QALAÇA (ID - 23100)is. Kişik müdafiə tikilisi; xırda qala. Qalaça küncünə qısılan şahın; Xalqı palçıq kimi tapdanacaqdır. M.Araz.
|
QALAĞAN (ID - 23101)bax qanqal. Düşdü bu fikrə eşşəyi-nadan; Ta gedib otlasın o da qalağan. S.Ə.Şirvani.
|
QALAKTİKA (ID - 23102)[yun.] astr. Ulduzlar sistemi - bütün ulduzların və qaz, toz dumanlıqlarının hamısının birlikdə adı. Məlumdur ki, nəhayətsiz kainatda saysız çox ulduz aləmləri vardır. Bu ulduz aləmlərinə elmdə qalaktika deyilir. Hüseynov.
|
QALAQ (ID - 23103)is. Bir yerə qalanmış, üst-üstə yığılmış, yığın halında olan şey; yığın, topa. Odun qalağı. Dərz qalağı. Qar qalağı. Torpaq, qum qalağı. - Məmmədəli əminin həyətinin aşağı tərəfində bir yekə gərmə qalağı var...
|
QALAQLAMA (ID - 23104)“Qalaqlamaq” dan f.is.
|
QALAQLAMAQ (ID - 23105)f. Qalaq vurmaq, komalamaq, bir yerə toplamaq, üst-üstə yığmaq. Taxıl dərzlərini qalaqlamaq. - Bəziləri isə dizi üstə oturub yenicə gətirdikləri quru odunu qalaqlayırdılar. M.Hüseyn.
|
QALAQLANMA (ID - 23106)“Qalaqlanmaq” dan f.is.
|
QALAQLANMAQ (ID - 23107)məch. Qalaq vurulmaq, komalanmaq, bir yerə toplanmaq, üst-üstə yığılmaq. Qara damlar adda-budda salınmışdı, dal tərəflərində təzək qalaqlanmışdı. Çəmənzəminli. Görünürdü güclü bir qar gələcək, qar qarın üstünə qalaqlanacaq,...
|
QALAQLANMIŞ (ID - 23108)f.sif. Qalaq vurulmuş, komalanmış, üst-üstə yığılmış. Dəniz üzərində bir-birinin üstünə qalaqlanmış ağ buludlar ağır-ağır hərəkət edib cənuba doğru sürünürdü. M.Hüseyn. Biryığın bulud layları göyün tən ortasında...
|
QALAQLATMA (ID - 23109)“Qalaqlatmaq” dan f.is.
|
QALAQLATMAQ (ID - 23110)icb. Qalaq vurdurmaq, üst-üstə yığdırmaq, qalaqlama işi gördürmək.
|
QALAMA (ID - 23111)“Qalamaq” dan f.is. □ Bir qalama - ağzına qədər dolu, dopdolu, çoxlu. [Pivəxanada] oturanlar hər stəkana bir qalama nəlbəki noxudu yeyib qabığını da tökürdülər yerə. Qantəmir.
|
QALAMAQ (ID - 23112)f. 1. Bir-birinin üstünə yığmaq, qalaq-qalaq yığmaq, toplamaq, komalamaq. Odunları qalamaq. Kərpici qalamaq. Vəliqulu boş nimçələri bir-birinin üstünə qalayıb istəyirdi otaqdan qaça aşpazxanaya. C.Məmmədquluzadə.
2. Ocağa,... |
QALANMA (ID - 23113)“Qalanmaq” dan f.is.
|
QALANMAQ (ID - 23114)məch. 1. Üst-üstə yığılmaq, topalanmaq, komalanmaq. Ot biçildikdən sonra, qalanıb taya vuruldu. - Sol tərəfdə divara səmt qalanmışdı çiy kərpic, vəssəlam. C.Məmmədquluzadə. Arabaya ot qalanar, dağ olar; Kəndlilərin onda kefi...
|
QALANTERIYA (ID - 23115)[fr.] Müxtəlif xırda bəzək və tualet malları (daraq, muncuq, boyunbağı, bəzək sancağı, lent və s.); xərəziyyat, xərəzi malları.
|
QALAT(DIR)MA (ID - 23116)“Qalat(dır)maq” dan f.is.
|
QALAT(DIR)MAQ (ID - 23117)icb. 1. Bir-birinin üstünə yığdırmaq, komalatmaq. Odunları bir yerə qalatmaq.
2. Ocağa, sobaya və s.-yə odun, kömür qoydurub yandırtmaq. Ocağı qalatmaq. Tən diri qalatmaq. - Hər şeyin çarəsi var! - deyə Vaqif lələni çağırıb... |
QALAY (ID - 23118)is. Kimyəvi element - tezəriyən yumşaq, gümüşü ağ metal. Arxeoloji qazıntılar göstərir ki, qədimdə birinci alətlər qayırmaq üçün qalaydan istifadə edirmişlər.. // Mis qab-qacağın üzünə çəkilən incə qalay təbəqəsi. Qazanın...
|
QALAYÇI (ID - 23119)is. Mis qabları qalaylayan usta; qabağardan. [Evin qadınları] mis qab-qacağı qalayçıya göndərib ağartdırır(dılar). H.Sarabski.
|
QALAYÇILIQ (ID - 23120)is. Qalayçının işi, sənəti.
|
QALAYLAMA (ID - 23121)“Qalaylamaq” dan f.is.
|
QALAYLAMAQ (ID - 23122)f. 1. Mis qabları pasdan qorumaq üçün onların üzünə xüsusi üsullarla qalay çəkmək, onları qalayla ağartmaq. Qazanı qalaylamaq.
