DÜVƏL (ID - 11346)is. [ər. “dövlət” söz. cəmi] köhn. kit. Dövlətlər. Düvəli-müəzzimə (keçmişdə böyük dövlətlərin ümumi adı).
|
DÜYDÜ (ID - 11347)is. məh. Balta küpünün arxası. Baltanın düydüsü.
|
DÜYDÜRMƏ (ID - 11348)“Düydürmək”dən f.is.
|
DÜYDÜRMƏK (ID - 11349)“Düymək”dən icb. Atın quyruğunu düydürmək.
|
DÜYƏ (ID - 11350)is. İnəyin, camışm, ceyranın, maralın hələ kələ və ya təkəyə gəlməmiş, doğmamış balası. Maral düyəsi. İnək düyəsi. - Yelini dolmuş inəklər balasına çatmaq üçün mələyir, yazabuğalar, düyələr birbirini buynuzlayıb...
|
DÜYƏCƏ (ID - 11351)is. Balaca düyə. Bizim düyəmiz böyümür, elə düyəcə kimi durur. S.Rəhimov.
|
DÜYƏLƏK (ID - 11352)is. məh. Hələ dəyməmiş xırda qarpız və ya qovun.
□ Düyələk kimi yupyumru, gipgirdə. Müqim bəyin qarnı qarpız kimi qalxıq, başı da aran yerinin düyələyi kimiyupyumru idi. S.Rəhimov. |
DÜYƏLƏKBAZ (ID - 11353)sif. [düyələk və fars. ...baz] dan. 1. Davakar, dəbbəçi.
2. Fırıldaqçı, kələkbaz; hoqqabaz. |
DÜYƏLƏKBAZLIQ (ID - 11354)is. dan. 1. Davakarlıq.
Fırıldaqçılıq, kələkbazlıq; hoqqabazlıq. |
DÜYM (ID - 11355)[holl.] 2,54 santimetrə bərabər uzunluq ölçüsü.
|
DÜYMƏ1 (ID - 11356)is. 1. Paltarı ilməkləmək üçün (bəzən də yaraşıq üçün) sümükdən, metaldan və ya başqa materialdan qayrılan, adətən yuvarlaq şəkildə olan şey. Yaxa düyməsi. Cib düyməsi. Şalvar düyməsi. - Əynində boz çuxa, belində...
|
DÜYMƏ2 (ID - 11357)“Düym” sözünün canlı dildə işlənən forması. Həsən bəy əzbərdən quyuların hamısının dərinliyini ayrı-ayrı olaraq sajın və futla deyil, hətta düymənin dörddən birinə qədər belə bilirdi. B.Talıblı.
|
DÜYMƏ3 (ID - 11358)“Düymək”dən f.is.
|
DÜYMƏCƏ (ID - 11359)zərf Düymə qədər; az, azacıq. Dəvəcə boyun olunca, düyməcə ağlın olsun. (Ata. sözü).
|
DÜYMƏCİK (ID - 11360)is. 1. Kiçik düymə.
2. Kiçik tumurcuq. |
DÜYMƏÇƏ (ID - 11361)is. 1. Puçur, açılmamış tumurcuq. Yazda ağacların düyməçələri irilənməyə başlayır. - Nərgiz düyməçələri; Püstə kimi yarılıb ortasından neçələri. R.Rza. Məxmər otların arasından büllur sular süzülür, qönçələrə,...
|
DÜYMƏÇƏLƏMƏ (ID - 11362)“Düyməçələmək”dən f.is.
|
DÜYMƏÇƏLƏMƏK (ID - 11363)f. Düyməçə (4-cü mənada) ilə bənd etmək. [Gəldiyev] Vahidin layihəsini səliqə ilə düyməçələdi, başladı üzünü köçürməyə. Mir Cəlal.
|
DÜYMƏÇƏLƏNMƏ (ID - 11364)“Düyməçələnmək”dən f.is.
|
DÜYMƏÇƏLƏNMƏK (ID - 11365)f. 1. Düyməçə gətirmək, tumurcuqlanmaq, puçurlanmaq. Ağaclar düyməçələnir. - Yaşıl yarpaqların arasında düyməçələnmiş tüklü meyvəni seçmək olurdu. M.İbrahimov.
2. Düyməçə (4-cü mənada) ilə bənd edilmək. |
DÜYMƏÇƏLİ (ID - 11366)sif. Düyməçəsi olan, tumurcuqlu. Göy düyməçəli ağac. - ..Meşə yolunu kollar, qırmızı çiçəkli, göy düyməçəli maralotular, ağ, sarı və qırmızı göbələkli kötüklər tuturdu. S.Rəhimov.
|
DÜYMƏK (ID - 11367)f. 1. Kəndirin, ipin və s.-nin bir yerini ilmək halına salmaq; ilgəkləmək, düyünləmək, düyün halına salmaq. [Cahandar ağa] Yəhəri atın belinə qoydu. Qarınaltı qayışları möhkəm çəkdi, üzəngini, yüyəni yoxladı, dal tərəfə...
|
DÜYMƏLƏMƏ (ID - 11368)“Düymələmək”dən f.is.
|
DÜYMƏLƏMƏK (ID - 11369)f. Düyməni, ya düymələri ilgəkdən keçirməklə bağlamaq, qovuşdurmaq. Köynəyini, paltarını düymələmək.
