MÜLAYİMLƏŞMƏ (ID - 30049)“Mülayimləşmək” dən f.is.
|
MÜLAYİMLƏŞMƏK (ID - 30050)f 1. Mülayim olmaq, yumşalmaq, həlim olmaq. Xasiyyəti xeyli mülayimləşib.
2. Mülayim olmaq, mötədilləşmək, yumşalmaq. Meşə zonaları salındıqdan sonra iqlim getdikcə mülayimləşir. |
MÜLAYİMLİK (ID - 30051)is. 1. Yumşaqlıq, həlimlik. [Kamalın] üzü adi mülayimliyini itirdi, soyuq və əsəbi bir səmimiyyətlə pərdələndi. C.Cabbarlı.
İsti ilə soyuq arasında olma, mötədillik (iqlim haqqında). Iqlimin mülayimliyi. Mülayimliklə şəklində... |
MÜLƏMMƏ (ID - 30052)is. [ər.] ədəb. 1. Hər misrası başqa dildə olan şeir. Füzulinin müləmmələri məşhurdur.
sif köhn. Ala-bula, rəngbərəng. sif köhn. Parlaq, parıldayan. |
MÜLHƏQ (ID - 30053)sif [ər.] köhn. 1. Qatılmış, qatışdırılmış, əlavə edilmiş. Miladdan 322-332 il qabaq Iskəndəri-Rumi tamam Iran zəmini təsxir edib yunana mülhəq etdi. Ə.Haqverdiyev.
2. Asılı, əlaqədar. Cənabi-həq o bəhribigirani-mərhəmətdir... |
MÜLHİD (ID - 30054)is. [ər.] Allaha, dinə inanmayan; dinsiz, imansız, kafir. // Söyüş məqamında. Əgər bu mülhid qızı mülhidi bir təhərliklə başımdan rədd edə bilsəydim heç dərdim olmazdı. B.Talıblı.
|
MÜLK (ID - 30055)is. [ər.] köhn. 1. Birinə məxsus torpaq sahəsi, malikanə, nəql olunmaz, daşınmaz əmlak. [Hacı Əli:] Bir belə mülkləri dolandırmaq, əlbəttə, asan iş deyildir. N.Vəzirov. // Bina, ev. Həkimin evi.. beşmərtəbəli bir mülkdə idi....
|
MÜLKƏDAR (ID - 30056)is. [ər. mülk və fars. ...dar] Torpaq üzərində xüsusi mülkiyyət və onun qalıqları mövcud olan ölkələrdə torpaq sahibi olan zadəgan. Iri mülkədar. Kəndlilərin mülkədarlarla mübarizəsi. - Müsəlman bəyləri və mülkədarları...
|
MÜLKƏDARLIQ (ID - 30057)is. Xüsusi mülkiyyət hüququ əsasında torpaq sahələrinə malik olma.
|
MÜLKİ (ID - 30058)sif. [ər.] 1. Vətəndaşların hüquqi vəziyyətinə aid olan. Mülki məcəllə. Mülki hüquq.
2. Qeyri-hərbi, əsgəri olmayan; sivil. Mülki hava donanması. Mülki geyim. - Bu dəstənin qabağında mülki paltar geyinmiş bir nəfər gəlirdi.... |
MÜLK-İMARƏT, MÜLK-MAL (ID - 30059)top. Mülk, ev-eşik, var-dövlət hamısı bir yerdə. ..Əgər mən müsəlman olandan sonra başıma çarşab salıb üzümü örtsəm, gərək dünyadan əl çəkəm və mülk-malımı atam ərimin üstünə. Məmmədquluzadə. Keçmişdə evlənən...
|
MÜLKİYYƏT (ID - 30060)is. [ər.] 1. Birisinə məxsus və onun tam ixtiyarında olan əmlak, şey və s. Dövlət mülkiyyəti.
2. Bir adama, bir şeyə mənsubiyyət, aidiyyət; yiyəlik, sahiblik. Xüsusi mülkiyyət. Torpaq mülkiyyəti. Əmək alətləri üzərində... |
MÜLKİYYƏTÇİ (ID - 30061)is. 1. Mülkiyyət sahibi, yiyəsi. Xırda torpaq mülkiyyətçisi. Xüsusi mülkiyyətçi.
məc. Hər hansı bir şeyi təkbaşına mənimsəməyə çalışan adam. |
MÜLKİYYƏTÇİLİK (ID - 30062)is. Mülkiyyət sahibliyi, yiyəlik, xüsusi mülkiyyətə sahib olma meyli. Mülkiyyətçiliklə mübarizə.
