İzahlı lüğət
SÖZDƏYİŞDİRİCİ (ID - 36381) |
SÖZDƏYİŞMƏ (ID - 36382)is. dilç. Dildə sözlərin dəyişməsi, habelə belə dəyişmənin üsulları. Sözdəyişmənin məhsuldar növləri.
|
SÖZDÜZƏLDİCİ (ID - 36383)sözdüzəldici şəkilçi dilç. - ayrılıqda işlənməyən, köklə sözdəyişdirici şəkilçilər arasında yer tutan, yəni sözlərin maddi hissəsinin axırlarına bitişərək, sözlər arasındakı qrammatik münasibəti deyil, sözlərin...
|
SÖZDÜZƏLTMƏ (ID - 36384)is. dilç. Dildə sözlərin düzəlməsi, habelə bu düzəlmənin üsulları.
|
SÖZƏBAXAN (ID - 36385)sif. Məsləhət qəbul edən, deyilənə əməl edən, razılaşan, söz eşidən, sözə qulaq asan. Sözəbaxan oğlandır.
|
SÖZƏBAXMAZ, SÖZƏBAXMAYAN (ID - 36386)sif. Deyilənə əməl etməyən, məsləhət qəbul etməyən, sözə qulaq asmayan. Sözəbaxmaz uşaq.
|
SÖZGƏLİŞİ (ID - 36387)zərf Yeri gəlmişkən, yerində, elə belə, məsəl üçün. [Balaş:] Dilbər, mən onu demədim, mən sözgəlişi deyirəm. C.Cabbarlı. [Vəfadar Səkinəyə:] Sözgəlişi deyirəm, ürəyinə pis şey gəlməsin. M.İbrahimov.
|
SÖZGƏZDİRƏN (ID - 36388)sif. və is. Sözyayan, xəbərçi; arada söz, xəbər aparıb gəzdirən.
|
SÖZGÖTÜRMƏYƏN, SÖZGÖTÜRMƏZ (ID - 36389)sif. Məğrur, mütəkəbbir, dikbaş. Səkinə ərinin özünüsevən, sözgötürməz bir adam olduğunu bilirdi. M.İbrahimov.
|
SÖZLƏŞMƏ (ID - 36390)“Sözləşmək”dən f.is.
|
SÖZLƏŞMƏK (ID - 36391)f 1. Bir-birilə danışıb razılığa gəlmək, razılaşmaq, müəyyən qərara gəlmək; qərarlaşmaq. Elçilər sözləşib evə qayıdırlar. Qurbanquluya xəbər verirlər ki, ona bir qız almışlar. T.Ş.Simurq. [Babəklə Cavidan] sözləşdilər,...
|
SÖZLÜ (ID - 36392)sif. Deməyə sözü olan, ürəyində sözü olan, nə isə bir söz demək istəyən. Gülsabah atasının tez-tez ona baxmasının mənasını anladı; sözlü adam olduğunu başa düşüb, balkona çıxdı. Ə.Vəliyev. Sözlü adama oxşayırsan,...
|
SÖZLÜK (ID - 36393) |
SÖZ-SOV (ID - 36394)is. Danışıq, söz, dedi-qodu, mübahisə, narazılıq. Əsgər bostan suvaranların danışığını və söz-sovlarını qaldırmaq üçün Kosanın bostanına çatacaq miqdarında su artırdı. S.Rəhimov. [Pərşan:] Qadanızı alım, qızlar, bir...
|
SÖZ-SÖHBƏT (ID - 36395)1. Söhbət, danışılan sözlər. Söz-söhbəti naz oğlan; Keyf-damağı saz oğlan; Özün gələ bilməsən; Nə sözün var yaz, oğlan. (Bayatı). Nə sözüm-söhbətim, nə həmdəmim var; Dərdim ürəyimdə pünhan, ağlaram. S.Vurğun. [Camal:]...
