MƏLUMATFÜRUŞLUQ (ID - 28649)is. Məlumatfüruşun təfəkkür tərzi.
|
MƏLUMATLI (ID - 28650)sif. 1. Məlumatı olan; çox şey bilən, geniş dünyagörüşünə malik olan; bilikli. Məlumatlı adam. - Qadının qarşısında gözəl, yaraşıqlı, ədəbli, məlumatlı və mədəni bir gənc oturmuşdu. M.S.Ordubadi.
Xəbəri olan, xəbərdar.... |
MƏLUMATSIZ (ID - 28651)sif 1. Məlumatı olmayan, dünyagörüşü dar olan; biliksiz. Məlumatsız adam.
Xəbəri olmayan, bixəbər, xəbərsiz. |
MƏLUMLUQ (ID - 28652)is. Aydınlıq, aşkarlıq, məlum olma.
|
MƏLUN (ID - 28653)sif və is. [ər.] Əsil mənası “lənətə gəlmiş” , “lənətlənmiş” , “Allahın rəhmətindən məhrum” , “mürtəd” olub, Azərbaycan dilində söyüş, qarğış mənasında işlənir. [Nəcəf bəy:] Bu da Aslan bəy, mənim...
|
MƏMANİƏT (ID - 28654)is. [ər. mümaniət] Maneçilik, əngəl, maneə. Təlim ilinin başlanmasını böyük iztirab içində gözləyir, qarşıda olan məmaniətləri rədd etmək üçün vasitələr arayırdıq. T.Ş.Simurq. Indi artıq məmaniətə rast gəlmədən batareyanın...
|
MƏMANİƏTLİ (ID - 28655)sif. və zərfi Məmaniəti olan, maneəli, əngəlli.
|
MƏMANİƏTSİZ (ID - 28656)sif. və zərfi Məmaniət olmadan, heç bir maneəyə rast gəlmədən, maneəsiz, sərbəst, azad, əngəlsiz. [Mirzə Həsən:] Şura qoşunu məmaniətsiz Bakıya girə biləcək. Ə.Haqverdiyev.
|
MƏMAT (ID - 28657)is. [ər.] Ölüm, vəfat. Bəhrifiənadə fiani ol, gör ki, nə xoş həyat olur; Abihəyatmış fiəna, gərçi adı məmat olur. Nəsimi. Həvəs sövq eylər insanı həyatə; Ətalət cəlb edər şəxsi məmatə. M.Ə.Sabir. □ Həyat və məmat...
|
MƏMƏ1 (ID - 28658)is. 1. Uşaqları əmizdirmək üçün qadınların döş hissəsində yerləşmiş yumru şəkildə olan iki süd vəzilərindən hər biri; döş. // Məməli heyvanlarda süd ifraz edən orqan; yelin.
Bax məməcik 2-ci mənada. Gözün məməsi. xüs.... |
MƏMƏ2 (ID - 28659)is. məc. Ana. [Şərəfnisə xanım:] Əgər məməm deyən dərviş olmasaydı, şəksiz Müsyö Jordan Şahbazı aparacaqdı. M.F.Axundzadə. [Məmməd bacısı Fatmaya:] ..Niyə nənəm Məlikməmmədin nağılını söyləyəndə .. məmənin qucağına...
|
MƏMƏCİK (ID - 28660)is. 1. Balaca məmə, kiçik məmə. Quzunun məməciyi.
anat. Görmə sinirinin göz almasına daxil olduğu yer. anat. Dərinin üstündə selikli qişada həssas çıxıntı. |
MƏMƏCİKLİ (ID - 28661)sif. Məməciyi olan, çıxıntılı (bax məməcik 3-cü mənada).
|
MƏMƏÇİ (ID - 28662)is. məh. Südü olmayan qadınların uşağını əmizdirib saxlayan qadın; dayə.
|
MƏMƏLİ (ID - 28663)sif. Məməsi olan. □ Məməli heyvanlar - bax məməlilər. Soyuq ölkələrdə yaşayan məməli heyvanların dərilərindəki tükhəm sıx, həm də çox olur. M.Axundov.
|
MƏMƏLİLƏR (ID - 28664)cəm, zool. Balalarını öz südü ilə bəsləyən ali onurğalı heyvanlar sinfinin adı. İlk məməlilər sürünənlərdən əmələ gəlmişdir. “Ümumi zootexniya” .
|
MƏMƏŞ (ID - 28665)is. uş. Məmə.
|
MƏMƏYEYƏN (ID - 28666)is.: məməyeyəndən-pəpəyeyənə qədər (kimi) - böyüklü-kiçikli, hamı, hamısı (adamlar haqqında). Əhalidə olan bu sevinc məməyeyəndən-pəpəyeyənə kimi hamının ürəyindən axıb gəlirdi. Ə.Vəliyev. [Nisə xanım:] Məməyeyəndənpəpəyeyənə...
|
MƏMLƏKƏT (ID - 28667) |
MƏMLUK (ID - 28668)is. [ər.] tar. 1. Vaxtilə Misirdə olmuş hərbi zadəgan silki və bu silkə mənsub şəxs (bu silk ibtidada Türkiyə sultanlarının şəxsi qvardiyasını təşkil etmiş çərkəz qullardan əmələ gəlmişdi).
