MÜKAFATLANMA (ID - 29999)“Mükafatlanmaq” dan f.is.
|
MÜKAFATLANMAQ (ID - 30000)f Mükafat almaq, mükafatla təltif olunmaq.
|
MÜKALİMƏ (ID - 30001)is. [ər.] İki və ya bir neçə adam arasında gedən danışıq, söz; dialoq. [Dramaturq] dəqiq və canlı bir dillə, qısa mükalimələrlə danışmalıdır. C.Cabbarlı. // Ümumiyyətlə, söhbət, danışıq, müsahibə. Xudayar bəy gördü...
|
MÜKƏDDƏR (ID - 30002)sif [ər.] Kədərli, qəmli, qüssəli, məhzun, qəmgin. Bahar fəsli el şad olur sərasər; Hərgiz məndən özgə yoxdu mükəddər. Q.Zakir. ..Yalnız başıma oturub dalğın və mükəddər (z.) bir halda düşünürdüm. S.Hüseyn. □ Mükəddər...
|
MÜKƏDDƏRLİK (ID - 30003)is. Kədərlilik, qəmginlik, pərişanlıq, məyusluq. [Şiraslanın] üzgözündən bir məsumluq, bir mükəddərlik yağırdı. S.Rəhimov.
|
MÜKƏLLƏFİYYƏT (ID - 30004)is. [ər.] Dövlət, yaxud cəmiyyət tərəfindən əhali üzərinə qoyulan vəzifə, borc. Hərbi mükəlləfiyyət. Əmək mükəlləfiyyəti. // Yerinə yetirilməsi məcburi olan borc; vəzifə.
|
MÜKƏLLƏFİYYƏTLİ (ID - 30005)sif Mükəlləfiyyəti yerinə yetirməli olan; borclu, vəzifəli. Hərbi mükəlləfiyyətli.
|
MÜKƏMMƏL (ID - 30006)[ər.] 1. sif. Heç bir qüsuru, kəsiri, nöqsanı olmayan; hər cəhəti dürüst olan; kəm-kəsirsiz, tam. Mükəmməl avadanlıq. Mükəmməl səhnə əsəri. Mükəmməl dərslik.
2. zərf Hərtərəfli, tam şəkildə, dərindən, bütün, əla.... |
MÜKƏMMƏLLƏŞDİRİLMƏ (ID - 30007)“Mükəmməlləşdirmək” dən fis. Avadanlığın mükəmməlləşdirilməsi.
|
MÜKƏMMƏLLƏŞDİRİLMƏK (ID - 30008)məch. Mükəmməl hala salınmaq, kəsir cəhətləri yox edilmək, daha da yaxşılaşdırılmaq. Iş üsulları mükəmməlləşdirilmişdir.
|
MÜKƏMMƏLLƏŞDİRMƏ (ID - 30009)“Mükəmməlləşdirmək” dən fis.
|
MÜKƏMMƏLLƏŞDİRMƏK (ID - 30010)f Mükəmməl etmək, qüsursuz hala salmaq; nöqsanlarını, kəsir cəhətlərini yox etmək, daha da yaxşılaşdırmaq. Texnoloji prosesi mükəmməlləşdirmək.
|
MÜKƏMMƏLLƏŞMƏ (ID - 30011)“Mükəmməlləşmək” dən fis.
|
MÜKƏMMƏLLƏŞMƏK (ID - 30012) |
MÜKƏMMƏLLİK (ID - 30013)is. Mükəmməl şeyin hal və keyfiyyəti; kəsirsizlik, qüsursuzluq. Texnikanın mükəmməlliyi. Tədris prosesinin mükəmməlliyi. - Siniflərin geniş və təmizliyi, laboratoriya və kabinələrin mükəmməlliyi [səyyahların] heyrətinə səbəb...
|
MÜKƏRRƏR (ID - 30014)zərf və sif [ər.] klas. Çox dəfə, dəfələrlə, təkrar-təkrar, təkrarən. Məqalından mükərrər tutilərtək şəkkər istərdim. M.P.Vaqif. [Nisə xanım:] ..Xan səni öldürməyə bəhanə axtarır və mən bilirəm ki, bu xüsusda vəzirlə...
|
MÜQABİL (ID - 30015)is. [ər.] 1. Qarşı, qarşı tərəf, üzümüzə baxan tərəf. Bizim müqabilimizdə bir irəvanlı əyləşmişdi. C.Məmmədquluzadə. Otağın üç qapısı var: biri sağdan, biri soldan və biri müqabildən. Ə.Haqverdiyev. ..Aktyorların avtomobili...
|
MÜQABİLƏ (ID - 30016)is. [ər.] 1. klas. bax müqabil. □ Müqabilə etmək köhn. - qarşı durmaq, müqavimət göstərmək, əleyhinə çıxmaq, mane olmaq. [Qızıl Arslan:] Biz, hər nə olursa olsun, bütün bu həyasızlıq və alçaqlıqlara qarşı həqiqətlə...
