İzahlı lüğət
ASPİRANT (ID - 1851)is. [lat.] Elmi-tədqiqat fəaliyyəti üçün hazırlaşan şəxs.
|
ASPİRANTLIQ (ID - 1852)is. Aspirantın işi, vəzifəsi. Aspirantlıq dövrü.
|
ASPİRANTURA (ID - 1853)[lat.] 1. Ali məktəblərdə və ya elmi-tədqiqat idarələrində professor müəllim və elmi kadr hazırlama sistemi;
aspirantın keçdiyi elmi hazırlıq. [Şeyda:] ..Bitkiçilik institutunda bağçılıq aspiranturasını başa vurmuşam. Ə.Məmmədxanlı. 2.... |
ASPİRİN (ID - 1854)[lat.] əcz. Hərarəti azaldan və ya ağrıkəsən dərman.
|
ASRAL (ID - 1855)is. bot. b a x kəndirotu.
|
ASRALLIQ (ID - 1856)is. Asral bitən yer.
|
ASSA (ID - 1857)dan. İti və coşqun rəqs ifa edilərkən söylənilən nida.
|
ASSİMİLYASİYA (ID - 1858)[lat.] 1. dilç. Bir səsin yanındakı səsə bənzədilməsi, məs.: annamaq (anlamaq), atdar (atlar) və s.
Bir xalqın başqa bir xalqın dilini, adətlərini və s.-ni qəbul etməsi nəticəsində onun içərisində əriyib getməsi. Zorakı... |
ASSİMİLYATOR (ID - 1859)[lat.] Hakim millətin dilini, mədəniyyətini, adətlərini və s.-ni zorla məhkum xalqa qəbul etdirməklə, onun milli varlığını məhv etməyə çalışan.
|
ASSİMİLYATORLUQ (ID - 1860)is. Hakim millətin öz dilini, mədəniyyətini, adətlərini və s.-ni zorla məhkum millətə qəbul etdirməyə, onun milli varlığını məhv etməyə çalışması.
|
ASSİSTENT (ID - 1861)[lat.] 1. Mütəxəssis köməkçisi; ali məktəblərdə mühazirə oxuyarkən və ya laboratoriya və əməli məşğələlər keçərkən professora kömək edən şəxs.
// Xəstəliyin gedişini müşahidə edən, əməliyyat zamanı cərraha... |
ASSİSTENTLİK (ID - 1862)is. Assistentin işi, vəzifəsi. Assistentlik etmək.
|
ASSORTİMENT (ID - 1863)[fr.] Bir malın müxtəlif növləri; çeşid. Aptekdə olan dərman assortimentinin demək olar ki, 40 faizini dərman bitkiləri təşkil edir. R.Əliyev
|
ASSURİLƏR (ID - 1864)cəm tar. Eramızdan əvvəl 3-cü minilliyin axırından VII əsrin axırına qədər Qərbi Asiyanın ən qədim dövlətlərindən biri olan Assuriyanın əhalisi.
|
ASSURİŞÜNAS (ID - 1865)is. Qədim Assuriya tarix və mədəniyyətini tədqiq edən alim.
|
ASSURİŞÜNASLIQ (ID - 1866)is. Qədim Assuriya tarix və mədəniyyətinə aid elmlərin məcmusu. [Konqresdə] misirşünaslıq, assurişünaslıq, ərəb ölkələrinin tarixi, hindşünaslıq bölmələri.. işə başlamışdır. (Qəzetlərdən).
|
ASTA (ID - 1867)zərf Yavaş, yavaşca, aram ilə, üsullu, ağır. Asta qanad çalın, qafil telləri; Heyifdir, salarsız düzə, durnalar! M.P.Vaqif. Qaranlıq düşəndə qulağını çat; Asta get, nalının səsini alçalt! S.Vurğun.
asta-asta zərf Ağır-ağır,... |
ASTABAASTA (ID - 1868)b a x asta-asta. Su gələr asta gedər; Astabaasta gedər; İlqarsız qız yanından; Sağ olan xəstə gedər. (Bayatı).
|
ASTACA (ID - 1869)b a x astadan. Qapını astaca döymək. - Furqon astaca cırıldayırdı. M.İbrahimov.
|
ASTADAN (ID - 1870)zərf Yavaşcadan, səsi çıxmadan, səs çıxarmadan. Astadan danışmaq. Astadan gülmək. - Qəhrəman astadan zümzümə etməyə başladı. Ə.Vəliyev. Cuma astadan soruşdu: - Gədə hanı?.. Ə.Əbülhəsən.
|
ASTAGƏL (ID - 1871)sif. dan. Ağırtərpənən, yavaştərpənən. Astagəl adam.
|
ASTAQAÇAN (ID - 1872)sif. Asta gedən, iti yeriməyən, ləngiyən. Astaqaçan namərddi. (Məsəl).
|
ASTALAŞDIRMA (ID - 1873)“Astalaşdırmaq”dan fis.
