƏSƏ (ID - 12368)

is. [ər.] 1. Mərcimək dənəsi.
Gözlük, durbin, zərrəbin və s. optik cihazlarda işlənən, ortası qabarıq və kənarları nazik şüşə; linza. [Eldar:] Bu, ədəsə ilə oxunacaq dərəcədə xırda, zərif bir xətlə cığara kağızına...

ƏDƏSƏLİ (ID - 12369)

sif. Ədəsəsi olan, linzalı. Ədəsəli durbin.

ƏDƏVA, ƏDƏVİYYƏ (ID - 12370)

bax ədviyyat. Şahzadə gördü ki, yaxşı toyuqplov, bütün ədəviyyəsinən, .. yüz manat da pul. (Nağıl). Nanə xalanın özü də qoluçırmaqlı, əlində qaşıq xörəyə ədəva tökür, hərdən mətbəxin qapısından boylanırdı. Mir...

ƏDİB (ID - 12371)

is. [ər.] 1. Yazıçı, nasir. Azərbaycan ədibləri. - Möhtərəm ədibimiz ingilislərin imlasının adını qoyur “əcib”, amma bizim imlaya heç olmasa “bir az əcib” də demək istəmir. C.Məmmədquluzadə. Ziyafətdə şair və ədiblərin,...

ƏDİBANƏ (ID - 12372)

sif. [ər. ədib və fars. ...anə] klas. Ədib kimi. // Ədəbi dillə, ədəbi tərzdə. Əlli sənə .. millətin keçəcək və istiqbalını, nicat və səadətini şairanə və ədibanə nəzmə çəkmək, əbnayi-millətin təlim və tərbiyəsinə,...

ƏDİBCƏSİNƏ (ID - 12373)

zərf Ədib kimi, ədib tərzində. Ədibcəsinə danışmaq.

ƏDİBLİK (ID - 12374)

is. Ədəbi yaradıcılıq. Ədibliklə məşğul olmaq. Ədiblik etmək. - Qələmdaniməlahəti anlamaq üçün bəzən ədiblik kifayət etməz. Qantəmir.

ƏDL (ID - 12375)

[ər.] bax ədalət. Çünki olar ədlə xələl qatdılar; Mən yazığı mal kimicə satdılar!.. Ə.Nəzmi. Cahan cahan deyil daha, zülmə aşiyanədir; Qalıbsa ədlü rəhmdən boş ad, o da fəsanədir. C.Cabbarlı. Öz əksini o görüncə bu...

ƏDL-ƏDALƏT (ID - 12376)

is. [ər.] bax ədalət. [Şah:] Cəm olaq, həmlə edək, həbs eyliyək bu zalimi; Ta gərək ədl-ədalətlə ona olsun cəza. Ü.Hacıbəyov.

ƏDLİYYƏ (ID - 12377)

is. [ər.] hüq. Mühakimə işlərinə baxan dövlət orqanlarının məcmusu, məhkəmə orqanları sistemi. Ədliyyə orqanları. - Ancaq gördüm ki, bu mənim işim deyil, buradan çıxdım, özümü verdim ədliyyə idarələrinə. C.Məmmədquluzadə....

ƏDNA (ID - 12378)

sif. və is. [ər.] klas. 1. Alçaq, rəzil, nanəcib. 0ah Abbas cabbarlığının ədna əlaməti bu idi ki, bir oğlunu öldürdü, ikisinin dəxi gözünü çıxartdı. M.F.Axundzadə. Belə iş yaramaz hərgiz əqilə; Qulaq asma hər ədnaya, sevgilim!...

ƏDNALIQ (ID - 12379)

is. Alçaqlıq, rəzillik, nanəciblik; alçaq hərəkət. Gözlənməyən ədnalığın icadına ciddən; Himmət edən insanlarına şükr, xudaya! M.Ə.Sabir. Elmsiz ədnalığa uğratdılar; İsməti, insafı ayaqlatdılar. Ə.Nəzmi. □ Ədnalıq...

ƏDU (ID - 12380)

is. klas. Düşmən. Ey eşqə ədu və hüsnə münkər; Təzvirlə çəkmə bunca ahı. Nəsimi. Əgər bütün bəşəriyyət əduvvi-canım ola; Ürək süqut eləməz aldığı mətanətdən. C.Cabbarlı.

ƏDVƏ (ID - 12381)

[ər.] bax ədviyyat. Xörəyə ədvə tökmək.

ƏDVƏCAT (ID - 12382)

bax ədviyyat.

ƏDVİYYAT (ID - 12383)

top. [ər.] Xüsusi dad, xoş iy, bəzən də rəng vermək üçün xörəyə və şirniyyata qatılan, ya vurulan darçın, hil, sarıkök, mixək və s. kimi maddələrin ümumi adı. Ədviyyat qatılmış halva. Xörəyin tündlüyü ona qatılan ədviyyatdan...

ƏDVİYYATLI (ID - 12384)

sif. Ədviyyat qatılmış. Ədviyyatlı şirni.

ƏDVİYYƏ (ID - 12385)

bax ədviyyat. Ədviyyə vurulmuş xörək. - Sağ gündə dolar taxta-tabaq ədviyyə ilə; Onda ki, nənəm sancılanar, zəncəfıl olmaz. Şəhriyar.

ƏDVİYYƏLƏMƏ (ID - 12386)

“Ədviyyələmək” dən f.is.

ƏDVİYYƏLƏMƏK (ID - 12387)

f. Xörəyə ədviyyə vurmaq (qatmaq). Xörəyi ədviyyələmək.

ƏDVİYYƏLƏNMƏ (ID - 12388)

“Ədviyyələnmək” dən f.is.

ƏDVİYYƏLƏNMƏK (ID - 12389)

məch. Ədviyyə vurulmaq (qatılmaq, tökülmək, səpilmək).

Bu səhifə dəfə baxılıb

......
Insert Error: Table './shagird_myusers/spam_checker' is marked as crashed and last (automatic?) repair failed