|
MÜQAVİLƏ (ID - 30017)is. [ər.] 1. Qarşılıqlı təəhhüdlər haqqında yazılı saziş; bağlaşma, müqavilənamə. Sülh müqaviləsi. Ticarət müqaviləsi. □ Müqavilə bağlamaq - qarşılıqlı təəhhüdlər haqqında şərtnamə bağlamaq. Dostluq və qarşılıqlı...
|
MÜQAVİLƏNAMƏ (ID - 30018)is. [ər. müqavilə və fars. ...namə] bax müqavilə. Müqavilənamə bağlamaq. Müqavilənamənin şərtləri.
|
MÜQAVİMƏT (ID - 30019)is. [ər.] 1. Zorakı hərəkətə, zorakılığa qarşı durma; hücuma, təzyiqə, təsirə qarşı güc göstərmə. □ Müqavimət göstərmək - qüvvəyə qarşı dayanmaq, əks-təsir göstərmək, qarşı durmaq. [Polismeyster:] [Mədəndə işləyənlər]...
|
MÜQAVİMƏTLİ (ID - 30020)sif. Qüvvəyə, hücuma, təzyiqə qarşı duran, möhkəm müqavimət göstərən.
|
MÜQAYİSƏ (ID - 30021)is. [ər.] Oxşar və fərqli cəhətlərini, yaxud birinin o birisindən üstünlüyünü müəyyənləşdirmək üçün qarşılaşdırma, tutuşdurma. [Şərəfoğlu Rüstəmə:] Sən.. özün də bilirsən ki, bu müqayisə heç şeyə dəyməz. M.İbrahimov....
|
MÜQAYİSƏLİ (ID - 30022)sif. Müqayisəyə əsaslanan; müxtəlif hadisələri müqayisə etmək, tutuşdurmaq nəticəsində əldə edilən. Türk dillərinin müqayisəli öyrənilməsi. Müqayisəli dilçilik. Müqayisəli anatomiya. Müqayisəli üsul. // Müqayisə nəticəsində...
|
MÜQAYİSƏLİ-TARİXİ (ID - 30023)sif Hadisələrin tarixi və müqayisəli öyrənilməsinə əsaslanan. Müqayisəli-tarixi üsul. Müqayisəli-tarixi dilçilik.
|
MÜQAYİSƏSİZ (ID - 30024)sif Misilsiz, misli-bərabəri olmayan. Müqayisəsizgözəllik. - ..[Sonanın] kürəyində oynaşan xurmayı hörükləri müqayisəsiz idi. B.Bayramov.
|
MÜQƏDDƏM (ID - 30025)qoş. [ər.] köhn. 1. Qabaq, əvvəl, irəli (vaxta görə). Üç ay ondan müqəddəm Qori darülmüəllimini bitirmişdim. C.Məmmədquluzadə.
2. Vacib, daha, irəli, əhəmiyyətli, əfzəl. Bu iş o işdən müqəddəmdir. |
MÜQƏDDƏR (ID - 30026)sif [ər.] köhn. 1. Miqdarı müəyyən edilmiş, təyin edilmiş.
Söz gəlişindən başa düşülən. İnsanın alnına yazılmış, alın yazısı. |
MÜQƏDDƏRAT (ID - 30027)is. [ər.] 1. Tale. Uşaqların müqəddəratı ilə əvvəlcədən məşğul olmaq. - [Fəxrəddin] Dilşadın müqəddəratı ilə tanış olacağına inanırdı. M.S.Ordubadi. [Zaman:] Bu gecə bizim müqəddəratımız həll edilir. C.Cabbarlı. 0eir...
|
MÜQƏDDƏS (ID - 30028)sif [ər.] 1. din. Allaha aid olan, ilahi, ilahi qüvvəyə malik. Müqəddəs ruh. Müqəddəs su. // Dini sitayişlə əlaqədar yer və ya şeylərin adlarının daimi epiteti kimi işlədilir. Sözüm yoxdur. Xorasan bir müqəddəs yerdir. Ə.Haqverdiyev....
|
MÜQƏDDƏSLİK (ID - 30029)is. Müqəddəs olma; paklıq, mənəvi saflıq, təmizlik; ülvilik, şərəflilik. Markiz professorda bir müqəddəslik görüb də onun ətəyindən öpmək istəyirdi. N.Nərimanov.
|
MÜQƏDDİMƏ (ID - 30030)is. [ər.] Hər hansı bir əsərin başlanğıcı, giriş hissəsi. Kitabın müqəddiməsi. Müqəddiməni oxumaq. Müqəddimə çalındıqdan sonra pərdə qalxır. - [Məsumə] “Kəlilə və Dimnə” nin müqəddimələrini yenidən oxuyurdu. B.Bayramov....
|
MÜQƏDDİMƏSİZ (ID - 30031)sif. və zərf Müqəddiməsi olmayan, birbaşa başlanan, girişsiz. Müqəddiməsiz danışmaq. Müqəddiməsiz əsər.
