DÖVLƏTLƏNMƏK (ID - 10796)f Dövlət sahibi olmaq, dövlətli olmaq, zənginləşmək, varlanmaq. [Niyaz:] Kasıb dövlətlənəndə özünə xoşbəxt deyər. Ə.Haqverdiyev. Dünənki və bugünkü hərəkəti dövlətlənməkyolunda Allahqulunun heç nədən çəkinməyəcəyini...
|
DÖVLƏTLİ (ID - 10797)sif. Böyük mülk və sərvətə sahib olan, çox varlı; sərvətdar, zəngin. Nəinki Naməlsəm məhəlləsində, bəlkə bütün kənddə, uyezddə dəxi bundan dövlətli, zəngin adam tapılmazdı. N.Nərimanov.
// İs. mənasında. Dövlətliyə... |
DÖVLƏTLİLİK (ID - 10798)is. Dövlətli adamın vəziyyəti; varlılıq, zənginlik, pulluluq, çoxlu mal və pul sahibi olma. İndi dünyada qayda belədir ki, birisi ucadan alçağa enə, dövlətlilikdən kasıblığa düşə, söhbəti həmişə aparıb çıxardacaq keçən...
|
DÖVLƏTMƏND (ID - 10799)sif. [ər. dövlət və fars. ...mənd] köhn. Dövlətli, varlı, dövlət sahibi. Keçən həftə müsəlman qəzetlərində yazılmışdı ki, İrəvan şəhərində bir möhtərəm və dövlətmənd şəxs vəfat edib. C.Məmmədquluzadə. Dedi xatun...
|
DÖVLƏTPƏRƏST (ID - 10800)sif. [ər. dövlət və fars. ...pərəst] Dövlət sevən, varlanmağa can atan.
|
DÖVLƏTPƏRƏSTLİK (ID - 10801)is. Varlanmağa, dövlətlənməyə can atma.
|
DÖVLƏTSİZ (ID - 10802)sif. Dövləti, sərvəti olmayan.
|
DÖVLƏTSİZLİK (ID - 10803)is. Dövləti, sərvəti olmama.
|
DÖVR1 (ID - 10804)is. [ər.] 1. Dolanma, hərlənmə, fırlanma; bir şeyin öz oxu ətrafında hərəkəti.
□ Dövr etmək - 1) bir şeyin ətrafında hərlənmək, fırlanmaq, dövrəvi hərəkət etmək. Hələ dan ulduzu batmayıb, ərşi-fələkdə öz dövrünü... |
DÖVR2 (ID - 10805)is. Məclisin baş tərəfi, hörmətli və şərəfli sayılan yeri.
|
DÖVRAN (ID - 10806)is. [ər.] 1. Zaman, zəmanə, dövr, vaxt, çağ. Doğru derlər, hər zaman bir aşiqin dövranıdır. Füzuli. O imiş xahişi əvvəl anın; Şair ayinəsidir dövranın. A.Səhhət. Azad bir dünyanın, böyük bir elin; Xoşbəxt bir dövranın...
|
DÖVRƏ (ID - 10807)is. 1. Çevrə, dairə. Təkərin dövrəsi.
Ətraf, həndəvər, yan; bir şeyin dışarıdan və ya içəridən dörd tərəfi. Dağın dövrəsi. - [Bəhram Saraya:] Sən mənim şəmimsən və mən pərvanə kimi daima dövrəndə fırlanmağa... |
DÖVRƏLƏMƏ (ID - 10808)1. “Dövrələmək”dən f.is.
2. zərf Dövrə vuraraq, dairəvi. [Adamlar] alaçıq boyu dövrələmə oturub, Qaragözün verdiyi buğlanan çayı içməyə başladılar. M.İbrahimov. |
DÖVRƏLƏMƏK (ID - 10809)f. Əhatə etmək, dövrəyə almaq, araya almaq, dörd tərəfıni tutmaq.
|
DÖVRƏLƏNMƏ (ID - 10810)“Dövrələnmək”dən f.is.
|
DÖVRƏLƏNMƏK (ID - 10811)1. məch. Dövrəyə almmaq, əhatə edilmək, araya almmaq.
2. t-siz. Halqalanmaq, halqa kimi görünmək, genəlmək. Onun duru gözləri dövrələnib genişləndi. S.Rəhimov. |
DÖVRƏLƏŞDİRMƏ (ID - 10812)“Dövrələşdirmək”dən f.is.
|
DÖVRƏLƏŞDİRMƏK (ID - 10813)f. Dövrə (dairə) şəklinə salmaq; girdələşdirmək.
|
DÖVRƏLƏYİCİ (ID - 10814)sif Dövrəyə alan, dörd bir tərəfıni tutan, mühasirəyə alan.
|
DÖVRƏLİ (ID - 10815)sif Çevrəsi geniş, ətrafı geniş. Bu yer çox dövrəli yerdir.
|
DÖVRƏMƏ (ID - 10816)sif. Dövrə (dairə) şəklində; dairəvi. Ətrafına bir dövrəmə cızıq çəkib deyir: - Ayağını bu cızıqdan bayıra qoysan, özün bil! “M.N.lətif”.
|
DÖVRƏSİFƏT (ID - 10817)sifsifəti girdə; girdəsifət.
|
DÖVRƏVİ (ID - 10818)sif Dövrə xassəsində, dövrə mahiyyətində, dövrə şəklində olan. Dövrəvi hərəkət.
|
DÖVRİ (ID - 10819)sif [ər.] 1. Bax dövrəvi. Dövri hərəkət.
