İzahlı lüğət
ƏDVİYYƏLİ (ID - 12390)sif. Ədviyyə səpilmiş, ədviyyə vurulmuş. Ədviyyəli plov. Ədviyyəli bozbaş. Ədviyyəli qoğal.
|
ƏDYAL (ID - 12391)is. [rus.] Yataq ləvazimatı, yüngül yorğan. Çoxu yatar, mürgülər, bürünüb ədyalına; Anam yatar, bürünüb yun saçaqlı şalına. X.Rza.
|
ƏDYAN (ID - 12392)is. [ər. “din” söz. cəmi] klas. Dinlər. [İblis:] Min hiylə quran tülkü siyasilər, o hər an; Məzhəb çıxaran, yol ayıran xadimi-ədyan; Onlar əvət, onlar sizi çeynətməyə kafi.. H.Cavid.
|
ƏFƏL (ID - 12393)sif. dan. Əldən düşmüş, iş görə bilməyən, əlindən iş gəlməyən, ətalətli; maymaq. Əfəl adam. - [Koxa:] Bax, bu zatıqırıq, yaramaz, əfəl; Demək, əl qaldırıb sizə, divana? S.Rüstəm. [Nəcəfalı:] Hə, bala, elə bir kişinin...
|
ƏFƏLLƏMƏ (ID - 12394)dan. “Əfəlləmək” dən f.is.
|
ƏFƏLLƏMƏK (ID - 12395)f dan. Əfəl olmaq, əldən düşmək.
|
ƏFƏLLƏŞDİRMƏ (ID - 12396)dan. “Əfəlləşdirmək” dən f.is.
|
ƏFƏLLƏŞDİRMƏK (ID - 12397)f dan. Əfəl hala salmaq, əldən salmaq.
|
ƏFƏLLƏŞMƏ (ID - 12398)dan. “Əfəlləşmək” dən f.is.
|
ƏFƏLLƏŞMƏK (ID - 12399)f dan. Getdikcə, yaxud tamamilə əfəl olmaq, əldən düşmək.
|
ƏFƏLLİK (ID - 12400)is. dan. Əlindən iş gəlməmə, atillik, düşkünlük. Əyri adamın bacarıqlı olmağı, düz adamın əfəlliyindən cəmiyyət üçün daha qorxuludur. M.İbrahimov.
|
ƏFƏNDİ (ID - 12401)is. [ər. əsli yun.] 1. Sünni ruhanilərinə verilən ləqəb. Oğlan evi əfəndidən, molladan və s. qohum-əqrəbadan bir dəstə camaat dəvət edib, qız evinə nikaha gedəcəkdir. R.Əfəndiyev. Dəng eyləmə məni, artıq qalmamış; Ehtiyacım...
|
ƏFƏNDİLİK (ID - 12402)is. köhn. Əfəndi ünvanı, əfəndi adı.
|
ƏFĞAN (ID - 12403)is. [fars.] klas. Fəryad, fəğan. Oyadır xəlqi əfğanım; Qara bəxtim oyanmazmı? Füzuli. Hər qədər, kim artıq əfğan eylərəm, əfğan gəlir. Qövsi. Firqətdə lazımdır aşiqə əfğan; Sakit olmaq gərək yarı görəndə. Q.Zakir....
|
ƏFİ (ID - 12404)is. [ər.] 1. Rəngi sarı, başı üçbucaq şəklində iri zəhərli ilan. [Rizvan] qapının birindən daxil olan əfi ilanlara düçar olur. Ə.Haqverdiyev. Axırda çalar canını, bir əfi ilandır; Əfisə çalandır. M.Ə.Sabir.
məc. Mənhus,... |
ƏFİL-ƏFİL (ID - 12405) bax əsim-əsim. Əfıl-əfil əsmək.
|
ƏFKAR (ID - 12406)is. [ər. “fikr” söz. cəmi] Fikir. [Qətibə:] Bu tədbir azərbaycanlıların bizim əleyhimizə olan hər bir təşəbbüsünə son qoyar. Xalqın əfikarı sakit olar. M.S.Ordubadi. Yormuşdu bütün ruhumu, əfkarımı aləm; Bir dağ ətəyində...
|
ƏFQAN (ID - 12407)is. Əfqanıstanın əsas əhalisini təşkil edən, İran dilləri qrupuna daxil xalq və bu xalqa mənsub adam.
|
ƏFQANISTANLI (ID - 12408)is. Əfqanıstan əhalisinə mənsub adam.