2. məch. Səthi və üzdən zinət vermək. |
QALAYLANMA (ID - 23123)“Qalaylanmaq” dan f.is.
|
QALAYLANMAQ (ID - 23124)məch. Qalay çəkilmək, qalay vurulmaq, qalayla ağardılmaq. Mis qabqacaq qalaylanmışdır.
|
QALAYLANMIŞ (ID - 23125)f.sif. bax qalaylı. Qalaylanmış qazan. - Səhləbçilər yenicə qalaylanmış iri çaydanlarını sallayaraq: “Səəlləbisinə məlhəmi!” - deyə bağırırlar. Çəmənzəminli. Qızxanım nənə qalaylanmışparçı.. Almurad babaya verdi....
|
QALAYLATMA (ID - 23126)“Qalaylatmaq” dan f.is.
|
QALAYLATMAQ (ID - 23127)icb. Qalay çəkdirmək, qalaylama işi gördürmək, ağartdırmaq. Qazanı qalaylatmağa vermək.
|
QALAYLI (ID - 23128)sif. 1. Üzərinə qalay vurulmuş, qalayla ağardılmış. Qalaylı qazan. Qalaylı tava.
məc. Üzdən bəzədilmiş, zahirən gözəl; saxta. |
QALDIRICI (ID - 23129)1. sif. Qaldıran, ağırlıq qaldıran. Qaldırıcı mexanizm. - Yeni tikilmiş buruqda qaldırıcı maşın təzə qazma borularını çəkib yuxarı apardı. M.Hüseyn. Yuxarıda qaldırıcı kran hərlənərək xortumunu suyun üzərinə salladı....
|
QALDIRILMA (ID - 23130)“Qaldırılmaq” dan f.is.
|
QALDIRILMAQ (ID - 23131)“Qaldırmaq” dan məch. Yerə tökülmüş şeylər qaldırıldı. Lövbər qaldırıldı, gəmi yola düşdü. Bayraqlar qaldırıldı. Divar bir metr yuxarı qaldırıldı.
|
QALDIRIM (ID - 23132)is. köhn. Səki. Gecəki yağmurlardan çuxurlar göl-göl durmuş, ensiz bir qaldırım üzərində gəzirdim. A.Şaiq. [Rüstəm bəy və Çingiz] küçəyə çıxdılar, hava çiskindi. Geniş qaldırımların üstə çıraqların işığı uzun əkslər...
|
QALDIRMA (ID - 23133)“Qaldırmaq” dan f.is.
|
QALDIRMAQ (ID - 23134)f. 1. Əyilərək yerdən götürmək, qalxızmaq. Kitabı qaldırmaq. Daşı qaldırmaq. Yerə düşmüş yaylığı qaldırmaq. Uşağı yerdən qaldır. // Aşağıdan yuxarıya çıxartmaq, yuxarıya aparmaq (dalında, çiynində, əlində, yaxud...
|
QALDIRTMAQ (ID - 23135)“Qaldırmaq” dan icb.
|
QALEREYA (ID - 23136)[fr.] 1. Binanın ayrı-ayrı hissələrini bir-biri ilə birləşdirən örtülü uzun eyvan. Şüşəbənd qalereya. Qala tikililərini, yaxud şaxtanın ayrı-ayrı hissələrini bir-biri ilə birləşdirən yeraltı yol.
Teatrın, ucuz qiymətli... |
QALEREYALI (ID - 23137)sif. Qalereyası olan.
|
QALET (ID - 23138)[fr.] Peçenye növü. Uzun, büllur vazlardakı mürəbbədən, qənddən çaya saldılar, qaletdən yeyib çaydan içdilər. S.Rəhman.
|
QALĞI (ID - 23139)b a x qalıq 1-ci mənada.
|
QALXAQ (ID - 23140)bax qalxıq. Balacayev tüküyolunmuş sısqa cücəyə, .. ortaboylu, çiyinləri qalxaq Sübhanverdizadə isə xortumlu bir filə dönmüşdü. S.Rəhimov.
|
QALXAN (ID - 23141)is. köhn. Qədim müharibələrdə qılınc və s. zərbəsindən qorunmaq üçün əldə tutulan dairə və ya düzbucaq şəkilli sipər (ağacdan, metaldan, dəridən qayrılardı). Qədim zamanda qılınc və qalxan müharibənin başlıca alətləri...
|
QALXANABƏNZƏR, QALXANAOXŞAR (ID - 23142)bax qalxanvari.
|
QALXANCIQ (ID - 23143)is. zool. Qın, sərt örtü (qabıq). Yumşaqbədənlilərin bəziləri yastı formada olub, arxalarında qabıq əvəzinə qalxancıq vardır. “Zoologiya” .
|
QALXANQULAQ (ID - 23144)sif. Yekəqulaq, qulaqları böyük; iri qulaqlı.
|
QALXANLI (ID - 23145)sif. Qalxanla silahlanmış.
|
QALXANLICA (ID - 23146)is. məh. Quru yamaclarda bitən bir bitki.
|
QALXANŞƏKİLLİ (ID - 23147)bax qalxanvari.
|
QALXANVARİ (ID - 23148)sif. Şəkilcə qalxana oxşayan.
□ Qalxanvari vəzilər anat. - insanın və onurğalı heyvanların orqanizmində maddələr mübadiləsində iştirak edən daxili sekresiya vəziləri. |
QALXIQ (ID - 23149)sif. Qalxmış halda olan, dik (yatıq müqabili). Onun .. şinelinin qalxıq yaxasından üzü və çuxura düşmüş gözləri də güclə görünürdü. Ə.Əbülhəsən.
|
Bu səhifə dəfə baxılıb