MADMAZEL (ID - 27599)[fr.] Fransada, 1917-ci il inqilabından qabaq isə Rusiyada və bəzi başqa ölkələrdə: adətən kübar qızların, yaxud subay qadınların adlarına qoşulan söz; xanım. [Məmdəli:] Mən ki, bir şux madmazel eşqində əldən getmişəm! M.Ə.Sabir....
|
MADONNA (ID - 27600)[ital.] Katoliklərdə: İsanın anası sayılan Məryəmə verilən ad, habelə onun heykəli və ya şəkli.
|
MADYAN (ID - 27601)is. [fars.] Dişi at. Boğaz madyan. - Tağı əmi.. atları suvarmağa göndərəndə, mənə də boz madyana minməyə izin verdi. S.S.Axundov.
|
MADYAR (ID - 27602)is. Macarların özlərinə verdikləri ad.
|
MAESTRO (ID - 27603)[ital.] Bəstəkara, dirijora və ya başqa görkəmli incəsənət xadiminə hörmət üçün verilən ad.
|
MAƏDA (ID - 27604)[ər.] köhn. Başqa, əlavə. Bunlardan maəda, Vaqifin .. yazdığı müxəmməsin məali-pürməzmunu həmişə doğruluq üzrə qalıb... F.Köçərli. Rzaquluxanın Iran səfiərinə məktəb və darülfünun yoldaşlarından maəda, mürəbbiyəsi...
|
MAFAR (ID - 27605)is. [ər.] İmkan, macal. □ Mafar verməmək - tələsdirmək, macal verməmək. [Faytonçu:] Adə, çöllü balası, ağzını açıb hara baxırsan, otur gedək, yoxsa vağzalın xəzpuşları mafiar verməz, heybəni çiynindən, papağını başından...
|
MAFƏ (ID - 27606)is. [ər.] İçərisinə tabut qoyulub aparılan xərək. Səlim qocanı yudu, kəfənlədi, sonra mafəyə qoydu, həmən dediyi gül ağacının dibində basdırdı. (Nağıl). Əzizim, qönçə gedər; Gül açmaz, qönçə gedər; Mafənin qabağında;...
|
MAFİYA (ID - 27607)is. [ital.] Terror yolu ilə məqsədini həyata keçirən gizli təşkilat və ya cəmiyyət. Mağaraya təpilmiş neçin o qart canavar; ..Mafiyası üstündə əsim-əsim əsənlər; Fürsət düşsə əlinə, pambıqla baş kəsənlər! X.Rza.
|
MAFRAC, MAFRAŞ (ID - 27608) |
MAFRAQ (ID - 27609)sif. Etibarsız (əşya haqqında), korlanmış, xarab olmuş.
|
MAGİSTR (ID - 27610)[lat. magister - müəllim] Elmi dərəcə, habelə belə dərəcəsi olan şəxs.
|
MAGİSTRAL (ID - 27611)[lat. magistralis - yönəldici, əsas] 1. Hər hansı bir yolun əsas xətti. Dəmiryol magistralı. Su magistralı. Magistral şose yolu. // Böyük şəhərlərin ən çox hərəkət olan küçəsi. Magistral küçə.
2. Elektrik, teleqraf, telefon,... |
MAGİYA (ID - 27612)is. [lat.] Sehrbazlıq, cadugərlik, ovsunçuluq.
|
MAGAR (ID - 27613) |
MAGARA1 (ID - 27614)is. [ər.] 1. Dağ və qayanın içinə doğru uzanan, yaxud yer altında olan geniş oyuq; zağa, kaha. Ayı mağarası. - Dəmirçioğlu bir ətrafa baxıb gördü, yolun kənarında bir mağara var. “Koroğlu” . Qaraca qız [ayıdan] fürsət tapıb,...
|
MAGARA2 (ID - 27615)is. Sap çarxı, qarqara.
|
MAĞAZA (ID - 27616)is. [əsli ər. “məxazin” dən] Böyük dükan, iri ticarət müəssisəsi. Bakı universal mağazası. - Hər küçədə bir və ya iki xırda dükandan başqa .. bütün mağaza və dükanlar bağlıdır. M.İbrahimov. Mağaza və pavilyonların...