2. Napoleon Bonapartın Misir... |
MƏMNU (ID - 28669)is. [ər.] Qadağan, qadağan edilmiş, yasaq.
|
MƏMNUN (ID - 28670)sif [ər.] 1. Razı olan, razı, xoşnud. Neyləmişsən Molla Səfi, Bəybaba; Məmnundu, əzizim, bu qədər səndən. Q.Zakir. [Kor Seyid] Məsmənin bu təşəbbüsündən məmnun deyilmiş. S.Hüseyn. // Zərf mənasında. Razı, xoşhal; sevincək....
|
MƏMNUNİYYƏT (ID - 28671)[ər.] 1. Bax məmnunluq. [Hacı Qulu] dodaqlarında məmnuniyyət andıran bir təbəssüm olduğu halda [dedi]. Şaiq. Xəlilin qanı coşdu, həyatına qarşı olan məmnuniyyətinin həddi yox idi. Çəmənzəminli.
2. Məmnuniyyətlə şəklində... |
MƏMNUNLUQ (ID - 28672)is. 1. Xoşhallıq, razılıq, sevinc. Məmnunluğunu ifadə etmək.
2. Məmnunluqla şəklində zərfi - bax məmnuniyyətlə (“məmnuniyyət” də). Vahid də bu gün xoş bir xatircəmlik, məmnunluqla evə qayıtdı. Mir Cəlal. |
MƏMUL (ID - 28673)[ər.] sif. Hazırlanmış, düzəldilmiş. [Cehiz üçün] iki dəst yorğan-döşək, nazbalış, .. gümüşdən məmul zirəndazlar.. tədarük görüləcəkdir. R.Əfəndiyev.
|
MƏMULAT (ID - 28674)is. [ər. emal olunmuş şeylər] Fabrik və ya başqa vasitələrlə istehsal olunmuş, hazırlanmış şeylər, məhsullar. Zavodun məmulatı. // Həmin məhsulun eyni qrupa daxil olan növü. Saxsı məmulatı. Kulinariya məmulatı.
|
MƏMUR1 (ID - 28675)[ər.] köhn. 1. is. Dövlət idarələrində (əsasən, məhkəmə, polis və s.) çalışan qulluqçu; dövlət xidmətçisi, çinovnik. Hökumət məmuru. - Hər kəs [Zeynala] adi bir idarə məmuru kimi baxırmış. S.Hüseyn. Qarşımızı polis...
|
MƏMUR2 (ID - 28676)is. [ər.] klas. Abad, abadan. Qoy cahan elm ilə pürnur olsun; Vətən o sayədə məmur olsun. A.Səhhət. Qalmadı bərqərar bir xanə; Cümlə məmur oldu viranə. M.Ə.Sabir. // Əhalisi olan, məskun, şen.
|
MƏMURİYYƏT (ID - 28677)is. [ər.] köhn. Dövlət xidmətində olma; vəzifə, xidmət, qulluq.
Q zaman mənim məmuriyyətim Ənzəlidə idi. S.Hüseyn. |
MƏN1 (ID - 28678)Danışan adamı bildirən birinci şəxs əvəzliyinin təki. Mən sonra gələrəm. Mən deyən oldu. - Ah, mən gündən-günə bu gözəlləşən; Işıqlı dünyadan necə əl çəkim? M.Müşfiq.
□ Mən ölüm dan. - xahiş və ya yalvarış... |
MƏN2 (ID - 28679)is. [ər.] köhn. Qadağan, yasaq; buraxmama, qoymama, yol verməmə. □ Mən etmək - qadağan etmək, qoymamaq, yol verməmək, icazə verməmək, daşındırmaq. Sahibi-xanə qardaşının sözlərini eşidib, onu bu xatalı səfərdən mən edir....
|
MƏNA (ID - 28680)is. [ər.] 1. Sözün, cümlənin ifadə etdiyi məfhum, anlayış. Sözün hərfi mənası. Həqiqi məna. Məcazi məna. - Ləfz özü bir ləfzdir, amma ki, məna müxtəlif. S.Ə.Şirvani. Sözlərdəki məna səslərdəki titrəyiş isə [Rüstəmə]...
|
MƏNACA (ID - 28681)zərf Mənaya görə, məna cəhətdən; məzmunca. Mənaca dərin əsər. Mənaca təhrif olunmuş ifadə.
