İzahlı lüğət
İDARƏLƏNMƏ (ID - 18190)"İdarələnmək” dən f.is.
|
İDARƏLƏNMƏK (ID - 18191)f İdarə edilmək, hərəkəti, işi idarə olunmaq.
|
İDARƏLƏRARASI (ID - 18192)is. Müxtəlif idarələr arasında olan, aparılan, cərəyan edən. İdarələrarası yazışma.
|
İDARƏLİ (ID - 18193)sif 1. İdarə edəni, başçısı olan.
2. B a x idarəçi 2-ci mənada. |
İDARƏOLUNAN (ID - 18194)sif 1. Hərəkəti, işi idarə oluna bilən. İdarəolunan raket. İdarəolunan təyyarə. İdarəolunan mərmi.
2. qram. İdarə əlaqəsində tabe tərəf. |
İDARƏSİZ (ID - 18195)sif. 1. Rəhbəri, başçısı, idarə edəni olmayan. İdarəsiz ailə.
2. İsrafcıl, qənaətə riayət etməyən. |
İDBAR (ID - 18196)[ər.] 1. sif Çirkin, kifır, eybəcər. Rədd ol qapıdan, ağlama zar-zar, dilənçi; Vaqqıldama bayquş kimi, idbar dilənçi. M.Ə.Sabir. Mahmuda atası öləndən sonra yalnız bir bacı qalmış ki, o da indi kifirin və idbarın biridir və heç...
|
İDBARLIQ (ID - 18197)is. Çirkinlik, kifirlik, eybəcərlik.
|
İDDƏ(T) (ID - 18198)is. [ər.] köhn. din. Ərindən boşanan və ya əri ölən qadının təkrar ərə gedə bilməsi üçün şəriətcə gözləməli olduğu vaxt (100 gün). Şərəbanının iddəsi tamam olmamışdı, xalamgil getdilər, övrəti gətirdilər, əri...
|
İDDİA (ID - 18199)is. [ər.] 1. Tələb. [Ağamərdan:] Siz də mənim yerimə razı olub, hakimi-şər yanına adam göndərib bildiribsiniz ki, Hacı Qafur tapşırdığı pulu onun bacısına verməsin ki, onunla iddianız var. M.F.Axundzadə. İddia etmək (eləmək)...
|
İDDİAÇI (ID - 18200)is. 1. Birindən iddiası olan, bir şeyi istəməyə, tələb etməyə əsası olan adam.
2. Böyük iddiası olan adam, özü haqqında böyük fikirdə olub, bunun başqaları tərəfindən də qəbul edilməsinə çalışan adam. |
İDDİALANMA (ID - 18201)"İddialanmaq” dan f.is.
|
İDDİALANMAQ (ID - 18202)f Təşəxxüslənmək, özünə güvənmək, lovğalanmaq.
|
İDDİALI (ID - 18203)sif Özü haqqında böyük fikirdə olan, təkəbbürlü, təşəxxüslü, özünə çox güvənən, lovğa. Iddialı adam. Iddialı oğlandır. - Nə soxulmusan araya, a başı bəlalı fələ? Nə xəyal ilə olubsan belə iddialı, fələ?! M.Ə.Sabir....
|
İDDİALILIQ (ID - 18204)is. Özü haqqında böyük fikirdə olma; mütəkəbbirlik, təşəxxüslük, lovğalıq, özünə çox güvənmə.
|
İDDİASIZ (ID - 18205)sif 1. Heç bir iddiası, tələbi olmayan. Iddiasız qız. - Qaraş üzüyola, başıaşağı, söz qaytarmayan, həlim xasiyyətli idi. Belə adama gərək özü kimi yumşaq və iddiasız arvad tapasan. M.Ibrahimov.
2. Sadə, təkəbbürsüz,... |
İDDİASIZLIQ (ID - 18206)is. 1. Iddiası, tələbi olmama.
