İzahlı lüğət

MÜASİRLƏŞMƏK (ID - 29799)

f Müasir hala, şəklə düşmək; əsrin, dövrün, zamanın tələblərinə, zövqünə uyğun olaraq dəyişmək.

MÜASİRLİK (ID - 29800)

is. Müasir olma; dövrün, zamanın tələblərinə uyğunluq. Vahabzadənin başqa kamil cəhətlərindən biri də odur ki, şair öz əsərlərində tarixi müasirlik qədər yaşada bilir. Ç.Aytmatov.

MÜAŞİQƏ (ID - 29801)

is. [ər.] Bir-birinə aşiq olma, sevişmə, bir-birinə eşq elan etmə, eşqbazlıq. ..Güldanda məşhur xəlifə Harunərrəşidin, qadını Zübeydə xatun ilə olan müaşiqəsindən çox nəfis bir mənzərə var idi. M.S.Ordubadi.

MÜAVİN (ID - 29802)

is. [ər.] Rəisi, rəhbəri və b.-nı işdə, vəzifədə əvəz edən şəxsin rəsmi adı. Direktorun müavini. Komandir müavini. [Mərcanov:] Sona bizim zavodun müdir müavinidir. H.Nəzərli. [Qarakişi Hümmətə:] Sənə yüz dəfə dedim, o...

MÜAVİNƏT (ID - 29803)

is. [ər.] Kömək, yardım. [Cahan:] Onların köməyilə, hökumətin müavinətilə, budur, kəndə təmiz şirin su gətirmişik. Ə.Haqverdiyev. □ Müavinət etmək kömək etmək, yardım göstərmək. Mən də indi sənin kimi məzlumlara əlimdən...

MÜAVİNLİK (ID - 29804)

is. Müavin vəzifəsi. Müavinlik etmək. Müavinlikdən çıxmaq.

MÜAYİNƏ (ID - 29805)

is. [ər.] 1. Hərtərəfli yoxlama, nəzərdən keçirmə, baxma. □ Müayinə etmək (eləmək) - hərtərəfli yoxlamaq, nəzərdən keçirmək, müayinədən keçirmək, oraburasına baxmaq. [Polis:] Rüstəm bəy, Mirzə Məhəmməd Əli və Səməd...

MÜBADİLƏ (ID - 29806)

is. [ər.] 1. Bir şey verib əvəzində başqa bir şey alma; deyişmə. □ Mübadilə etmək - bir şey verib, əvəzində başqa (adətən eyni dəyərdə) bir şey almaq; bir şeyi başqa bir şeyə dəyişmək.
2. iqt. Əmtəələrin, cəmiyyətin...

MÜBAH (ID - 29807)

sif [ər.] köhn. 1. Dinə görə nə halal, nə də haram sayılan, edilməsi və ya edilməməsi könüllü, ixtiyari olan. Çün gözün sərməstü ləlindir şərab; Mey mübah oldu və sufilik həram. Nəsimi. Məni qazi sənə nikah eləsin; Bu...

MÜBAHİSƏ (ID - 29808)

is. [ər.] Bir işi, məsələni və s. müzakirə etdikdə öz fikrini qoruyan, sübut etməyə çalışanlar arasında başlanan bəhs, deyişmə. Mübahisəyə başlamaq. Elmi mübahisə. - Iki qardaş arasındakı mübahisə getdikcə qızışıb...

MÜBAHİSƏÇİ (ID - 29809)

is. Mübahisə edən, mübahisə etməyi sevən adam. O, çox mübahisəçidir.

MÜBAHİSƏLİ (ID - 29810)

sif. Mübahisə doğuran, mübahisəyə səbəb olan. Mübahisəli məsələ. Mübahisəli iş. - Mollanəsrəddinçilərlə füyuzatçılar arasında ilk nəzərə çarpan mübahisəli məsələlərdən biri dil məsələsi idi. M.İbrahimov.

MÜBAHİSƏSİZ (ID - 29811)

sif Heç bir mübahisə doğurmayan, mübahisə olmayan. Mübahisəsiz iş. Mübahisəsiz məsələ. // Zərf mənasında. Müzakirə mübahisəsiz keçdi.

MÜBALİGƏ (ID - 29812)

is. [ər.] 1. Bir şeyi həddindən artıq şişirtmə, böyütmə, artırma. [Zeynal] deyirdi ki, “mənim aylıq mədaxilim beş yüz manatdır” . Bu sözlər, mübaliğə də olsa, həqiqətə yaxındı. S.Hüseyn. Mübaliğə başqa, yalan başqadır....

MÜBALİĞƏÇİ (ID - 29813)

is. Mübaliğə ilə danışan, mübaliğə ilə danışmağı sevən adam. [Məmmədcəfər] bir qədər danışığında mübaliğəçi idi, vəssalam. Qantəmir.