Həbib isə ürək sözünü müqəddiməsiz deməyə çətinlik çəkdiyindən bu cür başladı. Ə.Vəliyev. |
MÜQƏLLİD (ID - 30032)is. [ər.] klas. Təqlid edən, təqlidçi.
|
MÜQƏLLİDLİK (ID - 30033)is. Təqlidçilik. Bizim əqidəmizcə bu müqəllidlik və rəftar millətə xəyanət etməkdir. M.İbrahimov.
|
MÜQƏRRƏB (ID - 30034)is. [ər.] köhn. Məhrəm, dost, çox yaxın, səmimi yoldaş, sirdaş. [Vəzir:] Sultan Mahmud Qəznəvi müqərrəblərindən birisinin boynunu öz əli ilə vurdu. M.F.Axundzadə. Bəhmən Mirzə üstüncə gələn adamlardan neçə nəfər və müqərrəblərini...
|
MÜQƏSSİR (ID - 30035)sif və is. [ər.] 1. Təqsiri olan, günahı olan; təqsirkar, günahkar. [Balaş:] Mən müqəssirəm, Sevil! C.Cabbarlı. Müqəssirlə üz-üzə gələndə İmran kişinin gözlərindən qəzəb yağırdı. M.Hüseyn. [Mədəd] özlüyündə Xanpərini...
|
MÜQƏSSİRCƏSİNƏ (ID - 30036)zərf Müqəssir kimi; günahkarcasına, təqsirkarcasına. Aslan dərindən ah çəkib müqəssircəsinə gülümsünür və təkrar uzanır. S.Vəliyev.
|
MÜQƏSSİRLİK (ID - 30037)is. Müqəssir olma; təqsirkarlıq, günahkarlıq, suçluluq. Müqəssirliyi üstündən götürülmək.
|
MÜQƏŞŞƏR (ID - 30038)is. [ər.] Qabığı soyulmuş noxud və ya lobya parası; ləpə. Ətə müqəşşər qatmaq.
|
MÜQƏVVA (ID - 30039)is. [ər.] 1. İçi boşaldılıb qurudulmuş heyvan və ya quş gövdəsi; oyuq. Heyvan müqəvvası. Quş müqəvvası. - Gülüstan xala balağın dərisinə otdan-samandan təpib, ağacdan qılça qayırıb balağı andıran bir müqəvva düzəltmişdi....
|
MÜQƏYYƏD (ID - 30040)[ər.] bax muğayat. [Kərbəlayı Nadirqulu:] ..Kərbəlayı Fatma, balalarımdan müqəyyəd ol! M.Əliyev.
|
MÜQTƏDİR (ID - 30041)sif [ər.] 1. Qüvvətli, güclü, qüdrətli, qadir olan, iqtidar sahibi. İndi göstərək ki, biz.. həmişə, nə kimi mübarizə olursa olsun, mübarizədə müqtədir, yaşamağa da müqtədirik. T.Ş.Simurq.
Bacarıqlı, iqtidarlı, əlindən... |
MÜLAHİZƏ (ID - 30042)is. [ər.] Yaxşı düşünülmüş fikir, rəy, nöqteyi-nəzər. Mən öz mülahizəmi deyirəm, düşündüyümü deyirəm. C.Cabbarlı. Mülahizə etmək (eləmək) köhn. - nəzərə almaq, nəzərinə çarpmaq, düşünmək. [Aslan:] Hər kəs də...
|
MÜLAQAT (ID - 30043)is. [ər.] köhn. Görüşmə, görüşüb danışma, əlaqə saxlama. Həmçinin səninlə mülaqat da haramdır. Ə.Haqverdiyev. [Molla Nəcəf:] ..Sən bu dəqiqədən laməzhəbsən. Səninlə mülaqat belə haramdır. M.Əliyev. Mülaqat etmək -...
|
MÜLAYİM (ID - 30044)sif [ər.] 1. Yumşaq, həlim. Mülayim xasiyyətli. Mülayim adam. - Təbiətən mülayim və olduqca sakit bir xasiyyətə malik olan ortancıl bacı Asya orta məktəbi bitirdikdən sonra ərə getmiş(di). Ə.Məmmədxanlı. // Xoş, yumşaq, ürəyəyatan...
|
MÜLAYİMANƏ (ID - 30045)zərf[ər. mülayim və fars. ...anə] bax mülayimcəsinə. Mülayimanə danışmaq. - [Rüstəm:] Yox, Səriyyə, elə də olmaz, lazımdır ki, bir qədər mülayimanə yalvaraq. C.Cabbarlı.
|
MÜLAYİMCƏSİNƏ (ID - 30046)zərf Mülayimliklə, mehribancasına, mülayimanə, mülayim tərzdə. Mülayimcəsinə soruşmaq. - Dostum üzr istəyirmiş kimi mülayimcəsinə sözə başladı. S.Rüstəm.
|
MÜLAYİMLƏŞDİRMƏ (ID - 30047)“Mülayimləşdirmək” dən f.is.
|
MÜLAYİMLƏŞDİRMƏK (ID - 30048)f Mülayim etmək; mötədilləşdirmək, yumşaltmaq. Meşələr Göygölün iqlimini mülayimləşdirir.
|
Bu səhifə dəfə baxılıb