İzahlı lüğət

AĞCAVAZ(A) (ID - 451)

sif. məh. Arıq, rəngi solmuş, xəstə, zəif.

AĞCİYƏR (ID - 452)

sif. Qorxaq, cəsarətsiz, ürəksiz, aciz. Ağciyər adam. - [Məhərrəm:] Sən nə ağciyər adamsan, Fərhad, qoy bir tamaşa edək, görək Səadət xanımın ruhi-rəvanı necə oğlandır. N.Vəzirov.

AĞCİYƏRLİK (ID - 453)

is. Qorxaqlıq, cəsarətsizlik, ürəksizlik, acizlik. [Kəyan:] Zərər yoxdur, Qulam, ağciyərlikdən ağsaç olmaq yaxşıdır! Ə.Əbülhəsən.

AĞDAŞ (ID - 454)

is. 1. Tabaşir.
2. Tikintidə istifadə edilən daş növü. Sonralar .. bir ağdaş yonana şagird oldum; daş yona-yona şikəstə oxuyardım. H.Sarabski.

AĞDƏRİLİ (ID - 455)

sif. və is. Dərisinin rəngi ağ olan (adam).

AĞDİŞ (ID - 456)

is. zool. Məməlilərin cücüyeyənlər dəstəsinə mənsub, ev siçanından kiçik heyvan.

AĞGÖZ (ID - 457)

sif. dan. 1. Qorxaq, cəsarətsiz, ağciyər.
2. məc. Şiddətli, qarlı, gecə-gündüz qar yağan. Qabaqdan da ağgöz qış gəlirdi. S.Rəhimov.

AĞGÖZLÜK (ID - 458)

is. dan. Qorxaqlıq, cəsarətsizlik, ağciyərlik.

AĞGÜN(LÜ) (ID - 459)

sif. dan. Xoşbəxt.
□ Ağgünlü olmaq - xoşbəxt olmaq. [Kiçikbəyim Məmməd bəyə dedi:] Ağgünlü olmuş, məni bu yaşımda gör gətirib haralara çıxarırsan. Çəmənzəminli.

AĞI1 (ID - 460)

is. 1. Zəhər. Aşiqə vəfalı bir həmdəm gərək; Həmdəmsiz bal yesə, ona ağıdır. M.P.Vaqif. Məni bir məst qıl, saqi, aman ey gözlərin yağı; Şərabın yox, gətir ağı, qulağın niyə kar olmuş? Nəbati. Məcnun kimi gəzdim səhranı,...

AĞI2 (ID - 461)

is. Köhnə məişətdə: arvadların ölü üstündə, yasda avazla söylədikləri yanıqlı sözlər. İçəridən ağı səsi gəlirdi. Çəmənzəminli.
□ Ağı demək (oxumaq, çəkmək, tutmaq) - 1) ölünün üstündə ağız açıb ağlamaq....

AĞIÇI (ID - 462)

is. Köhnə məişətdə: ağlaşma zamanı ağı söyləyən, ölünü oxşayıb ağlayan qadın. [Şirin:] Nurcahan, .. əvvəl ki sən ağıçı idin, balam, sonra bu mərsiyəxanlıq nə idi? N.Vəzirov. Ağıçının gözəl səsi və nisgilli ağısı...

AĞIL1 (ID - 463)

is. [ər.] 1. İnsanda düşünmə və dərketmə qabiliyyəti; zəka.
// Şüur, idrak. Bu növcavan gülüzlü, xoşsifətli olub, ağıl və kamalı üzündən məlum edirdi. N.Nərimanov. Ağıl deyir, qalmayacaq yer üzündə qandan əsər; Hər...

AĞIL2 (ID - 464)

is. İçərisində mal-qara və qoyun saxlamaq üçün ətrafı tikan və ya ağac ilə hasarlanmış üstüaçıq yer. Qoyunlar sağılıb qurtardıqdan sonra, ağılın ağzını açarkən, ana-bala mələşə-mələşə qaçaraq bir-birinə qarışırdı....

