İzahlı lüğət
ƏZBƏR (ID - 13690)1. is. Bir mətni və ya sözü eyni ilə təkrar edilə biləcək şəkildə yadda, hafizədə saxlama. □ Əzbər etmək (eləmək) bax əzbərləmək. [Ruqiyyə xanım] bütün elmləri əzbər eləyib, açarını qoymuşdu cibinə. “Koroğlu”....
|
ƏZBƏRÇİ (ID - 13691)1. sif Dərsini anlayıb-anlamadan, olduğu kimi, kəlməbəkəlmə hazırlayan, əzbərləyən. Əzbərçi tələbə (şagird).
2. is. Çox oxumuş, lakin oxuduğunu mexaniki surətdə, qeyri-tənqidi mənimsəmiş adam haqqında. |
ƏZBƏRÇİLİK (ID - 13692)is. Mənasını bilmədən, dərindən öyrənmədən, mexaniki surətdə əzbərləmə. Məktəblərdə əzbərçiliklə mübarizə aparmaq lazımdır.
|
ƏZBƏRDƏN (ID - 13693)zərf Əzbər olaraq, yazıya baxmadan; döşdən, hafızədən. Şeri əzbərdən oxumaq. - Bilirəm, Puşkini çoxdan sevirsən; Qızın da, oğlun da əzbərdən desin. S.Vurğun. Çoxusu əzbərdən şeirlər söyləyirdi. M.İbrahimov.
|
ƏZBƏRƏ (ID - 13694)dan. bax əzbərdən. Əzbərə şeir demək. Poemanı əzbərə oxudu.
|
ƏZBƏRLƏMƏ (ID - 13695)“Əzbərləmək” dən f.is.
|
ƏZBƏRLƏMƏK (ID - 13696) f. Əzbər etmək, oxuduğu və ya eşitdiyi bir şeyi olduğu kimi zehnində saxlamaq, mənimsəmək. 0eri əzbərləmək. Rolunu əzbərləmək. - ..Marallarım .. moizə kitablarını rəfdən alıb, tozlarını təmizləyib başlayırlar əzbərləməyə....
|
ƏZBƏRLƏNMƏ (ID - 13697)“Əzbərlənmək” dən f.is.
|
ƏZBƏRLƏNMƏK (ID - 13698) Əzbər yadda saxlanmaq, əzbər öyrənilmək, əzbər edilmək. 0eir əzbərlənmişdir. - Savadlı gənclərin bəyazı olardı, bu bəyazlara ana dilindəki şeirlərin nəfis parçaları köçürülər, əzbərlənərdi. Çəmənzəminli.
|
ƏZBƏRLƏTDİRMƏ (ID - 13699)“Əzbərlətdirmək’ dən f.is.
|
ƏZBƏRLƏTDİRMƏK (ID - 13700)icb. Əzbərləməyə məcbur etmək.
|
ƏZBƏRLƏTMƏ (ID - 13701)“Əzbərlətmək” dən f.is.
|
ƏZBƏRLƏTMƏK (ID - 13702)icb. Əzbər öyrətmək, yadda saxlatmaq. Şeri əzbərlətmək. Poemanı əzbərlətmək.
|
ƏZBƏS (ID - 13703)zərf [fars.] klas. 1. Kifayətcə, çox miqdarda, həddindən artıq. Hər yanda böyük xəndək, hər küçədə min dağ; Əzbəs tökülüb bir-birinin üstünə torpaq. A.Səhhət.
2. Bəzən “ki” bağlayıcısı ilə: əzbəs ki səbəb... |
ƏZCÜMLƏ (ID - 13704)[fars. əz və ər. cümlə] kit. köhn. O cümlədən.
|
ƏZDAD (ID - 13705)is. [ər.] köhn. 1. Zidd sözünün cəmi (zidlər).
köhn. Rəqiblər. |
ƏZDİRMƏ (ID - 13706)“Əzdirmək” dən f.is.
|
ƏZDİRMƏK (ID - 13707)“Əzmək” dən icb.
|
ƏZƏL (ID - 13708)[ər.] 1. is. Əvvəli, ibtidası olmayan keçmiş zaman (əbəd müqabili). Səbəb nə oldu ki, peymanü əhdi sındırdın? Vəfavü əhdə əzəl etibar edən sən idin. X.Natəvan.
