MÜRİD (ID - 30149)is. [ər.] Keçmişdə: bir müsəlman təriqət şeyxinə və ya mürşidə beyət edərək ondan təriqətin üsul və mərasimlərini öyrənən adam; şagird. Pirkətanqulu pirinin şeyxi nə qədər öz müridini bəkləsə də, Məmməd gəlib çıxmadı....
|
MÜRİDİZM (ID - 30150)is. [rus. əsli ər. mürid və yun. ...izm] tar. XIX əsrin 2-ci yarısında rus elmi ədəbiyyatında meydana gələn və Şimali Qafqaz dağlılarının 1820-1860-cı illərdə Rusiya imperiyasının müstəmləkəçilik siyasətinə qarşı yönəlmiş...
|
MÜRİDLİK (ID - 30151)is. Mürid olma.
|
MÜRŞİD (ID - 30152)is. [ər.] Əsil mənası “doğru yol göstərən” olub, keçmişdə təriqətə başçılıq edən şeyxlərə deyilirdi. [Arif:] Ey mürşidipir, inayət eylə; Əylənmə mənimlə sən də böylə... H.Cavid.
|
MÜRŞİDLİK (ID - 30153)is. Mürşid olma; rəhbərlik.
|
MÜRTƏCE (ID - 30154)sif [ər.] İrticanın xeyrinə iş görən, yenilik və tərəqqi uğrunda mübarizədə köhnəlik və vaxtı keçmiş şeyləri müdafiə edən, ictimai və mədəni tərəqqinin əleyhinə gedən; irticaçı. Mürtəce ədəbiyyat. Mürtəce siyasət....
|
MÜRTƏCELİK (ID - 30155)is. Mürtəce mahiyyətdə olma. Siyasətdə mürtəcelik.
|
MÜRTƏD (ID - 30156)is. və sif [ər.] 1. Öz dinini (müsəlmanlığı) atmış; Allahsız, dinsiz, imansız, babi. Məsələn, mənə deyirlər filankəs babidir, yəni mürtəddir. C.Məmmədquluzadə. [Molla Vəli:] Mən onu deyə bilərəm ki, o mürtəddir və qanı...
|
MÜRTƏDLİK (ID - 30157)is. Allahsızlıq, dinsizlik. // Dönüklük, xainlik.
|
MÜRTƏKİB (ID - 30158)sif. [ər.] köhn. Haram, pis, yaramaz bir işə qoşulan və ya bu cür işlə məşğul olan. ..Kənardan baxan əcnəbilər bizə deyirlər: - ..Mürtəkibdirlər. C.Məmmədquluzadə. □ Mürtəkib olmaq - pis, yaramaz bir işə qurşanmaq, yaraşmaz...
|
MÜRUR (ID - 30159)is. [ər.] 1. Keçmə, ötmə, keçib getmə (vaxt, zaman haqqında). □ Mürur etmək - keçmək, ötmək, keçib getmək. Zaman bir axar çay kimi axır, illər mürur edirdi. Cabbarlı. Əfsus, muradımca mürur etmədi dövran; Saldı məni taxtımdan...
|
MÜRÜVVƏT (ID - 30160)is. [ər.] Mərd adama və həqiqi insana xas olan yaxşı sifətlər; rəhm, insaf, mərhəmət, insanlıq. Mürüvvət sahibi. Mürüvvətə əndazə olmaz. (Ata. sözü). Yox kimsədə insafü mürüvvət; Iblisəmi uymuş bəşəriyyət?! H.Cavid....
|
MÜRÜVVƏTLİ (ID - 30161)sif Mürüvvəti olan, insaflı, insaniyyətli. Mürüvvətli adam. - [Hatəm:]
Bəs hanı dünyanın elmli, mürüvvətli adamları. Ə.Əbülhəsən. |
MÜRÜVVƏTSİZ (ID - 30162)sif və is. İnsafsız, mərhəmətsiz, zülmkar, mürüvvəti olmayan. Mürüvvətsiz adam. - [Səttar:] Bizi mürüvvətsizlər acından qırırdılar. Ə.Əbülhəsən.
|
MÜRÜVVƏTSİZLİK (ID - 30163)is. İnsafsızlıq, rəhmsizlik, şəfqətsizlik, zalımlıq.
|
MÜRVƏR (ID - 30164)is. Doqquzdonkimilər fəsiləsindən bitki növü.
|
MÜSABİQƏ (ID - 30165)is. [ər.] İştirakçıları içərisindən ən yaxşılarını seçib ayırmaq üçün keçirilən yarış; konkurs. “Qurtuluş” jurnalı gənc yazıçılar arasında yaxşı bədii əsər müsabiqəsi elan etmişdi. Cəfər.. bu müsabiqədə...
