İzahlı lüğət
YERİMƏK (ID - 43525)f 1. Ayaqlarını işə salaraq hərəkət etmək; addımlamaq. İrəli yerimək. Bərk yerimək. Yeriyə bilməmək. Çox yeriməkdən yorulmaq. - Yeriyən at özünə qamçı vurdurmaz. (Ata. sözü). Bir qoca köhnə paltar əynində; Yeriyir yolda...
|
YERİNDƏCƏ (ID - 43526)zərf Dayandığı yerdə, durduğu və ya oturduğu yerdə; oradaca. Təəccübdən yerindəcə qaldı. Yerindəcə canı çıxdı.
|
YERİTDİRMƏ (ID - 43527)“Yeritdirmək”dən f.is.
|
YERİTDİRMƏK (ID - 43528)məch. Yeriməyə məcbur etmək.
|
YERİTMƏ (ID - 43529)“Yeritmək”dən f.is.
|
YERİTMƏK (ID - 43530)icb. 1. Yeriməyə, hərəkət etməyə məcbur etmək. // Yeriməsinə kömək etmək, gəzdirmək. Ayaq açan uşaqları yeridirlər. Sövq etmək, hücum etdirmək. Qoşun yeritmək. - Hər iki tərəf meydana yeni-yeni qüvvələr yeridirdi. S.Rəhimov....
|
YERİŞ (ID - 43531)is. 1. Yerimək tərzi, yerimək işi. Sallana-sallana gedən Salatın; O sərxoş yerişin yola yaraşır. Aşıq Ələsgər. [Kor kişi] tamamilə əski həyatın bir yadigarı idi. Əlbisəsinin tərzi, biçimi avamlığını, yerişi gözsüzlüyünü...
|
YERİŞLİ (ID - 43532)sif ...kimi yeriyən, ...kimi (adətən tərkib halında). Başında ağ şalı var; Yaşılı var, alı var; Ceyran yerişli yarın; Ağ buxaqda xalı var. (Bayatı).
|
YERKEŞNİŞİ (ID - 43533)is. bot. Torpaqüstü hissələrində zəhər olan yabanı bitki.
|
YERKÖKÜ (ID - 43534)is. Sarı-qırmızı rəngli, getdikcə incə-uzunsov yeməli kökü olan tərəvəz bitkisi və bu bitkinin meyvəsi.
|
YERQAZAN (ID - 43535)1. sif. Yer qazımaqla məşğul olan, torpaq işləri görən. Yerqazan fəhlə. - Həqiqətin qırmızı yanağını toz basmış, başının tükləri bir neçə yerdən pırtlamış, özü isə bikef halda dayanıb .. yerqazan yoldaşlarına baxırdı....
|
YERLƏŞDİRİLMƏ (ID - 43536)“Yerləşdirilmək”dən f.is.
|
YERLƏŞDİRİLMƏK (ID - 43537)məch. 1. Bir yerə qoyulmaq. Şeylərin hamısı yerləşdirilmişdir.
2. Müvəqqəti və ya daimi qalmaq, yaşamaq, yerləşmək, sakin olmaq üçün bir yer verilmək. Qonaqlar mehmanxanalarda yerləşdirildilər. |
YERLƏŞDİRMƏ (ID - 43538)“Yerləşdirmək”dən f.is.
|
YERLƏŞDİRMƏK (ID - 43539)f 1. Bir şeyə bir yerdə yer etmək, bir yerə qoymaq, yerbəyer etmək. Şeyləri çamadana yerləşdirmək. Kitabları şkaflara yerləşdirmək. Yaşamaq üçün bir yer vermək, bir yerdə sakin etmək. Tələbələri yataqxanalarda yerləşdirmək....
|
YERLƏŞMƏ (ID - 43540)“Yerləşmək”dən f.is.
|
YERLƏŞMƏK (ID - 43541)f . 1. Bir sahəni, bir yeri tutmaq, mövqe tutmaq. Yuxarıbazarda isə bəzzazlar, xalçaçılar yerləşmişdi. H.Sarabski. Rüxsarənin gözləri qarşısında dəniz sahilində yerləşən qocaman şəhər canlanırdı. S.Rəhimov. Güney yamaclarda...
|
YERLİ (ID - 43542)sif 1. Başqa yerdən gəlmə deyil, həmin yerdən olan, bu yerin əhalisindən olan. Yerli əhali. Yerli camaat. Bizim yerli deyil.
