İRADƏLİLİK (ID - 19191)is. Möhkəm iradəyə malik olma, iradəcə möhkəmlik; səbatlılıq.
|
İRADƏSİZ (ID - 19192)sif. İradəsi olmayan, iradəsi zəif, qətiyyətsiz. Zeynal iradəsiz bir gəncdi. S.Hüseyn.
|
İRADƏSİZLİK (ID - 19193)is. İradəsi olmayan adamın hal və keyfiyyəti; iradə zəifliyi, qətiyyətsizlik. Toğrul artıq hökumət işlərindəki dəyərsizliyini və həddindən artıq zəiflik və iradəsizliyini göstərdi. M.S.Ordubadi. [Mahmud] iradəsizlik etsə,...
|
İRADƏT (ID - 19194)[ər.] klas. Arzu, istək, könüldən gələn razılıq. Öz iradəti ilə (öz razılığı ilə). Hüsn afəti-eşq olub dəmadəm; Gəldikcə iradət oldu möhkəm. Füzuli. Durmuşam eyni iradətlə yenə; Baxıram kuyinə həsrətlə yenə. M.Ə.Sabir....
|
İRADİ (ID - 19195)sif. İradəyə aid, iradədən asılı olan, iradə ilə bağlı olan; ixtiyari. Iradi hərəkət.
|
İRADSIZ (ID - 19196)sif. Heç bir iradı, nöqsanı olmayan; nöqsansız, qüsursuz, eyibsiz. Iradsız iş. Iradsız əsər. Iradsız adam olmaz.
|
İRADSIZLIQ (ID - 19197)is. Nöqsansızlıq, qüsursuzluq, eyibsizlik.
|
İRAQ (ID - 19198)zərfi Uzaq, uzaqda. Iraq olmaq. Iraq durmaq. - Gül əkdim, şaxta vurdu; Nə yaman vaxtda vurdu; Bimürvət ovçu məni; Yardan iraqda vurdu. (Bayatı). Mürği-ruhum getməz səndən irağa. Aşıq Ələsgər. İraq düşmək - uzaq düşmək, ayrılmaq,...
|
İRAQLAŞDIRILMA (ID - 19199)“İraqlaşdırılmaq” dan f.is.
|
İRAQLAŞDIRILMAQ (ID - 19200)məch. Uzaqlaşdırılmaq.
|
İRAQLAŞDIRMA (ID - 19201)“İraqlaşdırmaq” dan f.is.
|
İRAQLAŞDIRMAQ (ID - 19202)f. Uzaqlaşdırmaq.
|
İRAQLAŞMA (ID - 19203)"İraqlaşmaq” dan f.is.
|
İRAQLAŞMAQ (ID - 19204)f Uzaqlaşmaq.
|
İRAQLIQ (ID - 19205)is. Uzaqlıq, uzaqda olma. Mənim qanıma girmə, ey pəri, kim; Iraqlıqdan gözüm qan ağlar oldu. Kişvəri.
|
İRANLI (ID - 19206)is. və sif İran əhalisindən olan; İran vətəndaşı, İran təbəəsi.
|
İRANŞÜNAS (ID - 19207)is. [fars.] İranşünaslıq mütəxəssisi.
|
İRANŞÜNASLIQ (ID - 19208)is. İran dilləri və mədəniyyətini öyrənən elmlərin məcmusu; İran filologiyası.
|
İRBİS (ID - 19209)is. zool. Qar bəbiri, pişikkimilər fəsiləsindən məməli yırtıcı heyvan.
|
İRÇAL (ID - 19210)dan. bax riça1. Armud irçalı .. indi istədiyin qədər taparsan. Ə.Əbülhəsən.
|
İRÇƏ (ID - 19211)is. məh. Qəlib. Zərgər irçəyi.
|
İRDƏLƏMƏK (ID - 19212)f. məh. Təmizləmək, arıtmaq. Taxılı irdələmək. Meyvəni irdələmək.
|
İRƏLİ (ID - 19213)zərf 1. Hərəkətin istiqamətinə görə qabağa, qabaq tərəfə (geri əksi). İrəli yerimək. İrəliyə addımlamaq. İrəli çıxmaq. İrəli sürmək. - Qaraca qız isə irəli gəlib öz dostunun zəhərlənmiş qanını sorur. S.S.Axundov....
|
İRƏLİCƏ (ID - 19214)zərf Qabaqca, öncə; irəlicədən. Irəlicə kim dedi?
|
İRƏLİCƏDƏN (ID - 19215)zərf Qabaqcadan, əvvəlcədən. Gəlməyəcəyini irəlicədən bildirdi. Iclas gününü irəlicədən bildirmək.
|
İRƏLİDƏKİ (ID - 19216)zərf 1. Qabaqda olan, öndə olan; qabaqdakı, öndəki. Irəlidəki yol. Irəlidəki ev. Irəlidəki adam. - Keşlə yaxınlığında qatarımız dayanmağa məcbur oldu; irəlidəki qatar qəzaya uğramışdı.. S.Hüseyn.
2. Sonra gələcək,... |
İRƏLİDƏN (ID - 19217)zərf 1. Qabaqdan, qabaq tərəfdən, öndən, qarşıdan. Irəlidən bir atlı çıxdı.
2. Qabaqcadan, irəlicədən. Irəlidən xəbər vermək lazımdır. |
İRƏLİ-GERİ (ID - 19218)zərf 1. Bir tərəfdən o biri tərəfə, bu başdan o başa və əksinə; dalaqabağa. Qaldırıcı maşınların yüz metr hündürlüyündə polad vışkaları .. irəli-geri hərəkət edir. (Qəzetlərdən).