AĞILAMA (ID - 465)

“Ağılamaq”dan f.is.

AĞILAMAQ (ID - 466)

f. Ağı vermək, zəhərləmək.

AĞILANMA (ID - 467)

“Ağılanmaq”dan f.is.

AĞILANMAQ (ID - 468)

f. 1. Zəhərlənmək.
vulq. Yemək.

AĞILÇATMAZ (ID - 469)

sif. Anlaşılmaz, başadüşülməz, dərkedilməz, həlledilməz. Ağılçatmaz məsələ.

AĞILI (ID - 470)

sif. Zəhərli.

AĞILKƏSƏN (ID - 471)

sif. İnanıla bilən, mümkün ola bilən, həqiqətə uyğun olan, ağlabatan. Ağılkəsən iş.

AĞILLANDIRILMAQ (ID - 472)

məch. Pis yoldan saqındırılmaq, doğru yola sövq edilmək, islah edilmək.

AĞILLANDIRMA (ID - 473)

“Ağıllandırmaq”dan fis.

AĞILLANDIRMAQ (ID - 474)

f. Pis yoldan saqındırmaq, doğru yola sövq etmək, düzəltmək, islah etmək.

AĞILLANMA (ID - 475)

“Ağıllanmaq”dan f.is.

AĞILLANMAQ (ID - 476)

f. Ağıllı olmaq, ağlını başına yığmaq, düzəlmək, ciddiləşmək, pis işlərdən əl çəkmək. Yaşa dolduqca ağıllaşır. - [Mirpaşa:] Mahmud .. ağıllanmaq əvəzinə məktəbi buraxıb qaçıb kəndə. Z.Xəlil. Yəqin Həpir ağıllanıb,...

AĞILLI (ID - 477)

sif. 1. Dərrakəli, düşüncəli, şüurlu. Ağıllı adam. - Yusifin arvadı Avropa elmlərindən dadmış bir ağıllı arvad idi. N.Nərimanov. Tərlan ağıllı oğlunun hər kəlməsindən xoşlanırdı. M.Hüseyn
// məc. Tədbirli, öz işini...

AĞILLI-BAŞLI (ID - 478)

sif 1. Yaxşı, layiqli, lazımi şəkildə, qaydalı, sanballı, əməlli. [Əsgər bəy:] Heydər bəy, bu niyyətdən düş, mənə bir on beş gün möhlət ver, mən sənə toy xərci hazır edim, ağıllı-başlı toy elə! M.F.Axundzadə. [Hacı...

AĞILLI-KAMALLI (ID - 479)

dan. b a x ağıllı 1 və 3-cü mənalarda. [Erkək Tükəzban] batinən ağıllı-kamallı bir türk qadınıdır.. B.Talıblı.

AĞILLILIQ (ID - 480)

is. 1. Düşüncəlilik, idraklılıq, zəkalılıq, şüurluluq.
// məc. Tədbirlilik.
2. Ağıl üzərində əsaslanma, ağlabatanlıq. Təklifin ağıllılığı.

AĞILSIZ (ID - 481)

sif. 1. Ağıllı olmayan, düşüncəsiz, şüursuz; axmaq, gic. Ağılsız adam.
// məc. Tədbirsiz, öz işini, öz xeyrini bilməyən, ehtiyatsız.
2. Ağla əsaslanmayan, ağla müğayir olan, ağla zidd olan. Ağılsız iş. Ağılsız hərəkət....

AĞILSIZLAŞMAQ (ID - 482)

/ Getdikcə ağlı azalmaq; səfehləşmək, gicləşmək.

AĞILSIZLIQ (ID - 483)

is. 1. Ağıl yoxluğu, şüursuzluq, düşüncəsizlik; giclik, axmaqlıq.
Tədbirsizlik, öz işini, öz xeyrini bilməmə; ağılsız hərəkət, iş. Ağılsızlıq etmək. Belə bir hərəkət ağılsızlıq olardı.

