KOLORİT (ID - 21660)[ital. colorite, əsli lat. color]
Şəkildə, rəngli qravürada, mozaikada və s.-də rənglər, tonlar arasında əlaqə, münasibət, uyğunluq. Şəklin koloriti. // Rəng, rəng çaları. məc. Xüsusiyyət, bir şeyin özünə məxsus... |
KOLORİTLİ (ID - 21661)sif Koloriti olan, müəyyən koloritə malik; koloriti, xüsusiyyəti bariz surətdə özünü göstərən. Koloritli tamaşa.
|
KOLPAN (ID - 21662)sif. məh. Qollu-budaqlı, şaxəli, çoxlu xırda qol-budağı olan. Kolpan kol. // İs. mənasında. Divarlara o qədər gül-çiçək taxılıb ki, elə bil hər bir divarda kolpanlar bitib. Ə.Vəliyev.
|
KOLPANLI (ID - 21663)sif məh. Kolpanı olan, kolpan bitmiş. Rüstəm .. buraya qalxıb kolpanlı ağacın dibində durdu. S.Rəhimov.
|
KOLŞƏKİLLİ (ID - 21664)sif Kol şəklində olan, kol şəklində bitmiş, kola oxşayan; kolvari.
|
KOLT (ID - 21665)[ing. xüs. addan] Xüsusi sistemli tapança, ya pulemyot. ..Onların da kəmərində kolt sistemli tapançalar vardı. M.S.Ordubadi. Koltunu döş cibindən; Nə vaxt çıxartdığını; Heç bilmədi Ben-Osman. B.Vahabzadə.
|
KOLVARİ (ID - 21666)b a x kolşəkilli.
|
KOLYURİYA (ID - 21667)is. [fr.] Fəza sferasının iki böyük sferasının adı.
|
KOM (ID - 21668)is. dan. Dəstə, yığın. Qız oğlanı qırx kom çubuq sınınca çırpdı. (Nağıl).
kom-kom zərf Dəstə-dəstə, kol şəklində, kol-kol. Damda kom-kom qanqal, sirkan bozarırdı. İ.Hüseynov. |
KOMA1 (ID - 21669)is. Səpələnən, dağılan şeylərin təpə halında yığımı; topa, qalaq. Qum koması. Torpaq koması. - Hərənin qabağında bir zorba koma kül qalandı. C.Məmmədquluzadə. □ Koma vurmaq - qalaq vurmaq, bir yerə yığmaq; toplamaq. Samanı...
|
KOMA2 (ID - 21670)is. Primitiv ev, daxma, daxal. Sığınıb dağda yapılmış komaya insanlar; Dırmaşır sərt qayalar üzrə bütün heyvanlar. A.Səhhət. Bu əhvalatdan sonra Nadirəni komada əliboş görmək olmazdı. Mir Cəlal. Az keçmədi gəlinlər gəlib...
|
KOMA (ID - 21671)[yun.] tib. Bəzi xəstəliklər nəticəsində özündəngetmə, reflekslərin qan dövranının, tənəffüsün, mübadilə prosesinin pozulması şəklində təzahür edən ağır hal. Koma vəziyyəti.
|
KOMACIQ (ID - 21672)“Koma” söz kiç.
|
KOMALAMA (ID - 21673)“Komalamaq” dan f.is.
|
KOMALAMAQ (ID - 21674)f Koma vurmaq, bir yerə yığmaq, üst-üstə yığmaq; qalaqlamaq, toplamaq. Qumu komalamaq. Taxılı komalamaq. [Ələmdar] dəyirmi stolun üstü ilə səpələnən kağızları əli ilə sivirib komaladı. S.Rəhimov.
|
KOMALANMA (ID - 21675)“Komalanmaq” dan f.is.
|
KOMALANMAQ (ID - 21676) |
KOMALAŞMA (ID - 21677)“Komalaşmaq” dan f.is.
|
KOMALAŞMAQ (ID - 21678)f Bir yerə yığılmaq, toplaşmaq, yığışmaq. Uşaqlar həyətdə komalaşdılar. - [Kitabsatan:] Camaat, burada komalaşmayın, görən deyəcək, görəsən, yenə nə hürriyyətbazlıqdır. Mir Cəlal. Turac, kəklik, qırqovul da; Komalaşıb...