|
MƏNAFE (ID - 28682)is. [ər. “mənfəət” söz. cəmi]
Mənfəət, fayda, nəf, xeyir. Mənim dediyim budur ki, pul qazanmaqda sairlərinin mənafeyinə əl uzatmayasan. Ü.Hacıbəyov. Bir kəsin, bir şeyin rifahını təşkil edən, onun xeyrinə olan, ehtiyac... |
MƏNALANDIRMA (ID - 28683)“Mənalandırmaq” dan f.is.
|
MƏNALANDIRMAQ (ID - 28684)f 1. Mənasını açmaq, şərh etmək, izah etmək, məna vermək. Birinci dəfə idi ki, başına gələn işləri bir tarix, bir ictimai əhəmiyyətli hadisə kimi mənalandırırdı. Mir Cəlal.
2. Məna vermək, qiymətləndirmək, müəyyən... |
MƏNALANMA (ID - 28685)“Mənalanmaq” dan f.is.
|
MƏNALANMAQ (ID - 28686)f 1. Məna almaq, müəyyənləşmək, aydınlaşmaq. Qoşmada sözlər inci kimi seçilmiş, mənalanmış, musiqi parçası kimi bəstələnmişdir. M.İbrahimov. Məna qazanmaq, əhəmiyyət qazanmaq, əhəmiyyət kəsb etmək. Ömür mənalanır şirin...
|
MƏNALI (ID - 28687)sif 1. Mənası olan, müəyyən mənaya malik. Həqiqi mənalı söz. Məcazi mənalı söz.
Böyük daxili məzmunu, mənası olan; dolğun, ağıllı. Mənalı söz. Mənalı həyat. -Dedim: - Qızım, bu sualın; Nə dərindir, nə mənalı? N.Rəfibəyli. məc.... |
MƏNALILIQ (ID - 28688)is. Müəyyən mənaya malik olma, məna daşıma, mənalı olma. Sözün mənalılığı.
|
MƏNASIZ (ID - 28689)sif 1. Mənası olmayan, heç bir məna daşımayan. [Cavanlar] ancaq axırıncı bir-iki mənasız sözü dəyişmədən təkrar edirdilər.. Ə.Əbülhəsən. Odur ki, mənasızdır, bil, verdiyin bu sual. Z.Xəlil. Məzmunca əhəmiyyətsiz, məzmunsuz,...
|
MƏNASIZLIQ (ID - 28690) |
MƏNBƏ (ID - 28691)is. [ər.] 1. Yeraltı suların çıxdığı yer; qaynaq, bulaq, çeşmə.
məc. Əsasmı, başlanğıcmı təşkil edən şey. Xammal mənbələri. Gəlir mənbəyi. - Otağın işıq mənbəyi bircə qapı və bir də damdakı şüşələnmiş balaca... |
MƏNBƏŞÜNAS (ID - 28692)is. [ər. mənbə və fars. ...şünas] Mənbəşünaslıq mütəxəssisi; məxəzşünas.
|
MƏNBƏŞÜNASLIQ (ID - 28693)is. Tarixi mənbələrin tədqiqi və onlardan istifadə üsullarmı işləyib hazırlayan köməkçi fənn, habelə həmin mənbələrin özü; məxəzşünaslıq.
|
MƏNCƏ (ID - 28694)Mənə görə, mənim fikrimcə, mənim düşündüyümə görə. Gözəl olur bu yerlərin səhəri; Məncə vardır dünyalara dəyəri. Şaiq. [Nadir bəy:] Məncə gözəllik zövqə aid bir şeydir. H.Cavid.
|
MƏNCİYƏZ (ID - 28695)“Mən” dən oxş. [Gülçöhrə:] Yox, mənciyəz görüb bəyənməyincə ərə getməyəcəyəm. Ü.Hacıbəyov. [Xanımnaz:] ..Mənciyəz şəhərə gedirəm. C.Cabbarlı. [Həcər:] Mənciyəz anamdan yeyərdim töhmət. S.Rüstəm.
|
MƏNDƏCƏR (ID - 28696)is. Əkilməmiş yer, xam torpaq. [Padşahm] imarətinin dalında bir məndəcər vardı, həmin məndəcərin günçıxan əlində bir dərin quyu qazıyıb, sandığı basdırıb quyuya.. (Nağıl).
|
MƏNDƏCƏRLİK (ID - 28697)is. Məndəcər yer.
|
MƏNDİL1 (ID - 28698)is. [ər.] 1. Cib dəsmalı, yaylıq. Xətayini görcək xəta eylədim; Ləl, gövhər bir məndilə bükülmüş. Aşıq Valeh. Cibindən bir məndil çıxarıb göz yaşlarını silir. H.Cavid.
2. məh. Ləçək. |
Bu səhifə dəfə baxılıb