KƏRT (ID - 21010)is. Ağac parçasının iki yoğun yeri arasında çuxur, ya qazılmış nazik yer.
|
KƏRTƏNKƏLƏ (ID - 21011)is. zool. Uzunsov bədənli, uzun quyruqlu, üstü sərt pulcuqlarla örtülü, iki cüt qısa və zəif ayağı olan sürünən heyvan. Orta məktəbin zoologiya kursunda sürünənlər bəhsində kərtənkələ, ilan, tısbağa və timsahlar haqqında...
|
KƏRTİK (ID - 21012)is. Kəsici alətlə ağacda, taxtada və s.-də açılan diş, çərtik, nişan.
|
KƏRTİLMƏ (ID - 21013)“Kərtilmək” dən f.is.
|
KƏRTİLMƏK (ID - 21014)məch. Üzərində kəsici alətlə kərtik açılmaq. Şalban kərtildi.
|
KƏRTLƏMƏ (ID - 21015)“Kərtləmək” dən f.is.
|
KƏRTLƏMƏK (ID - 21016)b a x kərtmək1
|
KƏRTLƏNMƏ (ID - 21017)“Kərtlənmək” dən f.is.
|
KƏRTLƏNMƏK (ID - 21018)bax kərtilmək.
|
KƏRTMƏ (ID - 21019)“Kərtmək’dən f.is.
|
KƏRTMƏK1 (ID - 21020)f Kərt, kərtik açmaq. Ağacı kərtmək (ağaca kərt vurmaq, diş-oyuq açmaq).
|
KƏRTMƏK2 (ID - 21021)is. Kir, pasaq, çirk, qartmaq.
|
KƏS (ID - 21022)əvəz. [fars.] Şəxs, adam, kimsə. Səxavət olmayan kəsdə şücaət feli nadirdir; Kərəmsiz kimsəni hər yerdə gördüm, bihünər gördüm. M.V.Vidadi. O kəsləri deyib gəlmişəm ki, mənim söhbətimi xoşlayıb, bəzi bəhanələr ilə...
|
KƏSAD (ID - 21023)b a x kasad.
|
KƏSAFƏT (ID - 21024)is. [ər.] 1. Natəmizlik, çirkinlik, kirlilik; çirk. [Səlim:] [Zeynalın] çamur və kəsafətini yumaq üçün bir neçə vedrə su lazımdır. S.Hüseyn.
2. B a x kəsiflik. |
KƏSAFƏTLİ (ID - 21025)sif Çirkli, kirli. Dükan olduqca hisli, kirli, kəsafətli idi, burada nəfəs almaq belə mümkün deyildi. M.S.Ordubadi. [Qonağın] kəsafətli boynu və yaxası nəzərdiqqəti cəlb edirdi. S.Hüseyn.
|
KƏSALƏT (ID - 21026)is. [ər.] Fəaliyyətsizlik, hərəkətsizlik; ölgünlük, süstlük, əzginlik, kefsizlik. Çox yatmaq kəsalət gətirər. (Ata. sözü). Bu nə heyrət, bu nə xəcalətdir; Səndə, axır, bu nə kəsalətdir? S.Ə.Şirvani. Nə kəsalətlə iş...
|
KƏSALƏTLİ (ID - 21027)sif Ölgün, süst, kədərli, soyuq. Məclisimiz çox kəsalətli və kədərlidir,
dedi. M.S.Ordubadi. Uryadnik Qulu .. kəsalətli gözlərini Zeynal bəyə döndərdi.. Çəmənzəminli. |
KƏSALƏTLİLİK (ID - 21028)is. Ölgünlük, süstlük, soyuqluq.
|
KƏSB (ID - 21029)is. [ər.] 1. Çalışıb qazanma və bunun nəticəsində əldə edilən qazanc, gəlir. Atanın kəsbi oğula halaldır. (Ata. sözü). [Tarverdi:] Belə adamlar da var dünyada? Yaxşı, kəsbimiz nədir? M.F.Axundzadə. İsmayılov .. öz kəsbi ilə...
|
KƏSBKAR (ID - 21030)is. [ər. kəsb və fars. kar] köhn.