2. Sadəlik, təkəbbürsüzlük, təvazökarlıq. |
İDEAL (ID - 18207)is. [fr.] 1. Ən yüksək məqsəd; qayə, amal. Yüksək ideallar uğrunda mübarizə. - Yazıçının yüksək idealı işıqlı bir ulduz kimi bizi irəliyə səsləyir. M.Arif. [Kərim xan Xavərə:] Mənim idealım gələcək gündür, biz o günə...
|
İDEALIST (ID - 18208)is. [fr.] 1. Idealist fəlsəfə tərəfdarı. Idealist sistemlər. Fəlsəfə tarixində obyektiv idealist təlimlər ilk əvvəl Şərqdə meydana gəlmişdir. Həqiqəti ideallaşdıran, malik olmadığı sifətləri ona isnad edən adam: xəyalpərəst....
|
İDEALİSTCƏSİNƏ (ID - 18209)zərf İdealist nəzəriyyə əsasında, idealist kimi, idealistə xas bir şəkildə. Məsələni idealistcəsinə izah etmək.
|
İDEALİSTLİK (ID - 18210)is. İdealizm mahiyyətində olma, idealizmə aid olma, idealist ruhda olma; xəyalpərvərlik, xülyaçılıq.
|
İDEALİZƏ (ID - 18211)[fr.]: idealizə etmək- bir şeyi, həqiqətdə olduğundan daha yaxşı bir şəkildə təsvir etmək, göstərmək; əsassız yerə şişirtmək, tərifləmək, ideal bir şey kimi qələmə vermək; ideallaşdırmaq. Axundov nəinki çarizmə, hətta...
|
İDEALIZM (ID - 18212)is. [fr. əsli yun. ] 1. Ruhi olanın, qeyri-maddinin birinciliyi və maddi olanın ikinciliyi prinsiplərindən çıxış edən fəlsəfi cərəyan. Obyektiv idealizm. Dialektik idealizm. Qədim dövr idealizmi. İdealizm şüuru təbiətdən təcrid...
|
İDEALLAŞDIRILMA (ID - 18213)“İdeallaşdırılmaq’dan f.is.
|
İDEALLAŞDIRILMAQ (ID - 18214)məch. İdealizə edilmək (bax idealizə).
|
İDEALLAŞDIRMA (ID - 18215)“İdeallaşdırmaq” dan f.is.
|
İDEALLAŞDIRMAQ (ID - 18216)f. İdealizə etmək (bax idealizə).
|
İDENTIK (ID - 18217)sif. [lat.] Eyni, birmənalı.
|
İDEOQRAFİK (ID - 18218)sif. dilç. İdeoqrafiyaya əsaslanan, ideoqrafıyaya aid olan. Ideoqrafik yazı.
|
İDEOQRAFİYA (ID - 18219)[yun.] dilç. İdeoqramlar vasitəsilə yazı.
|
İDEOQRAM (ID - 18220)[yun.] dilç. Bu və ya digər dildə səsləri deyil, bütöv məfhumu ifadə edən şərti yazı işarəsi.
|
İDEOLOGİYA (ID - 18221)is. [yun.] İctimai şüurun müxtəlif formalarında - fəlsəfədə, siyasətdə, hüquqda, əxlaqda, incəsənətdə, dində ifadə olunan ideyalar, təsəvvürlər, məfhumlar sistemi; məfkurə. Milli ideologiya. Azərbaycançılıq ideologiyası....
|
İDEOLOJİ (ID - 18222)sif. İdeologiyaya aid olan, ideologiya ilə bağlı olan; məfkurəvi. İdeoloji məsələ. İdeoloji mübarizə. İdeoloji iş. İdeoloji cəhətdən düzgün. - Çox tez bir zamanda “Molla Nəsrəddin” ideoloji, ədəbi sahədə .. demokratizmin...
|
İDEOLOQ (ID - 18223)is. Hər hansı bir ictimai sinfın, qrupun, cərəyanın ideologiyasını ifadə və müdafıə edən adam. Proletariatın ideoloqları. Qərb ideoloqları.
|
İDEYA (ID - 18224)[yun.] 1. İnsan şüurunda varlığı (həqiqi və ya yanlış şəkildə) əks etdirən və onun bizi əhatə edən mühitə münasibətini ifadə edən anlayış, təsəvvür.