MÜBALİĞƏLİ (ID - 29814)

sif. Mübaliğə olan; şişirdilmiş, artırılmış. Mübaliğəli söz. Mübaliğəli danışıq.

MÜBALİĞƏSİZ (ID - 29815)

MÜBARƏK (ID - 29816)

sif. [ər.] 1. Xoş bir xəbər, təzə alınan şey və ya bayram münasibətilə deyilən təbrik, gözaydınlıq sözü. Bayramınız mübarək! Təzəpaltarın mübarək(dir)! Toyunuz mübarək! - [Müəllif:] Hərdənbir uşaqlardan biri qardaşımın...

MÜBARƏKBAD (ID - 29817)

is. [ər. mübarək və fars. ...bad]: mübarəkbad etmək (eləmək) - təbrik etmək, gözaydınlığı vermək, “mübarəkdir” demək. Elçilər mübarəkbad edib bu şad xəbəri Şahvələdə yetirdilər. “Aşıq Qərib” . [Məşədi İbad...

MÜBARƏKBADLIQ (ID - 29818)

is. Təbrik etmə, gözaydınlığı vermə; təbrik, gözaydınlığı. Pəri xanım və qarabaş, Əhmədin əynində nişan paltarını görəndə sevindiklərindən özlərini itirib, mübarəkbadlığı da yadlarından çıxartdılar. (Nağıl)....

MÜBARİZ (ID - 29819)

[ər.] 1. is. Hər hansı bir (adətən qabaqcıl, mütərəqqi, ədalətli, doğru) iş və s. uğrunda mübarizə aparan, çalışan adam. Sülh mübarizləri. // Sif. mənasında. [Ömər Lütfi:] Sizin kimi mübariz arqadaşlarımız da var. H.Nəzərli....

MÜBARİZƏ (ID - 29820)

is. [ər.] 1. Bir-birinə zidd ictimai qrupların, əqidələrin, mənafelərin və s.-nin üstünlük, hakim mövqe tutmaq uğrunda bir-biri ilə fəal toqquşması. Dilsiz, sağır göylərə dirək oldu haqq səsi; Başlandı bu ölkənin meydan mübarizəsi....

MÜBARİZƏÇİ (ID - 29821)

bax mübariz 1-ci mənada.

MÜBARİZƏLİ (ID - 29822)

sif. Mübarizə ilə başa gələn, mübarizə ilə keçən, mübarizə ilə dolu. Mübarizəli iş. Mübarizəli ömür. - Insan var ki; Ömrü qaynar, mübarizəli. R.Rza.

MÜBARİZƏSİZ (ID - 29823)

sif Mübarizə ilə olmayan, sülh və asayişlə davam edən, keçən; dinc. Mübarizəsiz həyat. Mübarizəsiz qələbə qazanmaq.

MÜBARİZLİK (ID - 29824)

is. Mübariz olma, müəyyən fikir və məqsəd uğrunda mübarizə aparma; döyüşkənlik. // Dotələblik.

MÜBAŞİR1 (ID - 29825)

is. [ər.] İranda: kəndi idarə etmək üçün mülkədarın təyin etdiyi adam. Musa kişi mübaşir Məmmədin yoğun səsini tanıdı. M.İbrahimov. Ərbab mübaşiri ilə arası dəyəndən sonra onun təsərrüfatı dağılıb maldövləti əlindən...

MÜBAŞİR2 (ID - 29826)

: mübaşir olmaq - məşğul olmaq, girişmək. [Molla İbrahimxəlil:] Məndə hanı o qədər vaxt və fürsət ki, hər bir cüzviyyata özüm mübaşir olam. M.F.Axundzadə. ..Iki əhməq qonşu bir-birini qırmaqda ikən kazaklar da bir tərəfdən...

MÜBƏLLİG (ID - 29827)

sif [ər.] Təbliğ edən, təbliğatçı. “Cəhənnəm məktubları” , “Mozalan bəyin səyahətnaməsi” , “Marallarım” kimi əsərlərində [Ə.Haqverdiyev] cəhalət, nadanlıq və köhnə etiqadlara istehza edir, xalqın ruhunu, zehnini...

MÜBHƏM (ID - 29828)

sif [ər.] Qeyri-müəyyən, gizli, qaranlıq, naməlum, üstüörtülü, anlaşılmaz, hər cür yozula bilən, hər cür başa düşülə bilən. Mübhəm söz. - Vəsl qədrin bilmədim hicran bəlasın çəkmədən; Zülməti-hicr etdi çox mübhəm...

MÜBTƏDA (ID - 29829)

is. [ər.] qram. Cümlənin kimin və ya nəyin haqqında danışıldığını bildirən baş üzvü. Mübtəda kim? və nə? suallarına cavab verir.

MÜBTƏDALI (ID - 29830)

sif. qram. Mübtədası olan. Mübtədalı cümlə.