Peşə, sənət, iş, məşğuliyyət. Yenə də xalqı torpağından, tarlasından, kəsbkarından ayırmaq lazım gələcəkdir. M.S.Ordubadi. Hərənin bir peşəsi, kəsbkarı var. Mir Cəlal. Kəsbkarlıqla... |
KƏSBKARLIQ (ID - 21031)is. Yaşamaq üçün pul qazanmaq məqsədilə bir işlə, bir peşə ilə məşğul olma; məşğuliyyət, sənət, peşə. Kəsbkarlıqdan əlin çıxdı, usan! Ər olan yerdə, görüm yox olasan! M.Ə.Sabir. [Tacir Məcnuna:] Burax atın cilovunu,...
|
KƏSDİRİLMƏ (ID - 21032)“Kəsdirilmək” dən f.is.
|
KƏSDİRİLMƏK (ID - 21033)“Kəsdirmək” dən məch.
|
KƏSDİRMƏ (ID - 21034)“Kəsdirmək” dən f.is.
|
KƏSDİRMƏK (ID - 21035)1. icb. Başqasına kəsmək işi gördürmək. Şalbanın başını kəsdirmək. Ağacı kəsdirmək. Itin quyruğunu (qulağını) kəsdirmək. Meşəni kəsdirmək. Meynələri kəsdirmək. - [Səfər bəy:] Kəsdirəcəyəm qoyunu, bişirdəcəyəm...
|
KƏSƏ (ID - 21036)1. sif Ən yaxın, ən qısa. Kəsə cığır. [Qız] cəld taxçadan cunayı yaylığını götürüb özünü çölə saldı, kəsə yolla meşəyə doğru yüyürməyə başladı. Ə.Məmmədxanlı. Bir azdan zəmilər arası ilə salınmış tozlu...
|
KƏSƏB (ID - 21037)is. köhn. Müxtəlif alətləri qoymaq üçün dəridən və s.-dən düzəldilən, xüsusi gözləri olan qab, alət. Kərbəlayı Qulu qurtarıb ülgücü belindəki qayış kəsəbinə qoydu. Çəmənzəminli.
|
KƏSƏBƏ (ID - 21038)is. [ər. “kasib” söz cəmi] köhn. Zəhmətkeş, fəhlə, peşəkar, sənətkar; ümumiyyətlə, kəsbkarlıqla dolanan adam. Hər vilayətdə var beş-on kəsəbə; Əlli min seyyidü axund, tələbə. S.Ə.Şirvani.
|
KƏSƏBƏLİK (ID - 21039)is. köhn. Fəhləlik, peşəkarlıq, sənətkarlıq, kəsbkarlıq.
|
KƏSƏK (ID - 21040)is. Quruyub bərkimiş palçıq yumrusu. Kəsəkləri əzmək. - Kəsək oturub daş üçün ağlayır. (Ata. sözü). Ayaqlarım yalın olduğuna görə yolun quru kəsəkləri məni incitdi. A.Divanbəyoğlu. Tahirlə yanaşı gedən İmran kişinin...
|
KƏSƏKDÖYƏN (ID - 21041)is. Kəsək əzən alət. Kəsəkdöyənlə kəsəkləri əzmək. - Qurutəzən, kəsəkdöyən, öz malımızdır, dustan! O qəviheykəl qazan Samü Nəriman malıdır. M.Ə.Möcüz.
|
KƏSƏKƏS (ID - 21042)is. Kütləvi qırğın, qılıncdan keçirmə. Lələ yerin Arqalı; Mələməz ay arqalı; Kəsəkəs meydanında; Namərd qaçar, ər qalı. (Bayatı). Eləysə, ah, eləysə, bəs bu kəsəkəs neçin? Qılınc verib əlinə şahla sultan bəs neçin?...
|
KƏSƏK-KÜSƏK (ID - 21043)top. Kəsək-kəsək halında olan torpaq. [Maya:] Tülkü, çaqqal mənə nə edəcək? Nə çox kəsək-küsək, götürüb çırparam təpəsinə. M.İbrahimov.
|
KƏSƏKLƏŞMƏ (ID - 21044)“Kəsəkləşmək” dən f.is.
|
KƏSƏKLƏŞMƏK (ID - 21045)f Kəsək olmaq, kəsəyə çevrilmək, qalıb kəsək halında bərkişmək. Palçıq qalıb kəsəkləşdi.
