MƏCHUL (ID - 28349)sif [ər.] 1. Bilinməyən, naməlum (məlum əksi). [Xədicə] hərəkətsiz gözlərini məchul bir nöqtəyə dirəyib baxırdı. S.Hüseyn. Çünki bəşər daima uçduqca uçmaq istər; Hər gün yeni və məchul bir qapı açmaq istər. M.Müşfiq.
2.... |
MƏCHULLU (ID - 28350)bax məchul 2-ci mənada. Məchullu tənlik.
|
MƏCHULLUQ (ID - 28351)is. Naməlumluq; bilinməmə, məchul olma.
|
MƏCLİS (ID - 28352)is. [ər.] 1. Bir məsələ haqqında danışmaq üçün düzəldilən yığıncaq, toplaşmış adamlar heyəti; toplanış, iclas. ..Çünki bu bir məclisi-xasdır, ona binaən mənim tərəfimdən icazət olunur ki, oturasınız. M.F.Axundzadə. Hərzə...
|
MƏCMƏYİ (ID - 28353)is. [ər.] Mis və ya başqa metaldan düzəldilmiş dairəvi yastı iri qab, iri sini. Mis məcməyi. Naxışlı məcməyi. - O gənc kişi bir məcməyi və üzərində bir neçə stəkan çay daxil oldu. T.Ş.Simurq. Gözlərim ixtiyarsız olaraq məcməyidəki...
|
MƏCMU (ID - 28354)is. [ər.] 1. Bütün, tamam, hamı. Seyyid dolanıb gün təki məcmui-cahanı; Dəryaları aşdım, dedim, Allah kərimdir. S.Ə.Şirvani.
2. riyaz. Yekun, cəm. Ədədlərin məcmusu. |
MƏCMUƏ (ID - 28355)is. [ər.] Məqalə, hekayə, şeir və s. toplusu; jumal. “Molla Nəsrəddin” məcmuəsi. “Qobustan” məcmuəsi. Məcmuənin yeni nömrəsi. - Bəlkə mən o sözləri götürüb məcmuəmə yazaydım, onda canını hara qoyardın? C.Məmmədquluzadə....
|
MƏCNUN (ID - 28356)sif və is. [ər.] 1. Dəli, divanə. Halı pəjmürdə, sanki bir məcnun; Anlaşılmaz nədir məramı onun. H.Cavid. □ Məcnun etmək - dəli etmək, divanə etmək. Məcnun olmaq - dəli olmaq, divanə olmaq. Məcnun olacaqsan bu təbiətlə nəhayət....
|
MƏCNUNANƏ (ID - 28357)sif və zərf[ər. məcnun və fars. ...anə] Məcnun kimi, dəlicəsinə, ağlını itirmiş kimi. ..Xavərin babası başıaçıq olaraq pərişanhal və məcnunanə bir qiyafətdə ağacların arasından çıxar. H.Cavid.
|
MƏCNUNLUQ (ID - 28358)is. Dəlilik, divanəlik. Məcnunluqdu mənə peşə; Düşmüşəm mahala, Maral! Aşıq Ələsgər. Eşqdən bu qədər söyləmək olmaz, Vahid! Mən bu məcnunluğa sevda deməyim, bəs nə deyim? Ə.Vahid.
|
MƏCRA (ID - 28359)is. [ər.] 1. Suyun axdığı yataq, yol. İnqilab daşqın bir çay kimi məcrasından çıxıb bütün Rusiyanı ağzına almışdı. Çəmənzəminli. Yalnız gur çayların məcrası deyil; Təbiət dəyişir, iqlim dəyişir. O.Sarıvəlli.
2.... |
MƏCRUH (ID - 28360)sif [ər.] köhn. 1. Yaralanmış, yaralı.
Biabır edilmiş, ləkələnmiş. Etimada layiq olmayan, etibarsız sayılan. |
MƏCUN (ID - 28361)is. [ər. ] 1. Xalq təbabətində xəstə
və zəif adamlara vermək üçün xüsusi hazırlanmış xəmirvari bir maddə, dərman. 2. dan. Çox dadlı, ləzzətli, canaxeyirli şey haqqında. Xörək deyil, məcundur. - Bax, bu xurma Bağdad xurmasıdı,... |
MƏCUS (ID - 28362)is. [ər.] Qədim iranlıların atəşpərəstlik dini.