Dünyagörüşünün əsas və ən mühüm prinsipi; məfkurə, məslək,... |
İDEYACIQ (ID - 18225)isteh. “İdeya” dan kiç. Vecsiz, mənasız, boş ideya, fikir.
|
İDEYALI (ID - 18226)sif. Qabaqcıl ideyası olan, bu ideyalar uğrunda mübarizə edən, bunları təbliğ edən, yayan. Yüksək ideyalı əsərlər. - İstər “Əhvalatlar “, istərsə “Poçt qutusu “dərin ideyalı, yüksək sənət əsərləridir. M.İbrahimov....
|
İDEYALILIQ (ID - 18227)is. Yüksək, qabaqcıl ideyada olma. Milli ədəbiyyatın yüksək ideyalılığı. İncəsənət əsərlərində yüksək ideyalılıq uğrunda mübarizə.
|
İDEYASIZ (ID - 18228)sif. İdeyası olmayan, ideyadan məhrum; prinsipsiz. İdeyasız əsər. // Məsləksiz, məfkurəsiz, qayəsiz.
|
İDEYASIZLIQ (ID - 18229)is. Məfkurəsizlik, qayəsizlik, məsləksizlik.
|
İDXAL (ID - 18230)is. [ər.] 1. Daxil etmə, daxil edilmə.
2. Bir ölkəyə başqa ölkələrdən mal gətirilməsi (ixrac müqabili). Xaricdən mal idxalı. Dərman maddələrinin idxalı. // Ölkəyə gətirilən malların ümumi miqdarı, yaxud ümumi dəyəri.... |
İDXALAT (ID - 18231)is. [ər. “idxal” söz. cəmi] Bir ölkəyə başqa ölkələrdən gətirilən mal, məhsulat və s. (ixracat müqabili).
|
İDXALATÇI (ID - 18232)is. xüs. Xaricdən mal gətirən. Idxalatçı dövlət.
|
İDİ (ID - 18233)Qoşulduğu sözü keçmiş zamana bağlayaraq ona hekayə mənası verən bağlama. Onun bir məqsədi var idi. Mən dözməli idim. Bura sahil idi. Bərk çovğun idi. - Qızın paltarı qiymətli parçadan olmasa da, təmiz idi, səliqəli idi. M.S.Ordubadi....
|
İDİLLİK (ID - 18234)sif. 1. əd. İdilliya mahiyyətində olan, idilliya tərzində olan. Idillik janr.
2. kin. İdilliyada olduğu kimi; dinc, sakit, qayğısız. ..Həyatı hər növ ziddiyyətdən uzaq və idillik halda təsvir etməyə çalışan yazıçı həqiqi,... |
İDİLLİYA (ID - 18235)[yun.] 1. əd. Kənd əhalisinin təbiət ağuşunda asudə və sakit həyatını təsvir edən kiçik poetik əsər. Feokritin zəngin ədəbi irsindən ancaq bir şeir külliyyatı qalmışdır ki, o da otuz idilliyadan və iyirmi üç epiqramdan ibarətdir....
|
İDİOM (ID - 18236)is. [yun.] dilç. Yalnız müəyyən bir dilə xas olan və mənası tərkib hissələrini təşkil edən sözlərin ayrı-ayrılıqda götürülən mənası ilə düz gəlməyən, parçalanmayan söz birləşməsi; ifadə, ibarə, təbir; məs.: baş...
|
İDİOMATİK (ID - 18237)sif İdiom xarakterində olan, idiomatikaya aid olan. Idiomatik ifadə.
|
İDİOMATİKA (ID - 18238)dilç. 1. İdiomlar haqqında elm.
2. Bir dildə olan idiomların məcmusu. Azərbaycan dilinin idiomatikası. |
İDİOT (ID - 18239)[yun.] Anadangəlmə kəmağıl adam, gic.
|
Bu səhifə dəfə baxılıb
Tarix fənni üzrə hazırlıq (Abituriyent və MİQ hazırlığı)
Tam məlumat...
Tibb bacısı kursu
Tam məlumat...
Məktəbəqədər və ibtidai sinif hazırlığı
Tam məlumat...
......