|
ASTALAŞDIRMAQ (ID - 1874)f. Yavaşıtmaq, bir şeyin sürətini, şiddətini, hərəkətini azaltmaq (tədriclə). Addımlarını bir az astalaşdır.
|
ASTALAŞMA (ID - 1875)“Astalaşmaq”dan f.is.
|
ASTALAŞMAQ (ID - 1876)f. Ağırlaşmaq, yavaşımaq, aramlaşmaq.
|
ASTALATMAQ (ID - 1877)icb. dan. Yavaşıtmaq.
|
ASTALIQ (ID - 1878)is. Yavaşlıq, ağırlıq, aramlıq, üsulluluq.
|
ASTALIQCA (ID - 1879)zərf Üsulluca, yavaşcadan; əlaltından.
|
ASTANA1 (ID - 1880)is. Kandar, qapının ağzı, qapının çərçivəsinin alt hissəsi. Qız evdən çıxıb qaçan vaxtda ayağı ilişdi astanaya. C.Məmmədquluzadə. Molla özünü itirdi; başmağını astanada qoyub oğru pişik kimi sürüşdü. Mir Cəlal. Astanada...
|
ASTANA2 (ID - 1881)is. Su hövzələrində sərt suxurlardan yaranmış çıxıntı. Abşeron astanası.
|
ASTAR (ID - 1882)is. 1. Paltarın və ya başqa bir şeyin iç tərəfinə tikilən və ya çəkilən parça. Yorğan astarı. Paltar astarı. İpək astar. Astar çəkmək.
Ümumiyyətlə, hər hansı bir şeyin iç, dal tərəfi; toxunma şeylərin tərs üzü. Xalçanın... |
ASTARLAMA (ID - 1883)“Astarlamaq”dan f.is.
|
ASTARLAMAQ (ID - 1884)f. Astar çəkmək, astar keçirmək. Yorğanı astarlamaq. Döşəyi astarlamaq.
|
ASTARLANMA (ID - 1885)“Astarlanmaq”dan fis.
|
ASTARLANMAQ (ID - 1886)məch. Astar çəkilmək, astar keçirilmək.
|
ASTARLATMA (ID - 1887)“Astarlatmaq”dan f.is.
|
ASTARLATMAQ (ID - 1888)icb. Astar çəkdirmək.
|
ASTARLI (ID - 1889)sif. Astarı olan, astar çəkilmiş. Astarlı palto. Astarlı yorğan.
|
ASTARLIQ (ID - 1890)1. sif. Astara yarar, astar üçün olan. Astarlıq bez. Astarlıq satin. Astarlıq parça.
is. Astarlığa yarar parça. Mağazadan astarlıq aldım. İpək astarlıq. |
ASTARSIZ (ID - 1891)sif. Astarı olmayan, astar çəkilməmiş. Astarsız palto. - Maral astarsız kostyumunu götürdü. Ə.Əbülhəsən. Dəmirov astarsızpencəyini düymələdi. S.Rəhimov.
|
ASTMA (ID - 1892)[yun.] tib. Bəzi ürək və bronx xəstəlikləri nəticəsində əmələ gələn təngnəfəslik (xəstəlik). Ürək astması. Bronxial astma.
|
ASTMALI (ID - 1893)sif. tib. Astma xəstəliyi olan. Astmalı xəstə.
|
ASTROBİOLOGİYA (ID - 1894)is. [yun.] O biri planetlərdə (göy cisimlərində) həyat olubolmaması problemlərini öyrənən elm.
|
ASTROBOTANİKA (ID - 1895)is. [yun.] Astrobiologiyanın Günəş sistemi planetlərində fərz olunan bitkiləri tədqiq edən bölməsi.
|
ASTROFİZİK (ID - 1896)[yun.] Astrofizika ilə məşğul olan alim. Bundan istifadə edərək, astrofiziklər bir çox ulduzların və göy cisimlərinin temperaturunu öyrənirlər.
|
ASTROFIZİKA (ID - 1897)[yun.] Astronomiyanın göy cisimlərinin fiziki hadisələrini və kimyəvi xassələrini öyrənən şöbəsi. Astrofizika göy cisimlərinin buraxdığı şüa enerjisini fiziki üsullarla tədqiq edir.
|
ASTROQRAF (ID - 1898)is. [yun.] b a x teleskop. Göy cisimlərinin fotoşəklini çəkmək üçün astronomik cihaz. Astroqrafın ikinci adı teleskopdur.
|
ASTRONAVİQASİYA (ID - 1899)is. [yun.] Göy cisimlərinin meridianda hündürlüyünü ölçməklə hərəkət edən obyektin yerini və hərəkət istiqamətini təyinetmə üsulu. Astronaviqasiya ölçü işləri.
|
ASTRONAVT (ID - 1900)[yun.] 1. Astronavtika mütəxəssisi.
Uçucu aparatlarda uzaq fəzalara uçan şəxs, təyyarəçi. Raketin kabinəsində raket mühərrikinin dartı qüvvəsi çəkinin artmasına səbəb olur ki, astronavt da bunu hiss etməlidir. |
Bu səhifə dəfə baxılıb