YOXUŞ (ID - 43875)is. 1. Yolun dağa, təpəyə qalxan hissəsi; ümumiyyətlə, getdikcə yuxarı qalxan yer (eniş müqabili). Dərənin o biri tayında yoxuşun başında bir atlı dayanmışdı. Ə.Məmmədxanlı. Yollar uzun, yoxuş dar. Vahabzadə. // Dik (yer),...
|
YOXUŞ-ENİŞ (ID - 43876)bax eniş-yoxuş.
|
YOXUŞLU (ID - 43877)sif. 1. Yoxuşu olan, yoxuşları çox olan. Yoxuşlu yol.
2. məc. Çətin, əziyyətli. [Müəllim Zərifəyə deyir:] Həyat yolları yoxuşludur. H.Seyidbəyli. |
YOXUŞLUQ (ID - 43878)is. Çoxlu yoxuşu olan yer, yoxuş yer. Bura çox yoxuşluqdur.
|
YOXUŞSUZ (ID - 43879)sif. 1. Yoxuşu olmayan, düz. Yoxuşsuz yol.
2. məc. Çətinliksiz, asan, rahat. [Mirpaşa:] Yeri, uşaqlarla gəz, dolan bir az; Bu dünya enişsiz, yoxuşsuz olmaz. Z.Xəlil. |
YOL (ID - 43880)is. 1. Gediş-gəliş və nəqliyyat işləməsi üçün zolaq şəklində ayrılmış yer. Kəndarası yol. Bu yol haraya gedir? Avtomobil yolu. Şose yolu. - [Yusif şah] əmr elədi ki, hər yerdə yollar təmir olunsun və lazım məqamlarda və mənzillərdə...
|
YOLAQ, YOLAĞA (ID - 43881)is. məh. Çəpərdə, hörgüdə basıq və ya uçuq yer; çəpəri, hörgünü basmaqla açılan yol. Yolaqdan gələn hənirtiyə qarşı onlar.. yerbəyer qalxdılar və həyət qapısına tərəf atıldılar. S.Rəhimov.
|
YOLAYAXIN (ID - 43882)sif Sözə qulaq asan; sözeşidən, sözqanan, üzüyola. Yolayaxın adam.
|
YOLAYAXINLIQ (ID - 43883)is. Yolayaxın olma, üzüyola olma; üzüyolalıq.
|
YOLAYIRAN (ID - 43884)is. d.y. 1. Relsli yollarda yolu qatarlar üçün açıb-bağlamaqdan ötrü qurğu; yoldəyişən.
2. Bu qurğunu idarə edən dəmiryol işçisi. Yolayıran öz budkasının yanında durmuşdu. |
YOLAYOVUQ (ID - 43885)bax yolayaxın.
|
YOLAYOVUQLUQ (ID - 43886)bax yolayaxınlıq.
|
YOLAYRICI (ID - 43887)is. Yolların kəsişdiyi və ya ayrıldığı yer, nöqtə. Zinyət, xoş gəlmişsiniz! Bəs biz sizi yolayrıcında gözləyirdik. S.Rəhman.
|
YOLBİLƏN (ID - 43888)sif. və is. Təcrübəli, çətin vəziyyətdən çıxmaq çarəsini bilən; tədbirli (adam).
|
YOLÇU (ID - 43889)is. 1. Yola, səfərə çıxmış adam, yol gedən adam. Yolçu yolda gərək. (Ata. sözü). Sevinir keçəndə yolçunun gözü; Seyr edir bu geniş, bəzəkli düzü. H.K.Sanılı. Abbas kişinin böyük və səsli şəhərdə rast gəldiyi ilk yolçudan...
|
YOLÇULUQ (ID - 43890)is. Dilənçilik. Yolçuluq etmək.
