DƏRƏLİ-TƏPƏLİ (ID - 9146)bax dərə-təpəli. Dərəli-təpəli səhralar. - [Zöhrab] Gözünü Kürə, meşəyə, Ceyran çölün son bahar yaşıllığına bürünmüş dərəli-təpəli çöllərinə zillədi. İ.Şıxlı.
|
DƏRƏMUM (ID - 9147)is. Təmizlənməmiş mum; qaramum.
|
DƏRƏ-TƏPƏ (ID - 9148)is. Dərəli-təpəli yer, düz olmayan yer. [Cahangir bəy:] Onda dərətəpələr dolardı qaçaqla. N.Vəzirov. [Kosaoğlu:] Deyəsən, İmran da ona uyub. Öz işgücünü bir yana buraxıb, dərə-təpə gəzir. İ.Şıxlı.
□□ Dərədən-təpədən... |
DƏRƏ-TƏPƏLİ (ID - 9149)sif. Dərə-təpəsi çox olan, düz olmayan. Dərə-təpəli sahələr.
|
DƏRƏ-TƏPƏLİK (ID - 9150)is. Dərə və təpələr olan yer. Vaxtı ilə çılpaq dərə-təpəlik o yuxarı dağlıq hissə indi gül-çiçəyə bəzənmişdir. (Qəzetlərdən).
|
DƏRGAH, DƏRGƏH (ID - 9151)is. [fars.] klas. 1. Astana, kandar, qapı önü; böyük adamların qapısı; saray, iqamətgah. [Xaqani:] Nizami! Lütf ilə soruşsan nəyəm? Sənin dərgahında aciz bəndəyəm. M.Rahim.
məc. din. Allahın mərhəməti, şəfqəti, köməyi,... |
DƏRHAL (ID - 9152)zərf [fars. dər və ər. hal] O saat, tez, əlüstü, fövrən, gecikmədən. Hamı dərhal ayağa qalxdı. - Qanadların qayaya çırparaq uçar qartal; Dikib yerə gözünü ov üçün baxar dərhal. A.Şaiq. Nurəddinin özü də şad oldu və dərhal...
|
DƏRHƏQİQƏT (ID - 9153)zərf [fars. dər və ər. həqiqət] köhn. Doğrusu, doğrudan da, həqiqətdə, həqiqətən.
|
DƏRİ (ID - 9154)is. 1. İnsan və heyvanın bədəninin üstünü örtən mikroskopik məsaməli ət örtüyü. Qolumun dərisi soyulub. Dərisi səpmək. - Qulunun başının tükləri, qaşları və kirpikləri xına rəngində idi. Hətta dərisi belə kürənə çalırdı....
|
DƏRİALTI (ID - 9155)is. anat. Dərinin altında olan. Dərialtı toxumalar. Dərialtı piy təbəqəsi.
|
DƏRİAŞILAYAN (ID - 9156)is. Xam dəriləri aşılamaqla məşğul olan usta.
|
DƏRİBİÇƏN (ID - 9157)is. Dəridən ayaqqabı, paltar və s. biçən usta.
// Sif. mənasında. Dəribiçən qayçı. |
DƏRİBOYAYAN (ID - 9158)is. Dəriləri müxtəlif rənglərdə boyayan usta.
// Sif. mənasında. Dəriboyayan alət. |
DƏRİCİK (ID - 9159)is. Kiçik dəri, incə dəri, nazik dəri.
|
DƏRİÇƏ (ID - 9160)is. [fars.] 1. Kiçik qapı.
2. Divarda kiçik taxça. [Odabaşı:] Divarlarda xırdaca dəriçələr var. Ə.Haqverdiyev. |
DƏRİÇİ (ID - 9161)is. Dəri istehsalı işçisi; dabbağ.
|
DƏRİÇİLİK (ID - 9162)is. Dəriçi sənəti; dabbağlıq.
|
DƏRİXANA (ID - 9163)is. Dəri emal edilən yer, karxana; dabbağxana. Girəcəkdəki ikimərtəbə mülkün altı dərixanadır.
|
DƏRİLİ (ID - 9164) |
DƏRİLİK (ID - 9165)sif. Xəzlik; dəri (xəz) hazırlamağa yarayan, dərisindən istifadə üçün
saxlanılan. Dərilik qoyun cinsləri. - Dərilik cinslərdən başqa, tüklük cinslər də vardır. Bu cinslərdən olan adadovşanlarının tükü çox uzun və yumşaq... |
DƏRİLMƏ (ID - 9166)“Dərilmək”dən f.is.
|
DƏRİLMƏK (ID - 9167)“Dərmək”dən məch. Meyvələr dərildi. - Dərildi bostanlar, boş qaldı tağlar; Könül istədiyin verməsən, ağlar. Aşıq Abbas. Zamanı çatmamış deyilən söz, kal dərilən meyvə kimidir, zərər gətirər. M.İbrahimov.
|
DƏRİN (ID - 9168)sif. 1. Səthindən, yaxud ağzından dibinə qədər xeyli məsafə olan, böyük dərinliyi olan (dayaz əksi). Dərin quyu. Dərin çay. Dərin göl. - Bu dərə, dərin dərə; Suları sərin dərə; Ovçu maral axtarır; Göstərmə yerin, dərə!...
|
DƏRİNDƏN (ID - 9169)zərfi 1. İçdən, çox dərin. Firidun ayağa durub köksünü ötürdü, dərindən nəfiəs aldı. M.İbrahimov. Güllü dərindən qıy çəkdi. Ə.Vəliyev.
