MÜNƏVVƏR (ID - 30099)sif [ər.] 1. İşıqlı, nurlu, parlaq, rövşən. Cismindir münəvvər, ağü nazikrək; Ol səmən sinəni mərmər eylədi. M.P.Vaqif.
2. Ziyalı. Bu dil münəvvər bir adamın düşüncələrini ifadə etməkdən acizdir. Çəmənzəminli. //... |
MÜNHƏSİR (ID - 30100) |
MÜNKİR (ID - 30101)sif. [ər.] 1. köhn. Danan, inkar edən, etiraf etməyən, qəbul etməyən; Allahı inkar edən, dinsiz, kafır. [Divanbəyi:] Mən belə münkir adam görməmişəm. M.F.Axundzadə. □ Münkir olmaq - Allahın varlığını inkar etmək, Allahı danmaq....
|
MÜNSİF (ID - 30102)sif. [ər.] Mübahisəli bir məsələni və ya işi həll etməkdə vasitəçi olan şəxs. Bizim aramızda münsif tapılsın; And içmişəm, bu gün döyüş olmasın! “Koroğlu” . Münsif haqqa haqq, batilə batil söyləsəydi; Əlbəttə ki,...
|
MÜNSİFLİK (ID - 30103)is. Münsifin gördüyü iş, münsif olma. [Yalançaq] yabısını zınqırovlar, ipək qotazlarla bəzər, arada bu baş-o başa çapıb öz yanında guya münsiflik edərdi. M.Rzaquluzadə.
|
MÜNŞİ (ID - 30104)is. [ər.] köhn. Yazıçı, ədib. Rusiyanın ən məşhur ədibi və sevgili münşisi hesab olunan Anton Çexovun bu iyul ayının ikisində vəfat etməsi.. bilxüsus hüznavər bir hadisə olduğu qəzetlərdə dərc olunan fəqərələrdən görünür....
|
MÜNTƏXƏB (ID - 30105)is. və sif. [ər.] köhn. Bir çoxları arasından seçilmiş, bəyənilmiş. Məhbubimüntəxəb, bir alinəsəb; Qəmzəsində qəzəb, sən saxla, yarəb! M.P.Vaqif. // Başqaları arasından öz məziyyətləri ilə seçilən, fərqlənən. ..[Q.Zakir...
|
MÜNTƏXƏBAT (ID - 30106)is. [ər. “müntəxəb” söz. cəmi] Müəlliflərin, yazıçılarm seçilmiş əsərlərindən və ya onlarm hissələrindən ibarət dərs vəsaiti. Ədəbiyyat müntəxəbatı.
|
MÜNTƏZƏM (ID - 30107)[ər.] 1. sif. Düzgün və ardıcıl, sistematik, sistemli, daimi. Müntəzəm yazışma. - ..Müntəzəm qulluq Tapdığı.. ayağa qaldırdı. Ə.Əbülhəsən. Bu sakitlik içində dənizin dalğaları müntəzəm fasilələrlə.. qəribə səslə...
|
MÜNTƏZƏMLİK (ID - 30108)is. Müntəzəm olma, ardıcıllıq, sistematiklik; müntəzəm şeyin halı. Vəzn musiqi səslərinin vaxt etibarilə davamında lazımi müntəzəmliyi təmin və təşkil edir. Ə.Bədəlbəyli.
|
MÜNTƏZİR (ID - 30109)sif. [ər.] Gözləyən, intizar içində olan, intizarda qalan. Mən müntəzirəm verəm rəvacın; Bimar isə eyləyəm əlacın. Füzuli. Hərəmxanada cümlə hərəmlər şahın fərmayişi ilə otaqda hazır olub qüdumuna müntəzir idilər. M.F.Axundzadə....
|
MÜNTƏZİRLİK (ID - 30110)is. İntizar içində qalma, nigarançılıqla gözləmə, intizarda olma.
|
MÜRACİƏT (ID - 30111)is. [ər.] 1. Birinə üz tutub söylənilən söz, çağırış (istər şifahi, istər yazılı). Xalqa müraciət.
Xahiş, iltimas, rica. Məhəlli komitə, şöbə müdirinin .. müraciətini bir həftə təxirə uğratmışdısa da, yenə Zeynaldan... |
MÜRACİƏTNAMƏ (ID - 30112)is. [ər. müraciət və
fars. ...namə] Müraciət məzmunlu təbliğat vərəqəsi. Nümayişə bir gün qalmış fəhlələri nümayişdə iştirak etməyə çağıran böyük bir müraciətnamə çap olundu. M.M.S.Ordubadi. |
MÜRAFİƏ (ID - 30113)is. [ər.] köhn. Məhkəmə prosesi, mühakimə, mühakimə olunma, məhkəmə. [Səkinə xanım:] Hakimi-şər adam göndərib, mənə xəbər veriblər ki, vəkil tutub mürafiəyə göndərim. M.F.Axundzadə.
