MÜCRİM (ID - 29849)is. [ər.] köhn. Günahkar, müqəssir, təqsirli, müttəhim.
|
MÜCRÜ (ID - 29850)is. Balaca sandıqça. Taxçaya düzülübdü bir neçə boğça, köhnə papaq və bir-iki mücrü. C.Məmmədquluzadə. Bir gün Həsənin əli dinc qalmayıb mücrünün dibinə girdi. B.Talıblı.
|
MÜCTƏHİD (ID - 29851)is. [ər.] Dini qanunları və ehkamları təfsir və şərh etmək səlahiyyətinə malik baş ruhani. Müctəhidin fitvası. - [Hacı Kamyab:] Hacı Mirzə Əhməd ağa müctəhidin qayınatası olmaq böyük şərafətdir. Ə.Haqverdiyev. Şərqin...
|
MÜCTƏHİDLİK (ID - 29852)is. Müctəhidin işi, vəzifəsi.
|
MÜDAFİƏ (ID - 29853)is. [ər.] 1. Özünü və ya başqasını hücumdan qoruma, hücuma qarşı durma. Müdafiə üçün lazımi qədər qüvvəmiz var. Müdafiə vəziyyətində olmaq.
Birinin əleyhinə deyilən sözlərə cavab verməklə onun tərəfini saxlama,... |
MÜDAFİƏÇİ (ID - 29854)is. 1. Müdafiə edən, qoruyan, qoruyucu. Sülh müdafiəçiləri. - Müdafiəçilər pulemyotu işə saldılar. Mir Cəlal.
hüq. Vəkil, advokat. Sonra müdafiəçilər danışdılar. S.Hüseyn. idm. Futbol, xokkey və b. oyunlarda müdafiədə... |
MÜDAFİƏSİZ (ID - 29855)sif. və zərf Müdafiəsi olmayan, müdafiə edilməyən. Müdafiəsiz şəhər. - Indi ananın yarıçılpaq bədəni şaxta qarşısında müdafiəsiz qalmışdır. Ə.Məmmədxanlı.
|
MÜDAXİLƏ (ID - 29856)is. [ər.] 1. Başqasının işinə, münasibətinə qarışma, ümumiyyətlə, bir işə qarışma, onda iştirak etmə, onun gedişinə təsir etmə. Başqalarının bu işə müdaxiləsinə ehtiyac yoxdur. Onun müdaxiləsi vəziyyəti daha da pisləşdirdi....
|
MÜDAXİLƏÇİ (ID - 29857)is. Zorla başqa bir dövlətin daxili işlərinə qarışan (dövlət və s.). Budur, .. xaricdən gələn müdaxiləçilər darmadağın edilmişlər. S.Rəhimov.
|
MÜDAXİLƏÇİLİK (ID - 29858)is. Başqasının işinə qarışma, müdaxilə etmə. Müdaxiləçilik siyasəti.
|
MÜDAM (ID - 29859)zərf [ər.] Daim, həmişə, müttəsil, aramsız, fasiləsiz, fasilə vermədən. Ay bimürvət, məgər daşdır cigərin! Müdam sızıldaram, heç usanmazsan! M.P.Vaqif. Beş ildir alovlar, odlar içində; Bir görüş eşqiylə yanmışam müdam....
|
MÜDAVİM (ID - 29860)is. [ər.] Bəzi məktəblərdə: tələbə, şagird. Kurs müdavimi. Hərbi məktəb müdavimi. - Dərs dediyim müdavimlər həyat görmüş, mübarizə və döyüşlərdə iştirak etmiş, bərkimiş işçilərdi. S.Rəhimov.
|
MÜDARA (ID - 29861)is. [fars.] köhn. Kin və ədavətini gizlədib zahirdə dostluq göstərmə; üzə gülmə, yollaşma. Iş islah və müdaradan keçdi. M.F.Axundzadə. □ Müdara etmək - istəmədiyi adamla birtəhər keçinmək, ürəyində olan kin və küdurəti...
|
MÜDARAÇI (ID - 29862)sif. Müdara edən, özünü zahirdə dost göstərən, üzə gülən. Bir müdaraçı hərifdir o, inan; Yardım olmaz bizə hər alçaqdan. H.Cavid.
|
MÜDDƏA (ID - 29863)is. [ər.] 1. Bir şeyə əsaslanaraq irəli sürülən fikir, iddia, tezis. Dialektik materializmin müddəaları. Nəzəri müddəa.
köhn. Arzu, istək, məqsəd, niyyət, fikir. Əgər can almaq isə müddəası; Fədası hasil olsun, tək rizası.... |
MÜDDƏİ (ID - 29864)is. [ər.] köhn. 1. hüq. İddia edən,
tələb edən, tələbkar, iddiaçı. // Prokuror. Müddəinin tələbi. - Cəmilə [azərbaycanca] və rusca olaraq bir müddəi kimi danışıb deyirdi: Biz gərək xalq malına öz malımız kimi baxaq!..... |
MÜDDƏİYİ-ÜMUMİ (ID - 29865)is. [ər.] köhn. Prokuror. Silistçi, müddəiyi-ümumi və doktor nəşlər olan otağa girib, nəşləri müayinə etdikdən sonra protokol yazıldı. E.Sultanov. Əvvəl müddəiyi-ümumi danışdı. S.Hüseyn.