|
MAĞUL (ID - 27617)“Heç olmazsa” , “nə yaxşı ki” , “əcəb ki” mənalarmda işlədilən ara söz. [Abbas:] Qarı nənə, imanın kamil olsun, mağul dərdlilərin dərdinə qalırsan... “Abbas və Gülgəz” . Mağul keçən vaxtlar dəvə karvanları...
|
MAH (ID - 27618)is. [fars.] Ay. // Klassik şeirdə gözəlin surətinə işarədir. Görsən üzün ol mahın, bas bağrına gərduntək; Dön başına yalvarəyalvarə, salam eylə! M.V.Vidadi. Gər desəm aydı yer üstündə gəlib rəftarə; Əql bavər eləməz,...
|
MAHAL1 (ID - 27619)is. [ər. məhəll] tar. Dövlət ərazisinin müəyyən idarəçilik sahəsi (inzibatisiyasi, təsərrüfat, hərbi və s.) üçün ayrılan hissəsi. Gəncə-Şirvan mahalı. - Molla Pənah Vaqif dəxi.. Qarabağa səfər edib və Cavanşir mahalında...
|
MAHAL2 (ID - 27620)sif [ər. mühal] Çətin əmələ gələn, mümkün olmayan, baş tutmayan, qeyrimümkün. Mahal işdir. - Cəhani tərk edərəm, cümlə dövlətü varı; Mahaldır eləmək böylə növcəvan tərkin. X.Natəvan. Qəti surətdə vazeh oldu mənə;...
|
MAHARACA (ID - 27621)is. [sanskr.] Hindistanda hökmdar titulu. Orta əsrlərdə iri feodallara, müstəqil knyazlıqların hakimlərinə, yeni və ən yeni dövrlərdə isə bəzi knyazlara verilmişdir.
|
MAHATMA (ID - 27622)is. [sanskr.] 1. Hind mifologiyasında dünya ruhu, “ilahi insan” .
Hindistanda görkəmli, xüsusi ehtiram bəslənilən adamların adına əlavə. |
MAHİR (ID - 27623)sif [ər.] Məharətli, bacarıqlı, qabiliyyətli, işini əla bilən, usta. Mahir çalğıçı. Mahir rəssam. - [Ağa Kərim:] Axır eşitdim ki, qardaşın arvadına vəkil olubdur, onun tərəfindən mürafiəyə duracaq. Belə işlərdə o çox...
|
MAHİRANƏ (ID - 27624)zərf[ər. mahir və fars. ...anə] Məharətlə, ustalıqla, mahircəsinə. Mahiranə təsvir etmək.
|
MAHİRCƏSİNƏ (ID - 27625)bax mahiranə.
|
MAHİRLƏŞMƏ (ID - 27626)“Mahirləşmək” dən f.is.
|
MAHİRLƏŞMƏK (ID - 27627)f Mahir olmaq, ustalaşmaq, məharət qazanmaq. Ovçuluqda mahirləşmək. - [Mirzə Həsən:] Uşaqlarımız əkinçilik işlərində də mahirləşirlər. Ə.Haqverdiyev.
|
MAHİRLİK (ID - 27628)is. Mahir olma; məharət, ustalıq. Mahirlik göstərmək. - Mollalardan o yana oturmuş hacılar başmaqların hər tərəfinə mahirlik ilə tutulmuş güləbətini görüb mat və mütəhəyyir qalardılar. Çəmənzəminli.
|
MAHİYYƏT (ID - 27629)is. [ər.] 1. Daxili məzmun, xüsusiyyət, əsil məna, məğz, əsas. Məsələnin mahiyyəti. - Ona arxayınsan ki, bu işlərin mahiyyətini və sirrini duymayacaqlar? Məmmədquluzadə. [Çiyələk] sorğu-sual eləmədi, lakin mahiyyətinə də...
|
MAHLIC (ID - 27630)is. [ər. məhluc] Çiyidi təmizlənmiş, çiyidsiz pambıq. Cərgə pambığından alaq vurulsun: Misir mahlıcından qalaq vurulsun. R.Rza. Təpənin üzərindəpambıq mahlıcını andıran duman dayanmışdı. Ə.Vəliyev.
|
MAHLICLAMA (ID - 27631)“Mahlıclamaq” dan f.is.