|
ƏFLAK (ID - 12409)is. [ər. “fələk” söz. cəmi] klas. Fələk, göy. Cəfa oxun mənə yağdırman, ancaq, ey əflak! Demin ki, yeddi kəmanda bir nişanə yetər. Füzuli. Sanma kim, ya qan doludur hər bahar əflakdən. Kişvəri. Düşdükcə o istəkli vətən...
|
ƏFLATUN (ID - 12410)Qədim Yunanıstanın ən böyük filosoflarından birinin adı olub, məcazi mənada “filosof, mahir həkim” mənasında işlənir. Əflatun da gəlsə, sağalda bilməz. ..Onlar hər fəziləti və şərəfi pulda görür, yoxsul, Əflatun belə...
|
ƏFLATUNİ (ID - 12411)sif. [xüs.is.-dən] Sırf mənəvi xarakter daşıyan, qeyri-şəhvani. Əflatuni eşq (məhəbbət). // Praktik məqsəd güdməyən, mücərrəd.
|
ƏFRAD (ID - 12412)is. [ər. “fərd” söz. cəmi] Fərdlər, şəxslər, adamlar. Etiqadımız bundadır ki, vətən, məmləkət orada yaşayan əfradın hamısınındır. C.Məmmədquluzadə. [Əbülhəsən bəy:] Nəzmiyyə əfradının və onunla bərabər bütün...
|
ƏFSANƏ (ID - 12413)is. [fars.] 1. Nəsillərdən nəsillərə ağızda dolaşan və mövzusu çox zaman fövqəladə xarakter daşıyan hekayə, rəvayət; əsatir. Hind əfsanələri. Orta əsr əfsanələri. - [Gənc çadırçı:] Keçənlərdən bizə əfsanə qaldı;...
|
ƏFSANƏÇİ (ID - 12414)is. Nağılçı, əfsanə uyduran.
|
ƏFSANƏLİ (ID - 12415)sif. Əfsanələrlə dolu, əfsanələrdən ibarət. Əfsanəli nağıl. - Qaranlıq gecələrdə; Karvanlar keçir ikən; Yurdunun əfsanəli; Yoncalı yollarından. Ə.Cavad. [Ana:] Yenə səfərin haradır, oğul? - dedi. Ovçu başını qaldıraraq:...
|
ƏFSANƏVİ (ID - 12416)sif. [fars.] 1. Əfsanə mahiyyətində olan, nağıl qəbilindən olan, əfsanəyə aid olan; əsatiri. Əfsanəvi əsər. - Bəzən əfsanəvi bir mələk kimi; Uçursan o mavi asimanlara. S.Vurğun. Uzaqdan dağların zirvəsi neçə min illərlə...
|
ƏFSANƏVİLİK (ID - 12417)is. Əfsanəvi olma, qeyriadilik.
|
ƏFSƏR (ID - 12418)is. [alm. “offızier” dən] Zabit. [Allahverdi:] Əynində əfsər paltarı, düymələri qızıl kimipar-parparıldayır. C.Cabbarlı. Gözəl-gözəl xanımlar əfsərlər ilə qol-qola verib gəzirdilər. Ə.Haqverdiyev. Bir anda bir daraq güllə...
|
ƏFSUN (ID - 12419)is. [fars.] Ovsun, sehr. Bilməzəm kim, ona təlim nə əfsun etdi. Füzuli. Cadu da əlimdən bacarıb cin də qutarmaz; Əfsunuma bah-bah! M.Ə.Sabir. // Ovsun duası. ..Mədrəsə müəllimi dərs əvəzinə uşaqlara əfsun yazıb paylayır ki, ilan...
|
ƏFSUNÇU (ID - 12420)is. Ovsunçuluqla, sehrbazlıqla məşğul olan adam; ovsunçu, sehrbaz, gözbağlayıcı. [Papas:] ..Əfsunçudur, divanədir, aldanmayın, aldanmayın! H.Cavid.
|
ƏFSUNÇULUQ (ID - 12421)is. Ovsunçunun işi, peşəsi; sehrbazlıq, gözbağlayıcılıq.
|
ƏFSUNKAR (ID - 12422)[fars.] bax əfsunçu. // Füsunkar. [Şeyx Sənan:] Bəlkə məcnunəm, eyləməm inkar; Bais ancaq o hüsni-əfsunkar. H.Cavid.
|
ƏFSUNKARLIQ (ID - 12423)b a x əfsunçuluq.
|
ƏFSUNLAMA (ID - 12424)"Əfsunlamaq” dan f.is.