|
MÜDDƏT (ID - 29866)is. [ər.] 1. Bir işin, hadisənin başlanması ilə qurtarması arasındakı, yaxud bir şey üçün müəyyən edilmiş vaxt, zaman. Təhsil müddəti. - [Qadın:] Molla, məni günaha batırdın, siğənin müddəti çoxdan tamam olmuşdur. Çəmənzəminli....
|
MÜDDƏTLİ (ID - 29867)sif. Müəyyən müddət üçün nəzərdə tutulmuş; vaxtlı.
|
MÜDƏBBİR (ID - 29868)is. [ər.] Tədbirli, uzaqgörən.
|
MÜDƏRRİS (ID - 29869)is. [ər.] köhn. Müəllim, dərs verən adam. Mədrəsə içrə müdərris verdiyi min dərsdən; Yey durur meyxanədə bir cam vermək bir gözəl. Füzuli. Bizlərdə şəyirdə tema verib yazı yazdırmaq adəti rus müdərrislərindən götürülüb....
|
MÜDƏRRİSLİK (ID - 29870)is. köhn. Müəllimlik. Müdərrislik etmək. - On-on iki il bundan irəli Məşədi [Molla Həsən] Irəvanda başına yeddi-səkkiz müsəlman uşağı yığıb müdərrislik elərdi. C.Məmmədquluzadə.
|
MÜDHİŞ (ID - 29871)sif. [ər.] Dəhşətli, dəhşət doğuran, vahiməli, dəhşətamiz, qorxunc. Qafqaz altımdadır, ən müdhiş olan zirvədə mən. Səhhət. [Şeyda:] Inan ki, əfv etmək intiqam almaqdan daha müdhişdir. H.Cavid. Indi məndə Xədicəyə qarşı...
|
MÜDHİŞLİK (ID - 29872)is. Dəhşətlilik, vahiməlilik, qorxuncluq.
|
MÜDİR (ID - 29873)is. [ər.] Bir idarəni, müəssisəni idarə edən adam, idarə başçısı; direktor. Klub müdiri. - Qeyz ilə durmuş ortalıqda müdir; İmtahan yazısın edir təqdir. A.Səhhət. Sabahı gün Mirzə naçalnikdən izin alıb məktəb müdirinin...
|
MÜDİRƏ (ID - 29874)is. [ər.] Qadın müdir. ..Reyhan xanım qızı ilə bərabər müdirənin otağına daxil oldu. T.Ş.Simurq. [Gilan qızı:] Küçə qapısı ağzında oturub müdirəmizin əri ilə danışırdınız. S.Hüseyn. Bağça müdirəsi dil-ağız etdi....
|
MÜDİRİYYƏT (ID - 29875)is. [ər.] Bir idarənin, müəssisənin, məktəbin başda müdir olmaq üzrə rəhbərlik edən yüksək orqanı; direksiya. Müdiriyyətə müraciət etmək. - Nəhayət, nə müəllimlər, nə sinif rəhbəri, nə də müdiriyyət [Varisin] başıpozğunluğunun...
|
MÜDİRLİK (ID - 29876)is. Müdir vəzifəsi. Müdirlikdən çıxarılmaq. - [Uğurlu:] Mən öz müdirlik yerimi Əmiraslan babaya verirəm. S.Rəhimov. // B a x müdiriyyət.
|
MÜDRİK (ID - 29877)sif [ər.] 1. Dərin dərrakəli, çox ağıllı, çox dərin düşünən; aqil, dünyagörmüş; anlayan, dərk edən, kamala yetmiş, yetişmiş. Müdrik adam. Müdrik filosof. - [Məryəm:] Diribaş, müdrik, həmişə şad qız indi qeyritəbii bir...
|
MÜDRİKCƏSİNƏ (ID - 29878)sif. və zərf Müdrik kimi, ağıllıcasına. Müdrikcəsinə söyləmək. Müdrikcəsinə məsləhət.
|
MÜDRİKLİK (ID - 29879)is. 1. Böyük ağıl və dərrakə sahibi olma; aqillik. [Zeynəb] diribaşlığı və müdrikliyi ilə ata-anasının heyrətinə səbəb olardı. Çəmənzəminli.