|
MƏCUSİ (ID - 28363)sif [ər.] Məcus, atəşpərəst dinində olan; atəşpərəst.
|
MƏDAXİL (ID - 28364)is. [ər. “mədxəl” söz. cəmi] Bir idarə, ticarət-sənaye müəssisəsi və ya şəxsin bütün gəliri; gəlir (məxaric əksi). Müəssisənin mədaxili ildən-ilə artır. - Xudayar bəy .. əkilmiş zəmiləri özü öz malı kimi biçirdi,...
|
MƏDAXİLLİ (ID - 28365)sif Gəlirli, mənfəətli, qazanclı, çoxlu gəlir verən, mədaxil gətirən. Mədaxilli iş. - ..[Bir sıra müəllimlər] mədaxilli sənətlərin və avam nəzərində hörmətli sayılan başqa qulluqların dalısınca gediblər. F.Köçərli.
|
MƏDAXİLSİZ (ID - 28366)sif Gəlirsiz, qazancsız, mənfəətsiz, mədaxili olmayan və ya az olan.
|
MƏDAR (ID - 28367)is. [ər.] köhn. bax orbit. ..Yerin kürəsi öz mədarından çıxmayacaqdır. M.İbrahimov.
|
MƏDD (ID - 28368)is. [ər.] 1. coğr. köhn. bax qabarma2 (cəzr müqabili).
2. Ərəb əlifbasında əlifin (M” ) “a” kimi oxunması üçün üstünə qoyulan diakritik işarə (~). |
MƏDDAH (ID - 28369)sif və is. Mübaliğə ilə bir adamı və ya bir şeyi mədh və tərif edən; mədhnamə yazan. Vəsfin etmək üçün sənin tək şahın; Nizami, Xaqani gərək məddahın; Zakirin hədyanı sənə yetişməz. Q.Zakir. [Canbalayev Rəşidə:] Sən...
|
MƏDDAHLIQ (ID - 28370)is. Məddahın işi; həddindən artıq tərifləmə. Məddahlıq etmək.
|
MƏDD-CƏZR (ID - 28371)is. coğr. köhn. Dəniz suyunun vaxtaşırı qalxması və çəkilməsi, artması və azalması hadisəsi; qabarma-çəkilmə.
|
MƏDƏ (ID - 28372)is. [ər. midə] anat. İnsanda və heyvanlarda qarın boşluğunun yuxarı hissəsində yerləşən həzm orqanı. Mədə ağrısı. Mədə yarası.
|
MƏDƏALTI (ID - 28373)sif. anat. Mədənin altında olan, mədənin altında yerləşən. Mədəaltı vəzi.
|
MƏDƏCİK (ID - 28374)is. anat. Ürəyin, qan damarları ilə hərəkətini nizama salan hissəsi.
|
MƏDƏD (ID - 28375)[ər.] 1. is. Kömək, yardım, imdad, aman. Müşküldür arizə divandan mədəd. Q.Zakir. [Həcər] əl atıb aynalını bərk-bərk sıxdı: - Səndən mədəd! - dedi. S.Rəhimov. Mədəd vermək (eyləmək, qılmaq) klas. kömək əli uzatmaq, yardım...
|
MƏDƏDÇİ (ID - 28376) |
MƏDƏDÇİLİK (ID - 28377)is. 1. Kömək əli uzatma, köməkçi olma, yardım etmə.
Bir işi görmək üçün başqasına muzdla kömək etmə; köməkçilik, yardımçılıq. Sevər .. məhəllələrində olan varlıların evində mədədçilik edər; çörək yapar, paltar... |
MƏDƏDKAR (ID - 28378)is. [ər. mədəd və fars. ...kar] klas. Əldən tutan, kömək edən, imdada çatan, yardım edən. A çocuq, get, sənə həq yar olsun; Cümlə halında mədədkar olsun. A.Səhhət.
|
MƏDƏDKARLIQ (ID - 28379)is. köhn. Kömək etmə, yardım göstərmə, imdada yetmə.
|
MƏDƏN (ID - 28380)is. [ər.] 1. Yer altından çıxarılan faydalı qazıntı (metal külçəsi, mineral və s.). Mədən çıxarmaq. Yeraltı mədənlər. Mədən suları (tərkibində minerallar olan müalicə suları).
