DƏRDƏST (ID - 9096)[fars. ]: dərdəst etmək köhn.
tutmaq, ələ keçirmək, yaxalamaq, həbs etmək. Caniləri dərdəst etdilər. - Keçəmirli kəndindən məxfi məktub yazıb onu dərdəst edəcəklər. Mir Cəlal. |
DƏRD-ƏZAB (ID - 9097)is. [fars. dərd və ər. əzab] bax dərd-qəm.
|
DƏRD-ƏZABLI (ID - 9098)sif. Əziyyətli, əzablı, əzab və əziyyətlə dolu.
|
DƏRDİ-DİL (ID - 9099)bax dərd-dil. Qasidgəlcək, dərdi-dilin bilmişəm; Möhnətilə didəm yaşın silmişəm. Aşıq Pəri.
|
DƏRDİMƏND (ID - 9100)bax dərdmənd.
|
DƏRDİRİLMƏ (ID - 9101)“Dərdirilmək”dən f.is.
|
DƏRDİRİLMƏK (ID - 9102)“Dərdirmək”dən məch.
|
DƏRDİRMƏ (ID - 9103)“Dərdirmək”dən f.is.
|
DƏRDİRMƏK (ID - 9104)“Dərmək”dən icb. Almaları dərdirmək.
|
DƏRDKEŞ (ID - 9105)is. [fars.] Dərd çəkən, dərdi olan; dərdli. Olma xali dərdkeşlər söhbətindən, ey könül! Füzuli.
|
DƏRD-KƏDƏR (ID - 9106)bax dərd-qəm.
|
DƏRD-QƏM (ID - 9107)is. [fars.] Qəm, qüssə, kədər. Gülsümün yükü və dərd-qəmi gündəngünə artmaqda idi. Ə.Haqverdiyev.
|
DƏRD-QƏMLİ (ID - 9108)sif. Qəmli, qüssəli, kədərli.
|
DƏRD-QÜSSƏ (ID - 9109)is. [fars. dərd və ər. qüssə] bax dərd-qəm. Laləzar çəmənlərində, soyuq bulaqlarında, layla çalan meşələrində bir qarış yer yoxdur ki, balaların orada şad olub dərd-qüssəyə düçar olmasınlar. N.Vəzirov.
|
DƏRD-QÜSSƏLİ (ID - 9110)b ax dərd-qəmli.
|
DƏRDLƏNDİRİCİ (ID - 9111)sif. Dərdlənməyə, kədərlənməyə, iztirab çəkməyə səbəb olan, dərd artıran; dərdverici.
|
DƏRDLƏNDİRMƏ (ID - 9112)“Dərdləndirmək”dən f.is.
|
DƏRDLƏNDİRMƏK (ID - 9113)bax dərdlətmək.
|
DƏRDLƏNMƏ (ID - 9114)“Dərdlənmək”dən f.is.
|
DƏRDLƏNMƏK (ID - 9115)f. 1. Kədərlənmək, xiffətlənmək, dərdə düşmək, dərd çəkmək. Mən də dərdlənmişəm küskün səsindən; Bir əsrin o qanlı faciəsindən.. S.Vurğun. Dərdlənən o qoca, qanlı, amansız; Dalğanda yox olan oğlunu istər. R.Rza.
2.... |
DƏRDLƏŞMƏ (ID - 9116)“Dərdləşmək”dən f.is.
|
DƏRDLƏŞMƏK (ID - 9117)qarş. Dərdlərini birbirinə söyləmək; ümumiyyətlə, baş-başa verib söhbət etmək. [Soltan bəy:] Daha bundan gözəl nə olmuş ola. Əcəb söhbət eyləyirik. Sən dul, mən dul, gəl dərdləşək də! Ü.Hacıbəyov. Qoy götürüm ələ...
|
DƏRDLƏTMƏ (ID - 9118)“Dərdlətmək”dən f.is.
|
DƏRDLƏTMƏK (ID - 9119)f. Dərdə salmaq, dərdləndirmək.
|
DƏRDLİ (ID - 9120)sif. 1. Dərdi, kədəri olan. Mehriban dərdli başını məzlumanə bir tərzdə qaldırıb yaşı yanaqlarına doğru axan gözləri ilə baxdıqda Səlimi gördü. S.Hüseyn. Bizim dərdli Rəna, bir də ki Əsmət; Gəldi aparmağa nakam Güləri....
|
DƏRDLİLİK (ID - 9121)is. Dərdli adamın halı, ürəyində dərd olma.
|
DƏRDMƏND (ID - 9122)is. və sif [fars.] klas.