2. Dərinmənalılıq, hikmətlilik. Sözün müdrikliyi. |
MÜƏLLİF (ID - 29880)is. [ər.] Ədəbi, bədii, elmi və başqa əsər yazan və ya tərtib edən adam. Kitabın müəllifi. M.F.Axundzadə bir neçə komediyanın müəllifidir. - C.Cabbarlının ilk pyeslərindən olan “Nəsrəddin şah” da gənc müəllifin maraqlı...
|
MÜƏLLİFLİK (ID - 29881)is. Bir əsərin müəyyən müəllifə aid olması. Müəlliflik şəhadətnaməsi. Müəlliflik hüququ.
|
MÜƏLLİM (ID - 29882)is. [ər.] 1. Məktəbdə hər hansı bir fəndən dərs deyən adam. Azərbaycan dili müəllimi. Tarix müəllimi. □ Müəllimlər otağı - məktəbdə müəllimlər üçün ayrılmış otaq. Tənəffüs zəngi vurulan kimi Tərlan sinifdən çıxdı,...
|
MÜƏLLİMƏ (ID - 29883)is. [ər.] Qadın müəllim. Sonanın ibtida müəlliməsi nəhayətdə də ağıllı və pedaqoji elminə qabil bir arvad idi. N.Nərimanov. Atasını görməmişdi körpə Əmirxan; Anasısa bir ağsaçlı müəlliməydi. S.Vurğun.
|
MÜƏLLİMLİK (ID - 29884)is. Müəllim vəzifəsi, müəllim sənəti, işi. Müəllimlik etmək. Müəllimliyi bacarmaq. - Çoxları sair qulluqdan müəllimliyə keçməyə meyil və rəğbət göstərərlər. F.Köçərli. Əjdər .. öz doğma kəndlərinə müəllimliyə...
|
MÜƏMMA (ID - 29885)is. [ər.] 1. Mənası gizli, çətin anlaşılan, üstüörtülü, qaranlıq söz, məsələ, şəkil və s. Bu sözlər Məcidin ürəyinə yağ kimi yayılırdı və onu çətin bir müəmmanın həllindən azad edirdi. B.Talıblı. [Hidayət] üçün...
|
MÜƏMMALI (ID - 29886)sif. Müəmması olan, aydın olmayan, üstüörtülü, başa düşülməyən, naməlum, sirli, anlaşılmaz, qaranlıq. Müəmmalı söz. Müəmmalı (z.) danışmaq. Müəmmalı iş. Qüdrət Lalənin başqa, daha ciddi və müəmmalı bir səbəbdən...
|
MÜƏMMASIZ (ID - 29887)sif Müəmması olmayan; aydın, açıq, aşkar. Müəmmasız (z.) danışmaq.
|
MÜƏNNƏS (ID - 29888)is. [ər.] Ərəb qrammatikasında: qadın cinsi.
|
MÜƏSSİR (ID - 29889)sif [ər.] Təsir edən, təsirli, dərin təsir bağışlayan.
|
MÜƏSSİS (ID - 29890)is. [ər.] Təsis edən, əsasını qoyan, düzəldən, yaradan. [Səttarxan:] Seyid Abdulla birinci məşrutəçi, bəlkə də məşrutənin müəssislərindən biridir. P.Makulu.
□ Müəssislər məclisi - bax məclisimüəssisan. |
MÜƏSSİSƏ (ID - 29891)is. [ər.] 1. İstehsalat və ya ticarət-təsərrüfat vahidi, yaxud bir neçə belə vahidin birləşməsi. Sənaye müəssisəsi (zavod, fabrifc). Ticarət müəssisəsi.
Hər hansı fəaliyyət sahəsinə baxan təşkilat; idarə. Dövlət müəssisəsi.... |
MÜƏTTƏR (ID - 29892)sif [ər.] köhn. Ətirli, ətirlənmiş.
|
MÜƏYYƏN (ID - 29893)sif [ər.] 1. Qəti olaraq təyin edilmiş, müəyyənləşdirilmiş. Müəyyən saatda görüşmək. Müəyyən adam. // Müvafiq, lazımi. Firidun müəyyən yerlərə zəng etdi. Mir Cəlal. Yarım saatdan sonra təzədən milis şöbəsindən gəlib...
|
MÜƏYYƏNEDİCİ (ID - 29894)sif. Aydınlaşdıran, müəyyən edən, təyin edən, konkretləşdirici, dəqiqləşdirici. Müəyyənedici səbəb.
|
MÜƏYYƏNLƏŞDİRİLMƏ (ID - 29895)“Müəyyənləşdirilmək” dən f.is.
|
MÜƏYYƏNLƏŞDİRİLMƏK (ID - 29896)məch. Müəyyən olunmaq, aydınlaşdırılmaq, qəti şəklə salınmaq, konkretləşdirilmək, dəqiqləşdirilmək.
|
MÜƏYYƏNLƏŞDİRMƏ (ID - 29897)“Müəyyənləşdirmək” dən f.is.
|
MÜƏYYƏNLƏŞDİRMƏK (ID - 29898)f Müəyyən etmək, təyin etmək, aydınlaşdırmaq, qəti şəklə salmaq, konkretləşdirmək, dəqiqləşdirmək. Vaxtı müəyyənləşdirmək. Kitabları müəyyənləşdirmək. - Xoşqədəm çay süzürdü. Mən isə əlavələrin yerini müəyyənləşdirirdim....
|
Bu səhifə dəfə baxılıb