AĞILUMULMAZ (ID - 484)

sif Son dərəcə qəzəblənərək, özünü bilməmək dərəcəsinə gəlmiş. Vaqif bu təşəbbüsə qarşı bir söz belə deyə bilmədi, çünki İbrahim xan qəzəblənmişdi, ağılumulmaz (z.) bir halda idi. Çəmənzəminli.

AĞILYANA (ID - 485)

zərf dan. 1. Ağıl ilə, ağıl üzrə, ağıllı.
// Ağlabatan, ağılkəsən.
2. Təqribən, təxminən, ehtimal üzrə.

AĞIMSOV (ID - 486)

b a x ağımtıl. Ağımsov tüstü onun [Cahandar ağanın] enli dodaqlarının üstünə enmiş qalın bığlarının arasına doldu. İ.Şıxlı.

AĞIMTIL (ID - 487)

sif. Ağ rəngə çalan, ağa çalar, azacıq ağ. İldırım çaxdıqca hörümçək toru kimi bütün meşəni, ağacların yarpaqlarını, budaqlarını sarmış bu tor ağımtıl bir şəfəqlə parıldayırdı. Ə.Məmmədxanlı.

AĞIMTILLIQ (ID - 488)

is. Ağ rəngə çalarlıq, açıqağlıq, ağımtıl şeyin halı.

AĞIR (ID - 489)

sif. 1. Böyük çəkisi, vəzni olan ('yüngül ziddi). Ağır yük. Ağır daş. Ağır çamadan. - Ağır sandıq seçmə parçalarla dolu idi. Mir Cəlal. Küçələr izdihamla çalxanır; Yükü ağır bir gəminin ləngəri kimi. R.Rza.
...

AĞIRAYAQ (ID - 490)

sif. dan. 1. Mövhumata inananların fikrincə, guya gəlməsi uğursuzluğa səbəb olan, ayağı düşməyən. Ağırayaq adam.
2. Hamilə.

AĞIRBAŞLI (ID - 491)

sif. dan. Çox ciddi, ağır, təmkinli, vüqarlı. Ağırbaşlı adam.

AĞIRXASİYYƏT(Lİ) (ID - 492)

sif.. [Firidun] ..heç on beş il bundan qabaqkı dəcəl uşağa oxşamır, ağırxasiyyət və ağıllıdır. M.İbrahimov.

AĞIRLAMA (ID - 493)

“Ağırlamaq”dan f.is.

AĞIRLAMAQ (ID - 494)

f. dan. Əzizləmək, hörmət etmək, ehtiram göstərmək, qiymətləndirmək; ucaltmaq, saymaq, qonaq eləmək. Bir içim su ilə ağırlamadın mehmanın. Füzuli.

AĞIRLAŞDIRILMA (ID - 495)

“Ağırlaşdırılmaq”dan fis

AĞIRLAŞDIRILMAQ (ID - 496)

“Ağırlaşdırmaq”dan məch.

AĞIRLAŞDIRMA (ID - 497)

“Ağırlaşdırmaq”dan f.is.

AĞIRLAŞDIRMAQ (ID - 498)

f. 1. Daha ağır etmək, vəznini, çəkisini artırmaq. Yükü ağırlaşdırmaq.
Yavaşıtmaq, sürətini azaltmaq, ləngitmək. İşin gedişini ağırlaşdırmaq. Sürəti ağırlaşdırmaq.
məc. Daha da çətinləşdirmək, daha da zorlaşdırmaq,...

AĞIRLAŞMA (ID - 499)

“Ağırlaşmaq”dan f.is.

AĞIRLAŞMAQ (ID - 500)

f. 1. Daha ağır olmaq; yükü, çəkisi çoxalmaq. [Sadıq kişi] soyuqda oturduqca, özünə gəldikcə vücudu ağırlaşır, kürəkləri sancır. Mir Cəlal.
Daha çətin olmaq; çətinləşmək, gərginləşmək, mürəkkəbləşmək. İşi...

Bu səhifə dəfə baxılıb

......
Insert Error: Table './shagird_myusers/spam_checker' is marked as crashed and last (automatic?) repair failed