|
MÜSADİRƏ (ID - 30166)is. [ər.] Xüsusi şəxslərə, yaxud şirkət, təşkilat, müəssisə və s.-yə məxsus əmlak, pul və s.-nin bütünlüklə və ya qismən dövlətin xeyrinə zorla və əvəzsiz zəbt olunması. □ Müsadirə etmək (eləmək) bir şəxsin, yaxud...
|
MÜSAFİR (ID - 30167)is. [ər.] 1. Səfər edən, səfərə gedən; səyahətə çıxan adam; səyahətçi. Keçdi çox illər, olmadı orda; Bir müsafir gəlib sirab olsun. A.Səhhət.
Mehmanxanalarda, karvansaralarda və s.-də müvəqqəti yaşayan adam. Tiflisdə... |
MÜSAFİRƏT (ID - 30168)is. [ər.] köhn. Səfərdə olma, səyahət.
|
MÜSAFİRXANA (ID - 30169)is. [ər. müsafir və fars. ...xanə] köhn. Mehmanxana, qonaq evi. [Yaşlı kişi:] Hacı Ramazan tapşırmışdı ki, Hacı Mirzə Babanın müsafirxanasına düşüb orada mənzil tutum. S.Hüseyn. Təzəpir gözəl bir səhranın ortasında idi,...
|
MÜSAFİRXANAÇI (ID - 30170)is. köhn. Mehmanxanaçı, mehmanxana sahibi və ya mehmanxana saxlayan adam.
|
MÜSAHİB (ID - 30171)sif [ər.] 1. Biri ilə söhbət edən, söhbətdə iştirak edən. ..Məşədi Qədir qəsdən “yatmışıq” deyir və gözünü müsahibindən ayırmaq istəmirdi. T.Ş.Simurq. Kazım kişi yenə də duruxdu, müsahibinin lap gözünün içinə...
|
MÜSAHİBƏ (ID - 30172)is. [ər.] 1. Bir məsələ haqqında iki və ya bir neçə adam arasında gedən söhbət, danışıq; ümumiyyətlə, söhbət. Yenə yolumuza başladıq. Bu dəfə müsahibəmiz bir qədər daha səmimiləşmişdi. S.Hüseyn. Mətbuatda çap edilmək...
|
MÜSAHİBƏÇİ (ID - 30173)is. Müsahibə edən, müsahibə aparan, danışan.
|
MÜSAHİBLİK (ID - 30174)is. Müsahib olma, söhbətdə yoldaşlıq etmə, həmsöhbət olma. Mənə o vaxt qəzetçi dedilər ki, mən Sadıq ilə müsahibliyə başladım. C.Məmmədquluzadə.
|
MÜSAİD (ID - 30175)sif. [ər.] Uyğun, əlverişli, münasib; bir şeyə imkan verən. Müsaid şərait. Müsaid vaxt. - Qızların əhvali-ruhiyyəsi bu kimi işlərə müsaid deyildir. A.Şaiq. □ Müsaid olmaq - əlverişli olmaq, müvafiq olmaq, münasib olmaq, imkan...
|
MÜSAİDƏ (ID - 30176)[ər.] 1. is. İzin, icazə, rüsxət. Qapıçı telefon ilə müdirdən müsaidə istəyib səyyahları içəri buraxdı. Çəmənzəminli. O, sonra aşağı qatda pəncərəyə yaxın oturmuş bir gəncin müsaidəsini alaraq tez pəncərə önünə...
|
MÜSALİHƏ (ID - 30177)is. [ər.] köhn. Sülh, barışıq; barışma.
|
MÜSAMİRƏ (ID - 30178)[ər.] bax konsert 1-ci mənada. Bir gecə istirahət evində müsamirə tərtib edilmişdi. S.Hüseyn. [Nuriyyə:] Həmişə məktəb müsamirələrində güldürücü rollar oynardım. İ.Əfəndiyev. [Zakirov:] Deyəsən, bu gecə istirahət evində...
|
MÜSAVAT (ID - 30179)is. [ər.] 1. Bərabərlik. Fəqr ilə ğina əhlinə kim verdi müsavat? M.Ə.Sabir. Çikaqo şəhərində beş min qız hökumətə bildirir ki, əgər arvadlara tamam müsavat verilməsə onlar heç bir vaxt ərə getməyəcəklər. C.Məmmədquluzadə.