|
ƏFSUNLAMAQ (ID - 12425)f. Ovsunlamaq, sehrləmək. Öylə bir incə təravət vardı; Ki, bütün gözləri əfsunlardı. H.Cavid. Züleyxanın iri, qara gözləri kimin üzünə gülsəydi, onu əfsunlamazdı? C.Cabbarlı.
|
ƏFSUNLANMA (ID - 12426)“Əfsunlanmaq” dan f.is.
|
ƏFSUNLANMAQ (ID - 12427)məch. Ovsunlanmaq, sehrlənmək.
|
ƏFSUNLU (ID - 12428)sif Ovsunlu, ovsunlanmış, sehrlənmiş. Qadınlar köhnə məscidi əfsunlu ayələrdən, Quran vərəqələri, zibil və torpaqdan təmizləyir, barama torlarına yer düzəldirlər. Mir Cəlal.
|
ƏFSUS (ID - 12429)nida [fars.] Heyif, təəssüf. Yox səndə nişani-namü namus; Əfsus ki arsızsan, əfsus! Füzuli. Əfsus, qocaldım, ağacım düşdü əlimdən; Səd heyif cavanlıq! M.Ə.Sabir. [2-ci cariyə:] Nazlı məlikəmiz Südabə, əfsus! Hər sevincə...
|
ƏFŞAN (ID - 12430)sif. [fars.] şair. Səpən, saçan, dağıdan, səpələyən. □ Əfşan etmək - səpmək, səpələmək, dağıtmaq, tökmək, saçmaq. Gülgun sərəndazın tazə gül kimi; Əfşan etmiş ay qabağın üstündən. M.P.Vaqif. Camalın şövqündən...
|
ƏFV (ID - 12431)is. [ər.] Günah və qüsurunu nəzərə almama, günah və təqsirindən keçmə, günahı bağışlama. [Yusif:] Əfvinlə sevinməz könül, əfsus; Zalım yenə zalımdır. H.Cavid. Şəfiqənin gülüşündə kin yox idi, bu gülüş bəlkə də...
|
ƏFVEDİLMƏZ (ID - 12432)sif Əfv oluna bilməyən, bağışlanılmaz, bağışlanması mümkün olmayan. Əfvedilməz hərəkət, günah. - [Nadir bəy:] Aciz bir qarıncanın belə qanına girmək, məncə, əfvedilməz bir cinayətdir. H.Cavid.
|
ƏFVİ-ÜMUMİ (ID - 12433) is. hüq. Ali hökumət orqanının fərmanı ilə məhkumların məhkəmə cəzasından qismən, ya da tamamilə azad edilməsi; amnistiya. Cəzanın bir qismi məşrut idi, bir qismi də əfvi-ümumiyə çıxıldı. S.Hüseyn. Mən yüzlərlə anaların...
|
ƏFYUN (ID - 12434)is. [lat. "opiom” dan] Tiryək. [Nəcəf bəy:] Tiryakınıza lənət, mütrübünüzə lənət, əfyun gəzdirən dərvişlərinizə lənət, yalançı seyidlərinizə, siğəxanlarınıza lənət
N.Vəzirov. Gah sünni deyər ki, şiədir... |
ƏFYUNÇU (ID - 12435)is. Tiryəkçi, tiryəkçəkən.
|
ƏFYUNLU (ID - 12436)sif Tiryəkli, içərisində tiryək olan. // məc. Zəhərli, acı. [Yusif:] Onlar nə verirlər sana? Əfyunlu hədiyyə! H.Cavid.
|
ƏFZA (ID - 12437)sif [ər.] köhn. Artıran. Gərçi qış fəsli idi, leyk həva; Rövşənü saf idi fərəh əfza.. M.Ə.Sabir.
|
ƏFZƏL (ID - 12438)sif [ər.] klas. Daha artıq, daha qiymətli, daha üstün tutulan. Hər kimsənə bir şey gətirir fikrü xəyalə; Məcmudən əfzəldi mənə yar xəyalı. S.Ə.Şirvani. [Nənəcan] bir qarından ötrü ərə getməkdənsə, dul yaşamağı əfzəl...
|
ƏFZƏLİYYƏT (ID - 12439)is. [ər.] klas. Üstünlük, daha qiymətlilik, üstün tutma. Bir xəyal edə bilmir ki, bunlar niyə gərək bu əfzəliyyətə səzavar olsunlar? M.F.Axundzadə.
|
Bu səhifə dəfə baxılıb
Ofis Proqramları üzrə kurslar
Tam məlumat...
İngilis dili danışıq
Tam məlumat...
Tarix dərsləri
Tam məlumat...
......