zərf Əvvəl, irəli, qabaq, ilkin, əvvəlcə, qabaqca. Əzəl... |
ƏZƏLCƏ (ID - 13709)zərf Əvvəlcə, qabaqca, birinci olaraq. Əzəlcə söz kimə verildi? Əzəlcə qoy o keçsin.
|
ƏZƏLDƏN (ID - 13710)zərf Lap əvvəldən, ilk vaxtdan, ibtidadan. Əzəldən deyər ki, bəri dur, bəri; İrəli gedərsən, o durar geri. Q.Zakir. Biganələrlə çünki olub aşina könül; Ey kaş, olmayaydım əzəldən mən aşina! S.Ə.Şirvani. Əzəldən belədir,...
|
ƏZƏLƏ1 (ID - 13711) is. [ər.] anat. İnsan və heyvan bədəninin, hüceyrələrdən ibarət olub, yığıla bilən orqanı və ya onun bir hissəsi; muskul. Qolunun əzələsi daş kimidir. Əzələ fəaliyyəti. Urək əzələsi. Qıç əzələləri. - Qolunu açdı,...
|
ƏZƏLƏ2 (ID - 13712) [ər. “əzəl” dən] bax əzəl 2-ci mənada. Ədalət var idi bundan əzələ; Yaman yerə yetib iş gələ-gələ. Q.Zakir.
|
ƏZƏLƏLİ (ID - 13713)sif İnkişaf etmiş əzələləri olan. Əzələli qollar. - Həmişə fiziki işdə çalışan adamlara məxsus yoğun əzələli bir gəncin gurultulu səsi onların danışığını kəsdi. M.İbrahimov. // Əzələləri qüvvətli. Çox əzələli...
|
ƏZƏLƏSİZ (ID - 13714)sif. Əzələləri inkişaf etməmiş, əzələləri zəif olan. Əzələsiz qollar.
|
ƏZƏLİ (ID - 13715)sif. [ər.] Zamanca başlanğıcı, ibtidası olmayan (əbədi müqabili). Kəhkəşan südlü nəhri andıraraq; Əzəli bir kitab oxurdu mana. H.Cavid. Bu doğrudur, sevda olur əzəli; Mən şairəm həyatımdan bezəli. Ə.Cavad. Həyatın əzəli...
|
ƏZƏLİLİK (ID - 13716)b a x əzəliyyət.
|
ƏZƏLİYYƏT (ID - 13717)is. [ər.] kit. Əzəlilik, zamanca ibtidasızlıq, əvvəli olmayacaq qədər qədimlik (əbədiyyət müqabili).
|
ƏZƏLKİ (ID - 13718)sif. Əzəldə olan, əvvəlki. Əzəlki danışıq. Əzəlki vəziyyət. - Kəsilibdi indi gəlibgetməyin; Əzəlki çağını könlüm arzular. Q.Zakir. Çün səni əfv edib xudayi-cahan; Genə verdi əzəlki surətini. S.Ə.Şirvani.
|
ƏZƏM (ID - 13719)sif. [ər.] köhn. Böyük, ən böyük, ulu (adətən vəzifə adlarına qoşulur; məs.: sədri-əzəm - Sultan Türkiyəsində baş nazir). [Yasavul:] Mən bu cəhəti canişiniəzəmə yazdığım raportlarda qeyd etmişəm. S.Rəhimov.
|
ƏZƏMƏT (ID - 13720)is. [ər.] 1. Böyüklük, ululuq. Istərsən əgər şahlıq, şöhrət, əzəmət, hörmət; Həm əhdə vəfa eylə, həm faili-peyman ol! Heyran xanım.
Dəbdəbə, calal, təmtəraq, ehtişam. Xəlifələrin əzəmət və şöhrəti sönür.... |
ƏZƏMƏTLİ (ID - 13721)sif. Böyük, möhtəşəm. Əzəmətli qala. Əzəmətli dağlar. - Ta o dərəcəyə kimi ki, hətta Istanbul kimi bir əzəmətli paytaxtda telefon çəkməyi Sultan Əbdülhəmid qadağan etmişdi. C.Məmmədquluzadə. Təyyarəmiz başdan-başa qarla...
|
ƏZƏMİ1 (ID - 13722) sif. [ər.] köhn. Ən çox, maksimum. Azərbaycan .. nasirləri klassik rus realizminin ən qüvvətli cəhətlərindən - onun demokratlığından, həyat həqiqətlərinə əzəmi dərəcədə sadiq qalmağından .. öyrənirlər. M.Hüseyn. Əhmədov...
|
ƏZƏMİ2 (ID - 13723) is. [ər.] 1. Keçmişdə palto kimi üstdən geyilən içi xəzli paltar.