Birinci... |
MÜSAVİ (ID - 30180)sif. [ər.] Bərabər.
|
MÜSAVİLƏŞDİRMƏ (ID - 30181)“Müsaviləşdirmək” dən f.is.
|
MÜSAVİLƏŞDİRMƏK (ID - 30182)f Bərabərləşdirmək, tənləşdirmək.
|
MÜSAVİLƏŞMƏ (ID - 30183)"Müsaviləşmək” dən f.is.
|
MÜSAVİLƏŞMƏK (ID - 30184)f Bərabərləşmək, tənləşmək.
|
MÜSAVİLİK (ID - 30185)is. Bərabərlik, tənlik; bir bərabərdə olma. ..Müxtəlif səpkili ziyalılar isə “o dünyanı” tamamilə inkar etməsə də, hər iki dünya arasında müəyyən bir eyniyyət və müsavilik yaradır. M.İbrahimov.
|
MÜSBƏT (ID - 30186)sif [ər.] 1. Razılıq bildirən, bəyənilən, etiraz doğurmayan. Müsbət cavab. Müsbət rəy. Müsbət qiymət almaq. Müsbət xasiyyətnamə. - [Aslan] hiss etdi ki, yaxşı adamların arasındadır, suala müsbət cavab verdi. S.Vəliyev. // Zərf...
|
MÜSBƏTLİK (ID - 30187)is. Müsbət şeyin hal və keyfiyyəti, müsbət olma.
|
MÜSƏDDƏS (ID - 30188)is. [ər.] ədəb. Hər bəndi altı misradan ibarət klassik şeir forması. Seyid Əzim Şirvaninin “Zaman ol zaman idi” müsəddəsi.
|
MÜSƏHHİH (ID - 30189)is. [ər.] köhn. bax korrektor. Bir rübaidə dörd qələt buraxır; Barakallah, bizim müsəhhihlər. Ə.Qəmküsar.
|
MÜSƏHHİHLİK (ID - 30190)is. köhn. bax korrektorluq. Hələlik müsəhhihlik edəcəksiniz. M.Hüseyn. Gecə saat on ikidən dördə kimi “Işıq” mətbəəsində müsəhhihlik vəzifəsi var idi. Mir Cəlal.
|
MÜSƏLLA (ID - 30191)is. [ər.] din. 1. Müsəlmanlarda: cənazə namazı qılmaq üçün məscid yanında xüsusi yer; namazgah, namaz yeri.
2. Keçmişdə: şiddətli quraqlıq zamanı açıq yerə toplaşıb elliklə dua edərək Allahdan yağış istəmə ayini. □... |
MÜSƏLLƏH (ID - 30192)sif. [ər.] Silahlanmış, silahlı. Müsəlləh ordu. Müsəlləh dəstə. - Dərənin ortasında bir müsəlləh şəxs Salmanın qabağını kəs(di).. Ə.Haqverdiyev. Bilsin ana torpaq, eşitsin vətən; Müsəlləh əsgərəm mən də bu gündən....
|
MÜSƏLMAN (ID - 30193)sif. [dan.] 1. İslam dininə mənsub adam.
köhn. “Dindar” mənasında. Müsəlman adamdır. |
MÜSƏLMANCA (ID - 30194)sif. və zərf Keçmişdə canlı dildə “azərbaycanca” mənasında işlədilmişdir. “Könülsüz nikah” ı yazan darülmüəllimeynin şagirdlərindən Rzayev familiyasında bir şagirddir ki, müsəlmanca oxuyubyazmağa artıq şövqü var....
|
MÜSƏLMANÇILIQ (ID - 30195)is. 1. Bax müsəlmanlıq.
məc. dan. “Gerilik, cəhalət, nadanlıq” mənasında. Bəli, köhnəlik, müsəlmançılıq hələ bizə az ziyan vermir, - deyə Fərhadoğlu başını yırğaladı. S.Rəhimov. |
MÜSƏLMANLIQ (ID - 30196) |
MÜSƏLSƏL (ID - 30197)sif. [ər.] klas. Zəncir kimi bir-birinə bağlı olan, qırılmaz bir sıra təşkil edən, bir silsilə şəklində olan; sıralanmış. Hanı o sən görən əhmər yanaqlar; Müsəlsəl keysular, nəsrin buxaqlar? Q.Zakir.
|
MÜSƏMMA (ID - 30198)is. [ər.] aşp. Qoyun və ya toyuq ətindən albuxara, kişmiş, qaysı qurusu ilə bişirilən xörək növü. Firni və tərək, dolma, fisincan da bizimdir; Boşqab da, müsəmmavü badımcan da bizimdir. M.Ə.Sabir.
|
Bu səhifə dəfə baxılıb