|
MÜLTƏFİT (ID - 30063)is. [ər.]: mültəfit olmaq - nəzərə almaq, fıkir vermək, nəzər yetirmək, əhəmiyyət vermək. [Yusif Sərrac:] Əsla bu əmrə mültəfit olmayıb, öz riyasının halına və paytaxtının rövnəqinə təvəccöh etmir. M.F.Axundzadə. [Kəblə...
|
MÜMANİƏT (ID - 30064)is. [ər.] Mane olma, maneə, əngəl, maneçilik; qarşıdurma, zidd getmə. Mümaniəti aradan qaldırmaq. □ Mümaniət etmək (göstərmək) - mane olmaq, maneçilik göstərmək, əngəl törətmək. Hər gün sənin hüzuruna mən gəlmək istərəm;...
|
MÜMANİƏTSİZ (ID - 30065)sif. və zərfi Maneəsiz, heç bir mümaniət olmadan, əngəlsiz. Mümaniətsiz getmək. Mümaniətsiz daxil olmaq.
|
MÜMARİSƏ (ID - 30066)is. [ər.] Bir şeyi (məs.: idman hərəkətlərini, dərs və s.) yaxşı mənimsəmək, öyrənmək üçün təkrar-təkrar edilən məşq, təlim.
|
MÜMKÜN (ID - 30067)sif. [ər.] 1. Hər hansı şərait daxilində həyata keçə bilən, ola bilən. [Südabə:] ..Indi deyin görüm, siz kimsiniz? Rica edirəm, mümkünsə bu dəfə həqiqətini deyin. M.İbrahimov. □ Mümkün deyil - imkan xaricindədir, ola bilməz....
|
MÜMKÜNAT (ID - 30068)is. [ər. “mümkün” söz. cəmi] bax mümkün 2-ci mənada. Mümkünatı yoxdur.
|
MÜMKÜNLÜK (ID - 30069)is. Mümkün ola bilmə, imkan daxilində olma.
|
MÜMKÜNSÜZ (ID - 30070)sif. 1. Qeyri-mümkün, mümkünü olmayan.
İmkanı olmayan. |
MÜMTAZ (ID - 30071)sif [ər.] köhn. Seçilmiş, başqalarından seçilən; imtiyazlı. Körpüyə yalnız mümtaz ailələrin üzvləri buraxılırdı. M.S.Ordubadi.
|
MÜNAQİŞƏ (ID - 30072)is. [ər.] Çəkişmə, bəhsləşmə, toqquşma, ciddi ixtilaf. Münaqişəyə son qoymaq. - Budur yeni münaqişə başlandı; Oturmaq üstə sözləri uzandı. A.Səhhət.
|
MÜNAQİŞƏLİ (ID - 30073)sif Münaqişə doğuran; mübahisəli, ixtilaflı. Münaqişəli məsələ.
|
MÜNAQİŞƏSİZ (ID - 30074)sif və zərf Münaqişə doğurmayan; ixtilafsız, mübahisəsiz. Münaqişəsiz məsələ. Müzakirə münaqişəsiz keçdi.
|
MÜNASİB (ID - 30075)sif. [ər.] Uyğun, müvafiq, yaraşan. Sən kimi nazəninə nazənin işlər münasibdir. Füzuli. Çoxdur cahan içrə nazənin dilbər; Özümə münasib yarı istərəm. Qurbani. [Zeynal:] Mehriban, özün etiraf edərsən ki, sənin bizdən kənarda...
|
MÜNASİBAT (ID - 30076)is. [ər.] Əlaqə, yaxınlıq, münasibət, rabitə. Aralarındakı münasibat gərginləşmişdir. Onların münasibatında soyuqluq hiss olunur. - [fridun] Şəmsiyyə ilə Səlimin arasında münasibatın nə şəklə düşdüyünü, bir anlaşma...
|
MÜNASİBƏT (ID - 30077)is. [ər.] 1. İki şey arasındakı nisbət, uyğunluq, müvafiqlik. Sözü ilə əməli arasında münasibət yoxdur. - Nazlının anasına verdiyi sualı ilə yoxsul daxmalarını belə diqqətlə nəzərdən keçirməsinin arasındakı münasibət...
|
MÜNASİBƏTLİ (ID - 30078)sif. Yerində, məqamında, zamanında olan. Münasibətli söz. Münasibətli iş.
|
MÜNASİBƏTLİ-MÜNASİBƏTSİZ (ID - 30079)zərf Yerli-yersiz, lazım gəldi-gəlmədi. Münasibətli-münasibətsiz çıxış etmək. - Müxatəbinin sözünü yarımçıq qoymaq, münasibətli-münasibətsiz danışmaq bunun köhnə adətidir. Qantəmir.
|
MÜNASİBƏTSİZ (ID - 30080)sif. Yersiz, məqamsız, qeyri-münasib, uyğunsuz. Münasibətsiz danışıq. Münasibətsiz hərəkət.
|
MÜNASİBƏTSİZLİK (ID - 30081)is. Qeyri-münasib, yersiz, uyğunsuz davranış. [Məmur Cavadla Əliyə:] Rica edirəm, məni bağışlayın, bəlkə münasibətsizlik edirəm. Çəmənzəminli.