|
SÖZSÜZ (ID - 36396)sif. və zərf 1. Danışmadan, söz demədən, sözlə başa salmadan, sözlə ifadə etmədən. Sözsüz rol. - [Komandir:] Biz o qədər ünsiyyət bağlamışıq ki, sözsüz də birbirimizi anlayırıq. M.İbrahimov. Plantasiyadakı sözsüz mahnı...
|
SÖZSÜZCƏ (ID - 36397)zərf Heç bir söz demədən, dinmədən, danışmadan, etirazsız. Təklifi sözsüzcə qəbul etdilər.
|
SÖZSÜZ-SOVSUZ (ID - 36398)zərf Danışıqsız, mübahisəsiz, etirazsız, sakitcə. Abbas kişi hər işi sakitcə, sözsüz-sovsuz görməyi sevirdi. Ə.Vəliyev. - Kimsən, aşağı düş, - deyə çığırdı. O, sözsüz-sovsuz ağacdan düşüb əllərini yuxarı qaldırdı....
|
SÖZÜBÜTÖV, SÖZÜBÜTÜN (ID - 36399)sif. Dediyi sözün üstündə duran, sözündə sabit duran, dediyinə mütləq əməl edən. [Məşədi] ..onun sözübütöv adam olduğunu yaxşı bilirdi. S.Rəhimov.
|
SÖZÜDÜZ (ID - 36400)bax sözübütöv.
|
SÖZÜKEÇƏN, SÖZÜKEÇƏR (ID - 36401)sif. Hörmətli, nüfuzlu. Sözükeçən adam. - [Hacı Sultan] sözükeçər ağsaqqalların iştirakı ilə Həsənağa ilə olan ixtilafını həll etmək istədi. S.Hüseyn. f ,
|
SPARTAKİADA (ID - 36402)[xüs. addan] İdman komandaları və cəmiyyətlərinin idmanın müxtəlif növləri üzrə kütləvi yarışı (bu, bir neçə idman növü üzrə birlikdə aparılan yarışlardır, həmin yarışlarda da qabaqcıl kollektivlər, komandalar və idmançılar...
|
SPAZMA (ID - 36403)[yun.] Müəyyən əzələnin və ya əzələ qrupunun bir müddət sıxılması, yığılması, qıc olması.
|
SPAZMATİK (ID - 36404)sif. [yun.] Spazma nəticəsində olan, spazma ilə bağlı olan, spazmadan törəyən. Spazmatik öskürək. Spazmatik ağrı.
|
SPEKTR (ID - 36405)[lat. spectrum - görmə] İşıq şüaları; prizmadan və ya digər şüasındıran mühitdən keçərkən əmələ gələn rəngli zolaq. Spektrin əsas rəngləri. işıq spektri.
|
SPEKTROSKOP (ID - 36406)[lat. spectrum - görmə və yun. scopeo - baxıram] Spektrləri müşahidə etmək üçün cihaz.
|
SPERMA (ID - 36407)[yun. spermo - toxum] fiziol. Erkək (insan və heyvan) tənasül vəzilərinin hasil etdiyi maye; toxum, məni.
|
SPERMATOZOİD (ID - 36408)[yun. sperma (spermatos) - toxum və zoon - canlı və eidos - növ] fiziol. Kişi tənasül hüceyrəsi.
|
SPESİFİKA (ID - 36409)is. [lat.] Özümlük, özünə məxsusluq, yalnız ona xas olan.
|
SPİDOMETR (ID - 36410)[ing. speed - sürət və yun. metreo - ölçürəm] Avtomobillərdə, motosikllərdə sürəti və keçilən məsafəni göstərən cihaz.
|
SPİKER (ID - 36411)is. [ing.] 1. Parlament sədri.