Diqqətlə, fikrini cəmləşdirərək. Həcər dərindən qulaq verib, güllə səsi... |
DƏRİNDÜŞÜNCƏLİ (ID - 9170)sif. Dərin düşüncəyə, güclü mühakiməyə malik; çox ağıllı, dərinfikirli, bəsirətli. Dərindüşüncəli adam.
|
DƏRİNDÜŞÜNCƏLİLİK (ID - 9171)is. Dərin düşünmə qabiliyyəti.
|
DƏRİNFİKİRLİ (ID - 9172)b ax dərindüşüncəli.
|
DƏRİNFİKİRLİLİK (ID - 9173)bax dərindüşüncəlilik.
|
DƏRİNLƏŞDİRİCİ (ID - 9174)sif. xüs. Dərinləşdirən. Dərinləşdirici maşın. - Kotana kotancıq və torpaq dərinləşdirici alətlər də quraşdırırlar. “Pambıqçılıq”.
|
DƏRİNLƏŞDİRİLMƏ (ID - 9175)“Dərinləşdirilmək”dən f.is.
|
DƏRİNLƏŞDİRİLMƏK (ID - 9176)məch. Daha dərin hala salınmaq.
|
DƏRİNLƏŞDİRMƏ (ID - 9177)“Dərinləşdirmək”dən f.is.
|
DƏRİNLƏŞDİRMƏK (ID - 9178)f 1. Daha dərin etmək, dərinliyini artırmaq. Quyunu dərinləşdirmək. Çayı dərinləşdirmək.
məc. Daha da şiddətləndirmək, daha da artırmaq (qüvvətləndirmək, ciddiləşdirmək, ağırlaşdırmaq). Mübahisələri dərinləşdirmək.... |
DƏRİNLƏŞMƏ (ID - 9179)“Dərinləşmək”dən f.is. [Bənövşə:] ..Sevginin get-gedə dərinləşməsi və möhkəmlənməsi üçün bu bir parça metalın heç bir rolu yoxdur. S.Rəhman.
|
DƏRİNLƏŞMƏK (ID - 9180)f 1. Daha dərin olmaq, dərinliyi artmaq, daha da çuxurlaşmaq. Çay xeyli dərinləşmişdir. Ortaya getdikcə dəniz dərinləşir.
// Dərinə (çuxura) düşmək. Gözləri dərinləşmək. 2. məc. Daha da ciddiləşmək, ağırlaşmaq,... |
DƏRİNLƏTMƏ (ID - 9181)“Dərinlətmək”dən f.is.
|
DƏRİNLƏTMƏK (ID - 9182)f. Dərin hala salmaq. Çuxuru dərinlətmək. Dənizin dibini dərinlətmək.
|
DƏRİNLİK (ID - 9183)is. 1. Bir şeyin, üzərindən ta dibinə, yaxud aşağıya doğru gedən istiqamətdəki nöqtəsinə qədər olan məsafə. Quyunun dərinliyi 10 metrdir. - Həbib şumun dərinliyini yoxlayır, Mədəd Həbibin dediklərini bloknotuna qeyd edirdi....
|
DƏRİNLİKÖLÇƏN (ID - 9184)sif. xüs. Dərinliyi ölçməyə məxsus. Dərinlikölçən cihaz.
|
DƏRİSİQARA (ID - 9185)bax qaradərili.
|
DƏRİSİTİKANLILAR (ID - 9186)is. zool. Dəniz kirpiləri, dəniz ulduzları və s.-ni əhatə edən onurğasız heyvanlar. Dənizin dibində elə qəribə heyvanlar vardır ki, bunların nə sağ, nə də sol tərəfləri, nə baş və nə də quyruqları var, bunlar hər tərəfə...
|
DƏRİSOYAN (ID - 9187)is. 1. Heyvanların dərisini soymaqla məşğul olan işçi.
məc. dan. İnsafsız, bahaçı, istismarçı adam haqqında. |
DƏRİŞDİRMƏ (ID - 9188)“Dərişdirmək”dən f.is.
|
DƏRİŞDİRMƏK (ID - 9189)f. Səliqə ilə yığmaq, düzmək. [Muzdur] pulların üstündən ağ palpaltarı öz tərtib və səliqəsi ilə bir-birinin üstünə dərişdirdi. S.M.Qənizadə.
|
DƏRİÜSTLÜYÜ (ID - 9190)is. anat. Dərinin üst təbəqəsi.
|
DƏRK (ID - 9191)[ər.]: dərk etmək - anlamaq, başa düşmək, öz düşüncəsi ilə qavramaq. Zeynal [Şərifənin] nələr dediyini və nə istədiyini eşidib dərk edə bilməyirdi. S.Hüseyn. Biz səadətin qədrini bildiyimiz kimi, qalibiyyətin məğrur sevincini...
|
DƏRKAL (ID - 9192)is. məh. Çətin keçilə bilən yer, dar keçid. Meşənin dərkalı. Dağın dərkalı.
|
DƏRKAR (ID - 9193) |
DƏRKEDİLMƏZ (ID - 9194)sif. Dərk edilə bilməyən, başa düşülə bilməyən, anlaşıla bilməyən. Dərkedilməz müəmma. Təbiətin dərkedilməz sirri yoxdur.
|
DƏRKEDİLMƏZLİK (ID - 9195)is. Dərk edilə bilməməzlik; başa düşülməzlik, anlaşıla bilməməzlik.
|
Bu səhifə dəfə baxılıb