|
KOMALIQ (ID - 21679)is. Koma olan yer; koma, topa, qalaq vurulmuş yer. Bahadır dəftərcəsini xeylaq yazandan sonra meşədə gəzirdi. Komalıqda gəzərkən nəzəri bir ağacın altına düşdü. N.Nərimanov.
|
KOMANDA (ID - 21680)is. [fr. kommande, lat. commandare-dən] 1. Komandirin, başçının müəyyən edilmiş qaydada qısaca şifahi əmri. Komandanı yerinə yetirmək. Hücum komandası. - Adamlar elə bil ümumi komanda ilə Tahirə sarı baxdılar. M.Hüseyn. // Ümumiyyətlə,...
|
KOMANDAN (ID - 21681) |
KOMANDANLIQ (ID - 21682)is. 1. Bax komandirlik
-ci mənada. top. Qoşunların, hərbi hissələrin və s.nin başında duran komanda heyəti. Cəbhə komandanlığı. - Hərbi təlim dövründən sonra atıcı diviziyası yoxlanıldı və komandanlığın əmri ilə... |
KOMANDİR (ID - 21683)[alm.] 1. Hərbi hissə, birləşmə, ya hərbi gəmi başçısı. Polk komandiri. Rota komandiri. Gəmi komandiri. - Komandirin bu əmrinə kimsə etiraz etmədi. S.Hüseyn. Sən bu gündən komandirsən, mən isə sənin komissarın. S.Vəliyev.
2.... |
KOMANDİRLİK (ID - 21684)is. 1. Komandir vəzifəsi. Komandirlik kursu. - Hacıyev orta rütbəli komandirlikdən hələ bugünkü qədər inciməmişdi. Ə.Əbülhəsən.
2. Bax komandanlıq 2-ci mənada Komandirliyin əmri. |
KOMBAYN (ID - 21685)[ing.] Taxıl və texniki bitkilərin yığımında eyni zamanda bir sıra işi görən kənd təsərrüfatı maşını. Taxıl kombaynı. Kartofyığan kombayn. Kombayn sürmək. Geniş bir binanın şiferlə örtülmüş taxtapuşu, altında çoxlu...
|
KOMBAYNÇI (ID - 21686)is. Kombayn işlədən fəhlə, kombayn sürən. Kombaynçı ixtisası. Kombaynçıların yarışı. - Kombaynçı mat-məəttəl kolxoz sədrinə və qaya kimi lal-kar duran kombayna baxırdı. Ə.Əbülhəsən. [Sevinc Sonaya:] ..Taxılbiçən bir kombaynçı...
|
KOMBAYNÇILIQ (ID - 21687)is. Kombaynçının işi, peşəsi, sənəti. Kombaynçılıq kursu.
|
KOMBİNASİYA (ID - 21688)[lat.] 1. Müxtəlif və ya eynicinsli şeylərin bu və ya başqa qayda üzrə düzülüşü, birləşdirilməsi. Rəqəmlərin kombinasiyası. Səslərin kombinasiyası.
məc. Bir məqsədə çatmaq üçün işlədilən mürəkkəb üsullar sistemi,... |
KOMBİNAT (ID - 21689)[lat. combinare - birləşmiş]
Texnoloji proses cəhətdən bir-birilə bağlı olan bir neçə müəssisəni birləşdirən iri sənaye müəssisəsi, yaxud texnoloji cəhətdən bir-biri ilə bağlı olmayan bir sənaye sahəsinə aid müəssisələrin... |
KOMBİNEZON (ID - 21690)[fr.] Bir-birinə tikilmiş kurtka və şalvardan ibarət iş paltarı. [Qızlar] kombinezon geymiş, saçlarını yığıb yaylıqla bağlamış, dirsəkdən yuxarı gödəkqollu köynəklərdə həvəslə işləyirdilər. M.İbrahimov. Geydiyi kombinezon...
|
KOMBİNEZONLU (ID - 21691)sif. Kombinezon geymiş, kombinezonu olan. Kombinezonlu qız.
Yoldaş, bu nədir? - deyə Zahidoğlu kombinezonlu gəncdən soruşdu. S.Rəhimov. |
KOMBİNƏ (ID - 21692)[lat. combinatio-dan] Kombinasiya edilmiş, birləşdirilmiş, quraşdırılmış, uyğunlaşdırılmış. □ Kombinə etmək
birləşdirmək, uzlaşdırmaq, uyğunlaşdırmaq (müxtəlif elementləri bir arada birləşdirmək). |
KOMEDİOQRAF (ID - 21693)[yun.] bax komediyaçı.