MÜBTƏDASIZ (ID - 29831)

sif qram. Mübtədası olmayan. Mübtədasız cümlə.

MÜBTƏLA (ID - 29832)

sif. [ər.] 1. Aludə, düçar, giriftar, tutulmuş. Kimə kim, dərdimi izhar qıldım, istəyib dərman; Özümdən həm betər bir dərdə onu mübtəla gördüm. Füzuli. [Fərman:] Aya, görəsən, o da mənim kimi dərdə mübtəladır, ya salamatdır?...

MÜBTƏLALIQ (ID - 29833)

is. Bir şeyə həddindən artıq aludəlik, mübtəla olma, düçar olma, giriftarlıq.

MÜBHƏMLİK (ID - 29834)

is. Gizli olma, qeyri-müəyyənlik, naməlumluq, anlaşılmazlıq. ..Şahın da, Həkimülmülkün də hərəkətlərində bir mübhəmlik, bir sirr vardı. M.İbrahimov.

MÜCAVİR (ID - 29835)

sif. [ər.] köhn. Daim ibadətxana və ya türbə yanında yaşayıb vaxtını ibadətdə keçirən adam. Mücavir onları başına toplayıb Pirhəsənin kəramətindən uzun-uzadı söyləyir. A.Şaiq. [Rauf:] Əşrəf bəy bu məzarın daimi mücavirlərindəndir....

MÜCAVİRLİK (ID - 29836)

is. köhn. Mücavirin işi, peşəsi. O, çayçılığı buraxıb, gedib həmin qəbirdə mücavirlik edir. Ə.Haqverdiyev.

MÜCADİLƏ (ID - 29837)

is. [ər.] Dava-dalaş, bir-biri ilə atışma, tutuşma, davalaşma; qovğa, dava. Hücrədə mollalar mübahisə edirlərmiş, nə cür olursa, bunların mübahisələri mücadiləyə çevrilmiş.. “Mol. Nəsr.” . // Mübarizə.

MÜCAHİD (ID - 29838)

is. [ər.] 1. tar. İranda: azadlıq hərəkatında iştirak edən adama verilən ad; fədai, üsyançı. Səttar xanın mücahidləri.
[Bağır xan:] Mücahidlər, igidlik və imtahan vaxtıdır. M.S.Ordubadi. Qorxu bilməz mücahidlər, bağrında...

MÜCƏRRƏD (ID - 29839)

is. [ər.] Konkret varlıqla əlaqəsi olmayan, ancaq xəyalda təsəvvür edilə bilən, nəzəriyyəyə əsaslanan; abstrakt (konkret əksi). Mücərrəd anlayış. Mücərrəd təfəkkür. // Gündəlik həyatdan uzaq, konkret olmayan, həyatla bağlı...

MÜCƏRRƏDLƏŞDİRİLMƏ (ID - 29840)

“Mücərrədləşdirilmək” dən f.is.

MÜCƏRRƏDLƏŞDİRİLMƏK (ID - 29841)

bax abstraktlaşdırılmaq.

MÜCƏRRƏDLƏŞDİRMƏ (ID - 29842)

“Mücərrədləşdirmək” dən f.is.

MÜCƏRRƏDLƏŞDİRMƏK (ID - 29843)

bax abstraktlaşdırmaq.

MÜCƏRRƏDLƏŞMƏ (ID - 29844)

“Mücərrədləşmək” dən f.is.

MÜCƏRRƏDLƏŞMƏK (ID - 29845)

f Bir şeyin əsas, ən mühüm əlamətlərini müəyyən edib ortaya çıxartmaq üçün fikrən onun bu və ya başqa cəhətlərindən, xassələrindən və ya əlaqələrindən sərf-nəzər etmək, onları nəzərə almamaq.

MÜCƏRRƏDLİK (ID - 29846)

is. Mücərrəd şeyin hal və xassəsi (konkretlik əksi).

MÜCƏSSƏM (ID - 29847)

sif. və is. [ər.] Təcəssüm etmiş, sanki cisim halına girmiş, cisimlənmiş, canlanmış; konkret maddi bir şəkil almış. Ey mücəssəm duyğu, ey ülvi bəşər; Ey çamırlıq içrə düşmüş saf zər! A.Səhhət. Mücəssəm bir xəyalət,...

MÜCƏSSƏMƏ (ID - 29848)

is. [ər.] 1. Hər hansı bir təbiət hadisə və ya qüvvəsinin canlı bir cisim şəklində təsviri.
Hər hansı bir keyfiyyəti, xüsusiyyəti təcəssüm etdirən adam, şey haqqında. O, gözəllik mücəssəməsidir. - [Bəhram:] Sən insan...

Bu səhifə dəfə baxılıb

......
Insert Error: Table './shagird_myusers/spam_checker' is marked as crashed and last (automatic?) repair failed