Müəyyən vaxtlarda çıxan. Dövri mətbuat. Vaxtdan-vaxta təkrar edən, müəyyən vaxtlarda (dövrlərdə) baş verən; vaxtaşırı. Xəstəliyin dövri tutmaları. |
DÖVRİLİK (ID - 10820)is. Bir şeyin dövri olması, müəyyən vaxtlarda, vaxtaşırı təkrar etməsi, baş verməsi.
|
DÖVRİYYƏ (ID - 10821)is. [ər.] 1. iqt. Gəlir əldə etmək və təkrar istehsal üçün pulun, malm dövr etməsi, tədavülü. Pul dövriyyəsi. Mal dövriyyəsi. Müəssisənin illik dövriyyəsi.
xüs. Hər hansı bir işin, əməliyyatm, prosesin təkrar edən dövrü;... |
DÖVRLƏŞDİRİLMƏ (ID - 10822)“Dövrləşdirilmək”dən f.is. Ədəbiyyat tarixinin dövrləşdirilməsi.
|
DÖVRLƏŞDİRİLMƏK (ID - 10823)məch. Dövrlərə bölünmək.
|
DÖVRLƏŞDİRMƏ (ID - 10824)“Dövrləşdirmək”dən f.is.
|
DÖVRLƏŞDİRMƏK (ID - 10825)f. Dövrlərə ayırmaq (bölmək). Dil tarixini dövrləşdirmək.
|
DÖVRLƏŞMƏ (ID - 10826)“Dövrləşmək”dən f.is.
|
DÖVRLƏŞMƏK (ID - 10827)f Ayrı-ayrı dövrlərə bölünmək (ayrılmaq).
|
DÖYCƏ (ID - 10828)is. məh. Peyvənd, qələm.
|
DÖYCƏLƏMƏ (ID - 10829)“Döycələmək”dən f.is.
|
DÖYCƏLƏMƏK (ID - 10830)f məh. Döycə (peyvənd, qələm) vurmaq.
|
DÖYCƏLƏTMƏK (ID - 10831)icb. məh. Döycə (peyvənd, qələm) vurdurmaq.
|
DÖYDÜRMƏ (ID - 10832)“Döydürmək”dən f.is.
|
DÖYDÜRMƏK, DÖYDÜRTMƏK (ID - 10833)“Döymək”dən icb. [Pristav:] Doğrusunu de, yoxsa səni yıxdırıb o qədər döydürərik ki, bir ay yorğan-döşəkdə qalarsan. Ə.Haqverdiyev.
|
DÖYƏC (ID - 10834)is. 1. Keçmişdə: kəlağayı və ya bezi üzüsığallı daş üstündə ağac çəkiclə döyəcləyib şax və sığallı hala salma işi. Döyəc görməmiş kəlağayı parlamaz. Döyəcdən çıxmış göy bezə qədək deyilir.
2. Döymək,... |
DÖYƏCÇİ (ID - 10835)is. Çəkicvuran. Döyəcçilərin məharətlə vurduğu çəkiclərin səsi pulemyot səsi kimi müntəzəm eşidilirdi. P.Makulu.
|
DÖYƏCDAŞI (ID - 10836)is. xüs. Üstündə şey döyəcləmək, döyəc işi aparmaq üçün sığallı daş.
|
DÖYƏCƏ (ID - 10837)bax döyməc.
|
DÖYƏCLƏMƏ (ID - 10838)“Döyəcləmək”dən f.is.
|
DÖYƏCLƏMƏK (ID - 10839)f 1. Bir şeylə döymək, vurmaq. Az qalıb, mənzil başına çatmışıq,-deyə arabaçı öküzləri döyəclədi. T.Ş.Simurq.
Bir şeylə üstündən vuraraq (döyərək) düzləndirmək, yastılatmaq, bərkitmək, basıb sıxlaşdırmaq, bərabərləşdirmək.... |
DÖYƏCLƏNMƏ (ID - 10840)“Döyəclənmək”dən f.is.
|
DÖYƏCLƏNMƏK (ID - 10841)məch. Bir şeylə üstündən döyülmək, vurulmaq.
|
DÖYƏNƏK (ID - 10842)1. is. Çox sürtülməkdən, toxunmaqdan, bir şeyə dəyməkdən, yaxud döyülməkdən dəridə əmələ gələn sərtlik, qalmlıq; qabar. Əlləri döyənəkdir. İri ayaqqabı ayaqlarda qabar və döyənək əmələ gəlməsinə səbəb olur. -...
|
DÖYƏNƏKLİ (ID - 10843)sif. Döyənəyi olan, qabarlı. Döyənəkli ayaqlar.
|
DÖYƏNƏKOTU (ID - 10844)is. bot. Meşələrdə, rütubətli yerlərdə bitən çoxillik ot bitkisi.
|
DÖYMƏ (ID - 10845)is. 1. “Döymək”dən f.is.
Quru meyvə tozu (poroşoku). xüs. Döymə üsulu ilə mis, dəmir və s. üzərində salınmış naxış, şəkil. Buğda yarmasından bişirilən xörək. Döymə qışda yeyilən xörəkdir. - Qışda döymə,... |
Bu səhifə dəfə baxılıb