Cəlil Məmmədquluzadə böyük rus komedioqrafını şüurlu olaraq özünə müəllim intixab etmişdi. M.İbrahimov. |
KOMEDİYA (ID - 21694)[yun. komodia, əsli lat. comoedia] 1. Gülməli, məzəli, yaxud satirik məzmunlu dram əsəri. “Şamdan bəy “komediyasında da yazıçı bizi keçmişin iyrənc tiplərindən biri ilə tanış edir. M.Arif. [Ü.Hacıbəyov] məhz M.F.Axundzadə...
|
KOMEDİYAÇT (ID - 21695)is. Komediya yazan dramaturq.
|
KOMENDANT (ID - 21696)[fr.] 1. Qalada, yaxud istehkam halına salınmış rayonda yerləşən bütün qoşunların başçısı. Qala komendantı.
Qarnizonda nizam-intizama və hərbi xidmətin düzgün aparılmasına nəzarət edən zabit. Şəhər komendantı. Lager... |
KOMENDANTLTQ (ID - 21697)is. 1. Komendant vəzifəsi.
2. Komendantın başçılıq etdiyi idarə (b a x komendant 2-ci mənada), həmçinin bu idarənin yerləşdiyi bina. Komendantlıqdan icazə almaq. |
KOMENDATURA (ID - 21698)[alm.] bax komendantlıq 2-ci mənada. Komendaturada işləmək. - [Güləbətin] hər gün komendaturanı ayna kimi silib təmizləyirdi, stollarımızın üstünə bəzən çiçək də tapıb qoyurdu. M.İbrahimov.
|
KOMENDOR (ID - 21699)[ing.] Topçu matros.
|
KOMETA (ID - 21700)[yun. kometes - saçlı ulduz] astr. Dumanlı işıq verən ləkə və quyruğa oxşar işıq zolağı şəklində olan göy cismi; quyruqlu ulduz. Günəş sistemini 9 səyyarə (planet), 1600-ə yaxın kiçikplanetlər, meteorlar, kometalar və günəş...
|
KOMİ (ID - 21701)is. Rusiya Federasiyasının tərkibinə daxil olan Komi MR-in əsas əhalisini təşkil edən xalq və bu xalqa mənsub adam.
|
KOMİK (ID - 21702)[yun.] 1. Komik rollar ifa edən artist. [Eyvaz] kolxoz dram dərnəyinin ən yaxşı komikidir. Ə.Vəliyev.
məc. Məzəli adam, zarafatcıl. |
KOMİK (ID - 21703)sif. [lat.] 1. Komediyaya xas olan, komediya ilə bağlı olan. Komik rol. Komik süjet. - M.F.Axundzadənin komediyaları böyük ictimai məsələləri əhatə edən, komik planda ictimai xarakterlər yaradan klassik komediya əsərləri idi. M.İbrahimov....
|
KOMİKLİK (ID - 21704)is. Məzəlilik, komizm. Məşədi Ibadın monoloqları dramaturgiya tarixində öz canlı komikliyi ilə diqqətəlayiqdir. Ə.Sultanlı.
|
KOMİNTERN (ID - 21705) |
KOMİSSAR (ID - 21706)[fr.] 1. Keçmiş SSRİ-də: üzərinə ictimai-siyasi, təşkilati və inzibati vəzifələr həvalə olunmuş rəhbər şəxs (19181946-cı illərdə). // Hərbi hissənin döyüş qabiliyyəti və siyasi vəziyyəti üçün komandirlə bərabər cavab...
|
KOMİSSARİAT (ID - 21707)[fr. əsli lat.] bax komissarlıq.
|
KOMİSSARLIQ (ID - 21708)is. Başında komissar duran idarə, orqan. Nə məhəlli komitə, nə ittifaq, nə də əmək komissarlığı [Zeynalın] tamamilə işdən xaric edilməsinə əsas etibarı ilə etiraz edə bilməyirdilər. S.Hüseyn. Komissarlıqdan yazıb, baş mühəndis...
|
KOMİSSİYA (ID - 21709)[lat. commissio - tapşırıq] Xüsusi bir məqsəd, ya tapşırığı yerinə yetirmək üçün hər hansı bir idarə, təşkilat yanında yaradılan orqan və bu orqanın heyəti. Seçki komissiyası. Hesablayıcı komissiya. Komissiya seçmək. -...
|
Bu səhifə dəfə baxılıb