Məşədi İbad yaxasını düymələyir... Ü.Hacıbəyov. [Müəllim] paltosunu geyib düymələdi. S.Hüseyn. |
DÜYMƏLƏNMƏ (ID - 11370)“Düymələnmək”dən f.is.
|
DÜYMƏLƏNMƏK (ID - 11371)1. məch. Düymələri, ya düyməsi ilgəyə keçirilməklə bağlanmaq, qovuşdurulmaq. Çəhrayı arxalıq [xanımın] sinəsində yarımdairə təşkil edərək qızıl toqqa sarılmış incə belində düymələnmişdi. Çəmənzəminli.
t-siz.... |
DÜYMƏLƏTMƏ (ID - 11372)“Düymələtmək”dən f.is.
|
DÜYMƏLƏTMƏK (ID - 11373)icb. Düyməsini, düymələrini bağlatmaq.
|
DÜYMƏLİ (ID - 11374)sif. 1. Düyməsi olan, düymə ilə bağlanan, düymələnən. Düyməli köynək.
Əyricə qaşı var, ucu əyməli; Kətan köynəh geyib, köksü düyməli. Aşıq Kərəm. Gülşad göyzəmin krepsatindən yaxası düyməli, qollu, uzun don geymiş(dı).... |
DÜYMƏYARIMLIQ (ID - 11375)sif. Ölçüsü bir yarım düymə (düym) olan. Düyməyarımlıq mıx, boru. - O, iyirmi beş santimetrlik, düyməyarımlıq dəmir parçalarından burğaclar hazırlayırdı. Mir Cəlal.
|
DÜYÜ (ID - 11376)is. İsti iqlimdə sulu yerlərdə (xırlarda) yetişdirilən ağ rəngli dənli bitki (qabıqlı halda buna çəltik deyilir). Çəltiyin qabığı alınanda düyü əmələ gəlir. Düyü dayaz sularda bitən bir bitkidir. - Yağdan sonra düyü tədarükünün...
|
DÜYÜÇÜ (ID - 11377)is. 1. Çəltik yetişdirməklə məşğul olan adam.
köhn. Düyü taciri, topdan düyü satmaqla məşğul olan adam. Bakıda iri ticarətlə məşğul olan düyüçülər, xüşgəbarçılar, ipəkçilər, xalçaçılar, qara neftçilər də az... |
DÜYÜÇÜLÜK (ID - 11378)is. 1. Düyüçünün işi, peşəsi, məşğuliyyəti.
Sif. mənasında. Düyü yetişdirməklə məşğul olan, düyü yetişdirən. Düyüçülük rayonları. |
DÜYÜLMƏ (ID - 11379)“Düyülmək”dən f.is.
|
DÜYÜLMƏK (ID - 11380) |
DÜYÜM (ID - 11381) |
DÜYÜMLƏMƏK (ID - 11382)bax düyünləmək. Tükəzban çarşabın uclarını belinə çarım-çarpaz düyümləyib, oraya - yığıncağa yüyürərdi. Talıblı. Sənəm sumağı boğazaltısının uclarını .. yoğun hörüyünün altında düyümləmişdi.. Ə.Əbülhəsən.
... |
DÜYÜMLƏNMƏK (ID - 11383)bax düyünlənmək.
|
DÜYÜMLÜ (ID - 11384)bax düyünlü.
|
DÜYÜN1 (ID - 11385)is. 1. İki ip və s.-nin bir-birinə bağlanmasından əmələ gələn yumru ilmək yeri, habelə ipin özünün ilmək halına salınmış yeri. İpin düyününü açmaq. - [Səttar:] Yazıq arvadın barmaqları ilmədə qalıb, gözü düyünlərdə....
|
DÜYÜN2 (ID - 11386)is. Toy, şənlik. Bayraməlisiz toy olmaz, Qənbərsiz düyün. (Ata. sözü). Davul, zurna çalındı, qızdı düyün. A.Şaiq. Görürəm o dağdakı toyu, düyünü yeni səhnədə. M.Müşfiq.
|
DÜYÜNBAŞ (ID - 11387)is. bot. Qaymaqçiçəklilər fəsiləsindən düzən və aşağı dağ zonasında bitən, ikişər lələkvari kəsimli yarpaqları olan birillik ot bitkisi.
|
DÜYÜNCÜK (ID - 11388)bax düyünçə.
|
DÜYÜNÇƏ (ID - 11389)is. İçinə şey qoyulub düyünlənmiş yaylıq, parça və s.; bağlama. Bir tərəfdə tayanın dibində su bardağı, çörək düyünçəsi, əyin paltarı və bir neçə boş çuval. Məmmədquluzadə. İndi get, nə ayın-oyunun varsa, yığ bir...
|
DÜYÜNÇƏLƏMƏ (ID - 11390)“Düyünçələmək”dən f.is.
|
DÜYÜNÇƏLƏMƏK (ID - 11391)f Düyünçə halına gətirmək.
|
DÜYÜNÇƏLƏNMƏ (ID - 11392)“Düyünçələnmək”dən f.is.
|
DÜYÜNÇƏLƏNMƏK (ID - 11393)məch. Düyünçə halına gətirilmək.
|
DÜYÜN-DÜYÜN (ID - 11394)sif Çoxlu düyünləri olan, düyünlü. Düyün-düyün ağac. Düyün-düyün ip.
// Zərf mənasında. Düyün-düyün olmaq. |
DÜYÜNLƏMƏ (ID - 11395)“Düyünləmək”dən f.is.
|
Bu səhifə dəfə baxılıb