2. Başlanğıc-son, əvvəl-son.... |
İRƏLİKİ (ID - 19219)sif Qabaqkı, (bundan) əvvəlki, ...əvvəl olmuş; keçmiş. Irəliki məqalələrimizdən “Tərəqqi “nin hörmətli oxucuları gördülər ki, əsillərindən o dərəcədə uzaqda və kənarda durmayıblar. F.Köçərli. [Hafizə xanım:] De...
|
İRƏLİLƏMƏ (ID - 19220)1. “İrəliləmək” dən f.is.
2. İrəliləyiş, yüksəliş, tərəqqi, inkişaf. Xalq ədəbiyyatının dilində də böyük bir irəliləmə görünürdü. M.İbrahimov. |
İRƏLİLƏMƏK (ID - 19221)f 1. Qabağa doğru hərəkət etmək, irəli getmək, yerimək. Maşın evə doğru irəliləyirdi. O, yoldaşına tərəf irəlilədi. - [Ceyran] ağır və yorğun addımlarla irəliləyirdi. S.Hüseyn. [Qəhrəman:] Bizimkilər irəliləyəndə mən...
|
İRƏLİLƏTMƏ (ID - 19222)“İrəlilətmək” dən f.is.
|
İRƏLİLƏTMƏK (ID - 19223)f 1. Durduğu yerdən bir qədər qabağa itələmək, qabağa çəkmək. Stulu bir az irəlilətmək.
2. İnkişaf etdirmək, tərəqqisini sürətləndirmək. “Molla Nəsrəddin” nəinki Azərbaycan ədəbiyyatını, həm də Azərbaycan jurnalistikasını... |
İRƏLİLƏYİŞ (ID - 19224)is. İrəliləmə, tərəqqi, inkişaf, irəliyə doğru hərəkət, nailiyyət, yüksəliş. Bu tayda isə müqayisə olunmaz dərəcədə böyük irəliləyiş olmuşdur. M.İbrahimov. Altı ay çəkmədi, məktəbdə böyük bir irəliləyiş göründü....
|
İRƏLİLİK (ID - 19225)is. Hər hansı bir işdə irəlidə olma, irəlidə getmə; qabaqcıllıq, tərəqqi, inkişaf.
|
İRƏM (ID - 19226)is. [ər.] Şamda, yaxud Yəməndə olduğu rəvayət edilən əfsanəvi bir bağçanın adı olub klassik ədəbiyyatda və folklorda “behişt, cənnət” mənasında işlənmişdir. Xoş nəğmələnib bülbüli-şeyda ötər oldu; Açıldı irəmlər....
|
İRƏMƏ (ID - 19227)is. Yer səthindən azacıq hündür olan yer; təpə, dikdir. Irəmələr, ay irəmələr; Qoynunda kəkliklər mələr. (Mahnı). ..Irəmələrdəki kəklik, taxılların içindəki turac və bildirçin .. nadir quşlardır. Ə.Vəliyev. Doluxsunmuş...
|
İRƏŞ (ID - 19228)məh. bax anac 1-ci mənada. Irəş toyuq.
|
İRƏŞMƏ, İRƏŞT (ID - 19229)is. Atın başına bağlanan nazik ip. Bir az gedəndən sonra Süleyman atının irəştini düzəltmək bəhanəsi ilə düşüb geridə qaldı və quldur getdi qabağa. Ə.Haqverdiyev. Oğlan yəhərin qaşına bağlanmış uzun irəşməni açdı,...
|
İRFAN (ID - 19230)is. [ər.] 1. Bilik, məlumat; oxumaq və zehin işlətmək nəticəsində hasil olan yetkinlik, kamillik.
2. Mədəniyyət, maarif. Indidən tərbiyə qıl baği-dili; Bitsin ol bağçada irfan güli. M.Hadi. Qanan kim, qandıran kim, nəşri irfan... |
İRFİDƏ (ID - 19231)is. Açılmış kündəni təndirə yapmaq üçün alət.
|
İRGƏNCİ (ID - 19232)sif İyrənc.
|
İRİ (ID - 19233)sif. 1. Həcmcə, ölçücə, cüssəcə böyük, yekə; cüssəli, həcmli. Iri qazan. Iri bədən. Iri əl. Iri uşaq. Iri fındıq. - [Xanım] uzun, mütənasib boylu, sağlam bədənli, iri qara gözlü bir qadın idi. H.Nəzərli. [İzzət qarı...
|
İRİBAŞ(LI) (ID - 19234)sif Başı iri olan. Iribaşlı adam. Iribaş soğan (turp).
|
İRİBAŞLILIQ (ID - 19235)is. Başı iri adamın, ya heyvanın halı.
|
İRİBƏDƏNLİ (ID - 19236)sif. Bədəni iri olan, bədəncə yekə. Iribədənli adam.
|
İRİBURUN(LU) (ID - 19237)sif Burnu iri olan.
|
İRİBUYNUZLU (ID - 19238)sif Buynuzları iri olan. Iribuynuzlu camış.
|
İRİCƏ (ID - 19239)sif Çox iri, yaxud nisbətən iri. Iricə ağac. Iricə daş.
|
İRİÇİÇƏK(Lİ) (ID - 19240)sif Çiçəkləri iri olan. Iriçiçək üskükotu.
|
Bu səhifə dəfə baxılıb