Faydalı qazıntılar, neft və s. çıxarılan... |
MƏDƏNARASI (ID - 28381)sif. Mədən ərazisi daxilində və ya mədənlər arasında olan. Yağır mədənarası yollara bir narın qar; Bu yollarda hələ də onun ayaq izi var. Ə.Cəmil.
|
MƏDƏNÇİ (ID - 28382)is. 1. köhn. Mədən sahibi, mədəni olan adam. Neft mədənçiləri. - Araz gülərək istehza ilə: - O zaman biz də mədənçi olarıq! -dedi. A.Şaiq. [Eyvaz:] ..Bizə o lazımdır ki, işçilərin əməyini udan mədənçilər və gönünü soyan...
|
MƏDƏNİ1 (ID - 28383)sif. [ər.] 1. Mədəniyyətcə çox inkişaf etmiş, mədəniyyətin yüksək dərəcəsində olan. Mədəni mühit. Varlı və mədəni həyat. // Cəmiyyətdə özünü aparma üsullarına, ədəb qaydalarına yaxşı bələd olan; tərbiyəli. Mədəni...
|
MƏDƏNİ2 (ID - 28384)sif. [ər.] Mədəndən çıxarılmış mineraldan ibarət olan, mineraldan düzəldilmiş. Mədəni gübrə. - ..Bu boyaq (umbra) müxtəlif mədəni hissələrin qarışığından ibarət olan gildir. A.Quliyev.
|
MƏDƏNİ-KÜTLƏVİ (ID - 28385)sif. Kütlələrin mədəni tələbatına xidmət edən, xalqın mədəniyyətini artırmaq məqsədilə görülən. Mədənikütləvi tədbirlər.
|
MƏDƏNİLƏŞDİRİLMƏ (ID - 28386)"Mədəniləşdirilmək” dən f.is.
|
MƏDƏNİLƏŞDİRİLMƏK (ID - 28387)məch. Mədəni hala salınmaq, mədəni edilmək.
|
MƏDƏNİLƏŞDİRMƏ (ID - 28388)“Mədəniləşdirmək” dən f.is.
|
MƏDƏNİLƏŞDİRMƏK (ID - 28389)f Mədəni hala salmaq, mədəni etmək.
|
MƏDƏNİLƏŞMƏ (ID - 28390)"Mədəniləşmək” dən f.is.
|
MƏDƏNİLƏŞMƏK (ID - 28391)f Mədəni şəklə düşmək, mədəni olmaq.
|
MƏDƏNİLİK (ID - 28392)is. Mədəniyyətin səviyyəsi, dərəcəsi.
|
MƏDƏNİYYƏT (ID - 28393)is. [ər.] 1. İnsan cəmiyyətinin istehsal sahəsində, ictimai və mənəvi həyatda əldə etdiyi nailiyyətlərin məcmusu. Maddi mədəniyyət nümunələri. Mədəniyyət sahəsində irəliləyiş. - Küp qəbirlər mədəniyyəti alban tayfalarının...
|
MƏDƏNİYYƏTLİ (ID - 28394)bax mədəni 1-ci mənada. Onlar mədəniyyətli adamlardır. C.Məmmədquluzadə.
|
MƏDƏNİYYƏTSİZ (ID - 28395)sif 1. Mədəniyyətin aşağı səviyyəsində olan (duran), mədəniyyəti olmayan.
2. Mədəniyyətdən uzaq; qeyri-mədəni, kobud, qaba. Mədəniyyətsiz adam. |
MƏDƏNİYYƏTSİZLİK (ID - 28396)is. Mədəniyyətin aşağı pilləsində olma; gerilik, qeyri-mədənilik, mədəniyyətdən uzaqlıq, kobudluq, qabalıq; qeyri-mədəni hərəkət.
|
MƏDFƏN (ID - 28397)is. [ər.] klas. Qəbir, məzar. [Rəmzi:] Kefinə, bax, sanki bu dünya nədir? Məskəni olmuş ulu xaqanların; Mədfənidir qorxulu sultanların. H.Cavid. Hər pambıq tarlası düşmənə mədfən; Hər açılan qoza ona bir kəfən. M.Müşfiq.
|
MƏDH (ID - 28398)is. [ər.] 1. Həddindən artıq şişirdilmiş tərif; tərifləmə, vəsf. Nemət əl çəkmədi, ondan üz döndərən xanımı izləyə-izləyə .. mədhində davam etdi. Çəmənzəminli. Mədh etmək (eləmək, qılmaq) - tərifləmək, vəsf etmək....
|
Bu səhifə dəfə baxılıb