|
MÜRASİLƏ (ID - 30114)is. [ər.] köhn. Məktublaşma, yazışma, xəbərləşmə. □ Mürasilə etmək yazışmaq, məktublaşmaq, xəbərləşmək. [Məhərrəm Salmana:] Mənim şübhəli adamlarla mürasilə etdiyim barədə pristav cənablarına xəbər verirsənmiş......
|
MÜRCÜM (ID - 30115)is. Üzdə, boğazın altında, burnun qabağında və ya üstündə olan artıq ət çıxıntısı. Gülyaz öz ərinin burnundakı mürcümləri, boğazın altında çox adamın seçə bilmədiyi çapığı görür, sıxılırdı. M.Hüseyn.
|
MÜRDƏŞİR (ID - 30116)is. [fars.] Ölüyuyan, yuyucu. Molla ilə oturub-duran axırda mürdəşir olar. (Ata. sözü). [Qarı:] ..Mürdəşir Səkinə nağıl eləyirdi ki, Güləndamın gicgahına qan sızılmışdı. Çəmənzəminli.
□ Üzünü mürdəşir yusun!... |
MÜRƏBBE (ID - 30117)is. [ər.] ədəb. Dörd misralıq bənd; bu bənd əsasında yazılmış şeir.
|
MÜRƏBBƏ (ID - 30118)is. [ər.] Qənd, şəkər şərbətində bişirilmiş meyvə və ya giləmeyvə. Zoğal mürəbbəsi. Gilas mürəbbəsi. - Bu vaxt bizim qulluqçu iki stəkan çay, bir qab mürəbbə gətirib mizin üstünə qoydu. T.Ş.Simurq.
|
MÜRƏBBƏLİ (ID - 30119)sif. Mürəbbə qarışıq, mürəbbə ilə, mürəbbəsi olan. Usta Ramazan ev sahibinin gətirdiyi mürəbbəli çayı içməyib hirsli-hirsli çıxdı. M.Hüseyn.
|
MÜRƏBBƏLİK (ID - 30120)sif Mürəbbə bişirməyə yarayan, mürəbbə üçün olan. Mürəbbəlik meyvə.
|
MÜRƏBBİ (ID - 30121)is. və sif. [ər.] Keçmişdə: dövlətli ailələrində uşaqların təlim və tərbiyəsi ilə məşğul olan şəxs; tərbiyəçi, xüsusi müəllim. Aya görə mən kimi bir qoca mürəbbinin səhvi harada olub? C.Məmmədquluzadə. // Məktəblərdə...
|
MÜRƏBBİLİK (ID - 30122)is. Mürəbbinin vəzifəsi, işi; tərbiyəçilik. Mürəbbilik etmək. - Çimnaz müəllimlik, mürəbbilik işini sevib getmişdi. Mir Cəlal.
|
MÜRƏBBİYƏ (ID - 30123)is. [ər.] köhn. Qadın mürəbbi. Rzaqulu xanın Iran səfiərinə məktəb və darülfünun yoldaşlarından maəda mürəbbiyəsi olan Mariya xanım da böyük maneələr göstərməkdə idi. M.S.Ordubadi. Bir azdan sonra mürəbbiyə təkcə gəlib...
|
MÜRƏBBİYƏLİK (ID - 30124)is. Mürəbbiyənin vəzifəsi, işi; tərbiyəçilik. Mürəbbiyəlik etmək.
|
MÜRƏXXƏS (ID - 30125)sif. [ər.] Rüsxət verilmiş, izin almış, azad edilmiş; azad, izinli, rüsxətli (əsasən şəxs sonluqları ilə işlənir). Elə ki bu əmal tamam oldu, mollabaşı xalqa elan etdi ki, mürəxxəssiniz! M.F.Axundzadə. [Əliməmməd ağa] Səfərə...
|
MÜRƏKKƏB1 (ID - 30126)sif [ər.] 1. Bir neçə hissədən, ünsürdən ibarət olan (sadə ziddi). Mürəkkəb cümlə. Mürəkkəb cihaz. Mürəkkəb maddə. - Gənclər maşınla bərabər bu mürəkkəb mexanizmi hərəkətə gətirən cavan oğlanı da diqqətlə seyr...
|
MÜRƏKKƏB2 (ID - 30127)is. [ər.] Yazı yazmağa məxsus rəngli maye - boya. Qırmızı mürəkkəb. Qara mürəkkəb. - [Mirzə Səfər] dörd-beş kərrə qələmi mürəkkəbə batırdıqdan sonra durub otaqda bir-iki baş gəzindi. Ə.Haqverdiyev. Uşaq qələm, mürəkkəb...
|
MÜRƏKKƏBQABI (ID - 30128)is. köhn. Mürəkkəb tökməyə məxsus qab. Stolun üstündə mürəkkəbqabı, qələm və balaca bir ayna görünürdü. S.Rəhman. [Mehdizadə] .. stola yaxınlaşdı, nə üçünsə mürəkkəbqabının qapağını götürüb yenə də öz yerinə...
|
MÜRƏKKƏBQURUDAN (ID - 30129)is. köhn. 1. Mürəkkəbi qurutmaq üçün hopdurucu kağız.