|
KƏSƏKLİ (ID - 21046)sif Kəsəyi çox olan, kəsəklə dolu, kəsəklərlə örtülü. Kəsəkliyol. - ..Tehrandan gələn boz maşın Qəzvinin tozlu və kəsəkli küçələrinə daxil oldu. M.İbrahimov. Bayram .. kəsəkli cığıra burulanda yaxın evlərdən qalxan...
|
KƏSƏKLİK (ID - 21047)is. Kəsək çox olan yer (yol və s).
|
KƏSƏN (ID - 21048)fis. hənd. Əyrini iki və ya bir neçə nöqtədə kəsən düz xətt. □ Kəsən (kəsici) diş(lər) - ağzın ön tərəfində olan ön diş(lər).
|
KƏSƏR (ID - 21049)is. 1. Hər hansı bir kəsici alət. Atam hazırlanır əlində kəsər; Toyuq banlayanda başı kəsilər. S.Vurğun. // Soyuq silah. Yoxdur onun əllərində; Heç bir kəsər, heç bir silah. M.Dilbazi. Kəsmə qabiliyyəti; kəsicilik, itilik. Bıçaqda...
|
KƏSƏRLİ (ID - 21050)sif 1. Yaxşı kəsən, iti. Kəsərli alət. Kəsərli bıçaq. Kəsərli xəncər. - Ortadan kəsərli, qəbzəsi qanlı; İstərəm indidən çalhaçal ola! “Koroğlu”.
Düz vuran, yaxşı atan. Kəsərli tapança. Kəsərli silah quldurun... |
KƏSƏRLİLİK (ID - 21051)is. 1. Kəsərli olma; itilik. Baltanın kəsərliliyi.
2. məc. Təsir, güc, kəskinlik. Sözün kəsərliliyi. |
KƏSƏRSİZ (ID - 21052)sif 1. Kəsəri olmayan, iti olmayan; küt. Kəsərsiz balta.
2. məc. Gücü, təsiri olmayan və ya az olan. Kəsərsiz söz. Kəsərsiz tənqid. - Onlar oynadıqca istedadıyla; Əql evi boş olur, sözü kəsərsiz; Döşünə döysə də alim... |
KƏSƏRSİZLİK (ID - 21053)is. 1. Kəsəri, itiliyi olmama; kütlük.
2. məc. Gücü, təsiri olmama və ya az olma. Tənqidin kəsərsizliyi. |
KƏSƏRTİ (ID - 21054)is. Kəsər, alət (bıçaq, balta, xəncər və s.). Yanında bir kəsərti yoxdur.
|
KƏSƏSİNƏ (ID - 21055)zərf Kəsə yolla, qısa yolla. Kəsəsinə getmək.
|
KƏSƏYƏN (ID - 21056)is. zool. Qabaq dişləri yaxşı inkişaf etmiş, gəmiricilər dəstəsindən çölsiçanı. Anbar kəsəyənsiz olmaz. (Ata. sözü). Bir tısbağa, bir kəsəyən, bir qarğa; Yoldaş olmuşdular bundan qabağa. Q.Zakir.
|
KƏSHAKƏS (ID - 21057)is. 1. Kütləvi şəkildə kəsmə, doğrama: qırıb-tökmə, kəsib-tökmə.
məc. dan. Ağalıq etmə, vurub dağıtma, hökmranlıq (yalnız mənfi mənada). Bu xəbər açıqcasına hacının yüzbaşılığından, kəshakəs vaxtından verilirdi.... |
KƏSİCİ (ID - 21058)sif 1. Kəsən, kəsə bilən hər şey. Kəsici alət. Kəsici maşın. // İti, itilənmiş, yaxşı kəsən. Kəsici mişar. □ Kəsici dişlər
ağızın qabaq tərəfində olub yeyiləcək şeyi kəsən dişlər. // Is. mənasında. Kəsən... |
KƏSİCİLİK (ID - 21059)is. 1. Kəsici şeyin hal və keyfiyyəti; itilik.
məc. Şiddət, təsirlilik, təsir qüvvəsi. |
Bu səhifə dəfə baxılıb