|
YOLDAŞ (ID - 43891)is. 1. İş, həyat şəraiti ilə birbirinə yaxın olan adamlar; rəfiq. Məktəb yoldaşları. Cəbhə yoldaşları. iş yoldaşı. Uşaqlıq yoldaşı. - Yoldaşı yoldaşdan soruşarlar. (Ata. sözü). Mənim adım Xəlil və yoldaşımın adı Sadıqdı....
|
YOLDAŞCANLI (ID - 43892)sif Yoldaş sevən, yoldaş, dost üçün canı yanan, yoldaşa sədaqətli. Nəbi çox yoldaşcanlı adam idi. O istəmirdi yoldaşlarının ayağına tikan batsın. “Qaçaq Nəbi” .
|
YOLDAŞCANLILIQ (ID - 43893)is. Yoldaşcanlı olma, yoldaşının qeydinə qalma, yoldaşa bağlılıq.
|
YOLDAŞCASINA (ID - 43894)zərf Yoldaş kimi, dost kimi, yaxın adam kimi; səmimi. Yoldaşcasına demək. Yoldaşcasına hərəkət etmək.
|
YOLDAŞCIĞAZ (ID - 43895)“Yoldaş”dan oxş. Yoldaşcığazım azarlayıb. - Dedi bir tülküyə bir gün meymun; Səndə, yoldaşcığazım, çoxdur yun. A.Səhhət.
|
YOLDAŞLAŞMA (ID - 43896)“Yoldaşlaşmaq”dan f.is.
|
YOLDAŞLAŞMAQ (ID - 43897)qarş. Bir-biri ilə yoldaş olmaq.
|
YOLDAŞLI (ID - 43898)sif. 1. Yoldaşı, rəfiqi, dostu olan. Sallan, qələm qaşlı, yanı yoldaşlı; Qalmışam ataşlı, mən başıdaşlı... Aşıq Ələsgər.
2. Zərf mənasında. Təkbaşına yox, yoldaşla birlikdə. |
YOLDAŞLIQ (ID - 43899)is. 1. Yoldaşlar arasındakı əlaqə əsasında əmələ gələn yaxınlıq; dostluq. Yoldaşlıq duyğusu. Yoldaşlıq vəzifəsi. Yoldaşlıq münasibəti. - [Süleyman:] Yox, bu, yoldaşlıq haqqında namərdlik olar. Ü.Hacıbəyov.
2. Yol, səfər... |
YOLDAŞSIZ (ID - 43900)sif. Heç bir yoldaşı, dostu olmayan; tək. Yoldaşsız (z.) qalmaq.
|
YOLDAŞSIZLIQ (ID - 43901)is. Yoldaşı, dostu olmama, yoldaşı, dostu olmayan adamın hal və vəziyyəti; təklik. Hərgah danışmıram, ona da səbəb yoldaşsızlıqdır. S.S.Axundov.
|
YOLDAŞVARİ (ID - 43902)sif. və zərf Yoldaş kimi, dost kimi. Sizinlə bir məsələ haqqında yoldaşvari və daha açıq danışmaq istəyirəm. Ə.Vəliyev.
|
YOLDƏYİŞƏN (ID - 43903)is. 1. d.y. Relsli yollarda qatarları bir yoldan başqasına keçirmək üçün qurğu; strelka.
2. Bu qurğunu idarə edən dəmiryol işçisi; strelkaçı. [Qədir] dəmir yoluna yoldəyişən vəzifəsinə işə girdi. Ə.Sadıq. |
YOLDURMA (ID - 43904)“Yoldurmaq”dan f.is.
|
YOLDURMAQ (ID - 43905)“Yolmaq”dan icb.
|
YOLDURTMAQ (ID - 43906)icb. Başqasına yoldurmaq.
|
YOLGÖSTƏRƏN (ID - 43907)is. Rəhbər, başçı, böyük. Uşağın yolgöstərəni olmadı.
|
YOLXƏRCİ (ID - 43908)is. Yolda xərclənməsi zəruri olan pul.