2. Altına bu cür kağız çəkilmiş qövsvari alət; press. Əlyarov .. mərmər mürəkkəbqurudanı əlinə aldı. M.Hüseyn. |
MÜRƏKKƏBLƏMƏ (ID - 30130)“Mürəkkəbləmək” dən f.is.
|
MÜRƏKKƏBLƏMƏK (ID - 30131)f 1. Mürəkkəbə batırmaq, mürəkkəbə boyamaq. Üst-başını mürəkkəbləmək.
2. məc. zar. Yazmaq. [Səlim Zəmişana:] Mənim heykəlim, başımın ucalığı balalarımdır, bir də bax bu mürəkkəblədiyim, cızıqladığım kağızlardır.... |
MÜRƏKKƏBLƏŞDİRİLMƏ (ID - 30132)“Mürəkkəbləşdirilmək” dən f.is.
|
MÜRƏKKƏBLƏŞDİRİLMƏK (ID - 30133)məch. Daha da mürəkkəb edilmək, çətinləşdirilmək.
|
MÜRƏKKƏBLƏŞDİRMƏ (ID - 30134)“Mürəkkəbləşdirmək” dən f.is.
|
MÜRƏKKƏBLƏŞDİRMƏK (ID - 30135)f Daha da mürəkkəb etmək, çətinləşdirmək. İşi mürəkkəbləşdirmək.
|
MÜRƏKKƏBLƏŞMƏ (ID - 30136)“Mürəkkəbləşmək” dən f.is.
|
MÜRƏKKƏBLƏŞMƏK (ID - 30137)f 1. Sadə haldan mürəkkəb hala keçmək, getdikcə mürəkkəb olmaq. Hidrotexniki qurğular getdikcə mürəkkəbləşir.
2. Mürəkkəb olmaq, qarışmaq, çətinləşmək, dolaşmaq. Şiraslanın vəziyyəti yüngülləşməkdən, aydınlaşmaqdansa,... |
MÜRƏKKƏBLİK (ID - 30138)is. Mürəkkəb şeyin hal və keyfiyyəti. Məsələnin mürəkkəbliyi.
|
MÜRƏKKƏBSİLƏN (ID - 30139)is. Mürəkkəb yazısını silmək üçün rezin; pozan. Hanı mürəkkəbsilən? Sildi, yayıldı ləkə; Onu gizlətsin bəlkə? M.Dilbazi.
|
MÜRƏTTİB (ID - 30140)is. [ər.] köhn. Mətbəədə hərf düzən işçi; düzücü. Mətbəə mürəttibləri. Qoca mürəttib kiçik bir işarəyə bənddi. M.Hüseyn.
|
MÜRƏTTİBLİK (ID - 30141)is. Mürəttibin işi, peşəsi. Mürəttiblik etmək. - [Məsud] on iki ildir ki, baş mürəttiblik vəzifəsini ifa edirdi. H.Cavid.
|
MÜRGƏNƏ (ID - 30142)is. Dəmir şeylərin üzərində əmələ gələn pas, cəng. Borunun mürgənəsini təmizləmək.
|
MÜRGÜ (ID - 30143)is. Oyaqlıqla yuxululuq arasındakı hal, yarıyuxulu hal. Quşlar .. küləkli gecənin təlaş dolu mürgüsündən sonra bir an dincəlib sakit oldular. Ə.Məmmədxanlı. Mürgü basmaq (vurmaq, çalmaq, döymək, almaq) - bax mürgüləmək. Uşaq...
|
MÜRGÜLƏMƏ (ID - 30144)“Mürgüləmək” dən f.is.
|
MÜRGÜLƏMƏK (ID - 30145)f Yarıyuxulu halda olmaq, mürgü basmaq. Gah vaxt yay fəsli küçə ilə keçən vaxt görürsən ki, Məşədi Molla Həsən başını dayayıb səkinin bucağına mürgüləyir. C.Məmmədquluzadə. Qurban da bir tərəfdə oturub mürgüləyirdi....
|
MÜRGÜLÜ (ID - 30146)sif Yarıyuxulu, yuxulu. At mürgülü gözlərini Bağıra dikib, qabaq ayağını yerə bir də vurdu. İ.Məlikzadə.
|
MÜRG (ID - 30147)is. [fars.] klas. Quş. O şahbaz gözlərini görəndə; Uçar mürği-ruhum, durmaz bədəndə. Q.Zakir. Nə ola Abbası yada salalar; Havada mürğlər qanad çalalar. Aşıq Abbas. □ Mürği-səhər klas. - xoruz. Mürğisəhəri çəkəndə avaz;...
|
MÜRĞZAR (ID - 30148)is. [fars. mərğzar] şair. Çəmənlik, otluq. Açılsın gülün, nərgisin; Təzə mürğzar ol, yaylaq! Aşıq Ələsgər. Sürüb at, olub varidi-mürğzar. M.Ə.Sabir.
|
Bu səhifə dəfə baxılıb