[Səlim] başqasının evində münasibətsizlik yapmaq istəmədi.. S.Hüseyn. |
MÜNASİBHAL (ID - 30082)sif. və zərf [ər.] köhn. Münasib, yaraşan, uyğun. Amma .. [paylarda] yengəninki bir az münasibhal olardı. R.Əfəndiyev.
|
MÜNASİBLİK (ID - 30083)is. Münasib olma, yaraşma, uyğunluq, müvafiqlik.
|
MÜNAZİRƏ (ID - 30084)is. [ər.] köhn. Mübahisə, müzakirə.
|
MÜNBİT (ID - 30085)sif [ər.] Əkilən bitkini yaxşı yetişdirən, bol məhsul verən; məhsuldar, bərəkətli. Münbit torpaq.
|
MÜNBİTLİK (ID - 30086)is. Yaxşı məhsul vermə qabiliyyəti; məhsuldarlıq. Torpağın münbitliyi.
|
MÜNCƏR (ID - 30087)is. [ər.]: müncər olmaq - bitmək, sona çatmaq, tamamlanmaq, nəticələnmək, bir yerə gəlib çatmaq. [Padşah:] Səidlə söhbətiniz nə yerə müncər oldu? Ə.Haqverdiyev. Qonşular bir az söyüşdükdən sonra iş vuruşmağa müncər oldu....
|
MÜNDƏRİC (ID - 30088)is. [ər.] köhn. Dərc olunmuş, çap olunmuş. Qarelərimizin diqqətini qəzetimizin 198-ci nömrəsində mündəric “Şayanidiqqətdür” ünvanlı məqaləyə cəlb edir(ik). Ü.Hacıbəyov.
|
MÜNDƏRİCAT (ID - 30089)is. [ər. “mündərəcə” söz. cəmi] Kitabın, məcmuənin, əlyazmasının və s.-nin fəsil və başqa tərkib hissələrinin siyahısı. Kitabın (məcmuənin) mündəricatı.
|
MÜNDƏRİCATLI (ID - 30090)sif Mündəricatı olan. Mündəricatlı kitab.
|
MÜNDƏRİCƏ (ID - 30091)is. [ər.] 1. Bax məzmun 1-ci mənada. ..Təbriz xalqının gələcək vəziyyəti Sərdar Rəşidin çar konsuluna verəcəyi məlumatın mündəricəsindən asılı idi. M.S.Ordubadi. Tapdığın məktubu sadə, üslub və mündəricə etibarilə nağılvariyazıldığı...
|
MÜNDƏRİCƏLİ (ID - 30092)sif Mündəricəsi olan, məzmunlu. Zəngin mündəricəli əsər.
|
MÜNDƏRİCƏSİZ (ID - 30093)sif Mündəricəsi olmayan, məzmunsuz. Indiyə kimi Meracın danışığının məntiqsiz, mündəricəsiz (z.) olacağını düşünən Bəhram indi onun danışığını dinləməyi qət etdi. Ə.Vəliyev.
|
MÜNƏCCİM (ID - 30094)is. [ər.] köhn. 1. Qədim zamanlarda və orta əsrlərdə: Göy cisimlərinin vəziyyət və hərəkətinə əsasən gələcəkdən xəbər vermək iddiasında olan şəxs; astroloq. Bir gün lələ bütün münəccimləri cəmləyib, tas qurdurub,...
|
MÜNƏCCİMBAŞI (ID - 30095)is. köhn. Baş münəccim, baş astroloq. [Münəccimbaşı] Mirzə Sədrəddin qibleyi-aləmin ziyarətinə müşərrəf olmaq istəyir bir vacib işdən ötrü. M.F.Axundzadə. [Xacə:] Qibleyi-aləm, qoca münəccimbaşı Mirzə Cəlaləddin hüzurunuza...
|
MÜNƏCCİMLİK (ID - 30096)is. Münəccimin işi, peşəsi; astroloqluq (bax münəccim 1-ci mənada).
|
MÜNƏQQİD (ID - 30097)is. [ər.] Tənqidçi. ..[Araz] həyatın acı təcrübələrini dərindən tədqiq və təhlil etmiş olan bir münəqqid .. [kimi] yanaşaraq hər şeyi incədən-incəyə düşündü. Şaiq. Mən uşaqlıqdan başlayıb bu günə qədər bütün həyatımı,...
|
MÜNƏQQİDLİK (ID - 30098)is. Tənqidçilik.
|
Bu səhifə dəfə baxılıb