Dərdi, kədəri olan, ürəyi dərdli. Saqi, mədəd et ki, dərdməndəm; Qəm silsiləsinə paybəndəm. Füzuli. Gözlə məni, zarü dərdməndəm; Zənciri-xumarə paybəndəm. Məsihi. 2. Başqasının qeydinə qalan,... |
DƏRDNAK (ID - 9123) |
DƏRDSİZ (ID - 9124)sif. və is. Heç bir dərdi, qayğısı olmayan. Dərdsiz adam. Çaylar daşdı, çağladı; Dərd üstdən dərd bağladı; Getdim dərdsiz yanına; O məndən çox ağladı. (Bayatı).
|
DƏRDSİZ-QƏMSİZ (ID - 9125)sif. Dərdi, qayğısı olmayan. Ömrün-günün dərdsiz-qəmsiz deyildi; Çox ananın dərdi sənə deyildi. M.Araz.
|
DƏRDSİZLİK (ID - 9126)is. Heç bir dərd olmadığı hal.
|
DƏRDÜ-BƏLA (ID - 9127)bax dərd-bəla. Ey qan olan könül, niyə düşdün bu halə sən? Bais nədir bu dərdü-bəlayə həvaləsən? S.Ə.Şirvani.
|
DƏRDÜ-QƏM (ID - 9128)bax dərd-qəm. Aləmin dərdü-qəmindən xəbərin yox, Seyyid! Mən ki meyxanəni illərdi pənah eyləmişəm.S.Ə.Şirvani.
|
DƏRDÜ-QÜSSƏ (ID - 9129)klas. bax dərd-qüssə.
|
DƏRDÜ-MÖHNƏT (ID - 9130)klas. bax dərd(ü)möhnət. Ömür keçdi, insaf eylə, sevdiyim; Nə müddətdi dərdü-möhnət çəkirəm. Q.Zakir. Sivayi-dərdü-möhnət fəqr mülkündən xəracim yox. S.Ə.Şirvani.
|
DƏRDVERİCİ (ID - 9131)bax dərdləndirici.
|
DƏRƏ (ID - 9132)is. 1. İki dağ və ya təpə arasında, eləcə də düzənlikdə uzun dərin çuxur; vadi. Ey söyüdlü dərə, ey dumanlı dağ; Səfaya daldığım yerdir bu yerlər. M.Müşflq.
2. Çay yatağı, Çayın axdığı yer. Çəmənin üst tərəfi... |
DƏRƏBƏY(İ) (ID - 9133) is. tar. Keçmiş zamanlarda bir neçə kənd üzərində hökmü olan iri torpaq sahibi.
// Feodal. Hər şeydən əvvəl, Mirzə Fətəlini köhnə Şərq dövlət idarəsi üsulunun tənqidçisi, monarxizmin, İran istibdad və dərəbəy üsulunun... |
DƏRƏBƏY(İ)LİK (ID - 9134)is. 1. tar. Dərəbəyinin hal və vəziyyəti.
// Feodallıq, feodalizm. Dərəbəylik dövrü. Dərəbəylik dövrünün qalıqları. məc. Hərki-hərkilik, özbaşmalıq. Ölkə dərəbəylik, - deyəxan-xanmı sanırsan? Axmaq kişi, insanlığı... |
DƏRƏCƏ (ID - 9135)is. [ər.] 1. Bir şeyin müqayisəli kəmiyyəti, səviyyəsi. Mədəniyyət dərəcəsi. İnkişaf dərəcəsi. Bilik dərəcəsi. Təhsil dərəcəsi. - Kənd əhalisinin savad dərəcəsini inqilabdan əvvəlki ilə müqayisə etmək çox qəribə...
|
DƏRƏCƏLƏMƏ (ID - 9136)“Dərəcələmək”dən f.is.
|
DƏRƏCƏLƏMƏK (ID - 9137)f. Dərəcələrə bölmək.
|
DƏRƏCƏLƏNMƏ (ID - 9138)“Dərəcələnmək”dən f.is.
|
DƏRƏCƏLƏNMƏK (ID - 9139)məch. Dərəcələrə bölünmək.
|
DƏRƏCƏLİ (ID - 9140)sif. 1. Dərəcəsi olan, dərəcə almış, dərəcəyə malik olan. Dərəcəli elmi işçi. Dərəcəli idmançıların sayı getdikcə artır.
// Adətən sıra saylarından sonra. İkinci dərəcəli diplom. İkinci dərəcəli məsələ. Birinci... |
DƏRƏCƏSİZ (ID - 9141)sif. Dərəcəsi olmayan. Dərəcəsiz elmi işçi. Dərəcəsiz idmançı.
|
DƏRƏCİK (ID - 9142)is. Kiçik dərə. Dərəcikdə gecələmək. - Zığlı dərəciklər .. yaşıllaşırdı. M.İbrahimov.
|
DƏRƏK (ID - 9143)is. [ər.] 1. köhn. Uçurumun dibi.
Aşağı dərəcə, aşağı pillə. Cəhənnəm, cəhənnəmin dibi. |
DƏRƏLİK (ID - 9144)is. Dərələr olan yer.
// Sif. mənasında. ..Uçurum, dərəlik, sıldırım qayalıq yerlərdən keçirdim. A.Şaiq. |
DƏRƏLİK-TƏPƏLİK (ID - 9145)bax dərə-təpəlik.
|
Bu səhifə dəfə baxılıb