2. Boks yarışında hakimlərin qərarını tamaşaçılara bildirən hakim. |
SPİNNİNQ (ID - 36412)is. [ing.] Balıq tutmaq üçün uzun tilov.
|
SPİRAL (ID - 36413)is. [lat.] Buruq məftil, burulmuş məftil.
|
SPİRANT (ID - 36414)is. [lat.] Nəfəsli samit.
|
SPİRİT (ID - 36415)is. [lat.] Ölülərin ruhunu çağıran və onlarla əlaqə yarada bilən adam.
|
SPİROXET (ID - 36416)[lat. spira - əyri və yun. choete - uzun tük] Uzun spiral sap şəklində bakteriya.
|
SPİROMETRİYA (ID - 36417)is. Ağciyərin tutumunu ölçmək üsulu.
|
SPİRT (ID - 36418)is. [lat. spiritus] 1. Tərkibində çoxlu kraxmal və şəkər olan (buğda, kartof və s.) məhsullardan distillə yolu ilə alman alışqan maye. Naznazpambığı spirtə batırdı, Qaraşın barmağını silib təmizləməyə başladı. M.İbrahimov.
2.... |
SPİRTLİ (ID - 36419)sif. 1. Tərkibində spirt olan, spirtlə hazırlanan. Spirtli içkilər.
2. Spirtdə isladılmış, spirt vurulmuş. Spirtli cuna. Spirtli pambıq. |
SPİRTÖLÇƏN (ID - 36420)is. xüs. Spirtli mayelərdə spirtin miqdarını göstərən cihaz. Spirtin dərəcəsini spirtölçənlə təyin edirlər.
|
SPONSOR (ID - 36421)is. [ing.] Müəyyən bir müəssisəni, layihəni və s. maliyyələşdirən hüquqi və ya fiziki şəxs.
|
SPONTAN (ID - 36422)sif. [lat.] Heç bir xarici təsir olmadan öz-özünə meydana çıxan; bədahətən.
|
SPORT (ID - 36423)[ing. sport] Orqanizmi möhkəmlətmək və inkişaf etdirmək və insanda iradi keyfiyyətlər tərbiyə etmək məqsədilə edilən fiziki mümarisələr (gimnastika, güləşmə, müxtəlif oyunlar və s.); idman. Sportla məşğul olmaq. Sportu sevmək....
|
SPORTÇU (ID - 36424)is. Sportu peşə etmiş adam, müntəzəm surətdə sportla məşğul olan adam; idmançı. [Səlim:] Darülfünun sportçuları arasında özünün qüvvəti ilə məşhur idi. S.Hüseyn.
|
SRAĞAGÜN (ID - 36425)zərf Deyilən gündən iki gün qabaq, dünəndən qabaqkı gün. Heç kəs [Rəhilənin] sözlərini eşitməsin deyə pıçıldadı: - Zəfər dayını srağagün tutublar.. M.Hüseyn. Hər şeyi o qədər aydın görüb, hiss edirəm ki, elə bil...
|
SRAĞAGÜNKÜ (ID - 36426)zərf Srağagün olmuş, srağagünə aid. Srağagünkü iclas. Srağagünkü oyun. Srağagünkü əhvalat. - Srağagünkü turnirdə Zəki qiyamət edirdi. M.Süleymanov.
|
SSENARİ (ID - 36427)[ital.] 1. Kinofilmin məzmununu təfsilatı ilə şərh edən və onun tərtibat cəhətlərini göstərən ədəbi əsər. Filmin ssenarisi.
2. teatr. Dram əsərinin planı, süjet sxemi. teatr. Pyesdə iştirak edənlərin siyahısı (burada onların... |
SSENARİÇİ, SSENARIST (ID - 36428)is. Ssenari yazan, ssenari müəllifi.
|
SSRİ (ID - 36429)Sovet Sosialist Respublikaları İttifaqı.
|
STABİL (ID - 36430)sif. [lat.] Sabit, daimi, dəyişməz. Stabil dərslik.
|
Bu səhifə dəfə baxılıb
Tarix fənni üzrə hazırlıq (Abituriyent və MİQ hazırlığı)
Tam məlumat...
LANGUAGEDOM-DA ŞAHMAT DƏRSLƏRİNƏ 10% ENDİRİM
Tam məlumat...
Riyaziyyat hazırlığı (online və kursda)
Tam məlumat...
......