// İs. mənasında. Yerlilər və gəlmələr. Yerlilərə məxsus adət və ənənələr. Buranın yerliləri əkinçidir.... |
YERLİÇİLİK (ID - 43543)is. Ümumi işin zərərinə olaraq, öz yerlisini himayə etmə, ona üstünlük vermə (yalnız mənfi mənada işlənir). Yerliçilik kimi mənfi halları aradan qaldırmaq. // Bir işdə və s.-də yalnız öz yerinin mənafeyini güdmə. Planlarımızda...
|
YERLİ-DİBLİ (ID - 43544)zərf 1. Bütünlükdə, tamamilə, kökündən. [Səkinə xanım:] Mənim haqqım yerli-dibli batsa da, mən Ağa Həsənə gedən deyiləm! M.F.Axundzadə. Deyəcəkdim ki, Qaryagin mahalının qazısının işləri ya möcüzədir və ya yerli-dibli...
|
YERLİK (ID - 43545)is. Döşəmə, yer. Yerliyi darısqal, içi bürkülü; O qamış komalar bəs indi hanı? S.Vurğun. // Bax yer 19-cu mənada.Maral keçən il tikdirdiyi yerliyi ağ olan donunu götürdü. Ə.Əbülhəsən. 0 Yerlik hal qram. - ismin kimdə? nədə?...
|
YERLİ-KÖKLÜ (ID - 43546)zərf Dibindən, kökündən, tamamilə, büsbütün, yerli-dibli. [Surxay:] Allah onların yerli-köklü tifaqlarını dağıtsın. S.Rəhman.
|
YERLİLƏŞDİRİLMƏ (ID - 43547)“Yerliləşdirilmək”dən f.is.
|
YERLİLƏŞDİRİLMƏK (ID - 43548)məch. Yerli iqlimə, yerli şəraitə uyğunlaşdırılmaq; iqlimləşdirilmək. Bir sıra meyvə növləri Miçurin tərəfindən soyuq iqlimdə yerliləşdirilmişdir.
|
YERLİLƏŞDİRMƏ (ID - 43549)“Yerliləşdirmək”dən f.is.
|
YERLİLƏŞDİRMƏK (ID - 43550) |
YERLİLƏŞMƏ (ID - 43551)“Yerliləşmək”dən f.is.
|
YERLİLƏŞMƏKf (ID - 43552). Uzun müddət bir yerdə yaşayaraq onun yerli əhalisinin adət və ənənələrini, həyat tərzini, mədəniyyətini qəbul edib ondan seçilməz hala gəlmək; bir yerə isinişmək, uyğunlaşmaq.
|
YERLİLİK (ID - 43553)is. 1. Yerli olma, bir yerin sakini olma, bir yerə mənsubluq.
2. Bax yerliçilik. |
YERLİ-YATAQLI (ID - 43554)zərf 1. Geniş, ətraflı, hərtərəfli, təfsilatı ilə. Ballının yerli-yataqlı danışığı, köhnə kənd evlərini təsvir etməsi Budağı uzun müddət dərin fikirlərə qərq edirdi. Ə.Vəliyev.
Çox böyük, yekə, qocaman. [Qaçaqlar]... |
YERLİ-YERSİZ (ID - 43555)zərf Münasib, məqamında, yerində olub-olmadığını nəzərə almadan, düz olub-olmadığını bilmədən. Yerli-yersiz irad tutmaq. Yerli-yersiz danışmaq. Yerliyersiz tərifləmək.
|
YERÖLÇƏN (ID - 43556)is. Mərz çəkmə, yer ölçmə mütəxəssisi. Yerölçənlər gəlib, - deyə muzdur xəbər verdi. Ə.Əbülhəsən. Tamam şübhədən qurtarmaq üçün səhər yerölçəni göndərərəm, gəlib baxar. Ə.Vəliyev.
|
YERPƏNƏK (ID - 43557)is. Xiyar. [Süleyman bəy:] Yolda tor qurub beş-on bildirçin tutdum, budur torbada. Bir az şoraba üçün yerpənək almışam, gedirəm. Soruşdum: a kişi, heç əməlli bildirçinin varmı? Ə.Haqverdiyev.
|
YERPULU (ID - 43558)is. Gecələmə haqqı, gecələmə yeri üçün verilən pul.
|
YERSARMAŞIĞI (ID - 43559)is. bot. Yerdə sürünən xırda açıq-göy və qırmızı, yaxud ağ çiçəyi olan çoxillik sarmaşıq bitkisi (alaq otu).
|
YERSİZ (ID - 43560)sif 1. Yeri, məkanı olmayan, yeriyurdu olmayan. Yersiz adam. // İs. mənasında. Yersiz gəldi, yerli qaç. (Məsəl).