|
MAHLICLAMAQ (ID - 27632)f Çiyidli pambığı maşında və ya başqa üsulla təmizləyib mahlıc halına salmaq, pambığın çiyidini təmizləmək.
|
MAHLICLANMA (ID - 27633)“Mahlıclanmaq” dan f.is.
|
MAHLICLANMAQ (ID - 27634)məch. Mahlıc halına gətirilmək, çiyidi təmizləmək (pambığın).
|
MAHLİQA (ID - 27635)is. və sif [fars. mah və ər. liqa] klas. Ayüzlü, gözəl. Pərdə çək çöhrəmə hicran günü, ey qanlı sirişk; Ki, gözüm görməyə
ol mahliqadan qeyri. Füzuli. |
MAHMIZ (ID - 27636)is. [ər.] 1. Xoruz və bəzi başqa quşların ayaqlarının arxasında sivri buynuz çıxıntısı. Xoruzun mahmızı sınıb. Minik heyvanlarını mahmızlamaq üçün çəkmənin dabanına taxılan şişdişli kiçicik dəmir çarx. □ Mahmız vurmaq...
|
MAHMIZLAMA (ID - 27637)“Mahmızlamaq” dan f.is.
|
MAHMIZLAMAQ (ID - 27638)f 1. Mahmızla basmaq, dürtmək. Asəf atını mahmızlayıb böyük bir qəsrin qarşısında durdu və sarayı tərif etməyə başladı. M.S.Ordubadi. Bu saat işiniyüngülləşdirim, - deyə [Salman] atı mahmızlayıb can verən tülkünün üstünə...
|
MAHMIZLI (ID - 27639)sif Mahmızı olan, mahmız taxılmış. Mahmızlı çəkmədən gəlir çınqıltı; Aralıqda olur xırda pıçıltı. H.K.Sanılı.
|
MAHNA (ID - 27640)is. dan. Bəhanə. Mahna axtarmaq. Mahna tapmaq. - Qızıldan tanası var; Əlində hanası var; Gözləyirəm, gəlməyir; Yəqin bir mahnası var. (Bayatı). [Bədircahan:] Züleyxa xanım gəlib buradan Leyla xanım ilə, bir yer var, oraya gedəcəklər....
|
MAHNI (ID - 27641)is. Nəğmə, hava, şərqi. Mahnı oxumaq. - Sovqat gətirər quşlar; Sizə gözəl mahnılar. A.Səhhət. [Vaqif:] Qapıçı, qapıçı, çağır gedəni! Oğul! Lap oyatdı o mahnı məni. S.Vurğun. □ Mahnı demək (oxumaq) səslə nəğmə oxumaq....
|
MAHPARƏ (ID - 27642)is. [fars.] Ay parçası (gözəlin epitetlərindən biri). Yüz qönçə dəhənli mahparə; Gül suyu səpərdi rəhgüzarə. Füzuli. Bu yarə bircə baxın, mahparədir, deyəsən. C.Cabbarlı.
|
MAHRU, MAHRÜXSAR(LI) (ID - 27643)is. və sif [fars.] klas. Ayüzlü (gözəlin epitetlərindən biri). Sənin layiqin qəsri-şəhdir müdam; Kənizin ola mahrulər təmam. M.Ə.Sabir.
|
MAHRUX (ID - 27644)sif. bax mahru.
|
MAHTAB (ID - 27645)is. [fars.] Ay aydınlığı, aylı gecə. Mən fələk ayını göydə görmüşəm; Yerdə sənin kimi mahtab olmaz! Qurbani.
|
MAHTABLI (ID - 27646)sif Aylı, işıqlı, aydın (gecə haqqında). Mahtablı gecə.
|
MAHUD (ID - 27647)is. Üz tərəfi keçə kimi basıq yun və ya yarımyun parça. Bahadır mahud almaq fikri ilə bir mağazaya varid oldu. N.Nərimanov. Stolların üstünə o qədər də əla olmayan qırmızı mahuddan örtük çəkilmişdi. M.İbrahimov. // Bu parçadan...
|
MAHUR (ID - 27648)is. mus. Azərbaycan klassik muğamlarından birinin adı.
|
Bu səhifə dəfə baxılıb