|
YOL-İZ (ID - 43909)is. Yol. [Rizvan:] Hava yağır. Sonra yol-iz tutular, gecəyə düşərik!.. S.Hüseyn. Qar yağır ağır-ağır; Yollar-izlər ağarır. H.Hüseynzadə.
|
YOLKA (ID - 43910)[rus. enxa] 1. Yeni il, yaxud xristianların milad bayramı münasibətilə bəzədilən küknar ağacı (bəzən süni materiallardan düzəldilir). // Bu münasibətlə həmin ağac ətrafında düzəldilən şənlik, bayram. Yolka bayramı.
|
YOLKƏSƏN (ID - 43911)is. Qarət və soyğunçuluq məqsədi ilə adamların yolunu kəsən şəxs; quldur. Bütün oğrular, yolkəsənlər, qatillər, zalımlar, müstəbidlər, fırıldaqçılar - hamısı cəhənnəmin vəsfini dönə-dönə eşitmişlər və moizələrə,...
|
YOLKƏSMƏ (ID - 43912)is. Quldurluq, çapovul, qarət. O ətrafda bir yolkəsmə, bir quldurluq olmazdı ki, Əmiraslanın orada əli olmamış olaydı. S.S.Axundov.
|
YOLLAMA (ID - 43913)“Yollamaq”dan f.is.
|
YOLLAMAQ (ID - 43914)f Göndərmək. Məşədi bəyin yolladığı uşaq tez qayıtdı və cavab gətirdi. M.Hüseyn.
|
YOLLANMAQ (ID - 43915)1. f. Yola düşüb getmək, bir səmtə istiqamət almaq. Səhərdir, məktəbə yollanır Xumar; Yanında bir yığın yoldaşı da var. S.Vurğun. [Səriyyə] ayaqları əsə-əsə Ayaz və Niyazı yanına saldı. Mitil yorğanı dalına atıb mehmanxanaya...
|
YOLLAŞMA (ID - 43916)1. “Yollaşmaq”dan f.is.
2. is. Razılaşma, razılıq, saziş. |
YOLLAŞMAQ (ID - 43917)qarş. 1. Yola getmək.
2. Danışaraq razılaşmaq, sazişə gəlmək. Pullu müştərilər ilə yollaşandan sonra, çervonları alıb yerbəyer edəndən sonra, sarıköynək arvad Qulamın məscidə dönmüş evinə baxıb ürəyində demişdi..... |
YOLLATMA (ID - 43918)“Yollatmaq”dan f.is.
|
YOLLATMAQ (ID - 43919)icb. Başqası vasitəsilə yollamaq. Yay olanda dağa yollat! Yaz olanda ifçin nallat! “Koroğlu” .
|
YOLLU (ID - 43920)sif Yolu olan.
|
YOLLUQ (ID - 43921)sif. Yol üçün, səfər üçün olan, yola götürülən, yola lazım olan. Yolluq xərc. Yolluq yemək.
|
YOLMA (ID - 43922)1. “Yolmaq”dan f.is.
2. sif. Çox gödək olduğundan orağa gəlmədiyi üçün əllə dartılıb çıxarılmalı olan. Yolma taxıl. - ..Onların taxılı bu il gödərək yolma olmuş, dərzləri bəndəmin arasına güclə yığılmışdı.... |
YOLMAQ (ID - 43923)f . 1. Dartıb qoparmaq, çəkib qoparmaq. Otu yolmaq. Toyuğu yolmaq. - Vur ağzına, düşsün yerə dəndan, nəyə lazım? Yol zülfünü, ol zülfi-pərişan nəyə lazım? M.S.Ordubadi. Saxlamış sarayda o qızı bir qış; Qız yolub saçını,...
|
YOLPA (ID - 43924)sif. Pırtlaşıq saçlı, əzilmiş paltarlı, tör-töküntülü.
|
Bu səhifə dəfə baxılıb