Torpaqsız. Yersiz kəndlilər. Yerində, məqamında olmayan; uyğunsuz, namünasib, münasibətsiz. Yersiz söz. Yersiz söhbətlər.... |
YERSİZ-YURDSUZ (ID - 43561)sif. Yaşamaq üçün yeriyurdu olmayan, evsiz-eşiksiz; yersiz. // Səfil, avara.
|
YERSİZ-YUVASIZ (ID - 43562)sif. Yaşayış yeri olmayan; yersiz-yurdsuz. Mədənlərdə, fabrik və zavodlarda işləyən fəhlələr, bəyin zülmündən və aclıqdan qaçıb iş axtarmağa gəlmiş kəndlilər, kasıblar, yersiz-yuvasız zavallılar burada - Çəmbərəkənddəyaşayırdılar....
|
YERTƏRPƏNMƏ (ID - 43563)is. Zəlzələ.
|
YERÜSTÜ (ID - 43564)sif. Yerin, torpağın üst tərəfində. Meşələr qarın tez əriməsinə mane olur, yerüstü suların axmasını azaldır ki, bu da rütubətin torpağa hopmasına səbəb olur. M.Qaşqay.
|
YERYAPALAĞI (ID - 43565)is. zar. Boyca çox gödək adam haqqında. Bu yeryapalağı kimdir?
|
YER-YEMİŞ (ID - 43566)top. 1. Bostan meyvələri.
2. Xuşgəbar. Yer-yemişin yedim mən; Ürək sözüm dedim mən; Heç Allaha rəvadır; Ağsaqqala gedim mən? (Bayatı). Bayrama yaxın neçə dəfə dövlətlilərin yanına gedib yer-yemiş istəmişdisə də, verməmişdilər.... |
YER-YER (ID - 43567)zərf Müxtəlif yerlərdə, bəzi yerlərdə: orada-burada, adda-budda. Buna pasyolka deyərlər, yer-yer; Doluşub qoynuna məxluq, ellər. M.Müşfiq.
|
YER-YERDƏN (ID - 43568)zərf Müxtəlif yerlərdən, hər yerdən, hər tərəfdən. Nə zaman getsə məclisə; Qovular, döyülər kasıb; Danışmağa ağız açsa; Yer-yerdən söyülər kasıb. Aşıq Əhməd. Yer-yerdən [Əlisəfaya] etiraz etdilər. S.Hüseyn. Ellərin...
|
YER-YURD (ID - 43569)is. Yaşayış yeri, bir adamın olduğu yaşadığı yer, vətəni; ümumiyyətlə, yer. Yeri-yurdu məlum deyil. - [Nəbi:] Bəylərin yer-yurdu od tutub yansın; Buraxmayın bir təkini bəylərin! “Qaçaq Nəbi” . Dağların başında gurultu...
|
YESİR (ID - 43570)bax əsir. Yalan yoxdur, bir az səndən kəsirəm; O səbəbdən məhlənizdə yesirəm. Aşıq Ələsgər. [Şamama Cadu:] Ev nədir, eşik nədir, sənə yesir olum, bir daxması var, iki hin kimi otaqdır. Ə.Haqverdiyev.
|
YESİRLİK (ID - 43571)bax əsirlik.
|
YEŞİK (ID - 43572)[rus.] Taxtadan və s.-dən qayrılan iri qutu. Meyvələri yeşiklərə yığdılar. Üç yeşik alma. - [Ağa:] Bir uca ağacın baş budağına bir yeşiyi kəndir ilə möhkəm bağlayıb Molla Nəbiqulunu əyləşdirdim yeşiyin içində.. Ə.Haqverdiyev....
|
YEŞİKÇİ (ID - 43573)is. Yeşik qayıran usta.
|
YEŞİKÇİLİK (ID - 43574)is. Yeşikçinin işi, peşəsi, sənəti.
|
Bu səhifə dəfə baxılıb
Tarix fənni üzrə hazırlıq (Abituriyent və MİQ hazırlığı)
Tam məlumat...
Vakansiya - Rus bolmə üçün Riyaziyyat müəlimi
Tam məlumat...
Sürətli hesablama. Mental arifmetika.
Tam məlumat...
......