Müsəlman dini təriqətlərindən birinin adı. |
ƏZƏMİYYƏT (ID - 13724)is. [ər.] klas. Böyüklük, ululuq, əzəmət.
|
ƏZGİL (ID - 13725)is. Qoz iriliyində, ətli, çəyirdəkli, sarı rəngli, təpəsi pipikli bir meyvə və onun ağacı. Əzgil ağacı. Əzgil meşəsi. Cır əzgil. Meşənin dəymiş əzgili saralar; Həm zoğal da dərilməyib qaralar. A.Səhhət. Əzgil 5-6 metr...
|
ƏZGİLLİK (ID - 13726)is. Əzgil ağacları bitmiş yer, əzgil meşəsi, əzgil kolluğu. Bağın bir tərəfi əzgillikdir.
|
ƏZGİN (ID - 13727)sif. Əzinik, yorğun, halsız, taqətsiz. Hər tərəfdə əzgin kəndlilər bəylərdən intiqam almağa başladılar. H.Nəzərli. Qaraş özünü itirməyib diqqətlə baxsaydı, atasının yuxudan çox yorğun və əzgin (z.) qalxdığını görərdi....
|
ƏZGİNLƏŞMƏ (ID - 13728)“Əzginləşmək” dən f.is.
|
ƏZGİNLƏŞMƏK (ID - 13729)f. Əzgin hala düşmək.
|
ƏZGİNLİK (ID - 13730)is. Özünü əzgin hiss etmə, əzgin halda olma. Bədənində əzginlik hiss etmək.
|
ƏZGİN-ÜZGÜN (ID - 13731) sif. və zərf. Çox əzgin. Əzgin-üzgün şalvar. - Müqim bəy durub əzgin-üzgün halda çıxdı. S.Rəhimov.
|
ƏZİCİ (ID - 13732)sif. 1. Çox ağır, çox güclü, məhvedici, sarsıdıcı. Əzici zərbə.
2. Ruhu incidən, ağır təsir bağışlayan. Fəxrəddin bu qədər əzici fikirlərin təsirində qıvrıldığı zaman oxuyan qız da Dilşada yazılmış qəzəlləri... |
ƏZİK (ID - 13733)sif 1. Əzilmiş. Əzik meyvə. Əzik pomidor.
Ütüsü, şaxlığı, hamarlığı getmiş; hamar olmayan. Əzik köynək. Əzik qəzet. - Fərhadoğlu əzik paltarlarının üstündə əlini gəzdirirdi. S.Rəhimov. Batıq, çökük. Əzikparç.... |
ƏZİK-ƏZİK (ID - 13734) zərf 1. Tamamilə əzilmiş halda. □ Əzik-əzik eləmək (etmək) - tamamilə, hər yerini əzmək. Uşaqlar meyvələri əzik-əzik etdilər; 2) sındırmaq, parça-parça etmək. Maşının çarxları yeşiyi əzik-əzik etdi. Əzik-əzik olmaq...
|
ƏZİKLİK (ID - 13735)is. Əzik şeyin halı. Almanın əzikliyinə baxma, çürük deyil.
|
ƏZİK-ÜZÜK (ID - 13736) sif. 1. Çox əzilmiş. Əziküzük meyvə. - [Qurban:] ..Hər ağac altından üç-dörd çuval əzik-üzük alma yığmışıq. Ə.Məmmədxanlı.
Hamarlığı, şaxlığı, düzlüyü getmiş, əzilmiş. Əzik-üzük köynək. Əzik-üzük yaylıq.... |
ƏZİLİB-BÜZÜLMƏ (ID - 13737) is. Naz, qəmzə, işvə, naz satma, nazlanma.
|
ƏZİLİB-BÜZÜLMƏK (ID - 13738) f 1. Nazlanmaq, naz etmək. [Ələmdar] əzilib-büzülən, şirindil xanımların başları üstündən uzun dimdiyini sallayıb .. baxdı. S.Rəhimov.
məc. Cavabdan qaçmağa çalışmaq, tərəddüd etmək. Yasavulbaşı əzilib-büzülməyə... |
ƏZİLMƏ (ID - 13739)“Əzilmək” dən f.is.
|
Bu səhifə dəfə baxılıb
İnformatika hazırlığı
Tam məlumat...
İngilis dili danışıq
Tam məlumat...
Fransız dili kursu
Tam məlumat...
......